Μάχη των Θερμοπυλών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 6845611 από τον 94.66.222.10 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 63:
 
Οι Πέρσες έφθασαν στις Θερμοπύλες στα τέλη Αυγούστου ή στις αρχές του Σεπτεμβρίου. Εκείνη την περίοδο, οι Σπαρτιάτες γιόρταζαν τα [[Κάρνεια]], ενώ ήταν επίσης η περίοδος των Ολυμπιακών Αγώνων - μια σύγκρουση εκείνη την περίοδο θεωρούνταν ιεροσυλία. Παρ' ολ' αυτά, οι Έφοροι της Σπάρτης θεώρησαν ότι η επείγουσα κατάσταση ήταν σοβαρή δικαιολογία για να στείλουν στρατό με αρχηγό τον Λεωνίδα<ref name=VII206>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#206|Πολύμνια 206]]</ref>. Ο Ηρόδοτος αναφέρει τον χρησμό της Πυθίας : είτε η Σπάρτη θα χαθεί είτε θα χάσει ένα βασιλιά<ref name=VII220>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#220|Πολύμνια 220]]</ref>:
<blockquote lang="grc" dir="ltr">
 
<poem>
:<blockquote>''ὑμῖν δ᾽, ὦ Σπάρτης οἰκήτορες εὐρυχόροιο,''</blockquote><blockquote>''ἢ μέγα ἄστυ ἐρικυδὲς ὑπ᾽ ἀνδράσι Περσεΐδῃσι''</blockquote>
ὑμῖν δ᾽, ὦ Σπάρτης οἰκήτορες εὐρυχόροιο,
:<blockquote>''πέρθεται, ἢ τὸ μὲν οὐχί, ἀφ᾽ Ἡρακλέους δὲ γενέθλης''</blockquote>
ἢ μέγα ἄστυ ἐρικυδὲς ὑπ᾽ ἀνδράσι Περσεΐδῃσι
:<blockquote>''πενθήσει βασιλῆ φθίμενον Λακεδαίμονος οὖρος.''</blockquote>
:<blockquote>'' πέρθεται, ἢ τὸ μὲν οὐχί, ἀφ᾽ Ἡρακλέους δὲ γενέθλης''</blockquote>
:<blockquote>''οὐ γὰρ τὸν ταύρων σχήσει μένος οὐδὲ λεόντων''</blockquote>
:<blockquote>'' πενθήσει βασιλῆ φθίμενον Λακεδαίμονος οὖρος.''</blockquote>
:<blockquote>''ἀντιβίην· Ζηνὸς γὰρ ἔχει μένος· οὐδέ ἑ φημί''</blockquote>
:<blockquote>'' οὐ γὰρ τὸν ταύρων σχήσει μένος οὐδὲ λεόντων''</blockquote>
:<blockquote>''σχήσεσθαι, πρὶν τῶνδ᾽ ἕτερον διὰ πάντα δάσηται.''</blockquote>
:<blockquote>'' ἀντιβίην· Ζηνὸς γὰρ ἔχει μένος· οὐδέ ἑ φημί''</blockquote>
 
:<blockquote>'' σχήσεσθαι, πρὶν τῶνδ᾽ ἕτερον διὰ πάντα δάσηται.''</blockquote>
</poem>
</blockquote>
Ο Λεωνίδας πίστευε ότι έπρεπε να πεθάνει για να σωθεί η Σπάρτη, γι' αυτό και πήρε μονάχα 300 Σπαρτιάτες, οι οποίοι είχαν γιους.<ref name = VII205>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#205|Πολύμνια 205]]</ref> Κατά τη διάρκεια της πορείας τους, οι Σπαρτιάτες ενισχύθηκαν με άλλους 5.000 άνδρες.<ref name = VII202/> Ο Λεωνίδας αποφάσισε να παρατάξει τους Σπαρτιάτες στο κέντρο, όπου βρίσκονταν το πιο στενό σημείο των Θερμοπυλών, ενώ οι [[Φωκείς]] ανέλαβαν να χτίσουν αμυντικό τείχος - έστειλε 1.000 Φωκείς να υπερασπιστούν την Τραχίνα, καθώς απ' εκεί οι Πέρσες μπορούσαν να περικυκλώσουν τους Έλληνες.<ref name = VIII201>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#201|Πολύμνια 201]]</ref> Όταν οι Πέρσες έφθασαν στην περιοχή, οι Πελοποννήσιοι έλεγαν ότι έπρεπε να κατεβούν στον Ισθμό της Κορίνθου και να αμυνθούν εκεί. Αλλά οι Φωκείς και οι [[Λοκροί]] έπεισαν τον Λεωνίδα να μείνει στο στενό.<ref name=VII207>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#207|Πολύμνια 207]]</ref>
 
Γραμμή 225 ⟶ 228 :
 
Ο Σιμωνίδης ο Κείος, μετά τη μάχη, έγραψε ένα από τα πιο γνωστά επιγράμματα.<ref name="VII228"/> Το επίγραμμα λέγει τα πάρακατω (σύμφωνα με τον Ηρόδοτο):<ref name=VII228/>
:{{πολυτονικό|<blockquote><poem><span lang="grc" dir="ltr">Ὦ ξεῖν', ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε}}</span>
 
:{{πολυτονικό|<span lang="grc" dir="ltr">κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι}}.</span></poem></blockquote>
:{{πολυτονικό|Ὦ ξεῖν', ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε}}
:<blockquote><poem>Ω ξένε, ανάγγειλε στους Λακεδαιμόνιους ότι εδώ
:{{πολυτονικό|κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι}}.
:ταφήκαμε, υπακούοντας στα προστάγματά τους.</poem></blockquote>
 
:Ω ξένε, ανάγγειλε στους Λακεδαιμόνιους ότι εδώ
:ταφήκαμε, υπακούοντας στα προστάγματά τους.
 
Τα επιγράμματα είχαν χρησιμοποιηθεί πολλές φορές σε επιτάφιους και είχαν τη μορφή ελεγειακού δίστιχου.<ref>Uwe Spörl, σελ. 45</ref> Κατά τον [[Τζον Ράσκιν|Τζων Ράσκιν]], «η υπακοή στην υψηλότερη μορφή της δεν είναι υπακοή στους σταθερούς και υποχρεωτικούς κανόνες, αλλά μια πεπεισμένη ή εθελοντική παραχώρηση σε μια εντολή».<ref name=rusk>Ruskin, p212</ref>
 
Γραμμή 237:
 
Κοντά στο πεδίο της μάχης βρίσκεται το μνημείο του Λεωνίδα, κάτω απ' το οποίο φαίνεται η φράση «Μολών λαβέ». Αριστερά του μνημείου υπάρχει ένα μαρμάρινο άγαλμα που αναπαριστά τον [[Ευρώτας ποταμός|Ευρώτα ποταμό]], ενώ το μαρμαρινό άγαλμα που βρίσκεται στα δεξιά αναπαριστά την οροσειρά του [[Ταΰγετος|Ταΰγετου]].
 
<gallery>
 
 
 
</gallery>
 
=== Μνημείο των Θεσπιέων ===
Γραμμή 250 ⟶ 244 :
=== Σχετιζόμενοι θρύλοι ===
 
Ο [[Πλούταρχος]], στο έργο ''<span lang="grc" dir="ltr">Λακαινών Αποφθέγματα</span>'', αναφέρει ότι ο Λεωνίδας, όταν ρωτήθηκε από τη σύζυγο του, [[Γοργώ (της Σπάρτης)|Γοργώ]], τι πρέπει να κάνει αν δεν επιστρέψει, εκείνος απάντησε ''«<span lang="grc" dir="ltr">ἀγαθὸν γαμεῖν καὶ ἀγαθὰ τίκτειν</span>»'' (μετ: Παντρέψου ένα γενναίο άνδρα και γέννησε γενναία παιδιά).<ref>Πλούταρχος, [http://penelope.uchicago.edu/Thayer/H/Roman/Texts/Plutarch/Moralia/Sayings_of_Spartan_Women*.html#Gorgo.1 Ηθικά]</ref> Οι Πέρσες, όταν έφθασαν στις Θερμοπύλες, έστειλαν κατασκόπους (ημεροσκόπους) για να μάθουν πόσους άνδρες είχαν οι Έλληνες. Αυτοί επέστρεψαν λέγοντας ότι είδαν τους Σπαρτιάτες που γυμνάζονταν και χτενίζονταν, αλλά ο Ξέρξης δεν τους πίστεψε και έβαλε τα γέλια. Τότε κάλεσε τον [[Δημάρατος της Σπάρτης|Δημάρατο]] (εξόριστο Σπαρτιάτη βασιλιά) και του επανέλαβε όσα του είχαν πει οι απεσταλμένοι του. Ο Δημάρατος δήλωσε ότι οι Σπαρτιάτες ήταν οι πιο γενναίοι άνδρες στην Ελλάδα και ότι είχαν την πρόθεση να υπερασπιστούν μέχρι θανάτου τα στενά και κατέληξε λέγοντας ότι αν ο Ξέρξης υποδούλωνε τους Σπαρτιάτες δεν θα υπήρχαν πια άνδρες που θα μπορούσαν να του αντισταθούν.<ref name=VII209>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#209|Πολύμνια 209]]</ref>
 
Ο Πλούταρχος αναφέρεται επίσης στην επίσκεψη των Περσών στη Σπάρτη πριν τη μάχη, όταν πρόσφεραν στον Λεωνίδα τη διοίκηση της Ελλάδος. Ο Σπαρτιάτης βασιλιάς απάντησε ότι προτιμά να πεθάνει για τους Έλληνες παρά να γίνει ο απόλυτος διοικητής τους.<ref>Πλούταρχος, Ηθικά, 225</ref> Αργότερα οι Πέρσες ζήτησαν την υποταγή των Ελλήνων και τότε ο Λεωνίδας απάντησε ''{{πολυτονικό|«[[Μολών λαβέ|<span lang="grc" dir="ltr">Μολὼν λαβέ</span>]]}}''».<ref name="ReferenceA"/> Γνωστό είναι και το παράδειγμα του [[Διηνέκης|Διηνέκη]], ο οποίος όταν οι Πέρσες απείλησαν ότι θα κρύψουν τον ήλιο με τα βέλη τους, απάντησε ''«καλύτερα, θα πολεμήσουμε υπό σκιάν»'' - ο Ηρόδοτος επίσης αναφέρει ότι ο Διηνέκης και οι συντρόφοισύντροφοί του είχαν τραβήξει το σώμα του Λεωνίδα τέσσερις φορές μέχρι που έπεσαν στο πεδίο της μάχης.<ref>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Πολύμνια#226|Πολύμνια 226]]</ref>
 
Όταν έληξε η μάχη, ο Ξέρξης ρώτησε να μάθει γιατί τόσοι λίγοι Έλληνες είχαν υπερασπιστεί τα στενά. Τότε μπροστά του παρουσιάστηκαν Αρκάδες που αυτομόλησαν στο περσικό στρατόπεδο και του απάντησαν ότι οι υπόλοιποι Έλληνες συμμετείχαν στους Ολυμπιακούς Αγώνες, όπου ο νικητής έπαιρνε ένα στεφάνι ελιάς. Ο Τιγράνης, Πέρσης στρατηγός, όταν άκουσε αυτό είπε: ''«''<span lang="grc" dir="ltr">παπαῖ Μαρδόνιε, κοίους ἐπ᾽ ἄνδρας ἤγαγες μαχησομένους ἡμέας, οἳ οὐ περὶ χρημάτων τὸν ἀγῶνα ποιεῦνται ἀλλὰ περὶ ἀρετῆς</span>''»'' (μετ. Αλίμονο, Μαρδόνιε, ενάντια σε τί άνδρες μας έφερες να πολεμήσουμε, σ' αυτούς που δεν πολεμούν για χρήματα αλλά για την αρετή).<ref name=VIII26>Ηρόδοτος, [[s:Ιστορίαι (Ηροδότου)/Ουρανία#26|Ουρανία 26]]</ref>
 
=== Επιρροή κατά την νεότερη εποχή ===
 
Η μάχη των Θερμοπυλών αποτελεί πηγή έμπνευσης σε ποιήματα, τραγούδια, παροιμίες, ταινίες (όπως οι ταινίες «The 300 Spartans» και «[[300 (ταινία)|300]]») και βιβλία (όπως το κόμικς [[300 (κόμικς)|300]]) με πολεμικά θέματα. Επίσης, ο ηρωισμός των Σπαρτιατών στους Περσικούς πολέμους προκάλεσε ένα φαινόμενο, γνωστό στη Δύση ως [[λακωνοφιλία]]. Ο Έλληνας ποιητής [[Κωνσταντίνος Καβάφης]] είχε γράψει το ποίημα ''[[s:Θερμοπύλες|Θερμοπύλες]]'' προς τιμή των στρατιωτών που έλαβαν μέρος στη μάχη:.
 
:Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωή των
:όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες.
:Ποτέ από το χρέος μη κινούντες·
:δίκαιοι κι ίσοι σ' όλες των τες πράξεις,
:αλλά με λύπη κιόλας κ' ευσπλαχνία·
:γενναίοι οσάκις είναι πλούσιοι, κι όταν
:είναι πτωχοί, πάλ' εις μικρόν γενναίοι,
:πάλι συντρέχοντες όσο μπορούνε·
:πάντοτε την αλήθεια ομιλούντες,
:πλην χωρίς μίσος για τους ψευδομένους.
 
:Και περισσότερη τιμή τους πρέπει
:όταν προβλέπουν (και πολλοί προβλέπουν)
:πως ο Εφιάλτης θα φανεί στο τέλος,
:κ' οι Μήδοι επί τέλους θα διαβούνε.<ref>Βλ. και Margaret Mitchell ''Gone With The Wind'' (Όσα παίρνει ο άνεμος), part three, chapter xvii : "think of Thermopylae!"</ref>
 
== Παραπομπές ==