Ιερό των Μεγάλων Θεών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 10:
=== Πάνθεον ===
[[Αρχείο:Map greek sanctuaries-el.svg|thumb|300x300px|Το ιερό της [[Σαμοθράκη|Σαμοθράκης]] ήταν ένας από τους κύριους ναούς στον ελλαδικό χώρο]]
Το [[Πάνθεον (θρσηκεία)|πάνθεον]] των Μεγάλων Θεών αποτελούνταν από πολλές [[χθόνιες θεότητες]], οι οποίες φαίνεται να προϋπήρχαν της άφιξης των πρώτων Ελλήνων στο νησί τον 7ο αιώνα π.Χ., και συνασπίζονται γύρω από μια κεντρική προσωπικότητα, τηντη Μεγάλη Μητέρα.<ref name=":2" />
 
* Η [[Μεγάλη Μητέρα]], ήταν η θεότητα, η οποία συχνά απεικονίζεται στα νομίσματα της [[Σαμοθράκη|Σαμοθράκης]] ως καθιστή γυναίκα, με ένα [[λιοντάρι]] δίπλα της. Το πραγματικό μυστικό της όνομα ήταν ''[[Αξίερος]]'', και συσχετίζεται με την αντίστοιχη Μεγάλη Μητέρα της Ανατολίας, το όρος της [[Φρυγία|Φρυγίας]], και το [[Όρος Ίδη (Τρωάδα)|όρος Ίδη]] στην [[Τροία]]. Οι αρχαίοι Έλληνες τηντη συσχέτιζαν με τη θεά της γονιμότητας [[Δήμητρα (μυθολογία)|Δήμητρα]].<ref name=":2" /> Η Μεγάλη Μητέρα ήταν η παντοδύναμη κυρίαρχος της άγριας φύσης των βουνών, και λατρεύονταν επί ιερών βράχων, όπου οι θυσίες και τα αναθήματα προσφέρονταν προς τιμή της. Στο ιερό της Σαμοθράκης οι βωμοί αυτοί αποτελούνταν από βραχώματα [[Πορφυρίτης|πορφυρίτη]], και για τους πιστούς της η δύναμη της εκδηλώνονταν μέσω των φλεβών μαγνητικού [[Σίδηρος|σιδήρου]], από τον οποίο κατασκεύαζαν δαχτυλίδια, τα οποία οι μυημένοι φορούσαν ως ένδειξη της μύησης τους. Πολλά από αυτά τα δαχτυλίδια έχουν ανακαλυφθεί στη γειτονική [[νεκρόπολη]].<ref name=":5" />
 
* Η [[Εκάτη]], η οποία κατά τα μυστήρια αναφέρονταν ως ''[[Ζηρυνθία]]'' και [[Αφροδίτη (μυθολογία)|Αφροδίτη]]-Ζηρυνθία, δύο σημαντικές θεότητες της φύσης οι οποίες λατρεύονται στον ίδιο βαθμό στη Σαμοθράκη. Η λατρεία τους δεν είναι στενά συνδεδεμένη με αυτή της Μεγάλης Μητέρας και σχετίζονται περισσότερο με τις θεότητες του [[Δωδεκάθεο|δωδεκάθεου]] που ήταν περισσότερο γνώριμες στους Έλληνες.
 
* Ο [[Καδμίλος]], ο οποίος ήταν ο σύζυγος της Αξιέρου, είναι θεός της γονιμότητας, τον οποίο οι Έλληνες ταυτοποίησαν με τον [[Ερμής (μυθολογία)|Ερμή]]. Ήταν [[Φαλλός|φαλλική]] θεότητα της οποίας τα ιερά σύμβολα ήταν η κεφαλή ενός [[Κριάρι|κριαριού]] και το [[κηρύκειο]], με τις παραστάσεις αυτές να συναντώνται και σε νομίσματα της περιοχής.
 
* Δύο άλλες αρσενικές θεότητες οι οποίες συνόδευαν τον Καδμίλο, και οι οποίες μπορεί να συσχετίζονται με τους 2 θρυλικούς ήρωες οι οποίοι ίδρυσαν τα μυστήρια της Σαμοθράκης, τον [[Δάρδανος|Δάρδανο]] και τον [[Ηετίωνας|Ηετίωνα]], οι οποίοι επίσης ταυτοποιούνται και με τους [[Διόσκουροι|Διόσκουρους]] ως προστάτες των ναυτικών.<ref name=":5" />
 
* Ένα ζεύγος θεοτήτων του κάτω κόσμου, τον ''Αξιόκερσο'' και την ''Αξιόκερσα'', οι οποίοι αντιστοιχούν στον [[Άδης (μυθολογία)|Άδη]] και την [[Περσεφόνη]], και δεν εμφανίζονται να αποτελούν μέρος της αρχικής ομάδας των προελληνικών θεοτήτων. Ο θρύλος της [[Άδης (μυθολογία)|αρπαγής της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα]] είχε επίσης ένα σημαντικό ρόλο στα μυστήρια της Σαμοθράκης.<ref name=":5" />
 
=== Οι τελετές ===
Γραμμή 29:
Οι κοινές τελετές ήταν παρόμοιες με αυτές σε άλλα ελληνικά ιερά, όπως προσευχές και ικεσίες οι οποίες συνοδεύονταν από θυσίες ζώων όπως [[Πρόβατο|πρόβατα]] και [[Χοίρος|χοίρους]], τα οποία μετέπειτα καίγονταν στις σχάρες (''εσχάραι''), καθώς και [[Σπονδή|σπονδές]] προς τιμή των χθόνιων θεοτήτων εντός κυκλικών ή ορθογώνιων λάκκων με την ονομασία ''βόθροι''. Χρησιμοποιούνταν επίσης ένας μεγάλος αριθμός από λίθινους [[Βωμός|βωμούς]], με τον μεγαλύτερο από αυτούς να περικλείεται από ένα τεράστιο τείχισμα στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ..<ref name=":6" />
 
Ως μια από τις κύριες ετήσιες εορτές στην [[αρχαία Ελλάδα]],<ref name=":2" /> το ιερό δεχόταν αντιπροσωπείες από όλες τις υπόλοιπες ελληνικές πόλεις-κράτη, και οι εορτασμοί πιθανώς συνέβαιναν στα μέσα Ιουλίου. Οι εορτασμοί αποτελούνταν από την παρουσίαση ενός [[Αρχαίο ελληνικό θέατρο|ιερού έργου]], στο οποίο απεικονιζόταν το τελετουργικό του ιερού γάμου. Η παράσταση αυτή πιθανώς διαδραματίζονταν στην ''αίθουσα των Χορευτριών,'' η οποία κτίστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ.. Κατά την εποχή αυτή θεωρούνταν πως η αναζήτηση της χαμένης παρθένας, η οποία ακολουθήθηκε από τον γάμο της προς τον θεό του κάτω κόσμου, αναπαριστούσε τον γάμο του [[Κάδμος|Κάδμου]] και της [[Αρμονία (μυθολογία)|Αρμονίας]].<ref name=":0" /> Η ζωφόρος του προπύλου του Τεμένους πιθανώς να απεικονίζει τοτον γάμο αυτό. Κατά το 200 π.Χ. διοργανώθηκε και μια [[Διόνυσος|Διονυσιακή]] τελετή κατά τους εορτασμούς, η οποία φιλοξενήθηκε στο θέατρο απέναντι από τον μεγάλο βωμό. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, κατά την περίοδο αυτή η πόλη της Σαμοθράκης τίμησε ένα ποιητή από την [[Ιασός|Ιασό]] της [[Καρία|Καρίας]] για τηντη δημιουργία μιας τραγωδίας με την ονομασία ''Δάρδανος'', καθώς και για άλλες συνεισφορές του προς το νησί, την πόλη και το ιερό.<ref name=":5" />
 
Το ιερό δεχόταν μεγάλο αριθμό [[Ανάθημα|αναθημάτων]], τα οποία τοποθετούνταν σε ένα κτήριο, το οποίο είχε κατασκευαστεί για τον σκοπό αυτό και βρίσκονταν δίπλα από τον μεγάλο βωμό. Τα αναθήματα περιελάμβαναν μαρμάρινα, ορειχάλκινα ή πήλινα αγάλματα, όπλα, αγγεία κτλ. Ωστόσο λόγω της τοποθεσίας της Σαμοθράκης επί των εμπορικών θαλασσίων οδών και του μεγάλου αριθμού επισκεπτών που ευνοούσε η συγκυρία αυτή, πολλά από τα αναθήματα ήταν αρκετά ταπεινά, όπως [[Κοχύλι|κοχύλια]] και [[Αγκίστρι|αγκίστρια]] τα οποία πρόσφεραν οι ναυτικοί και αλιείς οι οποίοι επιζητούσαν την προστασία των Θεών κατά τα θαλάσσια ταξίδια τους.<ref name=":5" /><ref name=":0" />
 
=== Η μύηση ===
Το χαρακτηριστικό που ξεχώριζε τα μυστήρια της Σαμοθράκης από τα υπόλοιπα, ήταν πως η πρόσβαση σε αυτά ήταν ελεύθερη, σε αντιδιαστολή παραδείγματος χάρη με τα [[Ελευσίνια μυστήρια]]. Δεν υπήρχαν προαπαιτούμενα σχετικά με την ηλικία, το φύλο, την κοινωνική θέση, ή την εθνικότητα ώστε να ξεκινήσει η μύηση κάποιου, ούτε και οι μυήσεις τελούνταν μόνο σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία.<ref name=":5" /> [[Image:Samothraki Arsinoe rotunda 2.jpg|thumb|250px|[[Ζωφόρος]] με [[βουκράνιο|βουκράνια]] από την ροτόντα της Αρσινόης, [[Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης|Αρχαιολογικό μουσείο Σαμοθράκης]]]]
 
=== Πρώτο στάδιο ===