Αλέξανδρος Στιούαρτ, κόμης του Μπάκαν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ο '''Αλέξανδρος Στιούαρτ, κόμης του Μπάκαν''' ή '''Λύκος του Μπάντενοχ''' ([[1343]] - [[20 Ιουνίου]] [[1405]]) και πρώτος κόμης του Μπάκαν (1382 - 1405) ήταν τέταρτος και μικρότερος γιος του [[Ροβέρτος Β΄ της Σκωτίας|Ροβέρτου Β΄ της Σκωτίας]] και της [[Ελισάβετ Μουρ]]. Ο Αλέξανδρος Στιούαρτ παντρεύτηκε την πλούσια χήρα [[Ευφημία Α΄, κόμισσα του Ρος]] με την οποία δεν είχε αποκτήσει παιδιά αλλά είχε μεγάλη οικογένεια με την ερωμένη του [[Μαρέιντ ίνγκιν Ίχαν]]. Ο Αλέξανδρος ήταν δικαστής στην Σκωτία και είχε τεράστιες εκτάσεις στα βόρεια αλλά κατόπιν έχασε μεγάλοτο μεγαλύτερο μέρος τους. Το όνομα του μνημονεύεται στην καταστροφή του βασιλικού προαστίου του Έλγιν και του Καθεδρικού του ναού, το όνομα του συνδέθηκε με μεγάλες βιαιότητες αλλά δεν υπάρχουν πηγές για αυτό όσο ήταν ακόμα ζωντανός.

Το όνομα του Αλέξανδρου Στιούαρτ αναφέρεται πρώτη φορά σε διάταγμα που εκδόθηκε στις 14 Αυγούστου 1370 στο οποίο ανέλαβε να παραχωρήσει προστασία στον επίσκοπο του Μόρεϊ για τα εδάφη και την περιουσία του στο Μπάντενοχ.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, pp. 72,73</ref> Ο πατέρας του διεκδίκησε τα εδάφη από την δεύτερη σύζυγο του [[Ευφημία, κόμισσα του Μόρεϊ]].<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 143</ref> Ο πατέρας του Ροβέρτος Β΄και είχε ταραχώδεις σχέσεις με τον θείο του [[Δαυίδ Β΄ της Σκωτίας]].<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 143</ref><ref>S. I. Boardman, Robert II, ODNB</ref> Ο πατέραςΡοβέρτος τουΒ΄ και όλοι οι γιοι του ορκίστηκαν στο Κοινοβούλιο ότι θα κρατήσουν υπό έλεγχο τους απείθαρχους οπαδούς τους (1368) αλλά αργότερα την ίδια χρονιά ο Αλέξανδρος και ο Ροβέρτος φυλακίστηκαν στο ''κάστρο του Λοχ Λέβεν'' επειδή παραβίασαν τους όρκους τους.<ref>S. I. Boardman, Robert II, ODNB</ref> Στις 30 Μαρτίου 1371 μεΜε την άνοδο στον θρόνο του Ροβέρτου Β΄ στις 30 Μαρτίου 1371 ο Αλέξανδρος ορκίστηκε ''λόρδος του Μπάντελοχ''.<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 146</ref>

Οι περιοχές που κατείχε ο Αλέξανδρος στο Μπάντενοχ δεν επηρεάστηκαν από την επιστροφή της κομητείας του Μόρεϊ στον Τζων Ντάνμπαρ τον Μάρτιο του 1372 ούτε από τις περιοχές του Τζων Μακ Ντόναλμτ νότια του [[Ινβερνές]] που παραχωρήθηκαν στον Δαυίδ Στιούαρτ, κόμη του Στράθιρν μεγαλύτερο γιο του Ροβέρτου Β΄ από την δεύτερη σύζυγο του [[Ευφημία του Ρος]].<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 144</ref> Ο Αλέξανδρος επέκτασεαύξησε περισσότερο τατην εδάφηπεριουσία του με την εκμίσθωση των εδαφών του μικρότερου ετεροθαλούς αδελφού του, απέκτησε επίσης την βαρονεία του Στράθαβον και ενίσχυσε τα συνοριακά εδάφη στο Στράθαβον.<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 144</ref><ref>Boardman, Early Stewart Kings p. 88</ref> ΤοΤον Οκτώβριο του 1372 ο Αλέξανδρος δέχτηκε την βασιλική υπολοχαγεία για τα εδάφη αυτά πέρα από τα εδάφη που είχε στην κομητεία του Μόρεϊ, στα βόρεια και δυτικά του Ινβερνές και επιπλέον εδάφη που πήρε στο Άμπερντίνσαϊρ και στο Πέρθσαϊρ.<ref>Alexander Grant, Alexander Stewart, ODNB</ref>

Δεν υπήρχε κυριαρχία στο Μόρεϊ τον 12ο και τον 13ο αιώνα, οι επίσκοποι είχαν ανεξαρτησία την ίδια εποχή αλλά έληξε όταν ο [[Ροβέρτος Α΄ της Σκωτίας]] ανέβασε τον ανιψιό του Τόμας Ράντολφ στην κομητεία του Μόρεϊ μεταξύ 12 Απριλίου και 29 Οκτωβρίου 1312.[14][15]<ref>Grant, Moray: Province and People, p.145</ref><ref>Duncan,Thomas Randolph, ODNB</ref> Η οικογένεια των Ράντολφ δεν κράτησε την κομητεία πολύ, επέστρεψε στο στέμμα με τον θάνατο του γιου του Τόμας Τζων (1346) και η θέση έμεινε κενή τα επόμενα 26 χρόνια. Ο επίσκοπος Μπουρ έπεισε τον Δαυίδ Β΄ (1365) ότι τα εδάφη στο Μπάντενοχ και στο Στράθσπει ια έπρεπε να κυβερνηθούν σαν βασίλεια (1365).<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 146</ref> Ο Μπουρ προχώρησε σε συμφωνία με τον Αλέξανδρο (1370) με την οποία επιβεβαίωσε ότι τα εδάφη στο Μπάντενοχ δεν θα τα κρατήσει ούτε για τον εαυτό του ούτε για τον λαό του (1370).<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 146</ref> Σε λίγους μήνες τον Μάρτιο του 1371 με την άνοδο του πατέρα του στον θρόνο ο Αλέξανδρος έγινε ''λόρδος του Μπάντενοχ''<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 73</ref> Τα διατάγματα του Ροβέρτου Β΄ έδωσαν εξουσία στον Αλέξανδρο στα εδάφη του Μπάντενοχ ακόμα και σε εκείνα που σχετίζονταν με τηνστα εκκλησίαεκκλησιαστικά, ο επίσκοπος Μπουρ διαμαρτυρήθηκε επειδή οι λεπτομέρειες της παραχώρησης δεν είχαν καμιά σχέση με την βασιλική σφραγίδα.<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 146</ref>

Ο Αλέξανδρος ωστόσο δεν είχε μεγαλύτερη εξουσία σε σχέση με αυτή του Τζων Κόμυν περίπου έναν αιώνα πριν, ο επίσκοπος συνέχισεδεχόταν να δέχεται πίεσηπιέσεις από τον Αλέξανδρο και τους αυλικούς του πουεπειδή ενεργούσανενεργούσε ανεξάρτητα. Ο Μπόάρντμαν τονίζει ότι οι επίσκοποι του Μόρεϊ και του [[Αμπερντίν]] βρέθηκαν σε διαφωνία με τον Αλέξανδρο στα θέματα που αφορούσαν τις εκκλησιαστικές εκτάσεις και τους ενοικιαστές τους.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 85</ref> Ο Μπόάρντμαν εξηγεί επιπλέον ότι η κατοχή των εκτάσεων αυτών, που τα μετατρέπει σε κτήματα χωρίς κανένα έσοδο ήταν ένας από τους λόγους που ο Μπουρ εγκατέλειψε τα περισσότερα από τα δικαιώματα του στις 20 Απριλίου 1382.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 86</ref><ref>Grant, Moray: Province and People, p. 148</ref> Δεν μπορούσε κανένας επίσκοπος να προσφύγει στην ''νόμιμη εξουσία'' επειδή αυτή ήταν ο ίδιος ο Αλέξανδρος που σαν λόρδος του Μπάντενοχ και βασιλικός Υπολοχαγός μπορούσε να δώσει λόγο μόνο στον βασιλιά.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 85</ref><ref>Grant, Moray: Province and People, p. 148</ref>

Σε λίγες μέρες ο Φάιφ αφαίρεσε από τον Μπάκαν την κηδεμονία, πήρε τη Υπολοχαγεία, την σεριφεία του Ινβερνές και αργότερα τοποθέτησε τον γιο του Μέρντοχ δικαστή βόρεια του Φορθ.<ref>Alexander Grant, Alexander Stewart, ODNB</ref><ref>Boardman, Early Stewart Kings, pp. 168-169</ref> Ο Φάιφ ήταν ανένδοτος απέναντι στον Μπάκαν που είχε κριθεί ''άχρηστος για την κοινότητα'' σε προηγούμενη συνεδρίαση του βασιλικού συμβουλίου.<ref>Oram,King and Queens, pp. 127-128</ref> Ο Μπάκαν εγκατέλειψε την νόμιμη σύζυγο του και ζούσε με την ερωμένη του Μαρέιντ ίνγκιν Ίχαν με την οποία είχε αποκτήσει πολλά παιδιά ανάμεσα στα οποία και τον Αλέξανδρο Στιούαρτ, κόμη του Μαρ.<ref>Barrow, G W S, 'The Sources for the History of the Highlands in the Middle Ages', pp. 16,17</ref> Η υποστήριξη του οικογενειακού δικαίου ήταν προνόμιο της εκκλησίας και στις 2 Νοεμβρίου 1389 ο επίσκοπος του Μόρεϊ Αλέξανδρος Μπουρ και ο επίσκοπος του Ρος Αλεξάντερ Κιλκούς διέταξαν την επιστροφή της νόμιμης συζύγου του Ευφημίας.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 171</ref> Ο Μπάκαν συμφώνησε αλλά δεν κράτησε την υπόσχεση του και ο κόμης του Φάιφ βρέθηκε στο πλευρό της Ευφημίας του Ρος στην διαδικασία του διαζυγίου της με τον κόμη του Μπάκαν, το 1392 η Ευφημία κατόρθωσε επιτυχώς να πάρει διαζύγιο σε βάρος του Αλέξανδρου.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 179</ref> Μετά την έκδοση του διαζυγίου ο Μπάκαν έχασε όλα τα δικαιώματα του στα εδάφη της Ευφημίας που πέρασαν στον γιο της Ευφημίας Αλεξάντερ Λέσλι, τον μνηστήρα της κόρης του Φάιφ.<ref>S. I. Boardman, Robert Stewart, Duke of Albany, ODNB</ref>

Ο βασιλιάς Ροβέρτος Β΄ πέθανε στις 19 Απριλίου 1390 στο ''κάστρο του Ντάντοναλντ'' στο Άυρσαιρ, ο χρονικογράφος Γουίντουν μας πληροφορεί ότι ο Ροβέρτος τάφηκε στην Σκον στις 13 Αυγούστου 1390 μια μέρα πριν ο Τζων, κόμης του Κάρικ στεφθεί βασιλιάς της Σκωτίας ως Ροβέρτος Γ΄.<ref>S. I. Boardman, Robert II, ODNB</ref> Ο Φάιφ διατήρησε την κηδεμονία της Σκωτίας απομακρύνοντας τον Μπάκαν που είχε φτάσει στο μέγιστο της δύναμης του με την κατοχή του Κάρικ.<ref>Boardman, Early Stewart Kings, p. 175</ref> Ο επίσκοπος Μπουρ αναζητώντας την προστασία του στράφηκε στον Τόμας Ντανμπάρ, σερίφη του Ινβερνές και γιο του κόμητος του Μόρεϊ.<ref>Grant, Moray: Province and People, p. 151</ref> Τα γεγονότα του ΜαίουΜαΐου και του Ιουνίου 1390 στο Μόρεϊ ήταν αποτέλεσμα μιας σειράς ενεργειών απέναντι στον κόμη του Μπάκαν. Ο Τζων Ντανμπάρ και ο πιστός του σύμμαχος γαιοκτήμονας Σερ Ντέιβιντ Λίντσεϊ του Γκλένεσκ έλλειπαν από το Μόρεϊ για να παρακολουθήσουν έναν αγώνα στην αυλή του [[Ριχάρδος Β΄ της Αγγλίας|Ριχάρδου Β΄ της Αγγλίας]]. Ο ρόλος του επισκόπου Μπουρ στο διαζύγιο του κόμη του Μπάκαν με την σύζυγο του και συνεπώς η ευθυγράμισηευθυγράμμιση του Μπουρ με το Μόρεϊ το εκμεταλλεύτηκεβρήκε ο Μπάκαν σαν πρόφαση να καταστρέψει το Φορ τον Μάιο και το Έλγιν με τον καθεδρικό του ναό τον Ιούνιο.<ref>Grant, Moray: Province and People pp. 151, 152</ref> Η καταστροφή των εκκλησιαστικών εδαφών στο Έλγιν ήταν ολοκληρωτική, το μοναστήρι των Γκρεϊφράιαρς, η ενοριακή εκκλησία του Σαιν Γκίλλες και το νοσοκομείο του Μαιζόν Ντιέ τυλίχτηκαν στις φλόγες.<ref>Cramond, William: The Records of Elgin, Aberdeen, 1903, p. 17</ref> Ο κόμης του Μπάκαν αφορίστηκε, κλήθηκε στην εκκλησία του Φρίαρς Πρήτσερ στο [[Περθ]] παρουσία του πατέρα του και των αδελφών του, το βασιλικό συμβούλιο ζήτησε από τον Γουόλτερ Τράιλ, επίσκοπο του Αγίου Ανδρέα να συγχωρέσει τον Μπάκαν για την πράξη του. Η βίαιη επίθεση του Αλέξανδρου στο Μόρεϊ είχε στόχο την ανεξαρτητοποίηση του από τον κόμη του Φάιφ αλλά αποδείχτηκε ανεπιτυχής, ο Αλέξανδρος έχασε το Ούρκουαρτ και τα δικαιώματα του στο Ρος μετά το διαζύγιο που πήρε με την σύζυγο του (1392).<ref>Alexander Grant, Alexander Stewart, ODNB</ref><ref>Boardman, Early Stewart Kings, pp. 177 – 180</ref>

Ο ιστορικός Μάκει εξηγεί ότι η Μαριότα Μάκει περιγράφεται στα Λατινικά ως ''"Μαριότα φίλια Άθιν"'' η οποία έγινε η ''"χειροποίητη"'' σύζυγος του Αλεξάνδρου Στιούαρτ του λύκου του Μπάντενοχ, αυτό εξηγεί την φιλία των Στιούαρτ με τον Φαρκουχάρ Μάκει που ήταν αδελφός της Μαριότας και γιατρός του Ροβέρτου Β΄ της Σκωτίας.<ref>Mackay, Angus. (1906). The Book of Mackay. p. 48 - 49.</ref> Οι Μάκει με τον ίδιο τρόπο υποστήριξαν τον κόμη του Μπάκαν στην επιδρομή του στο Άνγκους (1391).<ref>Mackay, Angus. (1906). The Book of Mackay. p. 48 - 49.</ref> Η υποστήριξησυμμαχία συνεχίστηκε με τον Άνγκους Ντου Μάκει, 7ο κόμη του Στραθνάβερ υποστήριξε τον Αλέξανδρο Στιούαρτ, κόμη του Μαρ και γιο του Αλεξάνδρου στην ''μάχη του Ντίνγκουαλ'' (1411) εναντίον του Ντόναλντ του Ίσλει, λόρδου του Ίσλει καθώς ο Μάκει και ο Στιούαρτ ο κόμης του Μαρ ήταν ξαδέλφια.<ref>Mackay, Angus. (1906). The Book of Mackay. p. 48 - 49.</ref>