Επαρχία Πατρών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η Πάτρα κατά την πρώτη και δεύτερη [[Τουρκοκρατία]] αποτέλεσε ξεχωριστό βιλαέτι (επαρχία) όπως και επί Α΄και Β΄ [[Βενετοκρατία]]ς αφού οι [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανοί]] κράτησαν την βενετική διοικητική διαίρεση και αργότερα οι Βενετοί κράτησαν την ίδια διοικητική διαίρεση με τους Τούρκους αλλά ονομάζοντας τα ''Territirii''. Πρώτη διαίρεση της περιοχής ήταν οι Βαρωνίες το 1205 πάνω στις οποίες συνεχίστηκαν τα βιλαέτια και επαρχίες όπως στην περίπτωση της επαρχίας Πατρών.<ref>Ουίλιαμ Μύλλερ, ''Οι Φράγκοι εν Πελοπόννησω'' αρχείο ιστορικών λόγων, Μετ. Σπυρίδων Λάμπρου, εκδόσεις Ελεύθερις σκέψις, Αθήνα 1994. ISBN 960-7199-34-0.</ref>

Τα όρια της ήταν ανατολικά ο ποταμός [[Φοίνικας ποταμός|Φοίνικας]] από τις εκβολές μέχρι τις πηγές του, περιλαμβάνοντας την [[Αρραβωνίτσα Αχαΐας|Αρραβωνίτσα]] και τα [[Δουκαναίικα Αχαΐας|Δουκανέικα]]. Από τις πηγές του Φοίνικα ανέβαιναν στο [[Παναχαϊκό όρος|Παναχαϊκό]] δίπλα στη [[Λεόντιο Αχαΐας|Γουρζούμισα]] (Λεόντιο σήμερα), αφήνοντας την όμως απέξω, ακολούθως στα [[Δεμέστιχα Αχαΐας|Δεμέστιχα]] και πέρναγε στον [[Ερύμανθος|Ερύμανθο]] και από εκεί κατέβαινε στην [[Δήμος Τριταίας|Τριταία]] την οποία συμπεριελάμβανε σχεδόν ολόκληρη, εκτός το ''Γερμοτσάνη'', μετά περνούσε μέσα στον σημερινό νομό Ηλείας συμπεριλαμβάνοντας κάποια χωριά, και κατέληγε στον ποταμό [[Λάρισσος ποταμός|Λάρισσο]] στα σημερινά σύνορα των δύο νομών. Μετά την απελευθέρωση η επαρχία Πατρών είχε σχεδόν τα ίδια όρια πιο διευρυμένα.<ref name=auto1>Μιχαήλ Β. Σακελλαρίου, ''Η Πελοπόννησος κατά την δεύτερην Τουρκοκρατίαν (1715-1821)'', Αθήνα 1939,· επανέκδοση 2000.</ref>

Δημιουργήθηκε αρχικά με την [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1828|διοικητική διαίρεση του 1828]] επί κυβερνήτη [[Ιωάννης Καποδίστριας|Ιωάννη Καποδίστρια]] με το Ι' ψήφισμα της 13ης Απριλίου σαν ''επαρχία Παλαιών Πατρών''.<ref>Νίκος Γ. Ασπιώτης, [http://www.nikosaspiotis.gr/books/dioik.pdf ''Διοικητικοί και Αυτοδιοικητικοί Θεσμοί στην Κέρκυρα. Πρόσωπα και Γεγονότα (1817‐1951)''], Κέρκυρα 2009, σελ. 8.</ref> Με την [[Διοικητική διαίρεση της Ελλάδας 1833|διοικητική διαίρεση του 1833]] ως μία από τις πέντε επαρχίες του [[νομός Αχαΐας και Ήλιδος|νομού Αχαΐας και Ήλιδος]]<ref>{{Cite book|author = Α.Ι. Κλάδου |title = Εφετηρίς (Almanach) του Βασιλείου της Ελλάδος δια το Έτος 1837|, publisher = |location = |year = 1837| pages =σελ. 178-180|language = | origyear = |url = http://books.google.gr/books?id=nQ9CAAAAcAAJ&source=gbs_navlinks_s|accessdate = }}</ref> με πρώτο έπαρχο τον [[Κάρολος Δρακόπουλος|Κάρολο Δρακόπουλο]]. Καταργήθηκε στην συνέχεια με την διοικητική διαίρεση του 1836 η οποία κατάργησε προσωρινά το νομαρχιακό σύστημα και επανασυστάθηκε το 1848. Παρέμεινε αμετάβλητη στην συνέχεια μέχρι το 1997 οπότε και καταργήθηκε με το [[σχέδιο Καποδίστριας]]. Με το [[σχέδιο Καλλικράτης]] που ακολούθησε το σχέδιο Καποδίστριας στον χώρο της πρώην επαρχίας δημιουργήθηκαν οι δήμοι [[δήμος Πατρέων|Πατρέων]], [[δήμος Δυτικής Αχαΐας|Δυτικής Αχαΐας]] και [[δήμος Ερυμάνθου|Ερυμάνθου]].