|
|Περιφέρεια= [[περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας|Κεντρικής Μακεδονίας]]
|Αποκεντρωμένη διοίκηση= [[Αποκεντρωμένη διοίκηση Μακεδονίας – Θράκης|Μακεδονίας – Θράκης]]
|Νομός=
|Διαμέρισμα=[[Μακεδονία (διαμέρισμα)|Μακεδονία]]
}}
Ο '''Δήμος Βέροιας ''' είναι δήμος της [[περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας|περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας]]. Προέκυψε από την συνένωση του προϋπάρχοντος δήμου [[#Βέροιας|Βέροιας]] με τους δήμους [[#Βεργίνας| Βεργίνας]], [[#Μακεδονίδος|Μακεδονίδος]], [[#Δοβρά|Δοβρά]] και [[#Αποστόλου Παύλου|Αποστόλου Παύλου]] σύμφωνα με το [[Πρόγραμμα Καλλικράτης]]. Η έκταση του δήμου είναι 791,43 τ.χλμ και ο πληθυσμός του 66.547 κάτοικοι σύμφωνα με την απογραφή του 2011 (65.968 κάτοικοι σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2001|απογραφή του 2001]]). Έδρα του δήμου είναι η [[Βέροια]] και ιστορική έδρα η [[Βεργίνα Ημαθίας|Βεργίνα]].
[[Αρχείο:Dimos Veroias Topo.png|thumb|250px|Τοπογραφικός χάρτης του Δήμου.]]
== Δημοτικές ενότητες και οικισμοί ==
[[Αρχείο:Dimos Veroias Enotites.png|thumb|250px|Χάρτης των δημοτικών ενοτήτων (πρώην δήμων και κοινοτήτων) του Δήμου Βέροιας . {{legend|red|1 - [[#Βέροιας|Βέροιας]]}}
{{legend|blue|2 - [[#Βεργίνας|Βεργίνας]]}}
{{legend|lightgreen|3 - [[#Μακεδονίδος|Μακεδονίδος]]}}
{{legend|yellow|4 - [[#Δοβρά|Δοβρά]]}}
{{legend|magenta|5 - [[#Αποστόλου Παύλου|Αποστόλου Παύλου]]}}
]]
Ο Δήμος Βέροιας διαιρείται σε 5 «[[Δημοτική ενότητα|δημοτικές ενότητες]]», οι οποίες αντιστοιχούν στους 5 καταργηθέντες δήμους. Κάθε δημοτική ενότητα διαιρείται σε «[[Κοινότητα (τοπική αυτοδιοίκηση)|κοινότητες]]», οι οποίες αντιστοιχούν στα διαμερίσματα των καταργηθέντων ΟΤΑ. Οι σημερινές τοπικές κοινότητες του Δήμου, ήταν αυτόνομες κοινότητες και δήμοι πριν την εφαρμογή του προγράμματος Καποδίστρια.
{| class="wikitable" style="text-align:left; font-size:95%"
Πιο συγκεκριμένα (με αστερίσκο σημαίνονται οι έδρες των δημοτικών ενοτήτων, σε αγκύλες ο πληθυσμός σύμφωνα με την απογραφή του 2001):
|-
!width=100|Ενότητα
=== Βέροιας ===
!width=100|Δημοτικά Διαμερίσματα
Η Δημοτική Ενότητα Βέροιας, που αντιστοιχεί στον ομώνυμο καποδιστριακό Δήμο πριν τη συνένωση, έχει (πραγματικό) πληθυσμό 47.411 κατοίκους και έκταση έκταση 341,10Km<sup>2</sup>. Την προηγούμενη μορφή του δήμου απετέλεσαν οι κοινότητες που αναφέρονται παρακάτω με τους αντίστοιχους οικσιμούς<ref>{{cite web | url=http://web1.eetaa.gr:8080/metaboles/show_metaboles.jsp?ota_code=2571&Submit=go | title=Διοικητικές μεταβολές / ΟΤΑ, Δ. Βεροίας Ν. Θεσσαλονίκης | publisher=Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης | accessdate=July 08, 2011}}</ref><ref>{{cite web | url=http://www.et.gr/idocs-nph/search/pdfViewerForm.html?args=5C7QrtC22wEWFzYWFtEvQndtvSoClrL8GlsHHQzxqLl5MXD0LzQTLWPU9yLzB8V68knBzLCmTXKaO6fpVZ6Lx3UnKl3nP8NxdnJ5r9cmWyJWelDvWS_18kAEhATUkJb0x1LIdQ163nV9K--td6SIuRIKAQx01wTrp8ihoWCRB1NkEp0PLqHWHUJzznvTgKty | title=ΦΕΚ A 244/1997 | publisher=Εθνικό Τυπογραφείο | accessdate=July 08, 2011}}</ref>:
!width=40|Πληθυσμός
!width=240|Οικισμοί
: Κοινότητα Βέροιας [ 43.683 ]
!width=80|Έκταση
::* η [[Βέροια]] [ 42.794 ]
|-
::* το [[Κυδωνοχώρι Ημαθίας|Κυδωνοχώρι]] [ 16 ]
! rowspan="5" |[[Δήμος Αποστόλου Παύλου|Αποστόλου Παύλου]]
::* το [[Λαζοχώρι Ημαθίας|Λαζοχώρι]] [ 166 ]
|'''Μακροχωρίου'''
::* η [[Μέση Ημαθίας|Μέση]] [ 504 ]
| style="text-align:right" |
::* το [[Ταγαροχώρι Ημαθίας|Ταγαροχώρι]] [ 203 ]
|'''[[Μακροχώρι Ημαθίας|Μακροχώρι]]*'''
: Κοινότητα Αγίας Βαρβάρας -- η [[Αγία Βαρβάρα Ημαθίας|Αγία Βαρβάρα]] [ 797 ]
| rowspan="5" |
: Κοινότητα Άμμος (της πρώην κοινότητας Αγίας Βαρβάρας) -- η [[Άμμος Ημαθίας|Άμμος]] [ 160 ]
|-
: Κοινότητα Ασώματα (της πρώην κοινότητας Αγίας Βαρβάρας) -- τα [[Ασώματα Ημαθίας|Ασώματα]] [ 532 ]
|'''Διαβατού'''
: Κοινότητα Γεωργιανών (Δ.δ. Γεωργιανών) ''' [ 339 ]
| style="text-align:right" |
::* οι [[Γεωργιανοί Ημαθίας|Γεωργιανοί]] [ 288 ]
::* η |'''[[ΛευκόπετραΔιαβατός Ημαθίας|ΛευκόπετραΔιαβατός]] [ 51 ] '''
|-
: Κοινότητα Καστανιάς [ 180 ]
|'''Κουλούρας'''
::* η [[Καστανιά Ημαθίας|Καστανιά]] [ 136 ]
| style="text-align:right" |
::* η [[Μικρά Σάντα Ημαθίας|Μικρά Σάντα]] [ 44 ]
|'''[[Κουλούρα Ημαθίας|Κουλούρα]]'''
: Κοινότητα Κάτω Βερμίου -- το [[Κάτω Βέρμιο Ημαθίας|Κάτω Βέρμιο]] [ 260 ]
|-
:Κοινότητα Κουμαριάς [ 209 ]
|'''Λυκόγιαννης'''
::* η [[Κουμαριά Ημαθίας|Κουμαριά]] [ 170 ]
| style="text-align:right" |
::* το [[Ξηρολίβαδο Ημαθίας|Ξηρολίβαδο]] [ 39 ]
|'''[[Νέα Λυκόγιαννη Ημαθίας|Νέα Λυκόγιαννη]]''', '''[[Παλαιά Λυκόγιαννη Ημαθίας|Παλαιά Λυκόγιαννη]]'''
: Κοινότητα Προφήτης Ηλίας (της πρώην κοινότητας Αγίας Βαρβάρας) -- ο [[Προφήτης Ηλίας Ημαθίας|Προφήτης Ηλίας]] [ 61 ]
|-
: Κοινότητα Ράχης -- η [[Ράχη Ημαθίας|Ράχη]] [ 570 ]
|'''Νέας Νικομηδείας'''
: Κοινότητα Τριποτάμου Ημαθίας [ 620 ]
| style="text-align:right" |
::* ο [[Τριπόταμος Ημαθίας|Τριπόταμος]] [ 542 ]
::* το |'''[[ΚάτωΝέα ΚομνήνειοΝικομήδεια Ημαθίας|ΚάτωΝέα ΚομνήνειοΝικομήδεια]] [ 33 ] '''
|-
::* το [[Κομνήνειο Ημαθίας|Κομνήνειο]] [ 45 ]
! rowspan="11" |[[Δήμος Βέροιας (πρόγραμμα Καποδίστριας)|Βέροιας]]
|'''Βέροιας'''
=== Βεργίνας ===
| style="text-align:right" |
Η δημοτική ενότητα (πρώην δήμος) Βεργίνας έχει έκταση 65,5 Km<sup>2</sup> και είχε συνολικό πληθυσμό 2478 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του πρώην δήμου ήταν η [[Βεργίνα Ημαθίας|Βεργίνα]]. Το 1998 δήμαρχος είχε εκλεγεί ο Δημήτριος Μελιόπουλος<ref>{{cite web | url=http://www.ypes.gr/ekloges/content/gr/elec_data/ota_res.asp?title=%C4.&nomoi=16&o=267 | title=ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ 1998 | accessdate=July 09, 2011}}</ref> , το 2002 ο [[Χρυσόστομος Χατζοπουλος]]<ref>{{cite web | url=http://ekloges-prev.singularlogic.eu/2006static/dimos1805.htm | title=Δημοτικές εκλογές Δήμος Βεργίνας Ημαθιας | publisher=Υπουργείο Εσωτερικών | accessdate=July 07, 2011}}</ref> και το 2006 εξελέγη ο [[Νικόλαος Παπαποστόλου]].
|'''[[Βέροια]]*''', '''[[Κυδωνοχώρι Ημαθίας|Κυδωνοχώρι]]''', '''[[Λαζοχώρι Ημαθίας|Λαζοχώρι]]''', '''[[Μέση Ημαθίας|Μέση]]''', '''[[Ταγαροχώρι Ημαθίας|Ταγαροχώρι]]'''
| rowspan="11" |
Περιλαμβάνει τις παρακάτω δημοτικές κοινότητες και οικισμούς (σε αγκύλες ο πληθυσμός σύμφωνα με την απογραφή του 2001):
|-
: Κοινότητα Βεργίνης -- η [[Βεργίνα Ημαθίας|Βεργίνα]] [ 1.246 ]
|'''Αγίας Βαρβάρας'''
: Κοινότητα Μετόχιο Προδρόμου (της πρώην κοιν/τας Αγίας Βαρβάρας) -- το [[Μετόχι Προδρόμου Ημαθίας|Μετόχι Προδρόμου]] [ 73 ]
| style="text-align:right" |
: Κοινότητα Παλατιτσίων -- τα [[Παλατίτσια Ημαθίας|Παλατίτσια]] [ 876 ]
|'''[[Αγία Βαρβάρα Ημαθίας|Αγία Βαρβάρα]]'''
: Κοινότητα Συκέας -- η [[Συκιά Ημαθίας|Συκιά]] [ 283 ]
|-
|'''Άμμου'''
=== Μακεδονίδος ===
| style="text-align:right" |
Η δημοτική ενότητα (πρώην δήμος) Μακεδονίδος καταλαμβάνει έκταση 214,3 Km<sup>2</sup> και είχε συνολικό πληθυσμό 2346 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του πρώην δήμου ήταν τα [[Ριζώματα Ημαθίας|Ριζώματα]]. Από το 1998, ξαναεκλεγμένος το 2002 και το 2006, δήμαρχος Μακεδονίδος ήταν ο Ιωάννης Δάλλας<ref>{{cite web | url=http://ekloges-prev.singularlogic.eu/2006static/dimos1809.htm | title=Αποτελέσματα Δημοτικών & Νομαρχιακών Εκλογών 2006 | publisher=Υπουργείο Εσωτερικών | accessdate=July 09, 2011}}</ref>.
|'''[[Άμμος Ημαθίας|Άμμος]]'''
|-
Οι κάτοικοι της περιοχής Μακεδονίδος συμμετείχαν στην επανάσταση του [[1821]]. Σπουδαίοι αγωνιστές της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|επανάστασης του 1821]] ήταν οι Αθανάσιος Νίκου <ref>Γενικά Αρχεία του Κράτους, Φάκελοι Αγωνιστών του 1821</ref><ref>Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αριστεία Αγωνιστών του 1821</ref> και [[Μιχαήλ Πετσάβας]] από τη [[Σφηκιά Ημαθίας|Σφηκιά]], και ο [[Χρήστος Δήμου]] (γενν. 1808) από το [[Πολύδενδρο Ημαθίας|Πολύδενδρο]]<ref>[http://www.ems.gr/Makedonika_20/Chionidis.pdf Ανέκδοτα έγγραφα και άγνωστα στοιχεία για κλεφταρματολούς και για την επανάσταση (1821-1822) στη Μακεδονία και ιδιαίτερα στον Όλυμπο, Γεώργιος Χ. Χιονίδης, Βέροια 1979]</ref>. Από τα [[Ριζώματα Ημαθίας|Ριζώματα]] κατάγονταν η μεγάλη οικογένεια των κλεφταρματολών Συροπουλαίων.
|'''Ασωμάτων'''
| style="text-align:right" |
Περιλαμβάνει τις παρακάτω δημοτικές κοινότητες και οικισμούς (σε αγκύλες ο πληθυσμός σύμφωνα με την απογραφή του 2001).
|'''[[Ασώματα Ημαθίας|Ασώματα]]'''
: Κοινότητα Ριζωμάτων -- τα [[Ριζώματα Ημαθίας|Ριζώματα]] [ 1.150 ]
|-
: Κοινότητα Δασκίου -- το [[Δάσκιο Ημαθίας|Δάσκιο]] [ 346 ]
|'''Γεωργιανών'''
: Κοινότητα Πολυδένδρου [ 377 ]
| style="text-align:right" |
::* το [[Πολύδενδρο Ημαθίας|Πολύδενδρο]] [ 225 ]
|'''[[Γεωργιανοί Ημαθίας|Γεωργιανοί]]''', '''[[Λευκόπετρα Ημαθίας|Λευκόπετρα]]'''
::* η [[Ελαφίνα Ημαθίας|Ελαφίνα]] [ 54 ]
|-
::* η [[Μονή Τιμίου Προδρόμου Ημαθίας|Μονή Τιμίου Προδρόμου]] [ 7 ]
|'''Καστανιάς'''
::* ο [[Πόρος Ημαθίας|Πόρος]] [ 13 ]
| style="text-align:right" |
::* η [[Χαράδρα Ημαθίας|Χαράδρα]] [ 78 ]
|'''[[Καστανιά Ημαθίας|Καστανιά]]''', '''[[Μικρά Σάντα Ημαθίας|Μικρά Σάντα]]'''
: Κοινότητα Σφηκιάς -- η [[Σφηκιά Ημαθίας|Σφηκιά]] [ 473 ]
|-
|'''Κάτω Βερμίου'''
=== Δοβρά ===
| style="text-align:right" |
Η Δημοτική Ενότητα (πρώην δήμος) Δοβρά καταλαμβάνει έκταση 104,1 Km<sup>2</sup> και είχε συνολικό πληθυσμό 5.154 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του πρώην δήμου ήταν ο [[Άγιος Γεώργιος Ημαθίας|Άγιος Γεώργιος]]. Το 2002 είχε εκλεγεί ο [[Κωνσταντίνος Χατζηγεωργίου]]<ref>{{cite web | url=http://www.ypes.gr/el/Elections/CityElections/ResultsofElections/2002/ | title=Αποτελέσματα εκλογών 2002 | publisher=Υπουργείο Εσωτερικών | accessdate=July 09, 2011}}</ref>. Από το 2006 έως το 2010 δήμαρχος Δοβρά ήταν ο [[Χρήστος Τσιούντας]]<ref>{{cite web | url=http://www.ddovra.gr/index.php?option=com_content&task=view&id=1&Itemid=7 | title=Οργάνωση, Δημοτικό Συμβούλιο | publisher=Δήμος Δοβρά | accessdate=July 08, 2011}}</ref>.
|'''[[Κάτω Βέρμιο Ημαθίας|Κάτω Βέρμιο]]'''
|-
Περιλαμβάνει τις παρακάτω δημοτικές κοινότητες και οικισμούς (σε αγκύλες ο πληθυσμός σύμφωνα με την απογραφή του 2001).
|'''Κουμαριάς'''
: Κοινότητα Αγίου Γεωργίου -- ο [[Άγιος Γεώργιος Ημαθίας|Άγιος Γεώργιος]] [ 1.682 ]
| style="text-align:right" |
: Κοινότητα Αγίας Μαρίνας -- η [[Αγία Μαρίνα Ημαθίας|Αγία Μαρίνα]] [ 788 ]
|'''[[Κουμαριά Ημαθίας|Κουμαριά]]''', '''[[Ξηρολίβαδο Ημαθίας|Ξηρολίβαδο]]'''
: Κοινότητα Πατρίδος [ 1.314 ]
|-
::* η [[Πατρίδα Ημαθίας|Πατρίδα]] [ 1.287 ]
|'''Προφήτου Ηλίου'''
::* η [[Καλή Παναγία Ημαθίας|Καλή Παναγία]] [ 27 ]
| style="text-align:right" |
: Κοινότητα Τριλόφου -- το [[Τρίλοφο Ημαθίας|Τρίλοφο]] [ 661 ]
|'''[[Προφήτης Ηλίας Ημαθίας|Προφήτης Ηλίας]]'''
: Κοινότητα Φυτείας [ 709 ]
|-
::* η [[Φυτεία Ημαθίας|Φυτεία]] [ 483 ]
|'''Ράχης'''
::* ο [[Άγιος Νικόλαος Ημαθίας|Άγιος Νικόλαος]] [ 94 ]
| style="text-align:right" |
::* το [[Κωστοχώρι Ημαθίας|Κωστοχώρι]] [ 108 ]
::* το |'''[[ΛιανοβρόχιΡάχη Ημαθίας|ΛιανοβρόχιΡάχη]] [ 24 ]'''
|-
|'''Τριποτάμου'''
=== Αποστόλου Παύλου ===
| style="text-align:right" |
Η δημοτική ενότητα (πρώην δήμος) Αποστόλου Παύλου καταλαμβάνει έκταση 64,2 Km<sup>2</sup> και είχε συνολικό πληθυσμό 8579 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2001. Έδρα του πρώην δήμου ήταν το [[Μακροχώρι Ημαθίας|Μακροχώρι]].
|'''[[Κάτω Κομνήνειο Ημαθίας|Κάτω Κομνήνειο]]''', '''[[Κομνήνειο Ημαθίας|Κομνήνειο]]''', '''[[Τριπόταμος Ημαθίας|Τριπόταμος]]'''
|-
Περιλαμβάνει τις παρακάτω δημοτικές κοινότητες και οικισμούς (σε αγκύλες ο πληθυσμός σύμφωνα με την απογραφή του 2001 και
! rowspan="4" |[[Δήμος Βεργίνας|Βεργίνας]]
σε παρενθέσεις η έκταση των κοινοτήτων<ref>{{cite web | url=http://www.anhma.gr/info/dimoi.htm?id=10 | title=Διοικητική διαίρεση του δήμου Αποστόλου Παύλου | publisher=Δήμος Αποστόλου Παύλου | accessdate=July 08, 2011|archiveurl=http://archive.is/DSQV|archivedate=July 19, 2012}}</ref>):
|'''Βεργίνης'''
| style="text-align:right" |
: Κοινότητα Μακροχωρίου -- το [[Μακροχώρι Ημαθίας|Μακροχώρι]] [ 4.788 ] (25.342 m<sup>2</sup>)
|'''[[Βεργίνα Ημαθίας|Βεργίνα]]*'''
: Κοινότητα Διαβατού -- ο [[Διαβατός Ημαθίας|Διαβατός]] [ 1.300 ] (9.375 m<sup>2</sup>)
| rowspan="4" |
: Κοινότητα Κουλούρας -- η [[Κουλούρα Ημαθίας|Κουλούρα]] [ 1.089 ] (11.955 m<sup>2</sup>)
|-
: Κοινότητα Λυκόγιαννης [ 536 ] (m<sup>2</sup>)
|'''Μετόχιου Προδρόμου'''
::* η [[Νέα Λυκόγιαννη Ημαθίας|Νέα Λυκόγιαννη]] [ 414 ] (8.902 m<sup>2</sup>)
| style="text-align:right" |
::* η [[Παλαιά Λυκόγιαννη Ημαθίας|Παλαιά Λυκόγιαννη]] [ 122 ]
|'''[[Μετόχι Προδρόμου Ημαθίας|Μετόχι Προδρόμου]]'''
: Κοινότητα Νέας Νικομηδείας -- η [[Νέα Νικομήδεια Ημαθίας|Νέα Νικομήδεια]] [ 866 ] (8.678 m<sup>2</sup>)
|-
|'''Παλατιτσίων'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Παλατίτσια Ημαθίας|Παλατίτσια]]'''
|-
|'''Συκέας'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Συκιά Ημαθίας|Συκιά]]'''
|-
! rowspan="4" |[[Δήμος Μακεδονίδος|Μακεδονίδος]]
|'''Ριζωμάτων'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Ριζώματα Ημαθίας|Ριζώματα]]*'''
| rowspan="4" |
|-
|'''Δασκίου'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Δάσκιο Ημαθίας|Δάσκιο]]'''
|-
|'''Πολυδένδρου'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Ελαφίνα Ημαθίας|Ελαφίνα]]''', '''[[Μονή Τιμίου Προδρόμου Ημαθίας|Μονή Τιμίου Προδρόμου]]''', '''[[Πολύδενδρο Ημαθίας|Πολύδενδρο]]''', '''[[Πόρος Ημαθίας|Πόρος]]''', '''[[Χαράδρα Ημαθίας|Χαράδρα]]'''
|-
|'''Σφηκιάς'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Σφηκιά Ημαθίας|Σφηκιά]]'''
|-
! rowspan="5" |[[Δήμος Δοβρά|Δοβρά]]
|'''Αγίου Γεωργίου'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Άγιος Γεώργιος Ημαθίας|Άγιος Γεώργιος]]*'''
| rowspan="5" |
|-
|'''Αγίας Μαρίνας'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Αγία Μαρίνα Ημαθίας|Αγία Μαρίνα]]'''
|-
|'''Πατρίδος'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Καλή Παναγία Ημαθίας|Καλή Παναγία]]''', '''[[Πατρίδα Ημαθίας|Πατρίδα]]'''
|-
|'''Τριλόφου'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Τρίλοφο Ημαθίας|Τρίλοφο]]'''
|-
|'''Φυτείας'''
| style="text-align:right" |
|'''[[Άγιος Νικόλαος Ημαθίας|Άγιος Νικόλαος]]''', '''[[Κωστοχώρι Ημαθίας|Κωστοχώρι]]''', '''[[Λιανοβρόχι Ημαθίας|Λιανοβρόχι]]''', '''[[Φυτεία Ημαθίας|Φυτεία]]'''
|}
== Δείτε επίσης ==
| 