Σύμη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ μικροδιορθώσεις
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 33:
 
== Γεωγραφία ==
[[Αρχείο:Άποψη του λιμανιού της Σύμης.jpeg|250px280px|thumb|leftright|Άποψη του λιμανιού της Σύμης, του Γιαλού]]
Το νησί είναι ορεινό, πετρώδες, άγονο και άνυδρο. Ψηλότερο βουνό είναι η Βίγλα (550 μ.) που σχεδόν χωρίζει το νησί στο βόρειο και νότιο εκ των οποίων το βόρειο είναι χαμηλότερο και περισσότερο καλλιεργήσιμο. Διαθέτει ελάχιστα πεδινά και υψίπεδα. Στα ορεινά, όμως, υπάρχει εκπληκτική βλάστηση. Σημαντικότερα μικρά οροπέδια είναι η "Δρακούντα", του "Μέσα Νιμοράκι", το "Ξίσος", ο "Μεγάλος Σωτήρης" και ο "Μικρός Σωτήρης", ενώ σημαντικότερες σχηματιζόμενες κοιλάδες είναι τα "Παναϊδάκια", του "Νημπορειού", με μεγαλύτερη την "κοιλάδα του Πεδιού" όπου και καλλιεργούνται έντονα.
 
=== Ακτογραφία ===
[[Αρχείο:Γιαλός-Σύμη.jpg|350px280px|thumb|δεξιά|Άποψη της Σύμης από την είσοδο του λιμανιού]]
[[Αρχείο:Γιαλός.JPG|μικρογραφίαthumb|280px|Γιαλός]]
Οι ακτές της Σύμης παρουσιάζουν πλήθος από κόλπους, όρμους, ακρωτήρια και μικρούς λιμένες. Σημαντικότερα ακρωτήρια είναι η Άκρα Μακριά που είναι το βορειοανατολικότερο άκρο της εγγύτατης νήσου Νίμου και το ακρωτήριο Πάτος που είναι το νοτιότερο.<br />
Κυριότεροι όρμοι είναι οι αναφερόμενοι παραπάνω Νημπορ(ε)ιός, ο άγιος (Αι)μιλιανός, ο άγιος Βασίλης και ο της Νανούς.<br />
Γραμμή 68:
Ιερέας που ταξίδεψε από την Φλωρεντία. Έγραψε βιβλίο όπου περιγράφει τη Σύμη και σχεδίασε ένα μάλλον πρωτόγονο χάρτη της Σύμης.
Αναφέρει ότι το νησί ονομαζόταν Simie από το Simen που ήταν ο βασιλιάς του ή από τη λέξη Simane που είναι ελληνική απόδοση της λατινικής propinqua, που σημαίνει κοντινή, αφού βρίσκεται πολύ κοντά στην Ανατολή και οι κάτοικοι της κερδίζουν το ψωμί τους από το εμπόριο που κάνουν με τους στεριανούς. Όταν ο Δίας έδιωξε τον Προμηθέα, γιο του Ιαπετού, αυτός ήρθε στη Σύμη και έμαθε στους κατοίκους πολλά πράγματα για να ζουν καλύτερα. Οι κάτοικοι με τις μικρές βάρκες τους ταξιδεύουν ανάμεσα στη Ρόδο και την Τουρκία και κάνουν εμπόριο. Η περιφέρεια του είναι τριάντα μίλια. Το νησί έχει δυο κάστρα. Το ένα βρίσκεται κοντά στη θάλασσα και είναι πολύ γερό. Το άλλο πάνω στο βουνό είναι έρημο. Βγάζει εξαιρετικό κρασί και στα ψηλά βράχια του ζουν κατσίκια.
 
[[Αρχείο: symi.JPG|320px|right|thumb|Μουράγιο]]
 
=== Νεότερη Ιστορία ===
[[File:Symi Seskli Nimos.jpg|thumb|leftright|260px280px|Αεροφωτογραφία Σύμης, από Νότο προς Βορρά. Πρώτο πλάνο (κάτω), η νησίδα Σεσκλί και στο βάθος (πάνω) η νησίδα Νίμος, ή Νύμος]]
 
Τότε ιδρύεται στην [[Κως|Κω]] το Εθνικό Μέτωπο Πανδωδεκανησιακής Απελευθέρωσης (Ε.Μ.Π.Α.). Το Ε.Μ.Π.Α. διαδίδεται και στη Σύμη.
Γραμμή 78:
 
== Αρχιτεκτονική ==
[[Αρχείο: symi.JPG|320px280px|right|thumb|Μουράγιο]]
[[File:Simi 1.jpg|thumb|300px280px|Ο οικισμός της Χώρας από ψηλά]]
Ατενίζοντας τη Σύμη, παρατηρεί κανείς πως αυτή εκτείνεται από τους πρόποδες του όρους Βίγλα (το ψηλότερο βουνό της Σύμης) και φτάνει ως το λιμάνι. Αρχικά και για λόγους ασφαλείας και προστασίας από τις τουρκικές και πειρατικές επιδρομές, καθώς και την αποφυγή μετάδοσης ασθενειών, χτίστηκε στο ανώτερο τμήμα της πόλης που ονομάζεται Χωριό (ή Άνω Χώρα). Στη κορυφή του λόφου που βρίσκεται στην Άνω Χώρα, δέσποζε η αρχαία ακρόπολη, στα απομεινάρια της οποίας οι Ιωαννίτες Ιππότες της Ρόδου, το 1407, έκτισαν το κάστρο τους που ήταν ένα αμυντικό φρούριο με καταλύματα. Οι ιππότες με αυτό το έργο θέλησαν να ενισχύσουν την άμυνα του νησιού. Η Άνω Χώρα συσπειρώθηκε σιγά σιγά γύρω από το κάστρο και μόνο όταν οι συνθήκες το επέτρεπαν, άρχισε και η επέκταση προς τα παράλια, δηλαδή Γιαλός (λιμάνι), Πέδι (όρμος – ψαροχώρι), Νημποριός (αρχαίο λιμάνι).
Η Σύμη ανακηρύχθηκε νωρίς ως διατηρητέος οικισμός, επιστέγασμα πολύχρονων αγώνων του Συμαίου aesthete Κώστα Α. Φαρμακίδη, και κατάφερε να διατήρησει τον κεντρικό χαρακτήρα της αρχιτεκτονικής της. Αυτό έγινε το 1971 και συγκεκριμένα με την αριθμ.24908/23-10-1971 υπουργική απόφαση όπου ο οικισμός κρίνεται “ιστορικός τόπος χρήζων ιδιαιτέρας προστασίας ”<ref> ΦΕΚ 881, τεύχος Β/3-11-1971)</ref>.
Γραμμή 111 ⟶ 112 :
== Η οικονομία της Σύμης ==
Η οικονομική ευημερία της Σύμης κατά τον 19ο αιώνα στηριζόταν κυρίως σε τρεις τομείς, την αλιεία, κατεργασία και εμπορία του σπόγγου, την ναυπηγική και την ναυτιλία. Η Σύμη κατά την εποχή της άνθησης της συγκροτήθηκε σε αστικό οικισμό μεσαίου μεγέθους που ξεπερνούσε ακόμη και αυτό της Ρόδου. Η οικονομία ήταν προσανατολισμένη περισσότερο σε τριτογενείς δραστηριότητες και λιγότερο στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Ο πληθυσμός ανερχόταν στις 25.000, ενώ η συγκέντρωση του εργατικού δυναμικού συντέλεσε στην οικονομική πρόοδο. Η έντονη δραστηριοποίηση των Συμιακών στο εξωτερικό μέσω των εκτενών επιχειρησιακών τους δράσεων και παράλληλα η ανάπτυξη της αλιείας και της σπογγαλιείας, δημιούργησαν μια νέα τάξη αστών που ζούσε μια άνετη και πλούσια ζωή. Τα καπετανόσπιτα ήταν και τα πιο πλούσια σπίτια. Οι αμιγώς αστικές περιοχές, καθώς και όλα τα ευκατάστατα σπίτια εκτείνονταν στο Ρολόι, στο Χαράνι, στο Πιτίνι (συνοικίες του Γιαλού) και στην Καλή Στράτα. Βέβαια, και στο κέντρο του Χωριού υπήρχαν αρχοντόσπιτα, αλλά κατά κανόνα ψηλά στον οικισμό έμεναν οι φτωχότερες τάξεις. O οικισμός στο σύνολό του είναι απόλυτα εναρμονισμένος με το περιβάλλον. Οργανώθηκε με βασικό θεμέλιο την εξυπηρέτηση των ανθρώπινων αναγκών και των χαρακτηριστικών μιας ζωής προσανατολισμένης στη θάλασσα.
Η [[Σπογγαλιεία Σύμης|σπογγαλιεία]] ήκμασε από το [[1865]] έως το [[1930]], με τις νέες τεχνικές (σκάφανδρο). Η Σύμη πρωτοστάτησε τόσο στην αλιεία του σπόγγου στην επιλεγόμενη Μπαρμπαριά, [[Barbary Coast]], στα βόρεια παράλια της Αφρικής, όσο και στην επεξεργασία και εμπορία του. Με επί κεφαλής τον Συμαϊκό Οίκο ''Υοί Νικήτα Πετρίδη'', γνωστό στο Λονδίνο, όπου ζούσε μονίμως ο Δημήτριος Πετρίδης, ως ''Petrides Brothers'', η σημαντική αυτή βιομηχανία διέθετε γραφεία στη [[Σύρος|Σύρο]], τον [[Πειραιάς|Πειραιά]], το [[Παρίσι]], το [[Λονδίνο]] και την [[Τεργέστη]]. Ο Μεγάλος Ευεργέτης της Σύμης [[Γεώργιος Νικήτα Πετρίδης]] οικοδόμησε τον κομψότατο [[οβελίσκος|οβελίσκο]] στο [[Μουράγιο]], το [[Πετρίδειον Ωρολόγιον]], κοινώς ''Το Ρολόι'',[[Αρχείο:Σύμη.JPG|320px280px|right|thumb|Το λιμάνι της Σύμης]] το [[Πετρίδειον Σχολείον]] και τα μεγαλοπρεπή, [[fin-de-siecle]], νεοκλασικά ένθεν και ένθεν του Διοικητηρίου. Στο απόγειο της δόξας της, [[1900]]-[[1910]], η Σύμη αριθμούσε 25.000 κατοίκους. Ενδεικτικό της αίγλης της, είναι η ίδρυση το [[1904]] της Ηλεκρικής Εταιρείας Σύμης. Η Ευρωπαϊκή κουλτούρα πέρασε στη Σύμη κυρίως μέσα από την αρχιτεκτονική, αλλά και τα Γράμματα και την κοινωνική ζωή<ref>Εντυπωσιασμένοι καθώς έμειναν οι Συμιακοί από των Ευρωπαϊκή κουλτούρα άρχισαν να δίνουν στις θυγατέρες τους, ως κύριο όνομα, τα «Κόμισσα» και «Δούκισσα», παράδοση που εξακολουθεί μέχρι σήμερα. Για παράδειγμα, το [[Δούκισσα (τραγουδίστρια)|Δούκισσα]] της σπουδαίας Συμαίας ερμηνεύτριας της λαϊκού τραγουδιού δεν είναι καλλιτεχνικό, όπως πολύς κόσμος πιστεύει, αλλά το πραγματικό της κύριο όνομα</ref>. Οι δε Συμιακοί του Μουράγιου των χρόνων αυτών ήσαν μεγαλοαστοί επιπέδου Ευρωπαϊκών μεγαλουπόλεων.
 
Η ναυτιλία και η ναυπηγική επίσης ήκμασαν στη Σύμη. Οργανωμένος [[ταρσανάς]] λειτουργούσε στο [[Χαράνι]] με τον μάστορα ναυπηγό ''Κέλλη'' [παρωνύμιο του Δ. Σαρρή] μέχρι την δεκαετία του [[1960]]. Το νησί δεν υστερούσε, όμως, και στις βιοτεχνίες, όπως σιδηρουργία, αλευροποιία, χρυσοχοΐα κ.λ.π.
Γραμμή 118 ⟶ 119 :
 
=== Τουρισμός ===
[[Αρχείο:Τουρισμός.jpg|border|right|280px|frameless]]
Αμέσως ή εμμέσως, η οικονομία της Σύμης στηρίζεται σήμερα στον τουρισμό. Η οικονομική ανάκαμψη άρχισε δειλά στην διάρκεια της Δικτατορίας με την ανάπτυξη του ημερήσιου τουρισμού από την Ρόδο. Πριν 20 χρόνια, μια πανοραμική φωτογραφία του λιμανιού της Σύμης τραβηγμένη από το Κάστρο κοσμούσε το εξώφυλλο της έκδοσης (Αυγούστου 1988) του [[Condé Nast Traveler]], του εγκυρότερου διεθνούς (Αμερικανικού) περιοδικού σε θέματα τουρισμού. Η έμφαση του άρθρου δινόταν στην αρχιτεκτονική του νησιού και ειδικά στα αρχοντικά του Μουράγιου. Έκτοτε η εξέλιξη υπήρξε ραγδαία.
[[Αρχείο:Το λιμάνι.jpg|μικρογραφία|220x220εσ280x280εσ|Το λιμάνι της Σύμης]]
Σήμερα ο τουρισμός της Σύμης τροφοδοτείται από τους επισκέπτες της μιας μέρας, από τους πολυήμερους τουρίστες και από τους ιδιότυπους "τουρίστες" τους Συμιακούς της διασποράς. Το σύνολο σχεδόν των τουριστών της Σύμης διακινείται μέσω της Ρόδου. Η τουριστική περίοδος κρατά 7 μήνες (Απρίλιος-Οκτώβρης), όπως και στη Ρόδο με μεγάλη κίνηση στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου. Ο τουρισμός πολυήμερης παραμονής παρουσιάζει ανοδική πορεία τα τελευταία 10 χρόνια.
 
Γραμμή 127 ⟶ 128 :
 
== Παιδεία και Θρησκεία ==
[[Αρχείο:Panormitis.jpg|thumb|280px|Πανορμίτης]]
Η λειτουργία στη Σύμη του παλαιότερου αναγνωστηρίου στο Αιγαίο, [[Αίγλη (Αναγνωστήριο)|Αίγλη]] (1872), της Σχολής της Αγίας Μαρίνας (1765-1821) και, στη συνέχεια, του Ελληνικού σχολείου του Κάστρου, του Θεάτρου Σύμης (1881) κ.ά. μαρτυρούν το πνευματικό επίπεδο της περιόδου της αίγλης.
 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σύμη"