Γεωργιανές γραφές: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Νέα σελίδα: {{Πλαίσιο πληροφοριών συστήματος γραφής | όνομα = Γεωργιανό αλφάβητο | χρώμα = lightblue | δείγμα = Damts'e...
 
μ επ
Γραμμή 15:
| iso 15924 alias = Georgian
| unicode = [https://www.unicode.org/charts/PDF/U10A0.pdf U+10A0–U+10FF] {{smaller|Γεωργιανά}}<br />[https://www.unicode.org/charts/PDF/U2D00.pdf U+2D00–U+2D2F] {{smaller|Συμπλήρωμα γεωργιανών}}}}
ΗΟι '''γεωργιανές γραφές''' είναι τα τρία [[Σύστημα γραφής|συστήματα γραφής]] που χρησιμοποιούνται για να γραφεί η [[γεωργιανή γλώσσα]]: η '''Ασομταβρούλι''', η '''Νουσχούρι''' και η '''Μχεντρούλι'''. Αν και τα συστήματα διαφέρουν στην εμφάνιση, και τα τρία δεν έχουν πεζή μορφή, τα [[Γράμμα|γράμματά]] τους μοιράζονται τα ίδια ονόματα και αλφαβητική σειρά και είναι γραμμένα οριζόντια από τα αριστερά προς τα δεξιά. Από τις τρεις γραφές, η Μχεντρούλι ήταν κάποτε η πολιτική βασιλική γραφή του [[Βασίλειο της Γεωργίας|Βασιλείου της Γεωργίας]] που χρησιμοποιούταν κυρίως για τους βασιλικούς καταστατικούς χάρτες και είναι πλέον η πρωτότυπη γραφή για τη σύγχρονη γεωργιανή και τις σχετικές Καρτβελιανές γλώσσες, ενώ οι Ασομταβρούλι και Νουσχούρι χρησιμοποιούνται μόνο σε τελετουργικά θρησκευτικά κείμενα και στην εικονογραφία από τη [[Γεωργιανή Ορθόδοξη Εκκλησία]].
 
Οι γεωργιανές γραφές είναι μοναδικές στην εμφάνισή τους και η ακριβής προέλευσή τους δεν έχει ποτέ καθιερωθεί· ωστόσο, με αυστηρά διαρθρωτικούς όρους, η αλφαβητική σειρά τους αντιστοιχεί σε μεγάλο βαθμό στο [[ελληνικό αλφάβητο]], με εξαίρεση τα γράμματα που χαρακτηρίζουν μοναδικά ήχους της γεωργιανής γλώσσας, οι οποίοι ομαδοποιούνται στο τέλος.<ref name="Shanidze2000">{{cite book|author=Mzekala Shanidze|editor=Sylvain Auroux|title=History of the Language Sciences / Geschichte der Sprachwissenschaften / Histoire des sciences du langage. 1. Teilband|url=https://books.google.com/books?id=JqxnjTKaQvQC&pg=PA444|accessdate=20 September 2013|year=2000|publisher=Walter de Gruyter|isbn=978-3-11-019400-5|pages=444–|chapter=Greek influence in Georgian linguistics|display-editors=etal}}</ref> Αρχικά αποτελούμενοαποτελούμενα από 38 [[Γράμμα|γράμματα]],<ref>Machavariani, p. 329</ref> τα γεωργιανά γράφονται επί του παρόντος σε αλφάβητο 33 γραμμάτων, καθώς πέντε γράμματα είναι πια απαρχαιωμένα σε αυτή τη γλώσσα. Ο αριθμός των γεωργιανών γραμμάτων που χρησιμοποιούνται σε άλλες Καρτβελιανές γλώσσες ποικίλλει. Η Μινγκρελιανή γλώσσα χρησιμοποιεί 36, 33 εκ των οποίων είναι τα τρέχοντα γεωργιανά γράμματα, ένα παρωχημένο γεωργιανό γράμμα και δύο πρόσθετα γράμματα συγκεκριμένα στα Μινγκρελιανά και τα Σβαν. Το ίδιο απαρχαιωμένο γράμμα, καθώς και ένα γράμμα δανεισμένο από την [[Ελληνικό αλφάβητο|ελληνική]] (συνολικά 35 γράμματα), χρησιμοποιούνται στη γραφή της [[Λαζική γλώσσα|Λαζικής γλώσσας]]. Η τέταρτη Καρτβελιανή γλώσσα, τα Σβαν, δεν είναι συνήθως γραμμένηγραπτή, αλλά όταν είναι, χρησιμοποιεί γεωργιανά γράμματα όπως χρησιμοποιείται στα Μινγκρελιανά, με ένα πρόσθετο απαρχαιωμένο γεωργιανό γράμμα και μερικές φορές συμπληρώνεται με διακριτικά για τα πολλά φωνήεντά της.<ref>Standard Languages and Multilingualism in European History, Matthias Hüning, Ulrike Vogl, Olivier Moliner, John Benjamins Publishing, 2012, p.299</ref>
 
Στις γεωργιανές γραφές χορηγήθηκαν το εθνικό καθεστώς της [[Άυλη πολιτιστική κληρονομιά|άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς]] στη Γεωργία το 2015<ref>{{cite news|title=Georgian alphabet granted cultural heritage status|url=http://agenda.ge/news/31109/eng|accessdate=30 November 2016|work=Agenda.ge|date=10 March 2015}}</ref> και εγγράφηκαν στον κατάλογο της [[UNESCO]] για την άυλη πολιτιστική κληρονομιά της ανθρωπότητας το 2016.<ref>{{cite web|title=Living culture of three writing systems of the Georgian alphabet|url=http://www.unesco.org/culture/ich/en/RL/living-culture-of-three-writing-systems-of-the-georgian-alphabet-01205|website=Representative List of the Intangible Cultural Heritage of Humanity|publisher=UNESCO|accessdate=30 November 2016}}</ref>