Επτά θαύματα του αρχαίου κόσμου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Τα '''Επτά Θαύματα του Κόσμου''' (ή τα '''Επτά Θαύματα του Αρχαίου Κόσμου''') είναι σημαντικά [[Μνημείο|μνημεία]] που καταγράφηκαν ως μεγαλουργήματα της εποχής ή αλλιώς «θαύματα» κατά την [[Αρχαιότητα]]. Εμπνευστής του καταλόγου αυτού πολλές φορές θεωρείται (αρκετά αυθαίρετα) ο [[Αντίπατρος ο Σιδώνιος]], ένας [[Έλληνες|Έλληνας]] (άλλοτε θεωρείται ελληνόφωνος [[Σημίτες|σημιτικής]] καταγωγής, ίσως [[Συρία|Σύριος]]) συγγραφέας και [[ποιητής]] του 2ου αιώνα π.Χ., ο οποίος επισκέφτηκε όλα τα [[Μνημείο|μνημεία]] και συνέταξε τον κατάλογο (έχει διατυπωθεί και η άποψη, ότι συντάκτης του ποιήματος μπορεί να ήταν στην πραγματικότητα ο [[Αντίπατρος ο Θεσσαλονικεύς|Αντίπατρος από τη Θεσσαλονίκη]], και όχι αυτός από τη [[Σιδώνα]]<ref>{{Cite book|title=70 чудес зодчества Древнего мира: Как они создавались? = The Seventy Wonders of the Ancient World. The Great Monuments and How They Were Built|first=|last=Перевод с английского С. Г. Загорской, М. А. Калининой, Д. А. Колосовой|isbn=ISBN 5-271-10388-9|year=2004|location=М: Издательство Астрель|page=304}}</ref>). Ο κατάλογος αποτελείται από επτά σπουδαία έργα που βρίσκονται στην περιοχή γύρω από τη [[Μεσόγειος Θάλασσα|Μεσόγειο]].

 

 

Οι πρώτοι καθεαυτό κατάλογοι των σπουδαιότερων παγκοσμίως θεαμάτων που άξιζε κανείς να επισκεφτεί άρχισαν να συντάσσονται μετά την κατάκτηση της Ανατολής - στην [[Ελληνιστική περίοδος|Ελληνιστική περίοδο]]<ref>{{Cite book|title=The Seventy Wonders of the Ancient World|first=EDITED BY CHRIS SCARRE|last=SCARRE|isbn=Thames .Sv Hudson Inc.|year=1999|location=London|page=19-20}}</ref>.

== Ο σύγχρονος κατάλογος των Επτά θαυμάτων του Αρχαίου κόσμου. ==

Κατά τον 17ο αιώνα στην [[Ορθόδοξη Εκκλησία|Ορθόδοξη]] [[Ανατολική Ευρώπη]] ακόμη γίνεται αναφορά στα δημιουργήματα του πρωταρχικού καταλόγου του [[Αντίπατρος ο Σιδώνιος|Αντιπάτρου της Σιδώνας]] και του [[Φίλων ο Βυζάντιος|Φίλωνος Μηχανικού από το Βυζάντιο]]. Έτσι, ο [[Μολδαβός]] (ελληνικής καταγωγής) επιστήμονας εκείνης της εποχής, ο [[Νικόλαος Σπαθάριος]], έγραψε σε ένα από τα έργα του: "Επτά είναι τα θαύματα του κόσμου: ο [[Πυραμίδες της Γκίζας|πυραμίδες]], που σημαίνει ένας πανύψυλος στύλος στην [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]], ο [[Φάρος της Αλεξάνδρειας|στύλος στο [νησί] Φάρος της Αλεξάνδρειας]], η [[Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο|εκκλησία της Αρτέμιδος στην Έφεσο]], ο [[Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού|τάφος του Μαυσώλου]], ο [[Κολοσσός της Ρόδου|Κολοσσος, δηλαδή ένα είδωλο, στη Ρόδο]], ένα [[Άγαλμα του Ολυμπίου Διός|είδωλο του Ολυμπίου Διός]], ο [[Λαβύρινθος|Λαβύρινθος της Κρήτης]] είτε τα [[Τείχη της Βαβυλώνας]]". Τον ίδιο αιώνα ένας γνωστός ποιητής της εποχής εκείνης στη [[Ρωσία]], ο [[Ρώσοι|Ρώσος]] Συμεών του Πόλοτσκ, έγραφε σε στίχους αφιερωμένους στο φρεσκοχτισμένο για τον βασιλιά [[Αλέξιος της Ρωσίας|Αλέξιο Ρομανώφ]] παλάτι στο Κολόμενσκ, λίγο κάτω από τη [[Μόσχα]]: "Επτά πράγματα θαυμαστά αριθμούσε ο κόσμος Αρχαίος, το όγδοο είναι ο οίκος αυτός, τον οποίον στα χρόνια μας χτίσαν"<ref>{{Cite book|title=Семь чудес и другие|first=В. З.|last=Черняк|isbn=издательство "Знание"|year=1983|location=Москва|page=5-6, 9}}</ref>.

 

Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί ότι πολλές φορές θεωρείται, ότι η ίδια ακριβώς λίστα μας παρουσιάζεται πολύ πριν από τον [[:en:Johann_Bernhard_Fischer_von_Erlach|Johann Bernhard Fischer von Erlach]], και συγκεκριμένα ήδη από τον 16ο αιώνα (περί το 1572), όταν ο [[Ολλανδός]] [[ζωγράφος]] της λεγόμενης [[Αναγέννηση στη Βόρεια Ευρώπη|"Βόρειας Αναγέννησης"]], ο [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] είχε δημιουργήσει (πρώτος αναβιώνοντας μετά από πολλούς αιώνες το καλλιτεχνικό ενδιαφέρον για τα Επτά θαύματα του Αρχαίου κόσμου) την σειρά προσχεδίων σε έργα [[Χαρακτική|χαρακτικής]], που πολλές φορές αποκαλείται σήμερα "Τα Επτά θαύματα του (Αρχαίου) κόσμου" (αν και στην πραγματικότητα θα πρέπει να ονομαστεί "Τα Οκτώ θαύματα του (Αρχαίου) κόσμου", όπως γίνεται στην αντίστοιχη παρουσίαση των [[Χαρακτική|χαρακτικών]] του [[:en:Philip_Galle|Philip Galle]] στο [[Βρετανικό Μουσείο]]). Από τα έργα αυτά του [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] έως σήμερα έχουν σωθεί τα τέσσερα προσχέδια, τα οποία είναι μοιρασμένα ανάμεσα στο [[Μουσείο του Λούβρου]] και στο [[Πινακοθήκη Κουρτώ|Courtauld Institute]] του [[Λονδίνο|Λονδίνου]]. Αργότερα, χρησιμοποιώντας αυτά τα προσχέδια ένας άλλος [[Ολλανδός]] καλλιτέχνης της [[Αναγέννηση στη Βόρεια Ευρώπη|"Βόρειας Αναγέννησης"]], ο [[:en:Philip_Galle|Philip Galle]], δημιούργησε τα αντίστοιχα [[Χαρακτική|έργα χαρακτικής]]. Φυσικά, η σειρά αυτή περιείχε και ένα όγδοο έργο - "Τα [[Τείχη της Βαβυλώνας]]" ή ίσως ένα άλλο - "Το [[Κολοσσαίο]] της [[Ρώμη|Ρώμης]]", που πολλές φορές παραλείπονται (ενώ στην ίδια λίστα παραλείπονται "Οι [[Κρεμαστοί κήποι της Βαβυλώνας|Κρεμαστοί Κήποι της Βαβυλώνας]]")<ref>{{Cite web|url=https://en.wikipedia.org/wiki/Maarten_van_Heemskerck|title=Άρθρο της Αγγλικής Wikipedia αφιερωμένο στον Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ|last=|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=https://books.google.gr/books?id=3zMYDQEACAAJ&printsec=frontcover&hl=ru&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q=Mexia%20does%20not%20correspond%20with%20the%20numbers%20that.%20Heemskerck&f=false|title="Narratives of Low Countries History and Culture: Reframing the Past", UCLPress, 2016, σελίδες 125-131|last=Jane Fenoulhet and Lesley Gilbert|first=|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":9">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592387&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=3|title=Πυραμίδα της Γκίζας|last=Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, πίνακας 1|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":10">{{Cite web|url=https://gr.pinterest.com/pin/52213676914775823/|title=Φάρος της Αλεξάνδρειας|last=Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, πίνακας 2|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":1">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592523&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=3|title=Δίας της Ολυμπίας|last=Έργα χαρακτικής της σειράς "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|first=βασισμένα σε προσχέδια του Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, από τα εκθέματα του Βρετανικού Μουσείου, Πίνακας 3|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":11">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592572&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=3%20|title=Κολοσσός της Ρόδου|last=Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, πίνακας 4|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":12">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592706&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=5%20|title=Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο|last=Μαάρτεν φαν Χέιμσκερκ, πίνακας 4|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":13">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592649&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=5%20|title=Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού|last=Μάαρτεν Χέιμσκερκ, πίνακας 6|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":14">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592759&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=3%20|title=Τα τείχη της Βαβυλώνας|last=Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, πίνακας 7|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref><ref name=":15">{{Cite web|url=http://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=1592730&partId=1&people=121583&peoA=121583-2-23&page=5|title=Το Κολοσσαίο της Ρώμης|last=Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ, πίνακας 8|first=Σειρά "Τα οκτώ θαύματα του κόσμου"|date=|website=|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=}}</ref>. Συνολικά, αυτά τα έργα του [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] και του [[:en:Philip_Galle|Philip Galle]] περιείχαν τις πλάκες με την εξής αρίθμηση: I (οι [[Πυραμίδες της Γκίζας|Πυραμίδες της Αιγύπτου]]), II (ο [[Φάρος της Αλεξάνδρειας]]), III (το [[Άγαλμα του Ολυμπίου Διός|Άγαλμα του Δία την Ολυμπία]]), IV (ο [[Κολοσσός της Ρόδου]]), V (ο [[Ναός της Αρτέμιδος της Εφέσου|Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο]]), VI (το [[Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού]]), VII (τα [[Τείχη της Βαβυλώνας]]), VIII (το [[Κολοσσαίο]] στη [[Ρώμη]]). Είναι όμως εμφανής η διαφορά από τη λίστα του [[:en:Johann_Bernhard_Fischer_von_Erlach|Έρλαχ]] που ήδη έχει τονιστεί πιο πάνω<ref name=":9" /><ref name=":10" /><ref name=":1" /><ref name=":11" /><ref name=":12" /><ref name=":13" /><ref name=":14" /><ref name=":15" />. Ο Ρον Σπρονκ (Jane Fenoulhet, Lesley Gilbert, Ulrich Tiedau, "Narratives of Low Countries History and Culture: Reframing the Past") θεωρεί πιθανό ο [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] να χρησιμοποίησε κατά τη δημιουργία των προσχεδίων του τη λίστα των Επτά θαυμάτων του Αρχαίου κόσμου του [[Ισπανός|Ισπανού]] [[Ανθρωπισμός|ουμανιστη]] [[:en:Pedro_Mexía|Πέδρο Μέξια]], που εκείνος ειχε εκδόσει στο έργο του με τον τίτλο "Silva de varia leccion". Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί, ότι στη λίστα του [[:en:Pedro_Mexía|Μέξια]] όχι μόνο τα έργα παρουσιάζονταν με διαφορετική σειρά αρίθμησης από ότι αναφερόταν στα [[Χαρακτική|χαρακτικά]] του [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] (συγκεκριμένα, ο [[:en:Pedro_Mexía|Μέξια]] ανέφερε τα Επτά θαύματα με την εξής σειρα: ο [[Φάρος της Αλεξάνδρειας]], τα [[Τείχη της Βαβυλώνας]], ο [[Κολοσσός της Ρόδου]], οι [[Πυραμίδες της Γκίζας|Πυραμίδες της Αιγύπτου]], το [[Μαυσωλείο της Αλικαρνασσού]], ο [[Ναός της Αρτέμιδος της Εφέσου|Ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο]], το [[Άγαλμα του Ολυμπίου Διός|Άγαλμα του Δία στην Ολυμπία]]), αλλά και από αυτήν έλειπε και το [[Κολοσσαίο]] της [[Ρώμη|Ρώμης]]. Η παρουσία αυτού του τελευταίου εξηγείται από τον Ρον Σπρονκ με την επίσκεψη του [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] στη [[Ρώμη]] to 1532 - 1536, όπου αυτός μπόρεσε ο ίδιος να δει 'ο'τι είχε απομείνει από αυτό το [[μνημείο]], και να το εκτιμήσει δεόντως (ήδη τότε είχε φτιάξει το [[:en:Self-portrait|αυτοπορτραίτο]] του, με φόντο το [[Κολοσσαίο]])<ref name=":0" />.

 

Ο σύγχρονος κανόνας των Επτά θαυμάτων του Αρχαίου κόσμου δεν εμφανίζεται υπό ακριβώς την ίδια μορφή σε κανέναν από τους αρχαίους ή μεσαιωνικούς καταλόγους των Επτά θαυμάτων τουυ κόσμου (αν και τα έργα που αναφέρει οπωσδήποτε υπάρχουν σε διαφόρους καταλόγους). Παρακάτω κατατάσσονται τα Επτά θαύματα του σύγχρονου κανόνα, κατά χρονολογική σειρά από το αρχαιότερο προς το νεότερο.

| 1303-1480 μ.Χ.

| Σεισμός

[[Αρχείο:SevenWondersOfTheWorld.png|thumb|250px|Η λεγόμενη σειρά "Τα Επτά θαύματα του Αρχαίου κόσμου", έργο του [[Μάαρτεν φαν Χέιμσκερκ]] που χρονολογείται το 1572. Σύγχρονο [[κολλάζ]] από επτά διαφορετικά έργα (τα περισσότερα έχουν τεχνητά χρωματιστεί).]]

Από όλα τα παραπάνω μεγαλουργήματα - θαύματα της [[Αρχιτεκτονική|αρχιτεκτονικής]] και της [[Γλυπτική|γλυπτικής]], το μόνο που κατάφερε να διασωθεί μέχρι σήμερα είναι η [[πυραμίδα του Χέοπα]] στην [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]], το οποίο ήταν και το παλαιότερο εκ των [[Μνημείο|μνημείων]]. Το δημιούργημα με τη μικρότερη διάρκεια ζωής ήταν ο [[Κολοσσός της Ρόδου]], καθώς καταστράφηκε μόλις 58 χρόνια μετά την κατασκευή του εξαιτίας ενός καταστροφικού [[Σεισμός|σεισμού]] που έπληξε το νησί εκείνη την περίοδο (και επομένως, οι κατάλογοι που περιέχουν αυτό το έργο δεν μπορεί να είναι μεταγενέστεροι της εποχής που το [[μνημείο]] αυτό συνέχιζε να υπάρχει).