Νεάπολη Λασιθίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον Fall185 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό [[Χρήστης:Gerakibot|...
Ετικέτα: Επαναφορά
α
Γραμμή 25:
| ονομασία κατοίκων =
}}
Η '''Νεάπολη''' (επίσης '''Νεάπολις''') είναι κωμόπολη στην [[νομός Λασιθίου|περιφερική ενότητα (πρώην νομός) Λασιθίου]], στην ανατολική [[Κρήτη]], και είναι η ιστορική έδρα του [[Δήμος Αγίου Νικολάου|δήμου Αγίου Νικολάου]]. Σύμφωνα με την απογραφή του 2011 έχει 2.683 κατοίκους. Η Νεάπολη είναι έδρα της δημοτικής κοινότητας Νεαπόλεως (2.838 κάτοικοι) και της δημότικης ενότητας Νεαπόλεως, στο δήμο Αγίου Νικολάου, του οποίου είναι η ιστορική έδρα. Η Νεάπολη βρίσκεται σε μια κοιλάδα, γνωστή ως Σκάφη του Μεραμπέλου, σε υψόμετρο 270 μέτρων, στο δρόμο που ενώνει το [[Ηράκλειο Κρήτης|Ηράκλειο]] με τον [[Άγιος Νικόλαος Λασιθίου|Άγιο Νικόλαο]], 54 χιλιόμετρα από το Ηράκλειο και 15 από τον Άγιο Νικόλαο.
 
== Ιστορία ==
Γραμμή 34:
Το Καινούργιο Χωριό αναπτύχθηκε πολύ κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας λόγω της θέσης του στο πέρασμα ανάμεσα στο Ηράκλειο και στο Λασίθι. Το 1868 το Καινούργιο Χωριό ορίζεται πρωτεύουσα του λιβά (νομού) Λασιθίου και μετονομάζεται σε Νεάπολη<ref name=clabuocNEAPOLI/>. Η Νεαπόλη σε μεγάλο βαθμό αναμορφώθηκε από τον [[Κωνσταντίνος Αδοσίδης πασάς|Κώστα Αδοσίδη Πασά]], ο οποίος άλλαξε τη ρυμοτομία της πόλης και έχτισε διοικητήριο (σημερινό πρωτοδικείο) και νοσοκομείο. Το πρώτο γυμνάσιο στο νομό Λασιθίου ιδρύθηκε στη Νεάπολη<ref>{{harvnb|Σπανάκης|1993|p=527}}</ref>. Η Νεάπολη γίνεται έδρα της [[Ιερά Μητρόπολις Πέτρας και Χερρονήσου|μητρόπολης Πέτρας]] της οποίας η προηγούμενη έδρα ήταν [[Μονή Αρετίου]]. Η Νεάπολη παρέμεινε πρωτεύουσα του Λασιθίου μέχρι το 1904, όταν η έδρα του νομού μεταφέρθηκε στον [[Άγιος Νικόλαος Λασιθίου|Άγιο Νικόλαο]].<ref name=dimos>[http://www.aghiosnikolaos.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=48&Itemid=75&lang=el Νεάπολη] Δήμος Αγίου Νικολάου</ref> Στην απογραφή του 1881 η Νεάπολη είχε 2.208 Χριστιανούς κατοίκους και 80 Τούρκους.<ref name=sp578/>
 
Παρά την μετακίνηση της έδρας, η Νεάπολη παρέμεινε σημαντικό εμπορικό και πνευματικό κέντρο της επαρχίας και του νομού στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα. Σε αυτήν την περιόδο έφτασε το ηλεκτρικό ρεύμα, κατασκευάστηκε ο πρώτος κινηματογράφος, λειτουργούν εμπορικά καταστήματα και κατασκευάζεται ο μητροπολιτικός ναός της Μεγάλης Παναγίας. Η ανάπτυξη αυτή ανακόπτεται μετά το [[ΒΠΠ|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] και την [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχή]], όταν ήταν έδρα ιταλικής μεραρχίας, και οι δεκαετίας του 1960, 1970, 1980 και 1990 σημαδεύτηκαν από μετανάστευση των κατοίκων της ΝεάποληςΝεαπόλεως λόγω της οικονομικής στασιμότητας της περιοχής που οδήγησε στην παρακμή.<ref name=dimos/> Η Νεάπολη στις απογραφές είχε 2.391 (1928), 2.770 (1940), 3.078 (1951), 2.955 (1961), 3.070 (1971) και 2.679 (1981).<ref>{{harvnb|Σπανάκης|1993|p=579}}</ref>
Στις 17 Ιανουαρίου 1964 θεμελιώθηκε η Τεχνική Σχολή της ΝεάποληςΝεαπόλεως, από τον υπουργό Παιδείας, καθηγητή [[Γεώργιος Κουρμούλης|Κουρμούλη]].<ref>Ανατολή, φύλλο 18-1-1964, σελ. 1.</ref>
 
== Αξιοθέατα - Μουσεία ==