Νεάπολη Λασιθίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Στη Νεάπολη, στο κτίριο του πρώην ορφανοτροφείου, λειτουργεί αρχαιολογική συλλογή η οποία άρχισε να λειτουργεί προπολεμικά και σε λίγα χρόνια μάζεψε περισσότερα από 1000 αντικείμενα.<ref>[http://new.ims.forth.gr/?q=el/node/2169 Αρχαιολογική Συλλογή Νεάπολης] Παρατηρητήριο Πολιτιστικών & Περιβαλλοντικών Πόρων του Δήμου Νεάπολης</ref> Από το 1980 λειτουργεί στη Νεάπολη και λαογραφικό μουσείο.<ref group="Το Λαογραφικό Μουσείο της ΠΛΕΑΜ (Πολιτιστική Λαογραφική Εταιρεία Απάνω Μεραμπέλλου) ξεκίνησε την ανανεωμένη περίοδο της λειτουργίας του τον Ιούλιο του 2016. Στεγάζεται στο διατηρητέο κτίριο του Παλαιού Γυμνασίου Νεάπολης που αποτελεί κτίριο της περιόδου του πρώτου Οθωμανού Χριστιανού Διοκητή Κωστή Αδοσίδη Πασά (1867-1871). Το κτίριο προοριζόταν αρχικά για Νοσοκομείο αλλά δεν ολοκληρώθηκε και στη συνέχεια φιλοξένησε το πρώτο Γυμνάσιο του Μεραμπέλλου. Το 2013 με πρωτοβουλία του δραστήριου ΔΣ της ΠΛΕΑΜ, ξεκίνησαν και ολοκληρώθηκαν εργασίες αποκατάστασης και προσαρμογών (με χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος Leader) για να στεγαστεί στους χώρους του η λαογραφική και ιστορική συλλογή που αποτελούσε δωρεά προς την ΠΛΕΑΜ του σημαντικού υλικού που είχαν συγκεντρώσει η Μαρία και ο Μανόλης Πιτυκάκης. Εξαιρετικό τμήμα του εκθεσιακού χώρου καταλαμβάνει η Ιστορική συλλογή με ενθυμήματα του Κρητικού αγώνα, της Εθνικής Αντίστασης 1941-1944 και του εθνομάρτυρα Ρούσου Κούνδουρου που εκτελέστηκε από τους ναζί στις 29.08.1944. Ξεχωριστής σημασίας το «αστικό Νεαπολίτικο σπίτι» με εξαιρετικής ποιότητας εκθέματα, αποτελεί ουσιαστικά μοναδική μαρτυρία για το σχηματισμό της νέας αστικής νοοτροπίας που ξεκίνησε στο τέλος του 19ου αιώνα από την τότε πρωτεύουσα των ανατολικών επαρχιών της Κρήτης, Νεάπολη. Σημαντική επίσης η εκκλησιαστική και επισκοπική συλλογή με τεκμήρια της παρουσίας της Μητρόπολης Πέτρας και Χερρονήσου της οποίας ιστορική έδρα αποτελεί η Νεάπολη. Πρόσφατα αποκτήματα του Μουσείου, αποτελούν τα κεραμεικά της δωρεάς Διαλυνά, που περιλαμβάνουν σπάνιο υλικό των εργαστηρίων Κιουτάχειας και Αθήνας και δείχνουν την επιρροή της σπουδαίας παράδοσης των Ιζνίκ. Το Μουσείο διαθέτει ηλεκτρονική ξενάγηση, υψηλής ποιότητας προσβασιμότητα και εξυπηρέτηση ΑμεΑ, αναπτύσσει ειδικά προγράμματα με όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης και διοργανώνει κύκλο ποιοτικών εκδηλώσεων ιδιαίτερα στη διάρκεια του θέρους που συμβάλλουν στην αναβάθμιση του επιπέδου της πολιτιστικής δράσης στο ιστορικό Κέντρο της Νεάπολης αλλά και στην ευρύτερη ενότητα του Δήμου Αγίου Νικολάου και της Περιφέρειας Κρήτης.">[http://new.ims.forth.gr/?q=el/node/2173 <code>Λαογραφικό Μουσείο Νεάπολης</code>] Παρατηρητήριο Πολιτιστικών & Περιβαλλοντικών Πόρων του Δήμου Νεάπολης</ref>