Αυστροουγγαρία: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
Ετικέτα: μεγάλη προσθήκη |
||
Γραμμή 1.114:
Ήταν νεκρό γράμμα. Τέσσερις ημέρες αργότερα, στις 18 Οκτωβρίου, ο υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Ρόμπερτ Λανσινγκ, απάντησε ότι οι Σύμμαχοι είχαν πλέον αποδεχθεί τα δίκαια των Τσέχων, των Σλοβάκων και των Νότιων Σλάβωνς. Ως εκ τούτου ο Λάνσινγκ είπε ότι η αυτονομία των εθνοτήτων - το δέκατο των Δεκατεσσάρων Σημείων - δεν ήταν πλέον αρκετή και η Ουάσιγκτον δεν μπορούσε πλέον να ασχοληθεί με τα Δεκατέσσερα Σημεία. Στην πράξη μια [[Τσεχοσλοβακία|προσωρινή κυβέρνηση της Τσεχοσλοβακίας]] είχε προσχωρήσει στους Συμμάχους στις 14 Οκτωβρίου. Οι Νότιοι Σλάβοι και στα δύο τμήματα της μοναρχίας είχαν ήδη ταχθεί υπέρ της ενοποίησης με τη Σερβία σε ένα μεγάλο Νότιο Σλαβικό κράτος μέσω της [[Διακήρυξη της Κέρκυρας|Διακήρυξης της Κέρκυρας του 1917]] που υπέγραψαν μέλη της Γιουγκοσλαβικής Επιτροπής. Πράγματι οι Κροάτες είχαν αρχίσει να αγνοούν τις εντολές από τη Βουδαπέστη από τις αρχές Οκτωβρίου.
Η απάντηση του Λανσινγκ ήταν στην πραγματικότητα το πιστοποιητικό θανάτου της Αυστροουγγαρίας. Τα εθνικά συμβούλια είχαν ήδη αρχίσει να ενεργούν λίγο-πολύ ως προσωρινές κυβερνήσεις ανεξάρτητων χωρών. Με την ήττα στον πόλεμο επικείμενη μετά την ιταλική επίθεση στη μάχη του Βιτόριο Βένετο στις 24 Οκτωβρίου, οι Τσέχοι πολιτικοί ανέλαβαν ειρηνικά τη διοίκηση στην Πράγα στις 28 Οκτωβρίου (αργότερα κήρυξαν τα γενέθλια της Τσεχοσλοβακίας) και ακολούθησαν σε άλλες μεγάλες πόλεις τις επόμενες ημέρες. Στις 30 Οκτωβρίου οι Σλοβάκοι ακολούθησαν στο Mάρτιν. Στις 29 Οκτωβρίου οι Σλάβοι και στα δύο τμήματα αυτού που είχε απομείνει από την Αυστροουγγαρία ανακήρυξαν το [[Κράτος των Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων]]. Επίσης δήλωσαν ότι η τελική πρόθεσή τους ήταν να ενωθούν με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο σε ένα [[Βασίλειο της Γιουγκοσλαβίας|μεγάλο Νοτιοσλαβικό κράτος]]. Την ίδια ημέρα οι Τσέχοι και οι Σλοβάκοι διακήρυξαν επισήμως την ίδρυση της Τσεχοσλοβακίας ως ανεξάρτητου κράτους.
Στην Ουγγαρία ο επιφανέστερος αντίπαλος της συνεχιζόμενης ένωσης με την Αυστρία, ο Κόμης Μίχαλι Κάρολι, κατέλαβε την εξουσία με την Επανάσταση των Χρυσανθέμων στις 31 Οκτωβρίου. Ο Κάρολος εξαναγκάσθηκε να διορίσει τον Kάρολι πρωθυπουργό του της Ουγγαρίας. Μια από τις πρώτες ενέργειες του Kάρολι ήταν να ακυρώσει τη συμφωνία του συμβιβασμού, διαλύοντας επισήμως το αυστροουγγρικό κράτος.
Μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου δεν έμενε τίποτε από το βασίλειο των Αψβούργων πέραν από τις πλειοψηφικά γερμανικές επαρχίες του του Δούναβη και των Άλπεων, αλλά η εξουσία του Καρόλου αμφισβητείτο ακόμη και εκεί από το Γερμανοαυστριακό κρατικό συμβούλιο. Ο τελευταίος Αυστριακός πρωθυπουργός του Καρόλου, ο Χάινριχ Λάμας, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο Κάρολος ήταν αποδυναμωμένος και τον έπεισε ότι η καλύτερη λύση ήταν να παραιτηθεί, τουλάχιστον προσωρινά, από το δικαίωμά του να ασκεί την εξουσία.
[[Αρχείο:Österreich-Ungarns Ende.png|thumb|250px|right|Η Αυστροουγγαρία πριν από τον πόλεμο, και τα σύνορα των διαδόχων κρατών.]]
===Επακόλουθα===
Στις 11 Νοεμβρίου ο Κάρολος εξέδωσε μια προσεκτικά διατυπωμένη διακήρυξη στην οποία αναγνώριζε το δικαίωμα του Αυστριακού λαού να καθορίσει τη μορφή του κράτους. Αποποιήθηκε επίσης του δικαιώματος συμμετοχής στις αυστριακές κρατικές υποθέσεις. Απέλυσε επίσης το Λάμας και την κυβέρνησή του και αποδέσμευσε τους αξιωματούχους στο Αυστριακό τμήμα της αυτοκρατορίας από τον όρκο της πίστης τους προς αυτόν. Δύο ημέρες αργότερα εξέδωσε παρόμοια διακήρυξη για την Ουγγαρία. Ωστόσο δεν παραιτήθηκε, παραμένοντας διαθέσιμος σε περίπτωση που ο λαός ενός από τα δύο κράτη τον ανακαλούσε. Από κάθε άποψη αυτό ήταν το τέλος της κυριαρχίας των Αψβούργων.
Η άρνηση του Kαρόλου να παραιτηθεί ήταν τελικά χωρίς σημασία. Την επόμενη μέρα που ανακοίνωσε την απόσυρσή του από την πολιτική της Αυστρίας, το Γερμανικό-Αυστριακό Εθνικό Συμβούλιο ανακήρυξε τη Δημοκρατία της Γερμανικής Αυστρίας. Ο Κάρολι ακολούθησε το παράδειγμά του στις 16 Νοεμβρίου, ανακηρύσσοντας τη Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας.
Η [[Συνθήκη Αγίου Γερμανού|Συνθήκη του Σαιν-Ζερμάν-αν-Λαι]] (μεταξύ των νικητών του Α 'Παγκοσμίου Πολέμου και της Αυστρίας) και η [[Συνθήκη του Τριανόν]] (μεταξύ των νικητών και της Ουγγαρίας) ρύθμισαν τα νέα σύνορα της Αυστρίας και της Ουγγαρίας. Οι Σύμμαχοι δέχθηκαν χωρίς συζήτηση οι εθνικές μειονότητες που το ήθελαν να εγκαταλείψουν την Αυστρία και την Ουγγαρία και επίσης τους επέτρεψαν να προσαρτήσουν σημαντικά τμήματα γερμανόφωνων και ουγγρόφωνων περιοχών. Το αποτέλεσμα ήταν η Δημοκρατία της Αυστρίας να χάσει περίπου το 60% της επικράτειας της παλαιάς Αυστριακής Αυτοκρατορίας. Επίσης υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει τα σχέδιά της για ένωση με τη Γερμανία, καθώς δεν επιτρεπόταν να ενωθεί με τη Γερμανία χωρίς την έγκριση των Συμμάχων. Το ανασυσταθέν Βασίλειο της Ουγγαρίας, που είχε αντικαταστήσει τη δημοκρατική κυβέρνηση το 1920, έχασε περίπου το 72% του προπολεμικού εδάφους του Βασιλείου της Ουγγαρίας.
Οι αποφάσεις των εθνών της πρώην Αυστροουγγαρίας και των νικητών του Μεγάλου Πολέμου, που περιέχονταν στις βαρέως μονόπλευρες συνθήκες, είχαν καταστροφικές πολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις. Η προηγουμένως ταχεία οικονομική ανάπτυξη της Δυαδικής Μοναρχίας προσγειώθηκε απότομα επειδή τα νέα σύνορα έγιναν σημαντικά οικονομικά εμπόδια. Όλες οι πρώην καθιερωμένες βιομηχανίες, καθώς και η υποδομή που τις στήριζε, είχαν σχεδιαστεί για να ικανοποιούν τις ανάγκες μιας εκτεταμένης χώρας. Το αποτέλεσμα ήταν οι χώρες που προέκυψαν να αναγκαστούν να κάνουν σημαντικές θυσίες για να μεταμορφώσουν τις οικονομίες τους. Οι συνθήκες δημιούργησαν μεγάλη πολιτική ανησυχία. Αποτέλεσμα αυτών των οικονομικών δυσκολιών ήταν εξτρεμιστικά κινήματα να ενισχυθούν και να μην υπάρχει περιφερειακή υπερδύναμη στην κεντρική Ευρώπη.
Το νέο αυστριακό κράτος ήταν, τουλάχιστον στα χαρτιά, σε πιο επισφαλή βάση από την Ουγγαρία. Ενώ αυτό που απέμεινε από την Αυστρία ήταν μια ενιαία μονάδα για πάνω από 700 χρόνια, το συνένωνε μόνο η αφοσίωση στους Αψβούργους. Με την απώλεια του 60% της προπολεμικής επικράτειας της Αυστριακής Αυτοκρατορίας, η Βιέννη ήταν πλέον αυτοκρατορική πρωτεύουσα χωρίς αυτοκρατορία που να την υποστηρίζει. Συγκριτικά η Ουγγαρία ήταν ένα έθνος και ένα κράτος εδώ και πάνω από 900 χρόνια. Ωστόσο μετά από μια σύντομη περίοδο αναταραχής και τον αποκλεισμό από τους Συμμάχους της ένωσης με τη Γερμανία, η Αυστρία καθιερώθηκε ως ομοσπονδιακή δημοκρατία. Παρά το προσωρινό ''[[Προσάρτηση της Αυστρίας|Anschluss]]'' με τη [[Ναζιστική Γερμανία]] εξακολουθεί να επιβιώνει. Ο [[Αδόλφος Χίτλερ]] ανέφερε ότι όλοι οι "Γερμανοί" - όπως αυτός και οι άλλοι από την Αυστρία κλπ. - έπρεπε να ενωθούν με τη Γερμανία.
Ωστόσο η Ουγγαρία επλήγη σοβαρά από την απώλειας του 72% της επικράτειάς της, του 64% του πληθυσμού της και των περισσότερων φυσικών πόρων της. Η Λαϊκή Δημοκρατία της Ουγγαρίας ήταν βραχύβια και προσωρινά αντικαταστάθηκε από την κομμουνιστική [[Ουγγρική Σοβιετική Δημοκρατία]]. Τα ρουμανικά στρατεύματα εκδίωξαν το [[Μπέλα Κουν]] και την κομμουνιστική κυβέρνησή του κατά τον Ουγγροουμανικό Πόλεμο του 1919.
Το καλοκαίρι του 1919 ένας Αψβούργος, ο [[Ιωσήφ Αύγουστος, αρχιδούκας της Αυστρίας|Αρχιδούκας Ιωσήφ Αύγουστος]], έγινε αντιβασιλιάς, αλλά αναγκάστηκε να παραιτηθεί μετά από μόλις δύο εβδομάδες, όταν κατέστη προφανές ότι οι Σύμμαχοι δεν θα τον αναγνώριζαν<ref>{{cite web|title=Die amtliche Meldung über den Rücktritt|publisher=[[Neue Freie Presse]], Morgenblatt|date=1919-08-24|page=2|language=German|url=http://anno.onb.ac.at/cgi-content/anno?apm=0&aid=nfp&datum=19190824&seite=2&zoom=2}}</ref>. Τέλος το Μάρτιο του 1920 οι βασιλικές δυνάμεις ανατέθηκαν σε έναν αντιβασιλιά, το [[Μίκλος Χόρτι]], ο οποίος ήταν ο τελευταίος αρχιναύαρχος του [[Αυτοκρατορικό και Βασιλικό Πολεμικό Ναυτικό (Αυστροουγγαρία)|Αυστροουγγρικού Ναυτικού]] και είχε βοηθήσει στην οργάνωση των αντεπαναστατικών δυνάμεων. Η κυβέρνησή του υπέγραψε τη Συνθήκη του Τριανόν, εν μέσω διαμαρτυριών, στις 4 Ιουνίου 1920 στο Ανάκτορο του Γκραν Τριανόν στις [[Ανάκτορο των Βερσαλλιών|Βερσαλλίες]] της Γαλλίας.<ref name="Columbia">{{cite encyclopedia |title=Trianon, Treaty of |url=http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-TrianonTr.html |encyclopedia=[[The Columbia Encyclopedia]] |year=2012 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081228011000/http://www.encyclopedia.com/doc/1E1-TrianonTr.html |archivedate=28 December 2008 |deadurl=yes |accessdate=28 August 2016}}</ref><ref name="encyclopedia of ww1">{{cite book| last = Tucker| first = Spencer|author2=Priscilla Mary Roberts| title = Encyclopedia of World War I |url = https://books.google.com/?id=2YqjfHLyyj8C| edition = 1| year = 2005| publisher = ABC-CLIO| isbn = 9781851094202| page = 1183| quote = Virtually the entire population of what remained of Hungary regarded the Treaty of Trianon as manifestly unfair, and agitation for revision began immediately.}}</ref>
Το Μάρτιο και πάλι τον Οκτώβριο του 1921 απέτυχαν σπασμωδικές απόπειρες του Καρόλου να ανακτήσει το θρόνο στη Βουδαπέστη. Ο αρχικά διστακτικός Χόρτι, αφού δέχτηκε απειλές παρέμβασης από τις Συμμαχικές Δυνάμεις και τις γειτονικές χώρες, αρνήθηκε τη συνεργασία του. Λίγο αργότερα η ουγγρική κυβέρνηση ακύρωσε τη Δογματική Επικύρωση, εκθρονίζοντας ουσιαστικά τους Αψβούργους. Δύο χρόνια αργότερα η Αυστρία ψήφισε το "Νόμο των Αψβούργων", που όχι μόνο εκθρόνισε τους Αψβούργους αλλά απαγόρευσε στον Κάρολο να επιστρέψει ξανά στην Αυστρία.
Στη συνέχεια οι Βρετανοί πήραν υπό κράτηση τον Κάρολο και τον απομάκρυναν, μαζί με την οικογένειά του, στο νησί [[Μαδέρα]] της [[Πορτογαλία]]ς, όπου πέθανε το επόμενο έτος (1922).
== Σημαίες και εραλδικά σύμβολα ==
| |||