Μείωση (βιολογία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Προσθεση συνδεσμου "σχηματισμος ωαριου" στο ωαριο και διορθωση 2 ορθογραφικων λαθων
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον ΝαταλιαΓιανν (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό Κωνσταντίνα Μαλλιωτάκη
Ετικέτες: Επαναφορά Αναίρεση
Γραμμή 5:
Η μείωση γίνεται σε μία ειδική κατηγορία [[κύτταρο|κυττάρων]] του [[Οργανισμός (βιολογία)|οργανισμού]], τα οποία ονομάζονται άωρα (πρόδρομα) γεννητικά [[κύτταρα]] που στα αρσενικά άτομα ονομάζονται '''σπερματογόνια''' και στα θηλυκά άτομα ονομάζονται '''ωογόνια'''.Μετά τον αυτοδιπλασιασμό του γενετικού υλικού, στο κύτταρο που πρόκειται να υποστεί μείωση γίνονται δύο διαδοχικές κυτταρικές διαιρέσεις. Καθεμία από αυτές περιλαμβάνει μια διαίρεση του πυρήνα και μια διαίρεση του κυτταροπλάσματος. Από την πρώτη κυτταρική διαίρεση, που χαρακτηρίζεται ως '''1η μειωτική διαίρεση ή μείωση Ι,''' παράγονται δύο κύτταρα. Καθένα από αυτά υφίσταται τη δεύτερη κυτταρική διαίρεση, που χαρακτηρίζεται ως '''2η μειωτική διαίρεση ή μείωση ΙΙ,''' με αποτέλεσμα την παραγωγή τεσσάρων γαμετών
 
Συγκεκριμένα στον άνθρωπο και οι τέσσερις γαμέτες στον άνδρα είναι λειτουργικοί, δηλαδή σπερματοζωάρια. Αντίθετα στη γυναίκα ένας μόνο από τους τέσσερις γαμέτες είναι λειτουργικός, δηλαδή ωάριο<ref>{{Cite journal|url=https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=%CE%A3%CF%87%CE%B7%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%83_%CF%89%CE%B1%CF%81%CE%B9%CE%BF%CF%85&oldid=6961110|title=Σχηματισμόσ ωαριου|date=2018-03-25|journal=Βικιπαίδεια|language=el}}</ref>.
 
Κάθε [[κύτταρο]] που πρόκειται να [[Κυτταρική διαίρεση|διαιρεθεί]], [[Αντιγραφή του DNA|αντιγράφει]] αρχικά το [[γενετικό υλικό|γενετικό του υλικό]], με αποτέλεσμα κάθε [[χρωμόσωμα]] να αποτελείται από δύο πανομοιότυπες αδελφές χρωματίδες (όπως συμβαίνει και στη [[μίτωση]]). Στη συνέχεια, ακολουθούν δύο διαδοχικές διαιρέσεις, οι οποίες ονομάζονται: 1η και 2η μειωτική διαίρεση ή μείωση Ι και ΙΙ αντίστοιχα.
 
H μειωση αποτελει μορφη κυτταρικης διαιρεσης. Ειναι μια πιο εξελιγμενη παραλλαγη της μιτωσης και με την οποια οι ευκαρυωτικοι οργανισμοι παραγουν τους απλοειδης γαμετες τους. Με τη μειωση μεταβιβαζονται κληρονομικα γνωρισματα στους απογονους των οργανισμων και γονιδιακα χαρακτηριστικα. Φυσικα δεν ειμαστε πανομοιοτυποι μεταξυ μας ή με τους συγγενεις μας. Εμφανιζουμε διαφορες, αλλωτε ορατες και αλλωτε μη ορατες. Η συνενωση αρσενικου (σπερματοζωαριου) και θυληκου (ωαριου), που επιτυγχανεται με τη γονιμοποιηση, οδηγει στη δημιουργια του ζυγωτου απο το οποιο θα προκυψει ο νεος οργανισμος (απογονος). Η μειωση συμβαλλει στη γενετικη ποικιλομορφια. Γινεται στα αωρα γενετικα κυτταρα. Η αποκτηση του συνολου χρωμοσωματων, γονιδιων και αλλων γενετικων πληροφοριων απο τους απογονους, το οποιο ειναι μοναδικο για καθε οργανισμο, γινεται με τη βοηθεια δυο μηχανισμων. Αυτοι ειναι ο ανεξαρτητος συνδυασμος των χρωμοσωματων και ο επιχιασμος. Συμβολιζουμε 2n την διπλοειδη σειρα χρωμοσωματων και n την απλοειδη σειρα χρωμοσωματων. Για τους ανθρωπους ισχυει n=23 και 2n=46. Οταν ενα κυτταρο με 2n χρωμοσωματα δεχεται μειωση, τοτε προκύπτουν διαφορετικοι συνδυασμοί μη ομολογων χρωμοσωματων που μπορουν να εμφανιστούν σε διαφορετικούς γαμετες. Το συνολο αυτων των συνδυασμών ειναι 2^n. Για τον άνθρωπο καθε γονεας καταθέτει σε καθε γαμετη του μονο εναν απο τους 2^n=2^23 συνδυασμούς που μπορει να παραγει.Ο ανεξαρτητος συνδυασμος χρωμοσωματων εχει σαν αποτελεσμα την αναδιανομή των γονιδίων που βρίσκονται σε μη ομολογα χρωμοσώματα. Ο επιχιασμος συνδυαζει γονιδια ιδιου ζευγους ομολογων χρωμοσωματων και αυτο γιατί ενω ανταλλάσσονται αντίστοιχα τμήματα μεταξυ των μη αδελφων χρωματιδων αντίστοιχων των ομολογων χρωμοσωμάτων ανταλλάσσονται και γονίδια. Με το συνδυασμο των μηχανισμών αυτών καθε γαμετης εχει μια μοναδικη συλλογή γονιδίων σε διαφορετικα χρωμοσωματα και την ιδια στιγμη μια συλλογη γονιδιων στο ιδιο χρωμοσωμα. Επομένως δεν γίνεται να ειμαστε πανομοιότυποι μεταξυ μας σαν οργανισμοι επειδη εχουμε διαφορετικο συνολο χρωμοσωματων και γονιδιων.Η μειωση βοηθαει στην εξέλιξη, διοτι οι πληθυσμοί περνουν στις ανερχόμενες γενιές πιο ευνοϊκούς συνδυασμούς γονιδιων και γνωρισμάτων.Η μειωση αποτελειτε απο δυο επιμέρους διαιρέσεις. Τη μειωση I και τη μειωση II. Ας εξετασουμε αρχικα την μειωση I. Χωρίζεται σε 4 επιμέρους στάδια, τα οποια ειναι η προφαση I, η μεταφαση Ι, η αναφαση Ι και η τελοφαση Ι.Η πρόφαση Ι ειναι το μεγαλυτερο σε διαρκεια σταδιο της μείωσης. Εμφανίζονται τα χρωμοσωματα, ομως δεν μπορουμε να διακρίνουμε τις αδερφες χρωματιδες γινεται η σύναψη, δηλαδη τα ομολογα χρωμοσωματα τοποθετουνται το ενα απεναντι στο αλλο. Ετσι, οιη αντίστοιχοι γονιδιακοι τοποι βρίσκονται απεναντι μεταξυ τους. Εξαιτίας της σύναψης μπορει να μπερδευτουν μεταξυ τους οι μη αδελφες χρωματιδες. Μπορουν να δημιουργηθούν τα λεγόμενα χιασματα, αφου προτού εχει γινει η ανταλλαγή ομολογων χρωμοσωμικων τμημάτων.Tο φαινομενο αυτο λεγεται επιχιασμος. Με τον επιχιασμο εξασφαλιζεταιεξααφαλιζεται γενετικη ποικιλομορφία στους αμφιγονικα αναπαραγωμενους οργανισμους.Τα ομολογα χρωμοσωματα κατευθύνονται προς το Ισημερινό επιπεδο του κυτταρου, αφου πρώτα εξαφανιστει ο πυρηνικός φάκελος και ο πυρηνισκος.Αφου τα ομολογα χρωμοσώματα φτάσουν στο Ισημερινό επίπεδο, ξεκιναει η μεταφαση Ι. Δημιουργείτε στοιχος ζευγων ομολόγων.Επειδη μετα καθε ζευγαρι ομολόγων μπορει να μετακινηθεί προς τον ενα ή προς τον αλλο πολο του κυτταρου, ενας μεγάλος αριθμός διαφορετικων συνδυασμών ειναι επιτρεπτός. Το φαινομενο αυτό λέγεται ανεξαρτητος συνδυασμος χρωμοσωματων.Εχει οργανωθεί πληρως η ατρακτος και τα νηματια αυτης καταλήγουν σε κεντρομεριδια.Μετα ξεκιναει η αναφαση Ι. Δε διαιρούνται τα κεντρομεριδια και ετσι δεν αποχωρίζονται οι αδερφες χρωματιδες. Ομως, τα μελη καθε ζεύγους ομολογων χρωμοσωμάτων αποχωρίζονται. Ετσι προκύπτουν δυο πλήρης απλοειδης σειρες χρωμοσωμάτων. Η μια κατευθύνεται στον ενα πόλο και η αλλη προς τον άλλο.Τέλος εχουμε την τελοφαση Ι.Αυτή ξεκινά οταν καθεμιά απο τις σειρές χρωμοσωματων που αναφέραμε προηγουμένως φτάσει στον πολο προς στον οποιο μετακινουνταν.Η πλειοψηφία των κυττάρων ταυτόχρονα με την τελοφαση Ι προχωρουν στην κυτταροπλασματικη διαίρεση.Ετσι προκυπτουν δυο απλοειδη κύτταρα των οποιων τα χρωμοσώματα αποτελούνται απο δυο αδελφες χρωματιδες που ειναι ενωμενες στο κεντρομεριδιο.Ακολουθει η μειωση ΙΙ, χωρις να αυτοδιπλασιαστει το γενετικο υλικο.Ετσι προκυπτουν 2 κυτταρα, καθενα απο τα οποια δεχεται διαιρεση που θυμιζει τη μιτωση.Αυτη ειναι η μειωση ΙΙ.Στο τελος της μειωσης ΙΙ εχουν προκυψει 4 απλοειδη κυτταρα, καθενα εκ των οποιων εχει μιση ποσοτητα γενετικου υλικου απο το αρχικο κυτταρο.Αυτο συμβαινει, επειδη καθενα απο τα 4 κυτταρα εχει παρει τη μια αδελφη χρωματιδα απο καθε ζευγος ομολογων χρωμοσωματων.**Τα 4 σταδια της μειωσης Ι αποτελουν την πυρηνικη διαιρεση, η οποια γινεται πριν της κυτταροπλασματικης** https://www.youtube.com/watch?v=8sOWwgWDkJY
 
Πιο συγκεκριμένα για τον επιχιασμό, μπορούν να προκύψουν και χρωματικές μεταλλάξεις. Δηλαδή επηρεάζει το χρώμα των απογόνων όταν το αρσενικό πιθανόν να έχει πολλαπλές φυλοσύνδετες μεταλλάξεις. Έτσι, το αρσενικό όταν έχει δύο Χ χρωμοσώματα τότε μεταξύ τους μπορεί να προκύψει ο επιχιασμός. Αν όμως στην περίπτωση που το θηλυκό έχει μόνο ένα Χ χρωμόσωμα τότε δεν μπορεί να υπάρξει ο επιχιασμός. Επίσης, και στις χρωματικές μεταλλάξεις στις οποίες τα γονίδιά τους δεν βρίσκονται στο ίδιο ζευγάρι χρωμοσωμάτων δεν μπορεί να συμβεί το φαινόμενο αυτό. Το μεγαλύτερο ποσοστό όπου μπορεί να επιχιαστεί ένα χρωμόσωμα είναι το 50%.