|
Η '''Βρετάνη''' αποτελεί μια ιστορική, γεωγραφική και πολιτισμική οντότητα (συχνά αποκαλείται και "ιστορική Βρετάνη" ώστε να διαφοροποιείται από την [[Βρετάνη (διοικητική περιοχή)|διοικητική περιοχή της Βρετάνης]]. Είναι μια χερσόνησος, στο δυτικό άκρο της [[Γαλλία]]ς, η οποία βρίσκεται μεταξύ της [[Μάγχη]]ς στα βόρεια, της [[Κελτική θάλασσα|Κελτικής θάλασσας]] και της [[Ιρουάζ]] στα δυτικά και του [[Κόλπος της Γασκόνης|Κόλπου της Γασκόνης]] στα νότια. Με τη διάλυση της [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], γνώρισε σημαντική αύξηση στον πληθυσμό της, λόγω της μαζικής μετανάστευσης<ref>Léon Fleuriot, ''Les Origines de la Bretagne'', κεφάλαιο II «Les Bretons sur le continent dans l’armée romaine et les premiers Bretons en Armorique», σελ. 39-50, Payot, Παρίσι, 1999, ISBN 2-228-12711-6</ref><ref>John Morris, ''The Age of Arthur'', Poenix, Λονδίνο (1993) ISBN 1-842124773</ref> νησιωτικών Βρετόνων σε αυτό το τμήμα της παλαιάς κελτικής [[Αρμορίκη]]ς. Αυτοί ίδρυσαν βασίλειο<ref>Joël Cornette, ''Histoire de la Bretagne et des Bretons'', Seuil, Paris, 2005, ISBN 2-02-054890-09</ref> κατά τον 9<sup>ο</sup> αιώνα, το οποίο, στη συνέχεια, έγινε [[δουκάτο]]<ref>Joël Cornette, ''op. cit.'', 2005 ISBN 2-02-054890-09.</ref> εξαρτώμενο από το Βασίλειο της Γαλλίας. Ενωμένο με το [[Γαλλικό Στέμμα]] το 1532, αποτέλεσε τμήμα των βασιλικών κτήσεων και αποτέλεσε, από διοικητικής άποψης, ένα στρατιωτικό καθεστώς, μια κυβέρνηση (την Κυβέρνηση της Ρεν), και, από τελωνειακής άποψης, μία «εμπορική επαρχία»<ref>Alain Déniel, ''Le Mouvement breton, 1919-1945'', éditions La Découverte, Παρίσι (1976) ISBN 270710826X.</ref>, μέχρι και τον διοικητικό της αφανισμό το [[1790]] και την διαίρεσή της σε πέντε [[Νομοί της Γαλλίας|νομούς]]: [[Κοτ-ντ'Αρμόρ|Κοτ-ντυ-Νορ]], [[Φινιστέρ]], [[Ιλ-ε-Βιλαίν]], [[Λουάρ-Ατλαντίκ|Λουάρ-Ανφεριέρ]] και [[Μορμπιχάν]]. Η Βρετάνη διαθέτει μια ισχυρή εθνική ταυτότητα, η οποία, όμως, είναι ακόμη αμφισβητήσιμη.<ref>Pierre-Jean Simon, ''La Bretonnité. Une ethnicité problématique'', Terre de Brume/Presses universitaires de Rennes, 1999.<br />Ronan Le Coadic, ''L’Identité bretonne'', Presses universitaires de Rennes/Terres de Brume, 1998.</ref>
Κάτοικοί της είναι οι ''[[Βρετόνοι]]'', είτε πρόκειται για την παλαιά ιστορική επαρχία είτε για την σημερινή διοικητική περιοχή. Η [[Βρετονική γλώσσα|βρετονική]] ονομασία της, ''Breizh'' (χωρίς άρθρο, με προφορά ως [brɛjs] στην [[Βρετονική διάλεκτος KLT|βρετονική διάλεκτο KLT]], [brɛχ] στην [[Βρετονική διάλεκτος του Βαννεταί|βρετονική διάλεκτο του Βαννεταί]]), ορθογραφείται με τον δίφθογγο «ZH» ώστε να γίνει το "πάντρεμα", με αυτό τον τρόπο, της παλαιάς γραφής που χρησιμοποιούνταν στο Βορρά και στη Δύση (Breiz) με αυτή του Νότου (Breih). Το «Breizh» συντομογραφείται και ως ''BZH''. Στα [[γκάλο]], την έτερη παραδοσιακή γλώσσα της Βρετάνης, η ονομασία της περιοχής είναι ''Bertaèyn''.
βλακειες
Η ονομασία [[Βρετάνη (διοικητική περιοχή)|Βρετάνη]] ορίζει επίσης μία [[Περιοχές της Γαλλίας|γαλλική περιφέρεια]], η οποία αποτελείται από τέσσερεις [[Νομοί της Γαλλίας|νομούς]]. Ο νομός της [[Λουάρ-Ατλαντίκ]], αν και ιστορικά βρετονικός, αποτελεί, σήμερα, τμήμα της περιφέρειας της [[Χώρα του Λίγηρα|Χώρας του Λίγηρα]], ενώ το ζήτημα [[Ζήτημα της επανένωσης της Λουάρ-Ατλαντίκ με την περιφέρεια της Βρετάνης|της επανένωσής της με την περιφέρεια της Βρετάνης]] αποτελεί αντικείμενο συζητήσεων.
404-ερορ{{Κύριο|Ιστορία της Βρετάνης}}
== Ετυμολογία ==
Το όνομα « Βρετάνη » προέρχεται από το [[Λατινικά|λατινικό]] ''[[Νησιωτική Βρετάνη|Brittania]]'' (εκείνη την εποχή γραφόταν σπανιότερα ως ''Britannia'') που σημαίνει « η χώρα των Βρετόνων ». Αυτός ο όρος χρησιμοποιήθηκε από τον 1<sup>ο</sup> μ.Χ. αιώνα, μόλις, από τους Ρωμαίους για τον ορισμό της [[Νησιωτική Βρετάνη|νησιωτικής Βρετάνης]], και πιο συγκεκριμένα της ρωμαϊκής επαρχίας που εκτεινόταν από τα νότια του νησιού μέχρι τα αμυντικά τείχη στα βόρεια (το [[Τείχος του Αγκρίκολα]], το [[Τείχος του Αδριανού]] και αργότερα το [[Τείχος του Αντωνίνου]]). Ο λατινικός όρος προήλθε, με την σειρά του, από τον ελληνικό όρο που χρησιμοποίησε ο εξερευνητής [[Πυθέας ο Μασσαλιώτης]] για τον ορισμό του συνόλου των βορείων νήσων που ανακάλυψε κατά το 320 π.Χ. περίπου (συμπεριλαμβανομένης, λογικά, και της Ισλανδίας) : Πρεττανική ή Βρεττανίαι. Κατά τον 1<sup>ο</sup> μ.Χ. αιώνα, ο [[Διόδωρος Σικελιώτης]] υιοθέτησε τον όρο Πρεττανία, ενώ ο [[Στράβων]] χρησιμοποίησε τον όρο Βρεττανία. Ο [[Μαρκιανός ο Ηρακλειώτης]], στο έργο του με τίτλο ''Periplus maris exteri'' («[[Περίπλους της έξω θαλάσσης]]») κάνει αναφορά για «πρεττανικές νήσους» (αἱ Πρεττανικαὶ νῆσοι).
Οι κάτοικοι της ''Πρεττανικής'' ονομάζονταν Πρεττανοί, ''Pritteni'' ή ''Prettani'',<ref>{{en}} Christopher Snyder,''The Britons'', 2003, Blackwell Publishing. ISBN 0-631-22260-X</ref> λογικά κέλτικη ονομασία, ενδεχομένως αυτή που χρησιμοποιείτο από τους Γαλάτες για τον ορισμό των κατοίκων των νήσων.<ref>{{en}} Donnchadh Ó Corrain, professeur d'histoire de l'Irlande à l'université de Cork, ''Prehistoric and Early Christian Ireland'', novembre 2001, Foster. ''The Oxford History of Ireland'', Oxford University Press. ISBN 0-19-280202-X.</ref> Από αυτό τον όρο προέρχεται η [[Ουαλική γλώσσα|ουαλική]] λέξη ''Prydain'' (στα μέσα ουαλικά ''Prydein'') που ορίζει την Βρετάνη (την νήσο της Βρετάνης). Συγγένεια μπορεί να υπάρχει, ενδεχομένως, και με τον όρο ''[[Βασίλειο του Μπρέιφνε|Breifne]]'', ο οποίος όριζε ένα ιρλανδικό βασίλειο κατά τον Μεσαίωνα.
Μετά την πτώση της [[Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] και καθώς, σταθερά, οι Βρετόνοι εγκαθίσταντο στα ηπειρωτικά, στην περιοχή της [[Αρμορική]]ς, η ονομασία της πατρίδας καταγωγής τους πήρε την θέση αυτής της παλαιάς περιοχής της [[Αρμορική]]ς, χωρίς, ωστόσο, να την αντικαταστήσει πλήρως. Επικράτησε οριστικά στα τέλη του 6<sup>ου</sup> αιώνα και, πιθανώς, από τα τέλη, κιόλας, του 5<sup>ου</sup> αιώνα.<ref>Léon Fleuriot, ''Les Origines de la Bretagne'', pages 52-53, Payot, Paris, 1980.</ref> Γινόταν λόγος, τότε, για ''Britannia Minor''<ref>Κατά το 1136 στο έργο του με τιτλο [[Historia Regum Britanniae]] ("Ιστορία των Βασιλέων της Βρετάνης"), ο [[Γοδεφρείδος του Μονμάουθ]] έκανε λόγο για ''Britannia minor'' ως αντιπαράθεση στην ''Britannia major'', την Μεγάλη Βρετανία.</ref> ή ''Britannia'' για τον ορισμό των εδαφών που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο των Βρετόνων.
Το « Breizh », η βρετονική ονομασία της Βρετάνης, προέρχεται από τον παλαιό όρο ''Brittia''.<ref>Kervella, Divi ''Petit guide des noms de lieux de Bretagne'', Coop Breizh, p.25.</ref>
Ο όρος « [[Αρμορική]] » χρησιμοποιείται συχνά για τον ορισμό της Βρετάνης κι αυτό παρά το γεγονός πως, αρχικά, αυτός όριζε μία, κατά πολύ, μεγαλύτερη εδαφική οντότητα. Εικάζεται ότι προήλθε από το [[Γαλατική γλώσσα|γαλατικό]] ''aremorica'' που σήμαινε « κοντά στην θάλασσα ».<ref>Pierre-Yves Lambert, ''La Langue Gauloise'', Paris, 1997, page 34.</ref> Η συγγένεια με το βρετονικό ''ar mor'' (η θάλασσα) χρονολογείται από εκείνη την εποχή. Μία τρίτη ονομασία, ''Letauia'' (στα ελληνικά « Λεταβία ») χρησιμοποιήθηκε μέχρι και τον 11<sup>ο</sup> και τον 12<sup>ο</sup> αιώνα. Προήλθε από μια κελτική ρίζα, η οποία σήμαινε « πλατύ και ίσιο », « εκτείνομαι », « αναπτύσσω » και συναντάται, σήμερα, στην [[Ουαλική γλώσσα|ουαλική]] λέξη ''Llydaw'' που ορίζει την ηπειρωτική Βρετάνη.<ref>Léon Fleuriot, ''Les Origines de la Bretagne'', Payot, 1980, pages 53-54.</ref>
== Ιστορία ==
{{Κύριο|Ιστορία της Βρετάνης}}
=== Προϊστορία ===
[[Image:4756.1099 Menhire,bis zu 4 Meter hoch,von OstnachWest in 1167 Meter Langen Alignements(Granit-Steinreihen) in einem Halbkreis endend Le Ménec,Carnac ,Departement Morbihan,Bretagne Steffen Heilfort.JPG|thumb|left|Μενίρ των [[Μεγαλιθικές γραμμές του Καρνάκ|μεγαλιθικών γραμμών του Καρνάκ]]]]
[[Image:Grand Menhir Er Grah Locmariaquer.jpg|thumb|left|Θραύσματα μεγάλου μενίρ στο ''Er Grah'']]
Η Βρετάνη κατοικείτο από τον άνθρωπο από την [[Παλαιολιθική περίοδος|Πρότερη Παλαιολιθική Περίοδο]] με πληθυσμό που αποτελείτο από [[Νεάντερταλ]], χωρίς να παρουσιάζει κάποια ιδιαίτερη διαφορά με αυτόν της Δυτικής Ευρώπης ως σύνολο και ο οποίος ήταν, αναμφίβολα, μικρός αριθμητικά. Η μοναδική ιδιαιτερότητά του ήταν η ύπαρξη μίας ιδιαίτερης μορφολογίας των προσώπων τους, τον Κολομβάνιο,<ref>Le «Colombanien»: un faciès régional du Paléolithique inférieur sur le littoral armoricano-atlantique : [http://cat.inist.fr/?aModele=afficheN&cpsidt=4290580 RefDoc.fr]</ref> με επίκεντρο το [[Καρνάκ (Γαλλία)|Καρνάκ]]. Μία από τις αρχαιότερες εστίες παγκοσμίως, χρονολογούμενη περίπου στο 450.000 π.Χ., ανακαλύφτηκε στο [[Μενέζ-Ντρεγκάν]] του [[Πλουχινέκ]].
Οι πρώτοι σύγχρονοι άνθρωποι κατέφτασαν στην Βρετάνη κατά το 35.000 π.Χ. και πήραν την θέση ή απορρόφησαν τους Νεάντερνταλ. Η ύστερη παλαιολιθική περίοδος σημαδεύτηκε από μεταβατικές δραστηριότητες, κοντινές του ''[[châtelperronien]]'' με επίκεντρο τις βόρειες περιοχές και με πιο κλασσικές δραστηριότητες, [[Μαγδαλενιανός|μαγδαλενιανού τύπου]], στα νότια του [[Λίγηρας|Λίγηρα]], χωρίς να είναι μέχρι σήμερα γνωστό αν η διαφορά μεταξύ αυτών των δύο ήταν πολιτισμική ή αντικατόπτριζε μια "αγκύστρωση" στον τρόπο ζωής των Νεάντερνταλ. Η Βρετάνη διαθέτει μονάχα ένα διακοσμημένο σπήλαιο, την ''[[Σπήλαια του Σωλζ|La Dérouine]]''.
Κατά την μεσολιθική περίοδο η Βρετάνη καλύφτηκε από δασικές εκτάσεις και κατοικήθηκε από πολυάριθμες μικροκοινότητες, οι οποίες ήταν χωρισμένες σε τρεις τοπικές κατηγορίες. Κατά την ύστερη μεσολιθική εμφανίστηκε μια τάση προς την ίδρυση οικισμών, κυρίως στην περιοχή του Τεβιέκ και του [[Χοεντίκ]],<ref>[http://www.espace-sciences.org/science/10065-sciences-ouest/20113-Annee-2000/10149-164/10450-gros-plan/13578-histoire-et-societe/13579-les-pionniers-de-l-archeologie/ http://www.espace-sciences.org/ ]</ref> με ένα ενδεχόμενο πέρασμα προς την εκτροφή ζωοειδών.
Η αγροκαλλιέργεια κατέφθασε στην Βρετάνη την 5<sup>η</sup> χιλιετία π.Χ., εισηγμένη από πληθυσμούς προερχόμενους από τον Νότο και τα ανατολικά και οι οποίοι είχαν εγκατασταθεί στην ευρύτερη περιοχή. Ο νεολιθισμός, ωστόσο, δεν χαρακτηρίστηκε από μεταβολή στον πληθυσμό. Οι τοπικοί [[Κυνηγός-συλλέκτης|κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες]] υιοθέτησαν τις νέες τεχνικές που έδωσαν την δυνατότητα ανάδειξης σύνθετων κοινωνιών, με επίκεντρο την περιοχή περιμετρικά του [[Κόλπος του Μορμπιχάν|Κόλπου του Μορμπιχάν]].
Αυτό μεταφράζεται με την εμφάνιση μιας [[Μεγαλιθισμός|μεγαλιθικού ρυθμού αρχιτεκτονικής]], καταρχάς όσον αφορά τα ''[[cairn]]s'', και δευτερευόντως τους τάφους των αρχόντων και τι μεγαλιθικές γραμμές. Ο νομός του [[Μορμπιχάν]] διαθέτει, από μόνος του, τον μεγαλύτερο αριθμό μεγαλιθικών γραμμών, με σημαντικότερο τα [[θραύσματα μεγάλου μενίρ του Ερ Γκραχ]], μεγαλύτερου σε μέγεθος μνημείου που μεταφέρθηκε και στήθηκε από ανθρώπους της Νεολιθικής περιόδου. Ο πλέον γνωστός αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται στο [[Μεγαλιθικές γραμμές του Καρνάκ|Καρνάκ]].
Αν και επιρροές αναφορικά με την τέχνη της κεραμικής έκαναν την εμφάνισή τους από τα τέλη της [[Νεολιθική περίοδος|νεολιθικής περιόδου]], η Βρετάνη διατήρησε σταθερή την πολιτιστική της κουλτούρα μέχρι και τις απαρχές της [[Εποχή του Χαλκού|εποχής του χαλκού]]. Ο [[Πολιτισμός του Λάγυνου]], με ισχυρή παρουσία στην περιοχή, φαίνεται, έτσι πως κατάφερε να ενταχθεί στις τοπικές παραδόσεις.
=== Κελτική Πρωτοϊστορία ===
[[Image:Peuples celtes en armorique.png|thumb|350px|right|Χάρτης των [[Γαλατικοί λαοί|γαλατικών λαών]] της σημερινής Βρετάνης :
Οσίσμοι,
Βένετοι,
Κοριοσολίτες,
Ρεδόνοι,
Ναμνήτες]]
Στη διάρκεια της [[Κέλτες|κελτική πρωτοϊστορίας]], η περιοχή κατοικήθηκε, κυρίως, από πέντε φυλές:<ref>Venceslas Kruta, ''Les Celtes, Histoire et Dictionnaire'', page 427 (Éditions Robert Laffont, coll. « Bouquins », Paris, 2000 ISBN 2-7028-6261-6) ; collectif, ''Toute l'histoire de Bretagne'', chapitre 2 : « Les Celtes des origines à la fin du {{-s-|III|e}} » (Skol Vreizh, Morlaix, 1997 ISBN 2-911447-09-3).</ref>
* τους '''[[Κοριοσολίτες]]''' των οποίων τα εδάφη βρίσκονταν στα ανατολικά του σημερινού νομού των [[Κοτ-ντ'Αρμόρ]], στα δυτικά της [[Ιλ-ε-Βιλαίν]], καθώς και στα βορειοανατολικά του [[Μορμπιχάν]], ενώ έδωσαν την ονομασία τους στην πόλη [[Κορσέλ]] ;
* τους '''[[Ναμνήτες]]''' οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στον σημερινό νομό της [[Λουάρ-Ατλαντίκ]], στη δεξιά όχθη του [[Λίγηρας|Λίγηρα]] (στηνη αριστερή όχθη κατοικούσε συμμαχικός τους λαός, οι [[Αμβιλάτρες]]<ref>Giot (P. R), Briard (J.), Pape (L.), ''Protohistoire de la Bretagne'', Ouest-France Université, 1995, p. 370-371.</ref>). Έδωσαν την ονομασία τους στην πόλη της [[Ναντ]] (''Naoned'' στα σύγχρονα [[βρετονικά]]):
* τους '''[[Οσίσμοι|Οσίσμους]]''' οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στον σημερινό νομό του [[Φινιστέρ]] και το δυτικό τμήμα των [[Κοτ-ντ'Αρμόρ]], καθώς και του [[Μορμπιχάν]]:
* τους '''[[Ρεδόνοι|Ρεδόνες]]''' οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στα ανατολικά του σημερινού νομού της [[Ιλ-ε-Βιλαίν]]. Έδωσαν την ονομασία τους στην πόλη της [[Ρεν]]:
* τους '''[[Βένετοι|Βένετους]]''' οι οποίοι ήταν εγκατεστημένοι στο σημερινό [[Μορμπιχάν]], και είχαν συγγένεια με τα συνώνυμα φύλα του [[Βένετο]]υ και του [[Γκουΐνεντ]], ενώ έδωσαν το όνομά τους στην πόλη της [[Βαν (Γαλλία)|Βαν]] (''Gwened'' στα βρετονικά).
Σε αυτούς μπορούν να προστεθούν και οι [[Αμπιλάτρες]], οι οποίοι κατοικούσαν στα νότια της Λουάρ Ατλαντίκ και στα βόρεια της [[Βαντέ (νομός)|Βαντέ]], αλλά η ακριβής τοποθεσία τους παραμένει άγνωστη και, ακόμη, η ύπαρξή τους τίθεται υπό αμφισβήτηση.<ref>Venceslas Kruta, ''Les Celtes - Histoire et dictionnaire. Des origines à la romanisation et au christianisme'', Robert Laffont, coll. « Bouquins » ISBN 2-221-05690-6.</ref>
Οι λαοί αυτοί είχαν εξαιρετικές οικονομικές σχέσεις με τους Κέλτες της [[Νήσος της Βρετάνης|νήσου της Βρετάνης]], κυρίως όσον αφορά το εμπόριο κασσίτερου.
Ήταν μέλοι μιας « Αρμορικανής Συνομοσπονδίας » γαλατικών λαών η οποία, σύμφωνα με τον [[Ιούλιος Καίσαρ|Ιούλιο Καίσαρα]], περιελάμβανε « τους [[Κοριοσολίτες]], τους [[Ρεδόνοι|Ρεδόνες]], τους [[Αμπιμπάριοι|Αμπιμπάριους]], τους [[Καλέτες]], τους [[Όσισμοι|Όσισμες]], τους [[Λεμοβίκοι|Λεμοβίκους]] και τους [[Ουνέλες]] » (''[[Commentaires sur la Guerre des Gaules]]'', Livre VII, 75).<ref>[[s:La Guerre des Gaules - 7|Wikisource : Jules César, ''Commentaires sur la Guerre des Gaules'', Livre VII.]] Σύμφωνα με τον [[Πλίνιος ο Πρεσβύτερος|΄Πλίνιο τον Πρεσβύτερο]] (''Histoire naturelle'', Livre IV, XXXI.) ο όρος Αρμορίκη όριζε, επίσης, και την Ακουιτανία.</ref>
=== Γαλλορωμαϊκή Αρχαιότητα ===
[[Image:TabulaPeutingeriana France west.jpg|thumb|Το δυτικό τμήμα της ρωμαϊκής Γαλατίας στον [[Χάρτης του Πόιτινγκερ|Χάρτι του Πόιτινγκερ]].]]
Η έκταση της μελλοντικής Βρετάνης, όπως και το σύνολο της [[Αρμορίκη]]ς, κατακτήθηκε από τους [[Ρωμαίοι|Ρωμαίους]] στη διάρκεια των [[Γαλατικοί Πόλεμοι|Γαλατικών Πολέμων]].
Στα τέλη του 5<sup>ου</sup> αιώνα, οι Βρετόνοι της νήσου της Βρετάνης (σημερινής [[Μεγάλη Βρετανία|Μεγάλης Βρετανίας]]), μετανάστευσαν στην Αρμορίκη, φέρνοντας μαζί τους τα έθιμα και την γλώσσα τους, με την μετανάστευση αυτή να έχει οργανωθεί από τους Ρωμαίους, ως άμυνα απέναντι στην πρόοδο των γερμανικών φύλλων. Η εικασία σύμφωνα με την οποία αυτή η μετανάστευση, είχε ως αιτία την πίεση που ασκούσαν στους Βρετόνους οι [[Αγγλοσάξωνες]], προκύπτει από το έργο ''[[De Excidio et Conquestu Britanniae|De Excidio]]'' του [[Γκίλντας ο Σοφός|Γκίλντας]], έχει, τελευταία, αρχίσει να επικρατεί, ως άποψη μεταξύ των σύγχρονων ιστορικών. Ο Αντρέ Σεντεβίλ και ο Υμπέρ Γκιλοτέλ αναφέρουν, για παράδειγμα: «Φαντάζει, πλέον, σίγουρο πως η πίεση αυτή προήλθε από τα δυτικά και όχι από τα ανατολικά και ότι προήλθε από άλλους κελτικούς λαούς, διαφορετικής, επιπλέον, γλώσσας: τους Σκώτους της Ιρλανδίας».<ref>André Chédeville et Hubert Guillotel, ''La Bretagne des saints et des rois V<sup>e</sup> - X<sup>e</sup>'', chapitre I « De l’Armorique à la Bretagne », page 30 et suivantes, éditions Ouest-France Université, Rennes, 1984.</ref>
Έδωσαν έτσι, το όνομά τους στην περιοχή, η οποία για καιρό αποκαλείτο Μικρή Βρετάνη ή Ηπειρωτική Βρετάνη, ως αντιπαράθεση στον τόπο καταγωγής τους.
=== Ιστορικές Χώρες ===
{{Κύριο|Χώρες της Βρετάνης}}
Η Βρετάνη ήταν χωρισμένη, αρχικά, σε εννέα χώρες (''broioù''), οι οποίες ήταν χωρισμένες σε δύο ζώνες, ανάλογα με την χρήση ή όχι των [[Βρετονικά|Βρετονικών]]. Αυτές είναι η Κάτω Βρετάνη (''Breizh Izel'') και η Άνω Βρετάνη (''Breizh Uhel''), χωρισμένες κατά προσέγγιση και, σήμερα, χωρίς κάποια νομική ισχύ. Παρόλα αυτά, οι συγκεκριμένοι όροι παραμένουν σε χρήση μέχρι και σήμερα. Στην Βρετάνη, αυτές οι δύο ονομασίες δεν έχουν απολύτως καμία προσβλητική έννοια.
* [[Κάτω-Βρετάνη]] ''(Breizh Izel - Basse-Bertaigne)'':
** [[Χώρα του Λεόν|Λεόν]],
** [[Τρεγκόρ]],
** [[Κορνουάιγ]],
** [[Μπροερέκ|Βαννεταί]].
* [[Άνω-Βρετάνη]] ''(Breizh Uhel - Haote-Bertaigne)'' :
** [[Χώρα του Σαιν-Μπριέκ]],
** [[Χώρα του Σαιν-Μαλό]],
** [[Χώρα του Ντολ]],
** [[Χώρα της Ρεν]],
** [[Χώρα της Ναντ]].
Οι εννέα αυτές χώρες αντιστοιχούν στις [[Διακονίες της Βρετάνης|διακονίες]], οι οποίες υποδιαιρούνται σε [[Ενορία|ενορίες]]. Η δημιουργία τους ανάγεται στην χρονική περίοδο μεταξύ 6<sup>ου</sup> και 10<sup>ου</sup> αιώνα. Το σύνολο αυτών των διακονιών υπαγόταν στην αρχιδιακονία του [[Επισκοπή του Ντολ-ντε-Μπρετάνι|Ντολ]], και μετέπειτα της [[Αρχιδιακονία της Τουρ|Τουρ]].
=== Μεσαίωνας ===
[[Image:Battle of La Roche-Derrien.jpg|Right|thumb|Η μάχη της Ρος-Ντεριέν στη διάρκεια του [[Πόλεμος της Διαδοχής της Βρετάνης|Πολέμου της Βρετονικής Διαδοχής]]]]
Κατά τον ύστερο Μεσαίωνα, η Βρετάνη ήταν χωρισμένη σε δύο, και αργότερα τρία βασίλεια<ref>Christian Y. M. Kerboul, ''Les Royaumes brittoniques au très haut Moyen Âge'', pages 80-143, Éditions du Pontig/Coop Breizh ISBN 2-9510310-3-3.</ref> — την [[Ντομνονέ]], την [[Κορνουάιγ]] και το [[Μπροερέκ]] (αρχικά αποκαλούμενο ''Bro Waroch'') — τα οποία ενώθηκαν υπό την εξουσία των βασιλέων και μετέπειτα δουκών της Βρετάνης<ref name="autogenerated1">Joël Cornette, ''Histoire de la Bretagne et des Bretons'', Seuil, Paris, 2005 ISBN 2-02-054890-09.</ref> κατά τον 9<sup>ο</sup> αιώνα.
Ο [[Νομινόης]], άρχοντας της Βρετάνης από το 845 ως το 851, υπήρξε ο κυριότερος συντελεστής στην γέννηση μιας ενωμένης και ανεξάρτητης Βρετάνης, απ'όπου πήρε τον τίτλο του [[Πατέρας του Έθνους|Πατέρα του Έθνους]] (''Tad ar Vro'' στα βρετονικά) τον οποίον του απέδωσε ο [[Αρτύρ ντε Λα Μπορντερί]] το 1898.<ref>Arthur de La Borderie, ''Histoire de la Bretagne'', Tome II, Paris, 1898.</ref>
Αυτή η Βρετάνη κατέστη κατά τον 9<sup>ο</sup> αιώνα, στη διάρκεια της βασιλείας του [[Ερισπόης|Ερισπόη]], ένα ενοποιημένο βασίλειο,<ref name="autogenerated1" /> το [[Βασίλειο της Βρετάνης]]. Το [[Σύμφωνο της Ανζέ]], τον Σεπτέμβριο του 851, οριστικοποίησε τα σύνορά του. Το σύμφωνο της Ανζέ, πρακτικά ακυρώθηκε κατά την βασιλεία του [[Σολόμωντας της Βρετάνης|Σολομώντα]], ο οποίος ξεκίνησε εκ νέου πόλεμο κατά του [[Κάρολος ο Φαλακρός|Καρόλου του Φαλακρού]], με τον τελευταίο να βρίσκεται, εκείνη την περίοδο, σε πόλεμο με τους Βίκινγκ. Χάρη στις κατακτήσεις του βασιλιά [[Σολομώντας της Βρετάνης|Σολομώντα]], η Βρετάνη έφτασε, τότε, στην μέγιστη έκτασή της, στην οποία περιλαμβάνονταν μεταξύ άλλων το [[Αβρανσάν]], το [[Κοταντέν]], οι [[Αγγλονορμανδικές Νήσοι]], ένα σημαντικό τμήμα του [[Κομητεία του Μαιν|Μαιν]] και του [[Ανζού]].
Η ηρεμία του βασιλείου διαταράχτηκε από τις καταλήψεις και επιδρομές των [[Βίκινγκ]] στις αρχές του 10ου αιώνα.
Η Βρετάνη έχασε τις τελευταίες της κτήσεις στο [[Ανζού]], την [[Κομητεία της Μαιν]] και την [[Νευστρία]]. Το 909, μετά τον θάνατο του βασιλιά της Βρετάνης [[Άλαν Α΄ της Βρετάνης|Άλαν Α΄ του Μέγα]], ο [[Φούλκων Α΄ του Ανζού]] έλαβε την [[Κομητεία της Νάντης]] (κομητεία που ενέταξε οριστικά την [[Χώρα του Ρετς]] στο [[Πουατού]]). Η τελευταία επανακτήθηκε από τους Βίκινγκ από τον Δούκα [[Άλαν Β΄ της Βρετάνης]] το 937.<ref>Χρονικό του Φλοδοάρδου (AD 937) : « Οι Βρετόνοι επέστρεψαν έπειτα από μακρά ταξίδια στη ρημαγμένη πατρίδα τους [...] είχαν συχνές συγκρούσεις με τους Νορμανδούς [...] παρέμειναν νικητές και επανέκτησαν την ρημαγμένη πατρίδα τους »</ref>
Από τα τέλη του 13ου αιώνα (και πολύ καιρό πριν από την ένωση του Δουκάτου της Βρετάνης με το Βασίλειο της Γαλλίας), η δουκική διοίκηση εγκατέλειψε τα λατινικά προς όφελος των γαλλικών, χωρίς να υπάρξει ενδιάμεση χρήστη των βρετονικών. Μέχρι τον 13ο αιώνα, τα δικαστικά και διοικητικά διατάγματα και αποφάσεις συγγράφονταν στα λατινικά, προτού τα γαλλικά έρθουν να ανταγωνιστούν τα λατινικά στην χρήση στα πρακτικά της καγκελαρίας.<ref>Ένα μονάχα απόσπασμα συγγραμένο στα παλαιά βρετονικά εντοπίστηκε μεταξύ των παλαιών κειμένων, σε ένα πρακτικό του [[Καρτουλάριο του Ρεντόν|Καρτουλάριου του Ρεντόν]], με τους συμβαλλόμενους να ορίζουν τις ρήτρες του συμβολαίου στα λατινικά, αλλά η ανάλυσή τους να γίνεται στα βρετονικά {{pdf}} [http://www.chd.univ-rennes1.fr/Chercheurs/SoleilS/Villers-Cotter%C3%AAts.pdf]</ref><ref name="Abalain">[http://books.google.fr/books?id=FJz7qWog5BsC&pg=PA26&lpg=PA26&dq=politique+linguistique+ducs+de+bretagne&source=bl&ots=RrC2r81XBa&sig=3FK8JRZC4rKqVpTXyGujPhG8iqg&hl=fr&ei=QXcTTLbOGtOs4Qal2e2yDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=9&ved=0CDUQ6AEwCA#v=snippet&q=cartulaire%20g%C3%A9n%C3%A9ral%20du%20Morbihan&f=false Histoire de la langue bretonne, ]</ref>
Επανασυστειθίσα από τον [[Άλαν Β΄ της Βρετάνης|Άλαν Β΄ της Βρετάνης, γνωστό ως ''Barbetorte'']] και τους διαδόχους του, η Βρετάνη έγινε ένα [[δουκάτο]] που σταδιακά άρχισε να επανέρχεται στα όρια που είχαν συμφωνηθεί με το [[Σύμφωνο της Ανζέ]]. Στην Βρετάνη, οι δούκες συνέχισαν να κατέχουν την βασιλική εξουσία των προκατόχων τους<ref>Χειρόγραφο του 1458 αναφερόμενο στην συνάντηση μεταξύ του Δούκα Φραγκίσκου Β΄ και του Βασιλιά Καρόλου Ζ΄, Νομαρχιακά Αρχεία της Λουάρ-Ατλαντίκ.</ref> και να συντηρούν συμμαχίες τόσο με την γαλλική βασιλική οικογένεια όσο και την αγγλική βασιλική οικογένεια, μέσω γάμων, τις περισσότερες φορές, με πριγκίπισσες από τις προαναφερθείσες οικογένειες ευγενών.
Η Βρετάνη αποτελούσε ένα φέουδο του Βασιλείου της Γαλλίας ή του Βασιλείου της Αγγλίας — απόδοση τιμών στον Βασιλιά της Γαλλίας (942), και έπειτα στους Κόμητες του Ανζού και της Μπλουά, στου Βασιλείς της Αγγλίας και Δούκες της Νορμανδίας (από το 1030 ως το 1200), και πάλι στους Βασιλείς της Γαλλίας από το 1203 (με τον [[Γκυ του Τουάρ]]), και έπειτα στους Βασιλείς της Αγγλίας από το 1341 ως το 1396.<ref>« L'Hommage de la Bretagne en droit et dans les faits », Paul Jeulin, in Annales de Bretagne, 1934, vol. 41, 41-3-4, pp. 386-473 [http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/abpo_0003-391x_1934_num_41_3_1723].</ref><ref>« La Guerre de Cent ans » de Jean Favier, Editions Fayard.</ref>
Στο παιχνίδι των φεουδαρχικών σχέσεων, η Βρετάνη έγινε αντικείμενο σημαντικής αντιπαράθεσης μεταξύ του Βασιλιά της [[Αγγλία]]ς (ο οποίος διεκδικούσε τον γαλλικό θρόνο) και τον Βασιλιά της [[Γαλλία]]ς. Οι σχέσεις μεταξύ του Δουκάτου και των γειτόνων του εξαρτώνταν αποκλειστικά από τις προσωπικές σχέσεις που είχαν μεταξύ τους οι ηγέτες τους. Η πολιτική των [[Δούκες της Βρετάνης|Δουκών της Βρετάνης]] ήταν τις περισσότερες φορές ανεξάρτητη, αλλά ορισμένες φορές επιβαλλόταν από τον [[Βασιλείς της Αγγλίας|Βασιλιά της Αγγλίας]] και άλλες από τον [[Βασιλείς της Γαλλίας|Βασιλιά της Γαλλίας]]. Οι [[Δούκες της Βρετάνης]], εκμεταλλευόμενοι τις δυσκολίες της βασιλικής εξουσίας απέναντι στους μεγάλους φεουδάρχες, συντήρησαν μια πολιτική ανεξαρτησία απέναντι στον Βασιλιά της Γαλλίας, κυρίως από τον 14<sup>ο</sup>-15<sup>ο</sup> αιώνα με την άνοδο στον θρόνο της δυναστείας των [[Μονάρχες της Βρετάνης#Καπετιανός Οίκος του Μονφόρ (1365-1514)|Μονφόρ]]. Αυτή πολιτική αυτονομίας έφτασε στο απόγειό της κατά την βασιλεία του [[Φραγκίσκος Β΄ της Βρετάνης|Φραγκίσκου Β΄ της Βρετάνης]] με τον εκδιωγμό των βασιλικών κυβερνητικών εκπροσώπων.
[[Image:Anne de bretagne.jpg|left|μικρογραφία|upright|Η Άννα της Βρετάνης.]]
Έπειτα από την εξέγερση των μεγάλων φεουδαρχών απέναντι στην βασιλική εξουσία στη διάρκεια του [[Τρελός Πόλεμος|Τρελού Πολέμου]], ο [[Φραγκίσκος Β΄ της Βρετάνης|Φραγκίσκος Β΄]], δούκας της Βρετάνης, υπέστη σημαντικές στρατιωτικές ήττες το [[1488]] ([[Μάχη του Σαιντ-Ωμπέν-ντυ-Κορμιέ]]). Το [[Σύμφωνο του Βερζέ|Σύμφωνο του Σαμπλέ]], γνωστό κι ως « [[Σύμφωνο του Βερζέ]] » υπεγράφη από τον [[Κάρολος Η΄ της Γαλλίας|Κάρολο Η΄]], [[Κατάλογος Γάλλων μοναρχών|Βασιλιά της Γαλλίας]], και τον [[Φραγκίσκος Β΄ της Βρετάνης|Φραγκίσκο Β΄]], [[Δούκας της Βρετάνης|Δούκα της Βρετάνης]] στις [[19 Αυγούστου]] [[1488]]. Ανέφερε ότι ο Δούκας δεν μπορούσε να νυμφεύσει τις κόρες του, εκ των οποίων η μία ήταν διάδοχος του Δουκάτου, χωρίς την σύμφωνη γνώμη του Βασιλιά της Γαλλίας. Ο Αμερικανός ιστορικός [[Γιουτζίν Γουέμπερ]] έβλεπε σε αυτές τις απαιτήσεις τις συνέπειες της ήττας στο Σαιντ-Ωμπέν-ντυ-Κορμιέ: «''Έπειτα από την βεβιασμένη ένωση με την Γαλλία, οι πόλεις της Βρετάνης κατελήφθησαν από Γάλλους που έβαλαν τέλος ή αντικατέστησαν τους ντόπιους εμπόρους, γαλλοποίησαν τους εργαζόμενούς τους ή τους επηρέασαν με άλλα μέσα. Τα βασιλικά λιμάνια, όπως αυτό του Λοριάν ή της Βρέστης, ήταν πόλεις με γαλλική φρουρά σε ξένα εδάφη και ο όρος της αποικίας ήταν συχνά σε χρήση για τον ορισμό τους».<ref>Eugen Weber, ''La Fin des terroirs. La modernisation de la France rurale. 1870-1914'', Paris, éd. Fayard, 1992, p. 695</ref>''
=== Σύγχρονη Εποχή ===
Το [[1532]], η [[Ένωση της Βρετάνης με την Γαλλία|οριστική ένωση μεταξύ του Δουκάτου και του Βασιλείου]] επικυρώθηκε στην [[Βαν (Γαλλία)|Βαν]] από τα Κράτη της Βρετάνης. Ακολούθως, ο [[Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας|Φραγκίσκος Α΄]] εξέδωσε στην Βουλή της Βρετάνης [[s:Édit d'Union|το βασιλικό διάταγμα]], το οποίο υπέγραψε στο [[Λε Πλεσί-Μασέ|Πλεσί-Μασέ]] και που εξασφάλιζε στην επαρχία ορισμένα προνόμια (εξειδικευμένη νομοθεσία και φορολογικό σύστημα). Τα προνόμια αυτά ήταν σε ισχύ μέχρι και την [[Γαλλική Επανάσταση]]. Θα καταργηθούν στη διάρκεια της νύχτας της [[4 Αυγούστου|4ης Αυγούστου]] [[1789]] μαζί με αυτά των κοινοτήτων, των συντεχνιών, της ευγένειας, του κλήρου και αυτών που σχετίζονταν με όλες τις επαρχίες του Βασιλείου.
Η περίοδος μεταξύ του 15<sup>ου</sup> και του 18<sup>ου</sup> θεωρείται ως η καλύτερη περίοδος της Βρετάνης, καθώς βρισκόταν, τότε, στην καρδιά των πλέον δραστήριων υδάτινων εμπορικών οδών μεταξύ [[Ισπανία]]ς, [[Αγγλία]]ς και [[Ολλανδία]]ς, και είχε μεγάλο κέρδος, κυρίως, από την ανάπτυξη της Πρώτης Αποικιοκρατικής Αυτοκρατορίας της Γαλλίας σε Αμερική και Ινδίες (ίδρυση της πόλης του ''"L'Orient"'', η οποία έγινε αργότερα "[[Λοριάν]]"). Τα υφάσματα από [[καννάβι]] και [[λινό]] που παράγονταν στην περιοχή συμβόλιζαν την οικονομική ανάπτυξη της Βρετάνης στη διάρκεια εκείνης της περιόδου, κάτι που έδωσε και την δυνατότητα χρηματοδότησης εντυπωσιακών μνημείων αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Το [[Νομισματικό Μέγαρο της Ρεν]] ήταν, τότε, το πρώτο στην Γαλλία. Ο [[κολμπερτισμός]], με την δημιουργία μονάδων παραγωγής και σε άλλες περιοχές του Βασιλείου, και οι συγκρούσεις με την Αγγλία που επεδίωκε την απώθηση των στόλων των ηπειρωτικών κρατών, είχε ως αποτέλεσμα μια οικονομική καταστροφή που έφτασε στο απόγειό της στα τέλη του 19<sup>ου</sup> αιώνα.
Η Βρετάνη ήταν χωρισμένη σε [[Επαρχίες της Βρετάνης|κομητείες]] (Κορνουάιγ, Λεόν, Μπροερέκ, Τρεγκιέ, Πεντιέβρ, Ποροέ, Νανταί, Ρενναί...) κι έπειτα σε οκτώ [[Βαϊλάτα της Βρετάνης|βαϊλάτα]] τα οποία εξελίχθησαν σε ''[[Πρεζίντιουμ της Βρετάνης|πρεζίντιουμ]]'', χωρισμένα σε [[ταξιαρχία|ταξιαρχίες]]. ήταν επίσης χωρισμένη σε εννέα [[Επισκοπές της Βρετάνης|επισκοπές]] (''Broioù'' ή ''Eskopti'' στα βρετονικά).
[[Image:Groix-pointe des-chats.jpg|thumb|Ο φάρος της ''pointe des chats'', στην νήσο του [[Γκρουά]] ([[Μορμπιχάν]])]]
==== Τα σχέδια διαίρεσης σε νομούς ====
Με την Γαλλική Επανάσταση, τα προνόμια των [[Παλαιές Επαρχίες της Γαλλίας|επαρχιών]] καταργήθηκαν στη διάρκεια της [[Νύχτα της 4ης Αυγούστου 1789|νύχτας της 4ης Αυγούστου]] [[1789]]. Η Βρετάνη έπαψε να υφίσταται ως διοικητική οντότητα κατά τη διάρκεια της διαίρεσής της σε νομούς.
Το πρώτο σχέδιο ξεκίνησε στις 29 Σεπτεμβρίου 1789, όπου μια διαίρεση σε διοικητικές περιφέρειες διαμοίραζε την επαρχία σε ισοδύναμες υποδιαιρέσεις αντίστοιχες σε έκταση 72 km, οι οποίες ήταν χωρισμένες σε 9 περιφέρειες, με τις τελευταίες να είναι χωρισμένες σε 9 καντόνια. Ο στόχος αυτού του εδαφικού επανασχεδιασμού ήταν ο καλύτερος έλεγχος των περιοχών αυτών με χαμηλό πληθυσμό, ώστε να μειωθεί η εξουσία της κεντρικής διοίκησης.
Ένα δεύτερο σχέδιο τέθηκε σε συζήτηση την ίδια ημέρα για μια Βρετάνη με 5 νομούς. Η Ιλ-ε-Βιλαίν θα έχανε στα ανατολικά την περιοχή του Βιτρέ και της Λα Γκερς, του Ρεντόν και του Μονφόρ, αλλά θα κέρδιζε το Ντινάν και το Σατωμπριάν. Οι Κοτ-ντυ-Νορ θα έχαναν το Λουντεάκ, το οποίο θα πήγαινε στο Μορμπιχάν, ενώ στο Φινιστέρ θα εντάσσονταν το Λε Φαουέ και το Γκουρέν.
Ένα τρίτο σχέδιο μιας Βρετάνης αποτελούμενης από 6 νομούς είδε το φως της μέρας τον Δεκέμβριο του 1789, με τις παρακάτω οριοθετήσεις:
* Βόρειο Φινιστέρ : [[Βρέστη]], [[Λανιόν]], [[Λεζαρντιέ]], [[Πλουνεβέ-Κεντέν]], [[Καραί]]
* Νότιο Φινιστέρ : [[Πλουγκαστέλ-Νταουλάς]], [[Ροστρενέν]], [[Γκιντέλ]], [[Πουάντ ντυ Ραζ]]
* Κοτ-ντυ-Νορ − Βόρεια Ιλ-ε-Βιλαίν : [[Παιμπόλ]], [[Σαιν-Μπριέκ]], [[Σαιν-Μαλό]], [[Ντολ-ντε-Μπρετάνι|Ντολ]], [[Λε Φορζ]], [[Κορλαί]]
* Ιλ-ε-Βιλαίν : [[Φουζέρ]], [[Βιτρέ (Ιλ-ε-Βιλαίν)|Βιτρέ]], [[Ρεν]], [[Ρεντόν]], [[Σατωμπριάν]], [[Σαιντ-Αν-συρ-Βιλαίν]], [[Πλοερμέλ]], [[Λανουέ]]
* Μορμπιχάν : [[Λανγκόν]], [[Ποντιβί]], [[Λοριάν]], [[Βαν (Γαλλία)|Βαν]]
* Λουάρ-Ανφεριέρ : σημερινά όρια με εξαίρεση το [[Σατωμπριάν]]
Ως αποτέλεσμα, το [[Σαιν-Μαλό]] αποτελούσε πρωτεύουσα του νομού του.<ref>{{Harvsp|Bodlore-Penlaez|Kervella|2011|p=106}}</ref>
Τελικώς, ο οριστικός διαχωρισμός της Βρετάνης σε πέντε [[Νομοί της Γαλλίας|νομούς]] εφαρμόστηκε στις [[26 Φεβρουαρίου]] [[1790]]: τις [[Κοτ-ντ'Αρμόρ|Κοτ-ντυ-Νορ]] (οι οποίες μετονομάστηκαν σε [[Κοτ-ντ'Αρμόρ]] το [[1990]]), το [[Φινιστέρ]], την [[Ιλ-ε-Βιλαίν]], την [[Λουάρ-Ατλαντίκ|Λουάρ-Ανφεριέρ]] (ενσωματώθηκε το 1956 στην [[Χώρα του Λίγηρα]] και μετονομάστηκε σε [[Λουάρ-Ατλαντίκ]] το [[1957]]), καθώς και το [[Μορμπιχάν]].
=== Το αίτημα για ανεξαρτησία ===
Στις [[31 Ιανουαρίου]] του [[1969]], χιλιάδες αυτονομιστές, οπαδοί του Απελευθερωτικού Μετώπου της Βρετάνης (FLB) υποδέχθηκαν τον πρόεδρο [[Σαρλ ντε Γκωλ]] μπροστά στο δημαρχείο της Ρεν, πρώτο σταθμό της τριήμερης περιοδείας του στη Βρετάνη, κραδαίνοντας τη βρετόνικη σημαία και φωνάζοντας ''"Ζήτω η ανεξάρτητη σοσιαλιστική Βρετάνη"'' και ''"Φασίστα, φασίστα"''. Τα πνεύματα ήταν οξυμμένα, διότι εκτός των άλλω δύο εβδομάδες νωρίτερα ο αρχηγός του FLB Ρενέ Βαγιάν ή "Ρενέ ο Καναδός" και 11 ακόμη αυτονομιστές καταδικάστηκαν από δικαστήριο των [[Παρίσι|Παρισίων]]. Ο Σαρλ ντε Γκωλ μπήκε ψύχραιμος στο δημαρχείο, στην πλατεία όμως οι αυτονομιστές συγκρούστηκαν με οπαδούς του Γάλλου προέδρου που φώναζαν ''"Ζήτω ο Ντε Γκωλ"''. Επακολούθησε η βίαια παρέμβαση των ειδικών δυνάμεων, ξυλοδαρμός και 42 συλλήψεις, ενώ η αστυνομία είχε συλλάβει προληπτικά δεκάδες μαχητικά στελέχη του αυτονομιστικού κινήματος με αλλεπάλληλες επιδρομές όλο τον μήνα.
Η υπερήφανη για τις κελτικές ρίζες και το κελτικό γλωσσικό της ιδίωμα Βρετάνη, παραδοσιακό προπύργιο του γκολικού κόμματος, δυσφόρησε στα τέλη της δεκαετίας του 1960 για τον χρόνιο οικονομικό μαρασμό της. Τη δυσφορία αυτή εκμεταλλεύτηκε το FLB, προέκταση της μυστικής εθνικιστικής οργάνωσης της δεκαετίας του 1930 Gwenn ha du ("Άσπρο και μαύρο" στα κελτικά, από τα χρώματα της σημαίας της Βρετάνης).
Το μέτωπο έδρασε κατά τα πρότυπα του [[Ιρλανδικός Δημοκρατικός Στρατός|ΙΡΑ]] και έδρα της εξόριστης κυβέρνησής του ήταν το [[Δουβλίνο]] της ελεύθερης [[Ιρλανδία|Ιρλανδίας]], ενώ το στρατιωτικό του σκέλος, το ALB, είχε στο ενεργητικό του 40 περίπου επιθέσεις στη Βρετάνη και στο Παρίσι. ''"Η Βρετάνη δεν θα χάσει ποτέ τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της, θα παραμείνει όμως αναπόσπαστο μέρος της Γαλλίας"'', τόνισε ο πρόεδρος Σαρλ ντε Γκωλ, που ανέλυσε τη συνταγματική του αναθεώρηση και την ευρεία αποκέντρωση που προετοίμαζε στο Κεμπέρ, την έδρα του "Ρενέ του Καναδού". Όμως, ο στρατηγός έχασε το δημοψήφισμα του Απριλίου του 1969 και οι αυτονομιστές συνέχισαν τον αγώνα τους, ο οποίος, ιδίως μετά το [[1945]], βρισκόταν υπό την έντονη επιρροή των σοσιαλιστικών τάσεων και αντιλήψεων<ref>''Η Βρετάνη ζητεί ανεξαρτησία από τη Γαλλία'', Ιστορικό Λεύκωμα 1969, σελ. 114, Καθημερινή (1998)</ref>.
== Παραπομπές ==
<references />
|
