Πελασγοί: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
→Ιστορικές μαρτυρίες: επιμέλεια |
επιμέλεια, αφαίρεση πρωτότυπης έρευνας |
||
Γραμμή 1:
{{Πρωτογενείς πηγές}}[[Αρχείο:Pelasgian presence in ancient texts (English).svg|right|thumb|250px|Χάρτης με τοποθεσίες στις οποίες αρχαίοι συγγραφείς ανέφεραν ότι κατοικούσαν Πελασγοί]]
Περιοχές όπως η [[Θεσσαλία]] και η [[Αττική]] θεωρούνταν παραδοσιακά ως περιοχές στις οποίες κατοικούσαν Πελασγοί. Γενάρχης των Πελασγών αναφέρεται ο [[Πελασγός]]. Με τ' όνομά του συνδέθηκαν πολυάριθμοι θρύλοι και παραδόσεις.
Γραμμή 6:
Για τους Πελασγούς στη μυθολογία και την ιστορία, έχουν γράψει πολλοί αρχαίοι Έλληνες συγγραφείς. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται οι: [[Ησίοδος]], [[Όμηρος]], [[Έφορος]], [[Στράβων]], [[Σκύμνος ο Χίος|Σκύμνος]], [[Ηρόδοτος]], [[Μενεκράτης]], [[Παυσανίας]], [[Θουκυδίδης]], [[Ευριπίδης]], [[Αισχύλος]], [[Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς]], [[Αντικλείδης]], καθώς και ο [[Πλάτων]].
Ο Όμηρος περιγράφει τον [[Αχιλλέας|Αχιλλέα]] να προσεύχεται στον Δωδώνιο Δία ως τον αρχέγονο
Για την Πελοπόννησο, ο Ησίοδος αναφέρει τον μύθο πως πρώτος κάτοικος της [[Αρκαδία|Αρκαδίας]] ήταν ο [[Πελασγός]], ο δε Έφορος ότι όλοι οι Πελασγοί είναι αρκαδικής καταγωγής, σημείο που αναφέρει ο Στράβων <ref>''[[s:Στράβων/5|Στράβων, Γεωγραφικά, Βιβλίο Ε']] - [...]καὶ γὰρ Ἀρκαδικὸν ἔθνος φασί, καθάπερ τὸ Πελασγικόν, καὶ πλανητικὸν ἄλλως, ὥσπερ ἐκεῖνο. ''</ref>. Ο δε Παυσανίας συμπληρώνει πως την εποχή που βασίλευε ο Πελασγός, όλη η Πελοπόννησος λεγόταν Πελασγία ή ''Αχαϊκόν Άργος''. Ο δε Διονύσιος Αλικαρνασσεύς διατρανώνει: «''των Πελασγών το γένος εκ Πελοποννήσου το αρχαίον''» (Ι 17). Αλλά και ο Ευριπίδης στο έργο του «Αρχέλαος» αναφέρει πως «''όταν ο Δαναός ήλθε στο Άργος κι έκτισε την πόλη του Ινάχου, και ενώ οι κάτοικοι λέγονταν «Πελασγιώται» εκείνος τους όρισε με νόμο αυτοί σε όλη την αρχαία Ελλάδα να λέγονται Δαναοί''». Επίσης, ο Ηρόδοτος σημειώνει πως «''όσο καιρό οι [[Ίωνες]] κατοικούσαν στη Πελοπόννησο στη περιοχή της σημερινής Αχαΐας, πριν ακόμη να έλθουν ο [[Δαναός]] και ο [[Ξούθος]] ονομάζονταν ''Πελασγοί [[Αιγιαλείς]]'' και που έλαβαν τελικά το όνομα Ίωνες από τον Ίωνα του Ξούθου''»<ref>''[[s:Πολύμνια#94|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Ζ', 94]] - Ἴωνες δὲ ὅσον μὲν χρόνον ἐν Πελοποννήσῳ οἴκεον τὴν νῦν καλεομένην Ἀχαιίην, καὶ πρὶν ἢ Δαναόν τε καὶ Ξοῦθον ἀπικέσθαι ἐς Πελοπόννησον, ὡς Ἕλληνες λέγουσι, ἐκαλέοντο Πελασγοὶ Αἰγιαλέες, ἐπὶ δὲ Ἴωνος τοῦ Ξούθου Ἴωνες.''</ref>. Τέλος, ο Στράβων αναφέρει ότι ο Αισχύλος στις [[Ικέτιδες (Αισχύλου)|''Ικέτιδες'']], καθώς και στις ''Δαναΐδες'' αναφέρεται στη καταγωγή των Πελασγών από το [[Άργος]] (Ε κεφ. Β).
Γραμμή 12:
Ο Ηρόδοτος αναφέρει την ύπαρξη πελασγικού έθνους στην [[Αττική]]<ref>''[[s:Κλειώ#57|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Α', 57]] - [...]τὸ Ἀττικὸν ἔθνος ἐὸν Πελασγικὸν[...]''</ref> και συμπληρώνει πως όταν ο [[Κροίσος]] θέλησε να μάθει ποιοι Έλληνες είναι οι πιο ισχυροί, βρήκε πως πρώτοι ήταν οι [[Αρχαία Σπάρτη|Λακεδαιμόνιοι]] και μετά οι [[Αθηναίοι]], οι πρώτοι από τη φυλή των [[Δωριείς|Δωριέων]] και οι δεύτεροι από των Ιώνων. «Πράγματι αυτοί οι λαοί ήσαν οι πλέον εξέχοντες, οι δεύτεροι μεν καταγωγής πελασγικής, οι πρώτοι δε καταγωγής ελληνικής»*.
Στους Πελασγούς της Φθίας αναφέρεται ο Στράβων. Εκεί, μεταξύ άλλων περιοχών, ζούσαν Πελασγοί και κατονομάζει τη μία από τις τέσσερις πόλεις του βασιλείου των Πηλέα - Αχιλλέα, το οποίο συμπίπτει με τη σημερινή Ανατολική - Βορειανατολική Φθιώτιδα και τμήματα των σημερινών νομών Λαρίσης και Μαγνησίας{{Εκκρεμεί παραπομπή|σχόλιο=}}, το Πελασγικόν Άργος, την αποκαλούμενη αργότερα [[Λάρισα Κρεμαστή|Κρεμαστή Λάρισα]] (κοντά στη σημερινή κωμόπολη [[Πελασγία Φθιώτιδας|Πελασγία]]) στην περιοχή που εκτείνονταν από «τη Θεσσαλία μεταξύ των εκβολών του Πηνειού και των Θερμοπυλών μέχρι της ορεινής χώρας σε όλη την έκταση της Πίνδου, αφού οι Πελασγοί ήταν κυρίαρχοι των τόπων αυτών» και ιδιαίτερα πως είχαν επεκταθεί «προπάντων μεταξύ των Αιολέων που ήταν ανά τη Φθία και τη Θεσσαλία.»<ref>''Strabo, Geography, Book V, 2.4 ([http://penelope.uchicago.edu/Thayer/E/Roman/Texts/Strabo/5B*.html LacusCurtius]) - And Thessaly is called "the Pelasgian Argos" (I mean that part of it which lies between the outlets of the Peneius River and Thermopylae as far as the mountainous country of Pindus), on account of the fact that the Pelasgi extended their rule over these regions.''</ref> Αργότερα, κατά τους ιστορικούς χρόνους, το νότιο τμήμα της Θεσσαλίας μεταξύ [[Λάρισα|Λάρισας]] και Φερών διατηρούσε το όνομα ''Πελασγιώτις''.
Για τη [[Μακεδονία]], χαρακτηριστική είναι η αναφορά του Αισχύλου στο έργο ''Ικέτιδες'' (250), όπου ο
Κατά τον Ηρόδοτο, «''τη [[Σαμοθράκη]] κατοικούσαν παλαιότερα Πελασγοί»''. <ref>''[[s:Ευτέρπη#51|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Β', 51]] - τὴν γὰρ Σαμοθρηίκην οἴκεον πρότερον Πελασγοὶ[...]''</ref>. Ο ίδιος, αναφερόμενος στον 5ο αιώνα π.Χ., σημειώνει τόσο για την [[Ίμβρος|Ίμβρο]] όσο και για τη [[Λήμνος|Λήμνο]], ότι την εποχή εκείνη και τα δύο αυτά νησιά τα κατοικούσαν ακόμα οι Πελασγοί<ref>''[[s:Τερψιχόρη#26|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Ε', 26]] -[...]λαβὼν δὲ παρὰ Λεσβίων νέας εἷλε Λῆμνόν τε καὶ Ἴμβρον, ἀμφοτέρας ἔτι τότε ὑπὸ Πελασγῶν οἰκεομένας.''</ref>. Και η Λέσβος κατά τον Στράβωνα, (Ε, κεφ.Β΄), λεγόταν Πελασγία. Ο Αθηναίος [[Αντικλείδης]], [[Αλεξάνδρεια|Αλεξανδρινός]] ιστορικός, παραδίδει κατά μαρτυρία του Στράβωνα (E κεφ.B) πως οι Πελασγοί εκείνοι που ζούσαν στη
▲Για τη Μακεδονία, χαρακτηριστική είναι η αναφορά του Αισχύλου στο έργο ''Ικέτιδες'' (250), όπου ο Βασιλιάς Πελασγός αναφέρει: «''Του γηγενούς Παλαίχθονος είμαι εγώ γιος, ο Πελασγός, που κυβερνώ τη χώρα. Και αφού είμαι ο βασιλιάς επόμενο είναι να πάρουν από μένα τ΄ όνομά τους οι Πελασγοί που κατοικούν τη χώρα. Όλη αυτή που τη διασχίζει ο αγνός Στρυμόνας στη δυτική πλευρά του. Και τη χώρα των Περραιβών ακόμη εξουσιάζω και όσα μέρη είναι πέρα από την Πίνδο και της Δωδώνης τα βουνά. Τα σύνορά μου ορίζει η θάλασσα''»<ref>''Αισχύλος, Ικέτιδες, στ.250-260 ([http://www.perseus.tufts.edu/cgi-bin/ptext?doc=Perseus%3Atext%3A1999.01.0015;query=250;layout=;loc=234 Perseus]) - τοῦ γηγενοῦς γάρ εἰμ' ἐγὼ Παλαίχθονος ἶνις Πελασγός, τῆσδε γῆς ἀρχηγέτης. ἐμοῦ δ' ἄνακτος εὐλόγως ἐπώνυμον γένος Πελασγῶν τήνδε καρποῦται χθόνα. καὶ πᾶσαν αἶαν+, ἧς δι' ἁγνὸς ἔρχεται Στρυμών, τὸ πρὸς δύνοντος ἡλίου, κρατῶ. ὁρίζομαι δὲ τήν τε Περραίβων χθόνα, Πίνδου τε τἀπέκεινα, Παιόνων πέλας, ὄρη τε Δωδωναῖα. συντέμνει δ' ὅρος ὑγρᾶς θαλάσσης: τῶνδε τἀπὶ τάδε κρατῶ'' </ref>.
Για
Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως στον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]] πελασγικές εγκαταστάσεις υπήρχαν στις περιοχές Πλακία και Σκυλάκη και πως οι Πελασγοί αυτοί του Ελλησπόντου προέρχονταν από την
Και για την Κύπρο ο
▲Κατά την [[Περσικοί πόλεμοι|Περσική εκστρατεία]], ο [[Ηρόδοτος]] αναφέρει πως οι [[Κυκλάδες]] πρόσφεραν 17 πλοία συμπληρώνοντας ότι «και αυτοί ήταν λαός Πελασγικός που αργότερα όμως ονομάσθηκαν Ίωνες» <ref>''[[s:Πολύμνια|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Ζ', 95]] -[...]νησιῶται δὲ ἑπτακαίδεκα παρείχοντο νέας, ὡπλισμένοι ὡς Ἕλληνες, καὶ τοῦτο Πελασγικὸν ἔθνος; ὕστερον δὲ Ἰωνικὸν ἐκλήθη κατὰ τὸν αὐτὸν λόγον καὶ οἱ δυωδεκαπόλιες Ἴωνες οἱ ἀπ᾽ Ἀθηνέων.'' </ref>.
▲Για τους Πελασγούς στην [[Κρήτη]] παραδίδεται από τον [[Όμηρος|Όμηρο]], στην [[Οδύσσεια]] (Τ 175) η παρουσία των «''δίων Πελασγών''». <ref>''[[s:Οδύσσεια/τ|Όμηρος, Οδύσσεια, τ' 175]] - Κρήτη τις γαῖ' ἔστι μέσῳ ἐνὶ οἴνοπι πόντῳ[...]ἐν δ' ἄνθρωποι πολλοὶ ἀπειρέσιοι, καὶ ἐννήκοντα πόληες·[...] ἐν μὲν Ἀχαιοί, ἐν δ' Ἐτεόκρητες μεγαλήτορες, ἐν δὲ Κύδωνες Δωριέες τε τριχάϊκες δῖοί τε Πελασγοί.''</ref>
▲Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως στον [[Ελλήσποντος|Ελλήσποντο]] πελασγικές εγκαταστάσεις υπήρχαν στις περιοχές Πλακία και Σκυλάκη και πως οι Πελασγοί αυτοί του Ελλησπόντου προέρχονταν από την [[Αττική]]<ref>''[[s:Κλειώ#57|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Α', 57]] -[...]καὶ τῶν Πλακίην τε καὶ Σκυλάκην Πελασγῶν οἰκησάντων ἐν Ἑλλησπόντῳ, οἳ σύνοικοι ἐγένοντο Ἀθηναίοισι, καὶ ὅσα ἄλλα Πελασγικὰ ἐόντα πολίσματα τὸ οὔνομα μετέβαλε.''</ref>.
▲Ο [[Όμηρος]] στην [[Ιλιάδα]] χαρακτηρίζει τους γείτονες των [[Κιλικία|Κιλίκων]] της [[Τρωάδα|Τρωάδας]] Πελασγούς και συγκεκριμένα αναφέρει πως «''ο Ιππόθοος οδηγούσε τα φύλα των κονταρομάχων Πελασγών αυτών που κατοικούσαν στην εύφορη Λάρισσα''»<ref>''[[s:Ιλιάς/Β|Όμηρος, Ιλιάδα, Β' 840]] - Ἱππόθοος δ' ἄγε φῦλα Πελασγῶν ἐγχεσιμώρων τῶν οἳ Λάρισαν ἐριβώλακα ναιετάασκον·''</ref>. Ο δε Μεκράτης ο Ελαΐτης θεωρεί τους Πελασγούς κατοίκους όλης της Ιωνικής παραλίας: «''την παραλίαν την νυν Ιωνικήν πάσαν από Μυκάλης αρξαμένην υπό Πελασγών οικείσθαι πρότερον''». Ακόμη όμως και ο [[Ηρόδοτος]] επισημαίνει για τους [[Αιολείς]] πως «στους παλαιότερους χρόνους και αυτοί λέγονταν Πελασγοί».
▲Και για την Κύπρο ο [[Ηρόδοτος]] αναφέρει πως είχαν μεταναστεύσει εκεί Πελασγοί από την [[Αρχαία Αθήνα]], τη [[Σαλαμίνα]], την [[Κύθνος|Κύθνο]] και από την [[Αρκαδία]]<ref>''[[s:Πολύμνια#90|Ηρόδοτος, Ιστορίαι, Βιβλίο Ζ', 90]] - οὗτοι μὲν οὕτω ἐστάλατο, Κύπριοι δὲ παρείχοντο νέας πεντήκοντα καὶ ἑκατόν, ἐσκευασμένοι ὧδε· τὰς μὲν κεφαλὰς εἱλίχατο μίτρῃσι οἱ βασιλέες αὐτῶν, οἱ δὲ ἄλλοι εἶχον κιθῶνας, τὰ δὲ ἄλλα κατά περ Ἕλληνες. τούτων δὲ τοσάδε ἔθνεα εἰσί, οἳ μὲν ἀπὸ Σαλαμῖνος καὶ Ἀθηνέων, οἳ δὲ ἀπ᾽ Ἀρκαδίης, οἳ δὲ ἀπὸ Κύθνου, οἳ δὲ ἀπὸ Φοινίκης, οἳ δὲ ἀπὸ Αἰθιοπίης, ὡς αὐτοὶ Κύπριοι λέγουσι.''</ref>. Μάλιστα ο Βασιλιάς της [[Τεγέα]]ς, [[Αγαπήνορας|Αγαπήνωρ]], ήταν ο ιδρυτής της [[Πάφος|Πάφου]]. Η δε [[κυπριακή διάλεκτος]] ομοιάζει με την [[αρκαδική διάλεκτος|αρκαδική]], εξ ου και γίνεται λόγος για την [[Αρκαδοκυπριακή διάλεκτος|αρκαδοκυπριακή διάλεκτο ή Νότια Αχαϊκή]], διάλεκτο των [[αρχαία ελληνικά|αρχαίων ελληνικών]]. Επίσης κατά την παράδοση, ο [[Αίας ο Τελαμώνιος|Αιακίδης]] [[Τεύκρος]] με μερικούς [[Τροία|Τρώες]] αιχμαλώτους ήταν εκείνος που έκτισε τη [[Σαλαμίνα Κύπρου|Σαλαμίνα της Κύπρου]].
▲Ο Αθηναίος Αντικλείδης, [[Αλεξάνδρεια|Αλεξανδρινός]] ιστορικός, παραδίδει κατά μαρτυρία του Στράβωνα (E κεφ.B) πως οι Πελασγοί εκείνοι που ζούσαν στη [[Μακεδονία]] και στην [[Αττική]] ήταν εκείνοι που κατοίκησαν και στα γύρω από την [[Ίμβρος|Ίμβρο]] και τη [[Λήμνος|Λήμνο]] μέρη και πως μερικοί απ' αυτούς υπό τον Λύδο τον [[Τυρρηνός|Τυρρηνό]] μετανάστευσαν στην [[Ιταλία]], που απετέλεσαν και στη συνέχεια το έθνος των Τυρρηνών ή [[Ετρούσκοι|Ετρούσκων]].
== Παραπομπές ==
| |||