Εμίλ Ζολά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τον ίδιο καιρό είχε δημιουργηθεί μία ομάδα νεαρών λογοτεχνών που αυτοαποκαλούνταν "νατουραλιστές" και θεωρούσαν τον Ζολά δάσκαλό τους, γιατί πρώτος εκείνος είχε χρησιμοποιήσει τη λέξη "νατουραλισμός" για να εξηγήσει τη ρεαλιστική μορφή που έδινε στα έργα του. Το [[1880]] ο Εμίλ Ζολά ήταν πλέον μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της λογοτεχνικής αστικής τάξης και διοργάνωνε πολιτιστικά δείπνα με τον [[Γκυ ντε Μωπασσάν]], τον [[Ζορίς-Καρλ Υσμάν]] και άλλους συγγραφείς στην πολυτελή βίλα του (αξίας 300.000 φράγκων<ref>[http://archive.org/stream/weekcanadianjour01toro#page/n30/mode/1up Literary Gossip] The Week : a Canadian journal of politics, literature, science and arts (27 Δεκεμβρίου 1883)</ref>) στο Μεντάν κοντά στο Παρίσι.

 

Στη συνέχεια, από τη βαθυστόχαστη καταγραφή των κοινωνικών προβλημάτων στράφηκε στη [[Σοσιαλισμός|σοσιαλιστική]] [[ουτοπία]] με δύο τριλογίες του, ''Οι τρεις πόλεις'' και ''Τα τέσσερα Ευαγγέλια,'' με τη δεύτερη να μένει ανολοκλήρωτη. Το [[1898]], διάσημος πια και σεβαστός, ο Ζολά έμελλε να συνταράξει συθέμελα τη γαλλική κοινωνία και να διακινδυνεύσει τη σταδιοδρομία του καθώς ανακατεύτηκε στην περίφημη [[υπόθεση Ντρέιφους]], που έκανε πάταγο εκείνη την εποχή. Ήταν ο μόνος που υπερασπίστηκε το Ντρέιφους στέλνοντας ανοιχτή επιστολή στο Γάλλο πρόεδρο, η οποία δημοσιεύτηκε στις [[13 Ιανουαρίου]] του [[1898]] στο εξώφυλλο της παριζιάνικης καθημερινής εφημερίδας L'Aurore, του [[Ζωρζ Κλεμανσώ]], υπό τον τίτλο “Κατηγορώ!”. Ο Ζολά ξεσκέπασε μία μηχανορραφία που κόστισε την ελευθερία στο στρατιωτικό Άλφρεντ Ντρέιφους εξαιτίας του [[Αντισημιτισμός|αντισημιτισμού]] του Υπουργείου Αμύνης. Το γράμμα αυτό προκάλεσε αίσθηση σε όλο τον κόσμο. Η πρόθεση του Ζολά ήταν να κατηγορηθεί ο ίδιος για συκοφαντική δυσφήμιση ώστε να δημοσιοποιήσει τα νέα αποδεικτικά στοιχεία προς στήριξη του Ντρέιφους<ref>[http://www.shapell.org/manuscript.aspx?170038 Emile Zola Writes to Alfred Dreyfus at the Height of the Dreyfus Affair] Shapell Manuscript Foundation</ref>. Την αποκάλυψη ακολούθησαν δραματικά γεγονότα. Πολλές γαλλικές εφημερίδες τον χτύπησαν, μποϊκόταραν τα βιβλία του και ο ίδιος μόλις κατόρθωσε να σωθεί από τη μανία του όχλου δραπετεύοντας στην [[Αγγλία]]. Το γράμμα του όμως έφερε το αποτέλεσμα που ήθελε. Έγινε αναθεώρηση της δίκης και ο Ντρέιφους αποδείχτηκε αθώος, γεγονός που οδήγησε και στη μεταρρύθμιση του συστήματος, συμπεριλαμβανομένου του [[Χωρισμός Κράτους και Εκκλησίας|χωρισμού εκκλησίας και κράτους]].