Δίβρη (Βόρεια Μακεδονία): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αντικατάσταση παρωχημένου προτύπου με references tag
Γραμμή 207:
Η Δίβρη καταλήφθηκε για ακόμη μια φορά από τους Τούρκους και έγινε γνωστή ως Ντέμπρε. Η πόλη συνεχώς επαναστατούσε εναντίον των Τούρκων, λόγω του πλούτου των πολλών Τούρκων [[μπέης|μπέηδων]] και [[αγάς|αγάδων]] που ζούσαν από τους τοπικούς φόρους και τη γεωργία. Η Τουρκοκρατία έφερε επίσης στη Δίβρη το εμπόριο και το κέντρο της πόλης μεγάλωσε και έγινε γνωστό για τη βιοτεχνία του. Σώζεται μεγάλο μέρος της αρχιτεκτονικής εκείνης της περιόδου.
 
Στις αρχές του 19ου αιώνα, όταν η Δίβρη επαναστάτησε εναντίον του Σουλτάνου, ο Γάλλος περιηγητής, αρθρογράφος και επιστήμονας [[Αμί Μπουέ]] παρατήρησε ότι η Δίβρη είχε 64 καταστήματα και 4.200 κατοίκους. Ήταν αρχικά κέντρο [[σαντζάκι|σαντζακίου]] στο [[Βιλαέτι]] του [[Σκόδρα|Σκούταρι]] πριν από το 1877 και στη συνέχεια στο [[Βιλαέτι του Μοναστηρίου]] μεταξύ 1877-1912 ως Ντέμπρε ή Ντέμπρε-ι Μπάλα ("Άνω Ντέμπρε" στην οθωμανική τουρκική, σε αντίθεση με το Ντέμπρε-ι Ζιρ, που ήταν το τουρκικό όνομα της [[Επισκοπή (Ντίμπρας)|Επισκοπής] (Ντίμπρας). Η Δίβρη συμμετείχε σημαντικά στο εθνικό Αλβανικό κίνημα και την 1η Νοεμβρίου 1878 οι Αλβανοί ηγέτες της πόλης συμμετείχαν στην ίδρυση της Λίγκας του [[Πρίζρεν]]. Το 1907 συνήλθε στην πόλη η Συνέλευση της Δίβρης, που κήρυξε την αλβανική ως επίσημη γλώσσα στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η συνέλευση αποφάσισε τη νόμιμη διδασκαλία της αλβανικής στα σχολεία για πρώτη φορά εντός της Αυτοκρατορίας.
 
Η Δίβρη συμμετείχε σημαντικά στο εθνικό αλβανικό κίνημα και την 1η Νοεμβρίου 1878 οι Αλβανοί ηγέτες της πόλης συμμετείχαν στην ίδρυση της Λίγκας του [[Πρίζρεν]]. Το 1907 συνήλθε στην πόλη η Συνέλευση της Δίβρης, που κήρυξε την αλβανική ως επίσημη γλώσσα στο εσωτερικό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η συνέλευση αποφάσισε τη νόμιμη διδασκαλία της αλβανικής στα σχολεία για πρώτη φορά εντός της Αυτοκρατορίας.
[[File:Balli Kombetar Debar.jpg|thumb|right|200px|Δυνάμεις του Μπάλι Κομπετάρ στη Δίβρη]]
Κατά τους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς πολέμους]] του 1912-1913 η Δίβρη ανακαταλήφθηκε από τους Αλβανούς, αλλά στη συνέχεια παραχωρήθηκε στο [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων]] ως ανταμοιβή για τη βοήθεια προς τους Συμμάχους κατά τη διάρκεια του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Στη συνέχεια, πολλοί [[Σέρβοι]] και [[Μαυροβούνιο]]ι ενθαρρύνθηκαν να εγκατασταθούν στη Δίβρη, συνηθισμένη τακτική για της εξασφάλιση της πλρέστερης ενσωμάτωσης των νεοαποκτηθέντων εδαφών στη μητέρα πατρίδα. Η πόλη καταλήφθηκε από το Βασίλειο της Βουλγαρίας μεταξύ 1915 και 1918.
 
[[File:Balli Kombetar Debar.jpg|thumb|right|200px|Δυνάμεις του Μπάλι Κομπετάρ στη Δίβρη]]
Μεταξύ 1929-1941 η Δίβρη ανήκε στη [[Μπανόβινα του Βαρδάρη]] του [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας||Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας]].
Κατά τους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς πολέμους]] του 1912-1913 η Δίβρη ανακαταλήφθηκε από τους Αλβανούς, αλλά στη συνέχεια παραχωρήθηκε στο [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|Βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων]] ως ανταμοιβή για τη βοήθεια προς τους Συμμάχους κατά τη διάρκεια του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Στη συνέχεια, πολλοί [[Σέρβοι]] και [[Μαυροβούνιο]]ι ενθαρρύνθηκαν να εγκατασταθούν στη Δίβρη, συνηθισμένη τακτική για της εξασφάλιση της πλρέστερηςπληρέστερης ενσωμάτωσης των νεοαποκτηθέντων εδαφών στη μητέρα πατρίδα. Η πόλη καταλήφθηκε από το Βασίλειο της Βουλγαρίας μεταξύ 1915 και 1918. Μεταξύ των ετών 1929-1941 η Δίβρη ανήκε στη [[Μπανόβινα του Βαρδάρη]] του [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας]].
 
Η Δίβρη προσαρτήθηκε, μαζί με το μεγαλύτερο μέρος της δυτικής σημερινής πΓΔΜ, στο ελεγχόμενο από την [[Βασίλειο της Ιταλίας|Ιταλία]] [[Βασίλειο της Αλβανίας (1939-1943)|Βασίλειο της Αλβανίας]] στις 17 Απριλίου του 1941, μετά την εισβολή του Άξονα στη Γιουγκοσλαβία κατά τη διάρκεια του [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου]]. Η Μεγάλη Αλβανία ήταν επίσημα προτεκτοράτο της Ιταλίας και, ως εκ τούτου, αρμοδιότητες της δημόσιας διοίκησης είχαν περάσει στις αλβανικές αρχές. Στη Δίβρη ιδρύθηκαν αλβανόγλωσσα σχολεία , ραδιοφωνικοί σταθμοί και εφημερίδες. Όταν η Ιταλία συνθηκολόγησε το Σεπτέμβριο του 1943, η Δίβρη πέρασε στα χέρια των Γερμανών. Το 1944, μετά από δίμηνο αγώνα για την πόλη μεταξύ τού κομμουνιστικού Αλβανικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μέτωπου και των Γερμανικών δυνάμεων που κατείχαν την πόλη, μαζί με τη [[21η Ορεινή Μεραρχία Waffen-SS Σκεντέρμπεης|Μεραρχία SS Σκεντέρμπεης]], οι κομμουνιστές με επικεφαλής τον Χατζί Λέσι κατέλαβαν τελικά τη Δίβρη στις 30 Αυγούστου 1944. Μετά την παύση των εχθροπραξιών με το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την εγκαθίδρυση του κομμουνισμού τόσο στην Αλβανία όσο και στη Γιουγκοσλαβία, η Δίβρη επανήλθε στη Γιουγκοσλαβία.
Γραμμή 222:
Αλλο σημαντικό θρησκευτικό μνημείο είναι το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο χωριό Ράιτσιτσα, κοντά στην πόλη, που χτίστηκε πρόσφατα.
 
ΣτοΣτον [[Γρηγόρης Σταυρίδης (Παρλίτσεφ)|Γρηγόρη ΣταυρίδηςΣταυρίδη (Παρλίτσεφ)]] δόθηκε ο τίτλος ''Δεύτερος Όμηρος'' το 1860 στην Αθήνα, για το ποίημά του ''Ο Αμαρτωλός''. Βασισμένο σε ένα λαϊκό ποίημα, ασχολείται με τα κατορθώματα και τον ηρωικό θάνατο του Κουζμάν Καπιντάν, περίφημου ήρωα και προστάτη των Χριστιανών στην περιοχή της Δίβρης στον αγώνα τους με τους ληστές.
 
Μερικά από τα παλαιότερα και πλουσιότερα αλβανικά έπη εξακολουθούν να υπάρχουν στην περιοχή της Δίβρης και είναι μέρος της αλβανικής θρυλικήςπαραδοσιακής κληρονομιάς.
 
==Ανθρωποι από τη Δίβρη==
* [[Γκιόν Καστριότι]], πατέρας του [[Σκεντέρμπεης|Σκεντέρμπεη]]
* Εκρέμ Μπάσα (γ. 1948), συγγραφέας
* Φίκρι Ντίνε (?;-1960), πρωθυπουργός (δοσιλογικής κυβέρνησης της Αλβανίας κατά το 1944)
* Μουφτής Βέμπι Ντίμπρα (1867–1937), Μεγάλος [[Μουφτής]] (1920-1929)
{{commonscat|Debar}}