Κάρπαθος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Κάρπαθος''' είναι το δεύτερο σε έκταση νησί του ελληνικού συμπλέγματος της [[Δωδεκάνησα|Δωδεκανήσου]] (μετά τη [[Ρόδος|Ρόδο]]). Έχει έκταση 302,152 [[Τετραγωνικό χιλιόμετρο|τ.χλμ.]], μήκος ακτών 160 χλμ. μήκος ακτών και συνολικό πληθυσμό 7.310 κατοίκους. Αποτελεί πλούσιο βιότοπο και για αυτόν τον λόγο διαθέτει προστατευμένες περιοχές, όπου επιζούν πληθυσμοί ειδών πανίδας που οδεύουν προς εξαφάνιση.

Βρίσκεται στηνστη μέση του [[Καρπάθιο πέλαγος|Καρπάθιου πελάγους]] μεταξύ Ρόδου και [[Κρήτη]]ς και έχει πρωτεύουσα τα [[Πηγάδια Καρπάθου|Πηγάδια]] ή Κάρπαθο (2.280 κάτοικοι).

Το 1912, καταλήφθηκε στρατιωτικά από τους [[Ιταλοκρατία|Ιταλούς]] και αποτέλεσε τμήμα της Κτήσης των Ιταλικών Νήσων του Αιγαίου. Η ελευθερία ήρθε στην Κάρπαθο νωρίτερα από τα υπόλοιπα [[Δωδεκάνησα]], όταν στις [[5 Οκτωβρίου]] [[1944]], με πρωτοστάτες τους κατοίκους των Μενετών, ξεκίνησε η επανάσταση της Καρπάθου οπότε και εκδιώχθηκαν οριστικά οι Ιταλοί από από το νησί.<ref>[http://www.greek-tourism.gr/karpathos/history.htm ΚΑΡΠΑΘΟΣ-ιστορία-Κάρπαθος<!-- Αυτόματα δημιουργημένος τίτλος -->]</ref> Στις 11 του ίδιου μήνα, έγινε στο Απέρι η επίσημη παράδοση των Ιταλών και η διακήρυξη της ένωσης του νησιού με τη μάνα [[Ελλάδα]], υψώθηκε η [[Ελληνική σημαία]] και τελέσθηκε πανηγυρική δοξολογία. Στις 10 Οκτωβρίου μια βάρκα στην οποία επέβαινε επταμελής αποστολή των επαναστατημένων Καρπαθίων, η ''Immacolata'' (ή ''Κάρπαθος'' όπως μετονομάστηκε), αναχώρησε από το Φοινίκι για την Αλεξάνδρεια της [[Αίγυπτος|Αιγύπτου]] με σκοπό να παραδώσει το μήνυμα της Καρπαθιακής Επανάστασης στην εξόριστη [[Ελληνική Κυβέρνηση του Καΐρου]].

Το βραχώδες αλλά παλαιότερα καταπράσινο νησί, που όμως έχει πλέον σε μεγάλη κλίμακα καεί, χαρακτηρίζεται από τις ψηλές βουνοκορφές του, οι οποίες αγγίζουν τα 1215μ. Βέβαια, διατηρεί ακόμα μέτριας έκτασης πυκνά και αραιότερα πευκοδάση στα βόρεια και στα κεντροδυτικά του νησιού.

Το έντονο ανάγλυφο χαρίζει στον επισκέπτη τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, συνδυάζοντας την ομορφιά του βουνού και της θάλασσας. Ψηλά βουνά απ' τη μια και απότομες χαράδρες από την άλλη. Στα βράχια και τις βραχώδεις ακτές υπάρχουν ο Μαυροπετρίτης και ο Αιγαιόγλαρος, δύο υπό εξαφάνιση είδη πουλιών. Η Κάρπαθος είναι και πέρασμα αποδημητικών πτηνών.

Η παλαιά πρωτεύουσα του νησιού ήταν το [[Απέριον Καρπάθου|Απέρι]], 8 χλμ. από τη [[Πηγάδια Καρπάθου|σημερινή πρωτεύουσα]] του νησιού και αθέατο από τη θάλασσα. Το Απέρι ήταν για αρκετούς αιώνες διοικητική και πολιτιστική πρωτεύουσα του νησιού ενώ σήμερα εξακολουθεί να είναι έδρα της [[Μητρόπολη Καρπάθου και Κάσου|Μητρόπολης Καρπάθου και Κάσου]]. Το Απέρι έχει 500 περίπου κατοίκους. Επίνειο και μετόχι των Απεριτών ήταν το Ποσί, στο οποίο μετά το [[1820]] κτίστηκαν μερικές αποθήκες και ανοίχτηκαν κάποια πηγάδια και περίπου το [[1850]] δημιουργήθηκε ένας οικισμός 50 κατοίκων με καταγωγή από Απέρι, τους οποίους αργότερα πλαισίωσαν κάτοικοι από τη Βωλάδα και τις Μενετές. Λόγω των πολλών πηγαδιών, το Ποσί μετονομάστηκε σε Πηγάδια και το [[1892]] με περίπου 150 κατοίκους έγινε πρωτεύουσα του νησιού.

Μετά απ' όλα αυτά κατέβηκαν και άλλοι πληθυσμοί από τα άλλα χωριά και αρκετές οικογένειες από τα ναυτικά νησιά της Δωδεκανήσου, τη Ρόδο και τη Κρήτη. Μέχρι το [[1998]], τα Πηγάδια αποτελούσαν αυτόνομο δήμο οπότε και έγιναν έδρα του [[νόμος Καποδίστρια|Καποδιστριακού]] δήμου Καρπάθου. Σήμερα, τα Πηγάδια είναι μια σύγχρονη πόλη περίπου 3000 κατοίκων, με πολλά ξενοδοχεία και υπηρεσίες, καφετέριες και εστιατόρια. Εδώ βρίσκονται η αρχαία ακρόπολη του Ποσειδίου και διάσπαρτα αρχιτεκτονικά μνημεία από την εποχή των Ιταλών. Στα Πηγάδια υπάρχει σύγχρονη οργανωμένη μαρίνα σκαφών αναψυχής και το κύριο λιμάνι του νησιού.

*[[Δημοτικό διαμέρισμα Μεσοχωρίου Καρπάθου|Μεσοχωρίου]], 430 κατ. - το [[Μεσοχώριον Καρπάθου|Μεσοχώρι]] [ 350 ], ο [[Κάτω Λευκός Καρπάθου|Κάτω Λευκός]] [ 50 ], ο [[Λευκός Καρπάθου|Απάνω Λευκός]] [ 30 ],

Η κυριότερη και επίσημη ομάδα που εκπροσωπεί το νησί στα δωδεκανησιακά και ελληνικά πρωταθλήματα είναι ο ''ΑΣ Ποσειδών Καρπάθου''. Πέρα απ' αυτά, κάθε χωριό του νησιού διαθέτει το δικό του αθλητικό σωματείο. Αυτά είναι ο ''[[Απέρι Καρπάθου#Αθλητισμός|Πρωτέας Απερίου]]'', ο ''[[Βωλάδα Καρπάθου#Αθλητισμός|Απόλλων Βωλάδας]]'', ο ''Άρης Όθους'', ο ''Αργοναύτης Πυλών'', ο ''Κουρσάρος Αρκάσας'', η ''Αναγέννηση'' ''Μενετών'', η ''Βρυσιανή Μεσοχωρίου'', η ''Αναγέννηση'' ''Σπόων'' και η ''Όλυμπος της Ολύμπου'' . Κάθε καλοκαίρι, όλες οι ομάδες λαμβάνουν μέρος στο Παγκαρπαθιακό Ποδοσφαιρικό Πρωτάθλημα. Παράλληλα διοργανώνονται παιδικά ποδοσφαιρικά πρωταθλήματα, ενώ τα τελευταία χρόνια στις εγκαταστάσεις του Πρωτέα Απερίου διοργανώνεται πρωτάθλημα μπάσκετ. Άρτιες αθλητικές εγκαταστάσεις υπάρχουν στο Απέρι: το Δημοτικό Στάδιο (το οποίο το 2002 φιλοξένησε τους Αιγαιοπελαγίτικους Αγώνες Στίβου) και οι αθλητικές εγκαταστάσεις του Πρωτέα (Γήπεδο ποδοσφαίρου, Γήπεδο μπάσκετ-βόλλευ και Γυμναστήριο). Επίσης στη Βωλάδα υπάρχει γήπεδο ποδοσφαίρου και μικρό γήπεδο μπάσκετ. Πέρα από αυτά, στα χωριά Αρκάσα, Μεσοχώρι, Πηγάδια, Πυλές και Όλυμπος (η έκταση του γηπέδου αυτού αποτελεί αντικείμενο δικαστικής διαμάχης μεταξύ του Δήμου Καρπάθου και επίδοξου διεκδικητή), υπάρχουν γήπεδα χωρίς την απαραίτητη οργάνωση, ενώ στα χωριά Αρκάσα, Μενετές, Πηγάδια, Όθος, Σπόα και Διαφάνι υπάρχουν μικρά γήπεδα 5x5 και 7x7.