Ρήγας Βελεστινλής: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

|βραβεύσεις =

}}

 

== Βιογραφία ==

Σύμφωνα με τον [[Χριστόφορος Περραιβός|Χριστόφορο Περραιβό]] τα πρώτα του γράμματα λέγεται ότι τα διδάχθηκε από ιερέα του Βελεστίνου και κατόπιν στη Ζαγορά. Καθώς διψούσε για μάθηση, ο πατέρας του τον έστειλε στα Αμπελάκια για περαιτέρω μόρφωση. Όταν επέστρεψε, έγινε δάσκαλος στην κοινότητα Κισσού Πηλίου. Στην ηλικία των είκοσι ετών σκότωσε στο Βελεστίνο έναν [[Τουρκία|Τούρκο]] πρόκριτο, επειδή του είχε συμπεριφερθεί δεσποτικά, και κατέφυγε στο [[Λιτόχωρο]] του Ολύμπου, όπου κατατάχθηκε στο σώμα των αρματολών του θείου του, Σπύρου Ζήρα. Αργότερα βρίσκεται στο [[Άγιο Όρος]], φιλοξενούμενος του ηγουμένου της μονής Βατοπεδίου, Κοσμά με τον οποίο και ανέπτυξε στενή φιλία. Στην ίδια μονή συνδέθηκε φιλικά με τον συμπατριώτη του τον μοναχό Νικόδημο ([[Νικόδημος ο Αγιορείτης|Άγιο Νικόδημο τον Αγιορείτη]]), ο οποίος του είχε παραχωρήσει τα κλειδιά της βιβλιοθήκης της φημισμένης [[Αθωνιάδα Ακαδημία|Αθωνιάδας Σχολής]] για να εμπλουτίσει τις γνώσεις του.

 

[[Αρχείο:2008.06.30.RigasVelestinlis1757-1798.Rotenturm-Str21.WienA.JPG|thumb|250px|right|Αναμνηστική πλάκα στη Βιέννη]]

Στο Άγιο Όρος έμεινε πολύ λίγο. Ταξίδεψε στην [[Κωνσταντινούπολη]], μετά από πρόσκληση του Πρέσβη της Ρωσίας για σπουδές, στην οικία του οποίου γνώρισε τον Πρίγκιπα Αλέξανδρο Υψηλάντη (1726-1806) μέγα διερμηνέα του Σουλτάνου και παππού του μετέπειτα αρχηγού της [[Φιλική Εταιρία|Φιλικής Εταιρίας]], επίσης [[Αλέξανδρος Κ. Υψηλάντης|Αλέξανδρου Υψηλάντη]] (1792-1828). Στην Πόλη διεύρυνε τις σπουδές του στη [[Γαλλική γλώσσα|Γαλλική]], στην [[Ιταλική γλώσσα|Ιταλική]] και τη [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανική]] γλώσσα. Όταν ο Υψηλάντης έφυγε για το Ιάσιο, προκειμένου να γίνει ηγεμόνας της Μολδαβίας, ο Ρήγας τον ακολούθησε. Διαφωνώντας με τον Υψηλάντη έγινε γραμματέας του ηγεμόνα της Βλαχίας Νικόλαου Μαυρογένη, αδερφό του παππού της [[Μαντώ Μαυρογένους|Μαντώς Μαυρογένους]] και ταξίδεψε για το [[Βουκουρέστι]] έδρα της ηγεμονίας, όντας πλέον στην ηλικία των 30 χρόνων. Μετά τον Ρωσοτουρκικό πόλεμο και την ήττα της Τουρκίας (1790) ο Μαυρογένης αποκεφαλίστηκε ως υπαίτιος της ήττας και ο Ρήγας κατέφυγε στη [[Βιέννη]], την οποία έκανε έδρα της επαναστατικής δράσης του.<ref>Όπως υποστηρίζει ο [[Μιχαήλ Γούδας]] (στο σύγγραμμά του «''Βίοι Παράλληλοι''», Β΄ τόμος, σελ. 117): Ο Ρήγας ανέλαβε επικεφαλής της επαναστατικής οργάνωσής του στα [[1794]], αλλά δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς είχε ιδρυθεί η τελευταία αλλά και σε ποια πόλη, τη Βιέννη ή το Βουκουρέστι</ref> Στη [[Βιέννη]] ταξίδεψε μαζί με τον Αυστριακό βαρώνο Ελληνικής καταγωγής Χριστόδουλο Λάνγκενφελτ-Κιρλιανό, ο οποίος τον έφερε σε επαφή με άλλους ομογενείς.

Στη Βιέννη συνεργάτες του ήταν κυρίως Έλληνες έμποροι ή σπουδαστές, αλλά οι σημαντικότεροι από αυτούς ήταν οι [[Αδερφοί Μαρκίδες Πούλιου|αδελφοί Πούλιου]], από τη [[Σιάτιστα]] της Μακεδονίας, τυπογράφοι. Στο τυπογραφείο τους τύπωσε τον [[Θούριος|Θούριο]] και την [[Χάρτα του Ρήγα|Χάρτα]] που φιλοτεχνήθηκε από τον Αυστριακό λιθογράφο Φρανσουά Μίλλερ, την επαναστατική του προκήρυξη σε χιλιάδες αντίτυπα, προκειμένου να μοιραστούν στους Έλληνες των υπόλοιπων φιλελεύθερων περιοχών των [[Βαλκάνια|Βαλκανίων]], το ''Σχολείον των ντελικάτων Εραστών'', το ''[[Φυσικής απάνθισμα]]'', το ''Ηθικός Τρίπους'', ''Το Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας'', ''Τα Δίκαια του ανθρώπου'', καθώς και το ''[[Νέος Ανάχαρσις]]''. Ο Ρήγας απέβλεπε στην απελευθέρωση και ενοποίηση όλων των Βαλκανικών λαών και φυσικά όλου του ελληνικού στοιχείου που ήταν διασκορπισμένο στην Ανατολή και τα ευρωπαϊκά κέντρα.

 

{{κύριο|Χάρτα του Ρήγα}}

Επηρεασμένος από τον ευρωπαϊκό [[Διαφωτισμός|Διαφωτισμό]], πίστεψε βαθιά στην ανάγκη της επαφής των Ελλήνων με τις νέες ιδέες που σάρωναν την [[Ευρώπη]] και αυτό τον ώθησε στη συγγραφή ή μετάφραση βιβλίων σε δημώδη γλώσσα και τη σύνταξη της «Χάρτας», ενός μνημειώδους για την εποχή του χάρτη, διαστάσεων 2,07 x 2,07 μ, που αποτελείτο από επί μέρους τμήματα. Δύο έτη αργότερα, ο [[Άνθιμος Γαζής]] επιμελήθηκε μιας νέας έκδοσης της Χάρτας, μικροτέρων διαστάσεων (1,04 x 1,02 μ), με τον τίτλο ''[[Πίναξ γεωγραφικός της Ελλάδος|Πίναξ Γεωγραφικός της Ελλάδος]]'', χωρίς όμως να αναφέρει το όνομα του Ρήγα για να αποφύγει την αυστροουγγρική λογοκρισία.