Κάρολος E΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Διαδοχή
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 42:
|υπογραφή = Firma_Emperador_Carlos_V.svg
}}
Ο '''Κάρολος Ε΄''' ({{Lang-nl|''Keizer Karel V''}}, [[24 Φεβρουαρίου]] [[1500]] – [[21 Σεπτεμβρίου]] [[1558]]), γνωστός και ως Κάρολος Κουΐντος (δηλ. πέμπτος)({{lang-la|''Carolus Quintus''}}), ήταν κυβερνήτης της [[Ισπανική Αυτοκρατορία|Ισπανικής Αυτοκρατορίας]] ως Κάρολος Α' ({{Lang-es|''Carlos I de España''}}) από το [[1516]] και αυτοκράτορας της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] ως Κάρολος Ε' από το [[1519]], ενώ κυβερνούσε και τα εδάφη του πρώην δουκάτου της Βουργουνδίας από το [[1506]]. Το [[1556]] παραιτήθηκε χάριν του νεότερου αδελφού του, [[Φερδινάνδος Α΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|Φερδινάνδου Α']], ο οποίος τον διαδέχθηκε στον θρόνο [[Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας|της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], και του γιου του [[Φίλιππος Β΄ της Ισπανίας|Φιλίππου Β΄]], ο οποίος έγινε βασιλιάς της Ισπανίας.
 
==Βιογραφία==
Ως απόγονος τριών ηγεμονικών δυναστειών της Ευρώπης, του [[Οίκος των Αψβούργων|Οίκου των Αψβούργων]]· του [[Οίκος των Βαλουά-Βουργουνδίας|Οίκου των Βαλουά-Βουργουνδίας]] και του [[Οίκος της Τρασταμάρα|Οίκου της Τρασταμάρα]], έγινε ηγεμόνας των κτήσεων των Αψβούργων στην κεντρική Ευρώπη, των [[Βουργουνδικές Κάτω Χώρες|Βουργουνδικών Κάτω Χωρών]] και των βασιλείων της [[Στέμμα της Καστίλης|Καστίλλης]] και [[Στέμμα της ΑραγονίαςΑραγωνίας|ΑραγονίαςΑραγωνίας]]. Ήταν επίσης κυρίαρχος εκτεταμένων περιοχών της Κεντρικής, Δυτικής, και Νότιας Ευρώπης καθώς και των [[Ισπανική αποικιοποίηση της Αμερικής|ισπανικών αποικιών]] στην Αμερική και την Ασία.
 
Ο Κάρολος ήταν ο πρεσβύτερος γιος του [[Φίλιππος Α΄ της Καστίλης|Φιλίππου του Ωραίου]] και της [[Ιωάννα Α΄ της Καστίλης|Ιωάννας της Τρελής]]. Από την πλευρά του πατέρα του ήταν εγγονός του αυτοκράτορα Μαξιμιλιανού Α΄ και από την πλευρά της μητέρας του εγγονός των Καθολικών Βασιλέων Φερδινάνδου της ΑραγονίαςΑραγωνίας και Ισαβέλλας της Καστίλλης. Όταν ο Φίλιππος πέθανε το 1506, ο Κάρολος έγινε κυβερνήτης των Βουργουνδικών Κάτω Χωρών και συμβασιλέας της μητέρας του στην Ισπανία μετά τον θάνατο του Φερδινάνδου το 1516. Καθώς ο Κάρολος ήταν το πρώτο πρόσωπο που κυβέρνησε την Καστίλη-Λεόν και την ΑραγονίαΑραγωνία ταυτόχρονα ιδίω δικαιώματι, έγινε ο πρώτος [[Βασιλιάς της Ισπανίας]] (η συμβασιλεία της μητέρας του Ιωάννας ήταν τυπική μόνο, δεδομένης της ψυχικής της αστάθειας).<ref>[http://www.answers.com/topic/charles-v William S. Maltby, ''Charles V.'' History 1450-1789.]</ref> Το 1519, ο Κάρολος διαδέχθηκε τον πατέρα του πατέρα του [[Μαξιμιλιανός Α΄|Μαξιμιλιανό]] ως Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και Αρχιδούκας της Αυστρίας. Από αυτό το σημείο και μετά, το βασίλειο του Καρόλου, το οποίο έχει περιγραφεί ως ''"η αυτοκρατορία στην οποία ο ήλιος δεν δύει ποτέ"'', κάλυπτε τέσσερα εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα στην Ευρώπη, την Άπω Ανατολή και την Αμερική.<ref>[http://www.luminarium.org/encyclopedia/emperormaximilian.htm ''Maximilian I'', Luminarium.org. Excerpted from ''Encyclopædia Britannica'', 11th Ed. Vol XVII. Cambridge: Cambridge University Press, 1910. 923.]</ref>
 
Μεγάλο μέρος της βασιλείας του Καρόλου αφιερώθηκε στους [[Ιταλικοί Πόλεμοι|Ιταλικούς Πολέμους]] εναντίον των [[Πρώιμη Σύγχρονη Γαλλία|Γάλλων]] βασιλέων [[Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας|Φραγκίσκου Α΄]] και [[Ερρίκος Β΄ της Γαλλίας|Ερρίκου Β΄]], οι οποίοι πόλεμοι, αν και εξαιρετικά πολυέξοδοι, ήταν στρατιωτικά επιτυχείς λόγω του αήττητων Ισπανικών σχηματισμών ([[tercio]]) και των προσπαθειών των πρωθυπουργών του [[Μερκουρίνο Γκαττινάρα]] και [[Φρανθίσκο ντε λος Κόμπος υ Μολίνα]]. Οι δυνάμεις του Καρόλου ανακατέλαβαν το [[Δουκάτο του Μιλάνου|Μιλάνο]] και τη [[Φρανς-Κοντέ]] από την [[Γαλλία]] μετά την αποφασιστική νίκη των Αψβούργων στη [[Μάχη της Παβίας]] το 1525,<ref>Blockmans, ''Emperor Charles V'', 60, 68; Guicciardini, ''History of Italy'', 363–364; Oman, ''Art of War'', 211.</ref> η οποία ώθησε τον Φραγκίσκο να δημιουργήσει τη [[Γαλλοοθωμανική συμμαχία]]. Ο αντίπαλος του Καρόλου [[Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής]] κατέκτησε την [[Βασίλειο της Ουγγαρίας τον Μεσαίωνα|Ουγγαρία]] το 1526 αφού νίκησε τους Χριστιανούς στην [[Μάχη του Μοχάτς]]. Παρ' όλα αυτά, η [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανική]] προέλαση ανακόπηκε όταν οι Τούρκοι απέτυχαν να [[Πολιορκία της Βιέννης|καταλάβουν τη Βιέννη το 1529]].