Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
CHE (συζήτηση | συνεισφορές) Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
||
Γραμμή 1:
{{Πληροφορίες στρατιωτικής σύγκρουσης
|τίτλος = Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ
|πόλεμος = [[Πόλεμος του Γ΄ Συνασπισμού]]
|εικόνα = [[File:Joseph Mallord William Turner 027.jpg|300px]]
|λεζάντα =
|ημερομηνία = [[21 Οκτωβρίου]] [[1805]]
|αίτια =
|τόπος = [[Ακρωτήριο Τραφάλγκαρ]], [[Ισπανία]]
|συντεταγμένες = {{Coord|36.29|N|6.26|W|type:event_source:placeopedia|display=inline,title}}
|τύπος συντεταγμένων =
|μορφή συντεταγμένων =
|εμφάνιση συντεταγμένων =
|στόχοι =
|μέθοδοι =
|κατάσταση =
|έκβαση = Αποφασιστική βρετανική νίκη
|έδαφος =
|πλευρά1 = {{flagcountry|GBR}}
|πλευρά2 = {{flagicon|France}} [[Πρώτη Γαλλική Αυτοκρατορία]]<br>{{flagicon|Spain}} [[Ισπανία]]
|πλευρά3 =
|αρχηγός1 = [[File:Naval Ensign of the United Kingdom.svg|25px]] [[Οράτιος Νέλσον]] {{KIA}}
|αρχηγός2 = {{flagicon|France}} Πιερ-Σαρλ Βιλνέβ ([[αιχμάλωτος πολέμου]])<br>{{flagicon|Spain}} Φρεντερίκο Κάρλος Γκραβίνα
|αρχηγός3 =
|σθένος1 = 33 πλοία<br><br>(27 [[Πλοίο γραμμής|πλοία γραμμής]], 4 [[Φρεγάτα|φρεγάτες]], 1 [[ημιολία]] και 1 [[κότερο]])<br>18.500 άνδρες
|σθένος2 = 40 πλοία (25 γαλλικά, 15 ισπανικά)<br>(33 [[Πλοίο γραμμής|πλοία γραμμής]], 5 [[Φρεγάτα|φρεγάτες]], 2 [[Βρίκιον|βρίκια]])<br><br>26.000 άνδρες
|σθένος3 =
|απολογισμός1 = 458 νεκροί<br>1.208 τραυματίες
|απολογισμός2 = 17 πλοία καταλήφθηκαν<br>4 πλοία καταστράφηκαν<br><br>Γαλλία:<br>2.218 νεκροί<br>1.155 τραυματίες<br>4.000 αιχμάλωτοι<ref>Roy Adkins, ''[https://books.google.gr/books?id=rJqQQgAACAAJ&dq=0316725110&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwiY2OOUhsjXAhUPahoKHdfuADgQ6AEIJjAA Trafalgar: The Biography of a Battle]'', σελ. 190, Little Brown (2004) ISBN 0-316-72511-0</ref><br><br>Ισπανία:<br>1.025 νεκροί<br>1.383 τραυματίες<br>4.000 αιχμάλωτοι
|απολογισμός3 =
|απώλειες =
|τραυματίες =
|αγνοούμενοι =
|αιχμάλωτοι =
|απώλειες αμάχων =
|υλικές απώλειες =
|παράπλευρες απώλειες =
|εδαφικές απώλειες =
|τίτλος αρχηγών =
|τίτλος απολογισμού =
|γεωγραφικό πλάτος =
|γεωγραφικό μήκος =
|χάρτης =
|πολιτικός χάρτης =
|μέγεθος χάρτη =
|περιγραφή χάρτη =
|σημείωση χάρτη =
|σημάδι χάρτι =
|μέγεθος σημαδιού χάρτη =
|σημειώσεις =
}}
Η '''Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ''' ([[21 Οκτωβρίου]] [[1805]]) ήταν μία ναυτική συμπλοκή που πραγματοποιήθηκε μεταξύ του [[Μεγάλη Βρετανία|βρετανικού]] [[Βασιλικό Ναυτικό|Βασιλικού Ναυτικού]] και του συμμαχικού στόλου του [[Εθνικό Ναυτικό (Γαλλία)|γαλλικού]] και [[Ισπανικό Πολεμικό Ναυτικό|ισπανικού]] Ναυτικού, κατά τη διάρκεια του [[Πόλεμος του Γ΄ Συνασπισμού|πολέμου του Γ' Συνασπισμού]] (Αύγουστος-Δεκέμβριος 1805) και των [[Ναπολεόντειοι Πόλεμοι|Ναπολεόντειων Πολέμων]] ([[1796]]-[[1815]])<ref>[https://www.westpoint.edu/history/SitePages/Napoleonic%20Wars.aspx Napoleonic Wars] Department of History</ref>.
Είκοσι επτά βρετανικά [[Πλοίο γραμμής|πλοία γραμμής]] με επικεφαλής τον ναύαρχο [[Οράτιος Νέλσον|Οράτιο Νέλσονα]] νίκησαν τριάντα τρία γαλλικά και ισπανικά πλοία γραμμής υπό τον [[Γαλλία|Γάλλο]] ναύαρχο Πιερ-Σαρλ Βιλνέβ, στον [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό Ωκεανό]], έξω από τη νοτιοδυτική ακτή της [[Ισπανία|Ισπανίας]], δυτικά του [[Ακρωτήριο Τραφάλγκαρ|ακρωτηρίου Τραφάλγκαρ]]. Ο γαλλο-ισπανικός στόλος έχασε 21 πλοία, χωρίς να χαθεί ούτε ένα βρετανικό πλοίο. Ήταν η πιο αποφασιστική ναυμαχία του πολέμου, τερματίζοντας οριστικά τα γαλλικά σχέδια εισβολής στην [[Αγγλία]].
Η βρετανική νίκη επιβεβαίωσε θεαματικά τη ναυτική υπεροχή που είχε δημιουργήσει η Βρετανία κατά τον 18ο αιώνα και επιτεύχθηκε εν μέρει με την παρέκκλιση του Νέλσονα από την επικρατούσα ναυτική τακτική. Η συνηθισμένη τακτική, τότε, ήταν να εμπλακεί ο εχθρικός στόλος σε μία ενιαία παράλληλη γραμμή μάχης, ώστε να διευκολυνθεί η σηματοδότηση στη μάχη και στην απαγκίστρωση και να μεγιστοποιηθεί το πεδίο του πυρός και οι περιοχές-στόχοι. Ωστόσο, ο Νέλσον χώρισε τις μικρότερες σε αριθμό δυνάμεις του σε δύο στήλες κατευθυνόμενες κάθετα εναντίον του εχθρικού στόλου, με καθοριστικά αποτελέσματα.
Κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας, ο Νέλσον χτυπήθηκε από γαλλικό μουσκέτο και πέθανε λίγο αργότερα, γινόμενος ένας από τους μεγαλύτερους ήρωες πολέμου της Βρετανίας. Ο Βιλνέβ αιχμαλωτίστηκε μαζί με το πλοίο του. Ο ναύαρχος Φρεντερίκο Γκραβίνα, ο ανώτερος Ισπανός αξιωματικός, διέφυγε με τον υπόλοιπο στόλο και μήνες αργότερα υπέκυψε στα τραύματα που υπέστη κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας. Ο Βιλνέβ παρακολούθησε την κηδεία του Νέλσονα ενώ ήταν αιχμάλωτος στη Βρετανία.
== Η ναυμαχία ==
Επί χρόνια τα στρατεύματα του [[Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας|Ναπολέοντα]] μαίνονταν σ' όλη την [[Ευρώπη]] καταβάλλοντας τη μία μεγάλη δύναμη ύστερα από την άλλη. Μόνο η Αγγλία είχε απομείνει εμπόδιο στο δρόμο του και στα σχέδιά του για την κατάκτηση της δυτικής Ευρώπης<ref>Angus Konstam, ''[https://books.google.gr/books?id=E5KiNQAACAAJ&dq=1904668046&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwjsiNqok8jXAhVGIpoKHZobAQ0Q6AEIJjAA Historical Atlas of the Napoleonic Era]'', σελ. 46, Λονδίνο: Mercury Books (2003) ISBN 1904668046</ref>. Όταν έγινε φανερή η πρόθεσή του να εισβάλει στην Αγγλία, δόθηκε διαταγή στον Νέλσονα να βρει και να χτυπήσει το στόλο του Ναπολέοντα<ref>Alexander Stilwell, ''[https://books.google.gr/books?id=t_1PvgAACAAJ&dq=1841768359&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwiVkfP_k8jXAhXlIpoKHToBBxIQ6AEIJjAA The Trafalgar Companion]'', σελ. 22-24, Οξφόρδη: Osprey Publishing (2005) ISBN 1 84176 835 9</ref>.
Η αποφασιστική εμπλοκή έγινε το μεσημέρι της 21ης Οκτωβρίου 1805. Από τη μία πλευρά παρατάχθηκαν 33 πλοία του αγγλικού στόλου με 2.148 κανόνια και αρχηγό τον Οράτιο Νέλσονα. Από την άλλη, ο ενωμένος γαλλοϊσπανικός στόλος υπό τον Πιερ-Σαρλ Βιλνέβ, με 40 πλοία και 2.568 κανόνια υπερτερούσε κατά πολύ του βρετανικού. Στις 11:45 π.μ., και καθώς ο στόλος έμπαινε στη μάχη, ο Νέλσον έδωσε το σύνθημα της επίθεσης στους άνδρες του λέγοντας: «''Η Αγγλία περιμένει όπως ο κάθε άνδρας πράξει το καθήκον του''»<ref>[http://www.aboutnelson.co.uk/england%20expcts.htm Nelson's iconic "England Expects" signal] Admiral Lord Nelson and his Navy</ref>.
Ο λόρδος Οράτιος Νέλσον, ο μεγάλος ήρωας της Αγγλίας, ήταν ο αρχηγός του στόλου. Βρισκόταν στο κατάστρωμα της ναυαρχίδας του, της ''Βίκτορι'', φορώντας τη στολή του ναυάρχου με τα τέσσερα αστέρια στο στήθος, που του είχαν απονεμηθεί για τις πολλές του νίκες στο ναυτικό. Αυτές οι νίκες του, πάντως, του είχαν στοιχίσει το δεξί του μάτι και χέρι.
Η ναυμαχία άρχισε με την επίθεση των Γαλλο-Ισπανών κατά των αγγλικών καραβιών. Μία κανονιά έσχισε το μεγάλο ίστιο του ''Βίκτορι''. Ένα λεπτό αργότερα όλος ο βρετανικός στόλος δεχόταν πυκνά χτυπήματα από τα κανόνια του εχθρού.
Οι Άγγλοι ναύτες, σύμφωνα με τις διαταγές του Νέλσονα, δεν είχαν ανοίξει ακόμα πυρ. Όταν πια εντάθηκε ακόμα περισσότερο το πυρ των Γάλλων και των Ισπανών, ο Άγγλος ναύαρχος διέταξε πυρ.
[[File:Fall of Nelson.jpg|thumb|right|Ο Νέλσον δέχεται σφαίρα στο κατάστρωμα του ''Βίκτορι'']]
Το ''Βίκτορι'' άρχισε κι αυτό να ρίχνει κανονιοβολισμούς από απόσταση τριάντα μόνο πόδια και όρμησε εναντίον ενός γαλλικού πλοίου κόβοντάς το σχεδόν στη μέση. Έπειτα άρχισαν να βάλλουν και τα υπόλοιπα βρετανικά πολεμικά. Η ατμόσφαιρα γέμισε καπνούς και οι άντρες μάχονταν πλέον σώμα με σώμα πάνω στα καταστρώματα των συγκρουσθέντων σκαφών. Ο Νέλσον πολεμούσε δίπλα στους ναύτες, ήταν όμως εύκολος στόχος με την πλούσια και αστραφτερή στολή του. Ένας από τους αξιωματικούς του τού σύστησε να βγάλει τον μανδύα του με τα παράσημα για να μην τον αναγνωρίσουν οι εχθροί του. Ο Νέλσον του αποκρίθηκε ήρεμα: "''Πολεμώντας τ' απέκτησα και πολεμώντας θα πεθάνω μαζί τους''"<ref>''Η Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ'', Κλασσικά Εικονογραφημένα Νο 1060, σελ. 46, Εκδόσεις Μ. Πεχλιβανίδη & Σία</ref>.
Λίγα λεπτά αργότερα μία σφαίρα χτύπησε τον ναύαρχο που στηρίχτηκε στην κουπαστή για να μην πέσει κάτω. Ο Νέλσον αναφώνησε: "''Τελικά τα κατάφεραν, είμαι νεκρός''". Τον μεταφέρανε στην καμπίνα του και κάθε τόσο ερχόταν κοντά του ένας από τους άνδρες του για να τον πληροφορεί πώς πήγαινε η μάχη.
Χάρη στο ευφυές στρατήγημα του Νέλσον, ο βρετανικός στόλος διεμβόλισε τις εχθρικές γραμμές από δύο σημεία, νικώντας κατά κράτος στους γαλλοϊσπανούς, που είχαν παρατάξει τα πλοία τους σε μία γραμμή, το ένα πίσω από το άλλο. Όταν ανέφεραν στον Νέλσονα το αποτέλεσμα της μάχης, ψέλισσε με κόπο "''Δόξα τω Θεώ, έκανα το καθήκον μου''". Στις 16:30 ο Νέλσον άφησε την τελευταία του πνοή πάνω στη ναυαρχίδα του ''Βίκτορι''.
Στη ναυμαχία, οι Γαλλοϊσπανοί είχαν 3.243 νεκρούς και 2.538 τραυματίες, ενώ αιχμαλωτίστηκαν 8.000 άνδρες, ανάμεσά τους και ο επικεφαλής του στόλου τους ναύαρχος Βιλνέβ. Οι Άγγλοι έχασαν 458 νεκρούς και 1.208 τραυματίες.
[[File:HoratioNelson1.jpg|thumb|Οράτιος Νέλσον]]
Από τη στιγμή που εξαλείφθηκε η απειλή της γαλλικής εισβολής, τα Βρετανικά στρατεύματα μπορούσαν πλέον να χρησιμοποιηθούν στις μάχες στην [[Ευρώπη]], πράγμα που έπαιξε σημαντικό ρόλο στην τελική ήττα του Ναπολέοντα. Μετά τη ναυμαχία το Βρετανικό Ναυτικό έγινε η πρώτη ναυτική δύναμη στον κόσμο, μέχρι την εμφάνιση της αυτοκρατορικής Γερμανίας πριν τον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]], εκατό χρόνια μετά.
Ο Ναύαρχος Νέλσον έγινε ο μεγαλύτερος στρατιωτικός ήρωας της Βρετανίας και πηγή έμπνευσης για το Βασιλικό Ναυτικό. Στα [[1808]] ο "Κίονας του Νέλσον" ανεγέρθηκε στο Δουβλίνο για να τιμήσει τον Νέλσον και τις νίκες του (πολλοί απ' τους ναύτες που πήραν μέρος στη Ναυμαχία του Τραφάλγκαρ ήταν Ιρλανδοί) και σωζόταν μέχρι το [[1966]], οπότε και καταστράφηκε από υποστηρικτές του Ι.Ρ.Α.<ref>[http://www.culture24.org.uk/history-and-heritage/military-history/pre-20th-century-conflict/tra29483 England Expects - On The Trail Of Admiral Lord Nelson] Culture24</ref> Η πασίγνωστη [[πλατεία Τραφάλγκαρ]] του [[Λονδίνο|Λονδίνου]] πήρε το όνομά της από την τοποθεσία της ναυμαχίας. Από πάνω της δεσπόζει το άγαλμα του Νέλσον πάνω στη "[[Στήλη του Νέλσον]]" που ανεγέρθηκε το [[1843]]. Σε αντίθεση μ' αυτά, πολλές γενιές παιδιών στη [[Γαλλία]] μάθαιναν στα σχολεία ότι το Τραφάλγκαρ "ήταν ναυμαχία που δεν ανέδειξε νικητή και στην οποία σκοτώθηκε ο Βρετανός διοικητής". Μια απ' τις δευτερεύουσες συνέπειες ήταν ότι οι Γάλλοι αξιωματικοί του Ναυτικού σταμάτησαν να προσφωνούνται "κύριε", αλλά "κυρίες" για να δείξουν την αγανάκτησή τους.
== Παραπομπές ==
<references />
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
|