Αγία Ευθυμία Φωκίδας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

 

==Γεωγραφική θέση==

Η Αγία Ευθυμία βρίσκεται σε υψόμετρο 470 μέτρων, στους νότιους πρόποδες της Γκιώνας, κάτω από τις κορυφές Προφήτης Ηλίας και Κοκκινάρι, σε απόσταση 8,5 χιλιομέτρων νοτιοδυτικά της Άμφισσας, με την οποία τη συνδέει καλής ποιότητας οδικό δίκτυο, και 15 περίπου χιλιομέτρων βορειοδυτικά της [[Ιτέα Φωκίδος|Ιτέας]]. Η τοποθεσία του χωριού αποτελεί μέρος του Δελφικού τοπίου.

 

==Ιστορία==

===Αρχαίοι χρόνοι===

Η ιστορία της Αγία Ευθυμίας ξεκινάει από την [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαιότητα]], όταν ονομαζόταν Μυωνία ή Μυανία. Η Μυωνία αποτελούσε σημαντική πόλη και οχυρό των [[Λοκροί|Οζολών Λοκρών]] και ερείπια του τείχους της αρχαίας πόλης σώζονται μέχρι σήμερα μέσα και γύρω από το χωριό. Οι Μυανείς αναφέρονται από τον [[Θουκυδίδης|Θουκυδίδη]] στην εξιστόρηση του [[Πελοποννησιακός Πόλεμος|Πελοποννησιακού πολέμου]] ([[s:Θουκυδίδης Γ|Βιβλίο Γ']], παράγρ. 101). Ο [[Παυσανίας]] στο έργο του [[s:Φωκικά, Λοκρών Οζόλων|Φωκικά, Λοκρών Οζόλων]], αναφέρει ότι στη Μυωνία υπήρχε βωμός των Μειλιχίων θεών, όπου οι θυσίες δεν γίνονταν την ημέρα όπως σε άλλες πόλεις αλλά τη νύχτα, τρώγοντας τα κρέατα πριν την ανατολή του ήλιου, καθώς και τέμενος του [[Ποσειδώνας (μυθολογία)|Ποσειδώνα]], αλλά και ότι οι Μυάνες ανέθεσαν μια ασπίδα στον [[Δίας (μυθολογία)|Δία]] της [[Ολυμπία]]ς, η οποία συμπεριλαμβανόταν στον θησαυρό των Σικυωνίων, όταν ο Παυσανίας επισκέφτηκε την περιοχή. Το [[338 π.Χ.]] η Μυωνία καταστράφηκε από το [[Φίλιππος Β' ο Μακεδών|Φίλιππο Β']] της [[Μακεδονικό βασίλειο|Μακεδονία]]ς κατά τον Δ' Ιερό Πόλεμο.

 

===Νεότερη περίοδος===

Κατά την περίοδο της [[τουρκοκρατία]]ς, η Αγία Ευθυμία αποτελούσε κέντρο [[Κλέφτες|κλεφτών]] και [[Αρματολοί|αρματολών]], οι γνωστότεροι από τους οποίους ήταν ο λεγόμενος "Βρυκόλακας", που το πραγματικό του όνομα ήταν Κατσώνης και ήταν θείος του γνωστού θαλασσομάχου [[Λάμπρος Κατσώνης|Λάμπρου Κατσώνη]], ο Κώστας Ζαχαριάς που ήταν γνωστός με το όνομα "Κωνσταντάρας", όπως επίσης και ο [[Αστραπόγιαννος]], όλοι τους Αγιευθυμιώτες. Σύμφωνα με τα διασωθέντα αρχεία, πολλοί ήταν οι άντρες της Αγίας Ευθυμίας οι οποίοι έλαβαν μέρος στον [[Μακεδονικός αγώνας|Μακεδονικό αγώνα]], καθώς και στους [[Βαλκανικοί πόλεμοι|Βαλκανικούς πολέμους]].

 

 

==Ιστορικός πληθυσμός==

Από τα μέσα του 19ου αιώνα, η Αγία Ευθυμία αποτελούσε παραδοσιακά ένα από τα μεγαλύτερα χωριά (κεφαλοχώρια) τόσο της [[Παρνασσίδα]]ς, όσο και ολόκληρης της [[Νομός Φωκίδας|Φωκίδας]], γνωρίζοντας σημαντική αύξηση του πληθυσμού μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τον τουρκικό ζυγό και το τέλος των εχθροπραξιών. Παρόλα αυτά ο πληθυσμός της έχει μειωθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες, με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή του 2011]] να καταγράφει μόλις 454 κατοίκους, τον χαμηλότερο πληθυσμό του χωριού από το 1821. Η πρώτη σημαντική μείωση του πληθυσμού παρατηρήθηκε κατά την [[Ελληνική απογραφή 1951|απογραφή του 1951]], δηλαδή μετά την περίοδο της Γερμανικής κατοχής, ενώ στη συνέχεια αρκετοί κάτοικοι μετανάστευσαν στην [[Αθήνα]] και τις [[Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής]].

 

 

==Αρχαιολογικά ευρήματα==

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, αν και δεν έχει γίνει συστηματική αρχαιολογική έρευνα στην περιοχή της Αγίας Ευθυμίας όπου βρισκόταν η αρχαία Μυωνία, έχουν βρεθεί σημαντικά ευρήματα. Δεσπόζει το αρχαίο τείχος της Μυωνίας, τμήματα του οποίου βρίσκονται μέσα στο σημερινό χωριό αλλά και γύρω από αυτο, κυρίως στη βόρεια πλευρά του. Μετά τον σεισμό του [[1580]], οι κάτοικοι χρησιμοποίησαν κάποιες από τις τεράστιες μαρμάρινες πέτρες του τείχους για να ξαναχτίσουν τα σπίτια τους. Επίσης τις χρησιμοποίησαν για να επισκευάσουν την κεντρική εκκλησία της Γεννήσεως της Θεοτόκου κάτι που είναι εμφανές μέχρι σήμερα λόγω του όγκου τους. Έτσι χωρίς να υπάρχει δόλος καταστράφηκε μεγάλο μέρος του τείχους.

 

*[[Αστραπόγιαννος]] , (? - 1762), αρματωλός πολεμιστής

 

*[http://www.agiathimia.com/index.html Επίσημη ιστοσελίδα Αγίας Ευθυμίας]

*[http://www.amfissa.gr/ Δήμος Άμφισσας]

*[http://www.mikrosapoplous.gr/extracts/galakseidi.html Το Χρονικό του Γαλαξειδίου]

{{Δήμος Δελφών}}

[[Κατηγορία:Χωριά του νομού Φωκίδας]]

[[Κατηγορία:Δήμος Δελφών|Αγια Ευθυμια]]