Πρωτοχώρι Κοζάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Επιμέλεια λήμματος
Γραμμή 3:
{{coord|40|14|40|N|21|44|56|E|type:city_region:gr|display=title}}
{{πόλη}}
Το '''Πρωτοχώρι''' είναι μικρή κωμόπολη του [[νομός Κοζάνης|νομού Κοζάνης]] της [[Μακεδονία (διαμέρισμα)|Μακεδονίας]]. Βρίσκεται 7 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πόλης της [[Κοζάνη|Κοζάνης]], σε υψόμετρο 680 μέτρα. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα Τοπικά Διαμερίσματα του [[Δήμος Κοζάνης|Δήμου Κοζάνης]], με περίπου 1.300 μόνιμους κατοίκους και 700 περιπου που μένουν εκτός χωριού, σε [[Ελλάδα]] και εξωτερικό
 
== Ιστορία ==
[[Αρχείο:Protochori, Kozani.jpg|thumb|Το Πρωτοχώρι από την περιοχή Κουσίδη. Στο βαθος ο Όλυμπος. 2006]][[Αρχείο:ΜΟΜΟΓΕΡΟΙ 2008.jpg|thumb|Έθιμο Μωμόγερων 2008]]
[[Αρχείο:ΜΩΜΟΓΕΡΟΙ 2010.JPG|thumb|Το έθιμο των μομόγερων στο Πρωτοχώρι 2-1-2010]]
Οι πρώτοι κάτοικοι της περιοχής θεωρούνται απόγονοι βασιλικών οικογενειών της περιοχής Ασκίου ([[Εράτυρα]]). Ο οικισμός επί [[Τουρκοκρατία|Τουρκοκρατίας]] έγινε τσιφλίκι του Μπέη της περιοχής και κατοικήθηκε από Μουσουλμάνους. Στην ίδια περίοδο χρησιμοποιήθηκε ως [[τελωνείο]] και ως εμπορευματικός σταθμός της περιοχής. Ήταν το μόνο πέρασμα από τη [[δυτικήΔυτική Μακεδονία]] προς τη [[Θεσσαλία]].
 
=== 1700 - 1922 ===
Το [[1893|1700]] στον οικισμό κατοικούσαν 160 οικογένειες Χριστιανών και 217 Μουσουλμάνων. Ο πληθυσμός του οικισμού ανερχόταν περίπουτότε τοτεσε πανωπερίπου αποπαραπάνω από 1500 χριστιανουςΧριστιανούς και μουσουλμανουςΜουσουλμάνους. Το χωριό παλιά ονομαζόταν Πορτοράζ σύμφωνα με τον κώδικα[[Κώδικας Ζάβορδας,|Κώδικα Ζάβορδας]] και πήρε την ονομασία του από τον βασιλιά της [[Εράτυρα Κοζάνης|Εράτυρας]] που έχτισε κάστρο προς τιμή της γυναίκας του Ρόζας. Στην είσοδο του κάστρου είχε μεγάλο πέρασμα-πόρτα ύψους 17 μέτρων. Εκεί είχε γίνει και η τελετή γάμου του βασιλιά και έτσι πήρε την ονομασία ο οικισμός Πορτοράζ (πόρτα-Ρόζας).χαλασματα Χαλάσματα και ερηπιαερείπια καστρουκάστρου βρισκωνταιβρίσκονται στην περιοχηπεριοχή αμπελωνεςΑμπελώνες
 
Μετέπειτα, στις αρχές του [[1900|1920]], ο οικισμός άρχισε να εγκαταλείπεται από τους μουσουλμανους[[Μουσουλμάνος|Μουσουλμάνους]] ο οικισμός και κατοικήθηκετα για 22επόμενα χρόνια κατοικήθηκε μόνο από χριστιανους[[Χριστιανισμός|Χριστιανούς]] μεχρικαθώς πουέφθασαν ηρθανμεγάλα μεγαλακύματα κυματα προσφυγωνπροσφύγων στο χωριοχωριό από τον [[Πόντος|Πόντο]] και τη [[Μικρά Ασία]]. Στο χωριό υπήρχαν αποθήκες του μπέη και το παλάτι του και όλη η σοδειά της περιοχής κατέληγε στα αμπάρια του. Στο χωριόΕπίσης, υπήρχαν 4 τζαμιά και πολλοί νερόμυλοι. Ήταν πλούσιο μέρος σεμε βλάστηση και νερά γι' αυτό εγκαταστάθηκεείχε εκείεγκατασταθεί ο μπέης της περιοχής στον συγκεκριμένο οικισμό.
 
=== 1922 - 1950 ===
Με την πάροδο των χρόνων και την ανταλλαγή των πληθυσμών μετά τη [[Μικρασιατική καταστροφή]] η κυβέρνηση της Ελλάδας αποφασίζει να μετεγκατασταθούνεγκατασταθούν πρόσφυγες από τις χαμένες πατρίδες, Πόντιοι, Μικρασιάτες και λίγοι αποαπό την κωνσταντινουπολη[[Κωνσταντινούπολη]]. Οι πρώτοι πρόσφυγες Μικρασιάτες μετά από ταλαιπωρίες εγκαταστάθηκαν στον οικισμό το τον Αύγουστο του [[1922]]. Στον οικισμό ήδηοι υπήρχαν μουσουλμάνοιΜουσουλμάνοι που υπήρχαν άρχισαν σιγά σιγά με την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκατέλειπαννα εγκαταλείπουν τον οικισμό. Το Δεκέμβριο του 1922 έρχονται στον οικισμό και οι Πόντιοι πρόσφυγες μετά από μεγάλη ταλαιπωρία και ο οικισμός πλέον κατοικείται από το 1922 από Χριστιανούς πρόσφυγες.ο πρωτοςΠρώτος προεδροςπρόεδρος του χωριουχωριού ήταν ο ΑμανατιδηςΑμανατίδης ΓρηγοριοςΓρηγόριος οπουο καιοποίος ειτανήταν προεδροςπρόεδρος και στην πατριδαπατρίδα του στο χωριοχωριό καπικιο[[Καπίκιο]]. προσπαθησεΠροσπάθησε να εγκατασταθουνεγκατασταθούν στο χωριοχωριό ολλοιόλοι οσσοιόσοι ειτανπροέρχονταν αποΚαπίκιο, το χωριο καπικιο αλλααλλά δεν τοντο επετρεψανεπέτρεψαν και ετσιέτσι λιγοστοιλιγοστοί καπικεετεςκαπικεέτες εγκατασταθηκανεγκαταστάθηκαν και σε διπλαναδιπλανά χωρια.χωριά, Αλλαενώ οι περισοτεροιπερισσότεροι εγκατασταθηκαν μονιμαμόνιμα στο πορτοραζΠορτοραζ(Πρωτοχωρι) Το [[1923]] αρχές Μαρτίου γκρεμίζουν τα τουρκικά τζαμιά και τα 2 τούρκικα σχολεία το και πάνω στα γκρεμισμένα ερείπια τον τζαμιών χτίζουν σχολείο και εκκλησία. Μέσα σε 3 χρόνια ([[1926]]) χτίζουνέχτισαν στο κέντρο του χωριού μεγαλοπρεπή ιερό ναό αφιερωμενοαφιερωμένο στον Αγιο[[Άγιος γεωργιοΓεώργιος εκ ποντουΠόντου|Άγιο &Γεώργιο χρυσοστομουεκ σμυρνηςΠόντου]] στοκαι κέντροστον του[[Χρυσόστομος χωριούΣμύρνης|Χρυσόστομο Σμύρνης]], και το [[1927]] χτιζουνκατασκεύασαν διώροφο μεγαλοπρεπές σχολείο με 6 μεγάλες αίθουσες και 2 γραφεία δασκάλων.<nowiki>https://youtu.be/flAG07sa0R4</nowiki>
[[Αρχείο:Αρχειο1.jpg|thumb]]
[[Αρχείο:ΕΙΚΟΝΑ.jpg|thumb|ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ]]
Γραμμή 60:
== Παραπομπές ==
<references />
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
[http://www.kozanh.gr/web/guest/protoxori Δήμος Κοζάνης, Πρωτοχώρι]
 
{{DEFAULTSORT:Πρωτοχωρι Κοζανης}}