Σκωτία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
μ Διόρθωση παραμέτρων coord.
Γραμμή 1:
{{coord|55.95|-3.2|type:adm1st0adm1st|format=dms|display=title}}
{{Πληροφορίες_Χώρας|
| εθνικό_όνομα = ''Scotland<br /> Alba''
Γραμμή 57:
 
Στις 18 Σεπτεμβρίου 2014 διεξήχθη [[Σκωτσέζικο Δημοψήφισμα του 2014|δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας]] από το Ηνωμένο Βασίλειο.<ref>[http://www.bbc.co.uk/news/uk-scotland-scotland-politics-21828424 Scottish independence: Referendum to be held on 18 September, 2014]. BBC. 21 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2014.
</ref>
 
== Ονομασία ==
Γραμμή 64:
== Ιστορία ==
=== Αρχαία Σκωτία ===
[[Αρχείο:HiltonofCadboll01.JPG|thumbμικρογραφία|rightδεξιά|170px|Οι Πίκτοι άφησαν πίσω τους μεγάλο αριθμό διακοσμημένων βράχων. Αυτό αποτελεί αντίγραφο του Βράχου Cadboll στο ίδιο αρχικό σημείο.]]
Συχνοί παγετώνες στην περιοχή της σύγχρονης Σκωτίας κατέστρεψαν οποιαδήποτε ίχνη ανθρώπινων εγκαταστάσεων πριν τη [[Μεσολιθική περίοδος|Μεσολιθική περίοδο]]. Πιστεύεται ότι, μετά τους παγετώνες, οι πρώτες ομάδες κυνηγών έφτασαν στη Σκωτία πριν 11.000 χρόνια. Οι πρώτες κατοικίες κατασκευάστηκαν πριν 9.500 χρόνια περίπου, ενώ οι πρώτοι οικισμοί πριν 6.000 χρόνια.
 
Η γραπτή ιστορία της Σκωτίας ξεκίνησε με την άφιξη των [[Αρχαία Ρώμη|Ρωμαίων]] στη νότια και κεντρική [[Ηνωμένο Βασίλειο|Μεγάλη Βρετανία]], όταν κατέλαβαν τα τωρινά εδάφη της [[Αγγλία]]ς και της [[Ουαλία]]ς και τα μετέτρεψαν στη ρωμαϊκή επαρχία ''Britannia''. Η κατοχή της Σκωτίας από τους Ρωμαίους γνώρισε σύντομα διαλείμματα. Οι Ρωμαίοι έχτισαν το [[Τείχος του Αδριανού]] για να ελέγξουν τις τοπικές φυλές και από τις δύο πλευρές, αλλά τελικά αποτέλεσε το βόρειο σύνορο της [[Ρωμαϊκή αυτοκρατορία|Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] στη Βρετανία.
 
=== Μεσαιωνική Σκωτία ===
Το βασίλειο των [[Πίκτοι|Πίκτων]] ήταν το κράτος που έγινε τελικά γνωστό ως Άλμπα ή Σκωτία. Στις αρχές του 8ου αιώνα, το βασίλειο των Πίκτων ήταν σε μεγάλο βαθμό όμοιο με το βασίλειο των Σκώτων, υπό τη βασιλεία του [[Αλέξανδρος Α' της Σκωτίας|Αλέξανδρου Α' της Σκωτίας]] ([[1107]] – [[1124]]). Ωστόσο, μέχρι τον 10ο αιώνα, οι Πίκτοι επηρεάστηκαν από τη γαελική κουλτούρα και ανέπτυξαν ένα μύθο με [[Ιρλανδία|ιρλανδικές]] ρίζες γύρω από τον πρόγονο της τότε βασιλικής δυναστείας, τον Κένεθ Α' της Σκωτίας.<ref>Dauvit Broun, "Dunkeld and the origin of Scottish identity", in ''Innes Review'', 48 (1997), pp. 112–124, repr. in eds. Dauvit Broun and Thomas Owen Clancy (eds.), ''Spes Scotorum: Hope of Scots'', (1999), pp. 95–111; Dauvit Broun, "Kenneth mac Alpin", in M. Lynch (ed.), ''The Oxford Companion to Scottish History'', (New York, 2001), p.359; Sally Foster, ''Picts, Gaels and Scots: Early Historic Scotland'', (London, 1996); Simon Taylor, "Place-names and the Early Church in Eastern Scotland", in Barbara Crawford (ed.), ''Scotland in Dark Age Britain'', (Aberdeen, 1996), pp. 93–110; David N. Dumville, "St Cathróe of Metz and the Hagiography of Exoticism," in John Carey ''et al'' (eds.), ''Irish Hagiography: Saints and Scholars'', (Dublin, 2001), pp. 172–176; Maire, Herbert, "Rí Érenn, Rí Alban, kingship and identity in the ninth and tenth centuries", in Simon Taylor (ed.), ''Kings, Clerics and Chronicles in Scotland, 500–1297'', (Dublin, 2000), pp. 63–72.</ref>
 
Μέχρι το 12ο αιώνα, οι βασιλείς της Άλμπα κατέκτησαν τα αγγλόφωνα εδάφη στα νοτιοανατολικά και κυρίευσαν το Γκάλογουεϊ και το Κέιθνες, ενώ στο τέλος του 13ου αιώνα διαμορφώθηκαν τα σύνορα Αγγλίας - Σκωτίας όπως είναι γνωστά περίπου σήμερα. Ωστόσο, οικονομικές και πολιτισμικές αλλαγές μετέβαλαν τη Σκωτία κατά τα ύστερα μεσαιωνικά χρόνια. Στα χρόνια του βασιλιά Δαυίδ Α' της Σκωτίας, ξεκίνησαν η [[φεουδαρχία]], η αναδιοργάνωση της κυβέρνησης και η ίδρυση των πρώτων, από νομικό ορισμό, πόλεων, που ονομάζονταν ''μπούργκς''. Συν τοις άλλοις, η μετανάστευση [[Γαλλία|Γάλλων]] και [[Αγγλία|Άγγλων]] ιπποτών και κληρικών έφερε πολιτισμικές αναμείξεις: ο πολιτισμός και η γλώσσα των παράκτιων περιοχών στα ανατολικά και νοτιοανατολικά δέχτηκε αγγλικές επιρροές, ενώ η υπόλοιπη χώρα διατήρησε τη Γαελική γλώσσα.
Γραμμή 77:
 
=== Σύγχρονη Σκωτία ===
Το [[1603]], ο [[Ιάκωβος ΣΤ' της Σκωτίας]] κληρονόμησε τον αγγλικό θρόνο. Η Σκωτία παρέμεινε, εκτός μιας σύντομης περιόδου, ξεχωριστό κράτος, παρά τη σύγκρουση μεταξύ στέμματος και Πρεσβυτεριανής Εκκλησίας περί εκκλησιαστικής διακυβέρνησης. Το [[1707]], αγγλικές απειλές για πάγωμα του εμπορίου και της ελεύθερης διακίνησης από τα σύνορα Αγγλίας - Σκωτίας, οδήγησαν στην υπογραφή της [[Νομοσχέδιο για την Ένωση του 1707|Ενωτικής Πράξης του 1707]] μεταξύ των κυβερνήσεων των δύο κρατών και στη δημιουργία του Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας.
 
Η Σκωτία έγινε ένα από τα μεγάλα εμπορικά, βιομηχανικά και πνευματικά κέντρα της [[Ευρώπη]]ς μετά τη σκωτσέζικη Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό. Παρουσίασε μια βιομηχανική κάμψη μετά τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] και τις τελευταίες δεκαετίες παρουσίασε κάποια οικονομική και πολιτιστική επανάκαμψη. Το [[1998]], εγκαθιδρύθηκε το Κοινοβούλιο της Σκωτίας από την κυβέρνηση του [[Ηνωμένο Βασίλειο|Ηνωμένου Βασιλείου]].
 
Τον Σεπτέμβριο του 2014 διεξήχθη [[Δημοψήφισμα Ανεξαρτησίας Σκωτίας του 2014|δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκωτίας]]. Η πρόταση για ανεξαρτησία καταψηφίστηκε σε ποσοστό 54%<ref>[http://notosnet.gr/news/item/1741-oxi-psifise-i-skotia-sto-dimopsifisma-gia-tin-aneksartisia-tis «Όχι» ψήφισε η Σκωτία στο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της], notosnet.gr, 19-9-2014.</ref> και λίγο αργότερα παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός [[Άλεξ Σάλμοντ]].<ref>[http://www.tanea.gr/news/world/article/5161113/paraiteitai-o-salmont-apo-thn-hgesia-ths-skwtias/ Παραιτήθηκε ο πρωθυπουργός της Σκωτίας Άλεξ Σάλμοντ μετά το «όχι» στην ανεξαρτησία], Τα Νέα, ηλεκτρονική έκδοση, 19-9-2014.</ref>
Γραμμή 86:
 
== Γεωγραφία ==
[[Αρχείο:Scotlandgreekmap.jpg|thumbμικρογραφία|250px|Χάρτης της Σκωτίας.]]
 
Η Σκωτία αποτελεί το βόρειο τμήμα του [[Νησί|νησιού]] της [[Ηνωμένο Βασίλειο|Μεγάλης Βρετανίας]]. Στα νότια συνορεύει μόνο με την [[Αγγλία]], ενώ οι δυτικές ακτές της βρέχονται από τον [[Ατλαντικός Ωκεανός|Ατλαντικό ωκεανό]] και οι ανατολικές ακτές της από τη [[Βόρεια Θάλασσα]].
 
Η γεωγραφική έκταση της Σκωτίας καθορίστηκε το [[1237]] στη Συνθήκη του Γιορκ μεταξύ Σκωτίας και Αγγλίας<ref>[http://www.nationalarchives.gov.uk/utk/scotland/conquered.htm National Archives] Retrieved 21.11.06</ref> και το [[1266]] στη Συνθήκη του [[Περθ (Σκωτία)|Περθ]] μεταξύ Σκωτίας και [[Νορβηγία]]ς.<ref name=Mackie>Mackie, J.D. (1969) ''A History of Scotland''. London. Penguin.</ref>
 
== Κλίμα ==
Το [[κλίμα]] της Σκωτίας είναι εύκρατο ωκεάνιο και γενικά ευμετάβλητο. Επηρεάζεται από το Ρεύμα του Κόλπου από τον Ατλαντικό κι έτσι έχει πιο ήπιους χειμώνες, αλλά και πιο δροσερά και υγρά καλοκαίρια σε σύγκριση με άλλες περιοχές στο ίδιο γεωγραφικό πλάτος, όπως το οι πόλεις του [[Όσλο]] ή της [[Μόσχα]]ς. Ωστόσο, παρατηρούνται χαμηλότερες θερμοκρασίες σε σύγκριση με το υπόλοιπο [[Ηνωμένο Βασίλειο]].
 
== Δημογραφικά στοιχεία ==
Το 2011, ο πληθυσμός της Σκωτίας ανερχόταν στα 5.313.600 κατοίκους. Αν και πρωτεύουσα της Σκωτίας, το [[Εδιμβούργο]] δεν είναι η μεγαλύτερη πόλη της χώρας, αλλά η [[Γλασκώβη]], που συγκεντρώνει το μισό σχεδόν πληθυσμό της Σκωτίας στην ευρύτερη αστική περιοχή της.
 
[[Αρχείο:St Andrews Cathedral Ruins Front.jpg|thumbμικρογραφία|170px|Τα ερείπια του Καθεδρικού του Αγίου Ανδρέα στο [[Φάιφ]].]]
 
Τα κεντρικά Lowlands συγκεντρώνουν τις περισσότερες μεγάλες πόλεις. Η [[Γλασκώβη]] βρίσκεται στα δυτικά, ενώ στην ανατολική ακτή βρίσκονται οι άλλες τρεις μεγάλες σκωτσέζικες πόλεις: το [[Εδιμβούργο]], το [[Νταντί]] και το [[Αμπερντίν]]. Στα Χάιλαντς, σημαντική ανάπτυξη έχει παρουσιάσει το [[Ινβερνές]]. Μόνο τα μεγαλύτερα και πιο εύκολα προσβάσιμα νησιά διατηρούν πληθυσμό, ενώ τα νότια Uplands είναι κυρίως αγροτικές περιοχές, όπου αναπτύσσεται η γεωργία και η δασοπονία.
 
Λόγω της μετανάστευσης μετά το [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], η Γλασκώβη, το Νταντί και το Εδιμβούργο έχουν εθνικές ομάδες από την [[Ασία]], καθώς και σημαντικό πληθυσμό από την [[Ευρώπη#Κεντρική Ευρώπη|Κεντρική]] και [[Ευρώπη#Ανατολική Ευρώπη|Ανατολική Ευρώπη]].
 
Η Σκωτία έχει τρεις επίσημα αναγνωρισμένες γλώσσες: τα [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]], τα οποία σχεδόν πάντα μιλιούνται με τη μορφή των [[Σκωτική Αγγλική γλώσσα|Σκωτικών Αγγλικών]], τα [[Σκωτική Γαελική γλώσσα|Σκωτικά Γαελικά]] (μόνον το 1,2% των Σκώτων μιλάει πλέον Γαελικά) και τη [[Σκωτική γλώσσα (Σκωτς)|Σκωτικά (Σκωτς)]] (το 30% των Σκώτων μιλάει Σκωτς).
 
== Πολιτισμός ==
[[Αρχείο:Bagpipe performer.jpg|thumbμικρογραφία|130px|Παραδοσιακή σκωτσέζικη ενδυμασία και η γκάιντα, το παραδοσιακό σκωτσέζικο μουσικό όργανο.]]
Η σκωτσέζικη μουσική είναι μια σημαντική πλευρά της σκωτσέζικης κουλτούρας, που ενσωματώνει παραδοσιακά και μοντέρνα στοιχεία. Παραδοσιακό μουσικό όργανο της Σκωτίας είναι η γκάιντα, καθώς και το [[βιολί]] και το ακορντεόν, που χρησιμοποιούνται σε συγκροτήματα σκωτσέζικης κάντρι συνήθως μουσικής, που αποτέλεσε τη βάση για την ανάπτυξη της κάντρι μουσικής στις [[Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής]] μέσω των μεταναστών, που έφεραν μαζί τους τη μουσική από την αρχική τους πατρίδα.
 
Η σκωτσέζικη [[λογοτεχνία]] περιλαμβάνει κείμενα γραμμένα στα [[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]], στα [[Σκωτική Γαελική γλώσσα|Σκωτικά Γαελικά]], στα [[Σκωτική γλώσσα (Σκωτς)|Σκωτικά (Σκωτς)]], στα [[Γαλλική γλώσσα|γαλλικά]] και στα [[Λατινική γλώσσα|λατινικά]]. Ο ποιητής και στιχουργός [[Ρόμπερτ Μπερνς]] έγραφε στα [[Σκωτική γλώσσα (Σκωτς)|Σκωτικά (Σκωτς)]], αν και πολλά από τα γραπτά του είναι επίσης στα [[Αγγλική γλώσσα|αγγλικά]] ή σε μια ''ελαφριά'' διάλεκτο των Σκωτικών (Σκωτς), τα οποία είναι περισσότερο κατανοητά στο ευρύτερο κοινό. Παρομοίως, τα γραπτά των [[Γουόλτερ Σκοτ]] και [[Άρθουρ Κόναν Ντόιλ]] έγιναν παγκοσμίως γνωστά το 19ο και 20ό αιώνα.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Σκωτία"