Φρανθίσκο Φράνκο: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
νέα στοιχεία από το αγγλικό λήμμα
νέα στοιχεία από το αγγλικό λήμμα
Γραμμή 86:
==Ο Φράνκο κατά τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]]==
[[File:Coat of arms of Family Franco Bahamonde until 1940.svg|thumb|right|115px|Το οικόσημο της οικογένειας του Φράνκο μέχρι το 1940]]
Τον Σεπτέμβριο του 1939 ξεκίνησε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Στις 23 Οκτωβρίου 1940, ο Χίτλερ και ο Φράνκο συναντήθηκαν στο Hendaye στη Γαλλία για να συζητήσουν τη δυνατότητα εισόδου της Ισπανίας στην πλευρά του Άξονα. Τα αιτήματα του Φράνκο, συμπεριλαμβανομένου του εφοδιασμού με τρόφιμα και καύσιμα, καθώς και ο ισπανικός έλεγχος του Γιβραλτάρ και της Γαλλικής Βόρειας Αφρικής, αποδείχτηκαν πάρα πολύ για τον Χίτλερ. Ο Φράνκο είχε λάβει σημαντική υποστήριξη από τον τον Χίτλερ και τον Μπενίτο Μουσολίνι κατά τον Ισπανικό Εμφύλιο, και είχε υπογράψει το Σύμφωνο Αντί-Κομιντέρν. Περιέγραψε την Ισπανία ως μέρος του Άξονα σε επίσημα έγγραφα, προσφέροντας διάφορα είδη υποστήριξης στην Ιταλία και τη Γερμανία. Άφησε Ισπανούς στρατιώτες να προσχωρήσουν εθελοντικά για να πολεμήσουν στο γερμανικό στρατό εναντίον της ΕΣΣΔ (η [[Κυανή Μεραρχία]]), αλλά απαγόρευαν στους Ισπανούς να πολεμήσουν εναντίων των δυτικών συμμάχων ενάντια στις δημοκρατίες.<ref name=ljoqp,,a>Lochner, Louis P. (ed.) (1948). ''The Goebbels Diaries'', London: Hamish Hamilton, 25 October 1940, 153.</ref><ref>Reagan, Geoffrey (1992) ''Military Anecdotes''. Guinness Publishing. {{ISBN|0-85112-519-0}}. p. 51</ref> <ref>{{cite web |url=http://www.iiipublishing.com/religion/catholic/popes/pius_xi_franco.html |title=Pius XI and the Rise of General Franco |first=William P. |last=Meyers |publisher=III Publishing}}</ref>
 
Μετά την απόλυτη επικράτησή του ([[1η Απριλίου]] [[1939]]), ο Φράνκο είδε με χαρά τα στρατεύματα των Μουσολίνι και Χίτλερ να εγκαταλείπουν την Ισπανία, επειδή πολιτικά είχαν γίνει σοβαρές προσπάθειες ανάμειξης των δύο δικτατόρων στα εσωτερικά του ζητήματα, καθώς οι σχέσεις τους με τον Φράνκο άρχισαν να ψυχραίνονται. Παρ' όλο που διατήρησε τις καλές του σχέσεις με τους δύο φασίστες ηγέτες που εν τω μεταξύ έμπαιναν στον πόλεμο, ο ίδιος κρατήθηκε μακριά από την πλήρη εμπλοκή σε αυτόν. Με βάση πολύ νεότερα δεδομένα, που αναφέρονται στη δράση του Φον Κανάρις, από το 1938 και εντεύθεν ο Γερμανός ναύαρχος ηγείτο αντι-χιτλερικής ομάδας και βρισκόταν σε συνεννόηση με την αγγλική υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών ΜΙ6, με αρχηγό τον Σερ Στιούαρτ Μέντζις <ref>γνωστό ως 'Μ' από τις ταινίες του Τζέημς Μπόντ</ref>, αν και πρόκειται για το ίδιο ιστορικό πρόσωπο. Αυτοί οι δύο συμφώνησαν να πείσουν τον Φράνκο, και ειδικά τον Σούνερ, να κρατηθεί μακριά από κάθε προσφορά ή και απαίτηση του Χίτλερ για διέλευση γερμανικών στρατευμάτων μέσω Ισπανίας προς το Μαρόκο και την Αφρική. Πράγματι, ο Φράνκο, σε συνάντησή του στο Εδίγια με τον Χίτλερ τού ζήτησε εξόχως υπερβολικά ανταλλάγματα για συνεργασία, σε σημείο που να κάνει την αποδοχή τους εντελώς ,ασύμφορη<ref>Ρειμόν Καρτιέ, ''Ιστορία του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου'', Πάπυρος, Αθήνα, 1964</ref>. Πρακτικά απαίτησε όλη τη Βόρεια Αφρική, από το Μαρόκο έως και την Τυνησία, την ίδια στιγμή που ο Πεταίν υπέγραφε ανακωχή με τον Χίτλερ και, ουσιαστικά, του παραχωρούσε τη συνεργασία των γαλλικών αποικιών της Β. Αφρικής. Έτσι, η πρόταση του Φράνκο δεν είχε πια κανένα ενδιαφέρον για τον Χίτλερ.<ref>{{Cite book|title = Η Μεσόγειος κατά τον Β' παγκόσμιον πόλεμον 1939-1945
Η συμβολή της Ελλάδος προς αποτροπήν της καταλήψεως της Μεσογείου υπό της Γερμανίας|last = Βλ. και Ζολώτα|first = Αναστασίου Π.|publisher = Ερωδιός|year = 2004|isbn = 960-6601-38-2|location = Θεσσαλονίκη|pages = }}</ref> Είναι σήμερα επίσης γνωστό ότι ακολούθησαν και σοβαρές καταθέσεις χρημάτων σε λογαριασμούς στην Ελβετία - από μέρους της Αγγλίας - για τον Φράνκο και τους επιτελείς του για να γίνει κατορθωτό να πεισθεί.<ref>{{cite journal|author=Preston, Paul |title=Franco and Hitler: The Myth of Hendaye 1940|pages= 1–16 (5)|journal=Contemporary European History|volume =1|issue = 1|year= 1992 |jstor=20081423|doi=10.1017/s0960777300005038}}</ref>
 
Ωστόσο, μετά την πτώση της Γαλλίας τον Ιούνιο του 1940, η Ισπανία υιοθέτησε μια στάση υπέρ του Άξονα (για παράδειγμα, τα γερμανικά και τα ιταλικά πλοία και τα σκάφη U είχαν τη δυνατότητα να χρησιμοποιούν ισπανικές ναυτικές εγκαταστάσεις). Ο Φράνκο ήταν αρχικά πρόθυμος να ενταχθεί στον πόλεμο πριν νικήσει το ΗΒ. [74] Τον χειμώνα του 1940-41 ο Φράνκο διεξήγαγε την ιδέα ενός «Λατινικού Συνασπισμού» που σχηματίστηκε από την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Γαλλία του Βισύ, το Βατικανό και την Ιταλία. <ref>Lukacs, John (2001). ''The Last European War: September 1939 – December 1941''. Yale University Press, p. 364. {{isbn|0300089155}}.</ref>Ο Φράνκο αποφάσισε προσεκτικά να εισέλθει στον πόλεμο στην πλευρά του Άξονα τον Ιούνιο του 1940 και να προετοιμάσει τον λαό του για πόλεμο, ξεκίνησε μια αντι-βρετανική και αντι-γαλλική εκστρατεία στα ισπανικά μέσα ενημέρωσης που απαίτησαν το γαλλικό Μαρόκο, το Καμερούν και την επιστροφή του Γιβραλτάρ.<ref>Weinberg, Gerhard ''A World In Arms'', Cambridge: Cambridge University Press, 2005 page 133.</ref> Στις 19 Ιουνίου 1940, ο Φράνκο πίεσε με ένα μήνυμα προς τον Χίτλερ λέγοντας ότι ήθελε να εισέλθει στον πόλεμο, αλλά ο Χίτλερ ενοχλήθηκε από το αίτημα του Φράνκο για τη γαλλική αποικία του Καμερούν, που ήταν Γερμανική πριν από τον Α 'Παγκόσμιο Πόλεμο και την οποία ο Χίτλερ ήθελε πίσω. Ο Φράνκο θεωρούσε σοβαρά ότι εμποδίζει τη συμμαχική πρόσβαση στη Μεσόγειο μέσω της εισβολής στο Βρετανικό ελεγχόμενο Γιβραλτάρ, αλλά εγκατέλειψε την ιδέα αφού έμαθε ότι το σχέδιο θα είχε πιθανώς αποτύχει και θα έδινε στους Βρετανούς την λόγοι για να κηρύξουν τον πόλεμο στην Ισπανία και να δώσουν έτσι στο Ηνωμένο Βασίλειο και τους συμμάχους του μια εξαιρετική ευκαιρία να πάρουν τόσο τα Κανάρια Νησιά όσο και το ισπανικό Μαρόκο, καθώς και να εισβάλουν ενδεχομένως στην ηπειρωτική Ισπανία.<ref>Weinberg, Gerhard ''A World In Arms'', Cambridge: Cambridge University Press, 2005 page 177.</ref> <ref name=ljoqp,,a /><ref>{{cite web |url=http://findarticles.com/p/articles/mi_6972/is_6_16/ai_n32334981/ |archive-url=https://archive.is/20120708124911/http://findarticles.com/p/articles/mi_6972/is_6_16/ai_n32334981/ |dead-url=yes |archive-date=8 July 2012 |title=Franco, Hitler & the play for Gibraltar: how the Spanish held firm on the Rock |first=Murray |last=Sager |publisher=Esprit de Corps |date=July 2009}}</ref>
Μετά την απόλυτη επικράτησή του ([[1η Απριλίου]] [[1939]]), ο Φράνκο είδε με χαρά τα στρατεύματα των Μουσολίνι και Χίτλερ να εγκαταλείπουν την Ισπανία, επειδή πολιτικά είχαν γίνει σοβαρές προσπάθειες ανάμειξης των δύο δικτατόρων στα εσωτερικά του ζητήματα, καθώς οι σχέσεις τους με τον Φράνκο άρχισαν να ψυχραίνονται. Παρ' όλο που διατήρησε τις καλές του σχέσεις με τους δύο φασίστες ηγέτες που εν τω μεταξύ έμπαιναν στον πόλεμο, ο ίδιος κρατήθηκε μακριά από την πλήρη εμπλοκή σε αυτόν. Με βάση πολύ νεότερα δεδομένα, που αναφέρονται στη δράση του Φον Κανάρις, από το 1938 και εντεύθεν ο Γερμανός ναύαρχος ηγείτο αντι-χιτλερικής ομάδας και βρισκόταν σε συνεννόηση με την αγγλική υπηρεσία στρατιωτικών πληροφοριών ΜΙ6, με αρχηγό τον Σερ Στιούαρτ Μέντζις <ref>γνωστό ως 'Μ' από τις ταινίες του Τζέημς Μπόντ</ref>, αν και πρόκειται για το ίδιο ιστορικό πρόσωπο. Αυτοί οι δύο συμφώνησαν να πείσουν τον Φράνκο, και ειδικά τον Σούνερ, να κρατηθεί μακριά από κάθε προσφορά ή και απαίτηση του Χίτλερ για διέλευση γερμανικών στρατευμάτων μέσω Ισπανίας προς το Μαρόκο και την Αφρική. Πράγματι, ο Φράνκο, σε συνάντησή του στο Εδίγια με τον Χίτλερ τού ζήτησε εξόχως υπερβολικά ανταλλάγματα για συνεργασία, σε σημείο που να κάνει την αποδοχή τους εντελώς ασύμφορη<ref>Ρειμόν Καρτιέ, ''Ιστορία του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου'', Πάπυρος, Αθήνα, 1964</ref>. Πρακτικά απαίτησε όλη τη Βόρεια Αφρική, από το Μαρόκο έως και την Τυνησία, την ίδια στιγμή που ο Πεταίν υπέγραφε ανακωχή με τον Χίτλερ και, ουσιαστικά, του παραχωρούσε τη συνεργασία των γαλλικών αποικιών της Β. Αφρικής. Έτσι, η πρόταση του Φράνκο δεν είχε πια κανένα ενδιαφέρον για τον Χίτλερ.<ref>{{Cite book|title = Η Μεσόγειος κατά τον Β' παγκόσμιον πόλεμον 1939-1945
Η συμβολή της Ελλάδος προς αποτροπήν της καταλήψεως της Μεσογείου υπό της Γερμανίας|last = Βλ. και Ζολώτα|first = Αναστασίου Π.|publisher = Ερωδιός|year = 2004|isbn = 960-6601-38-2|location = Θεσσαλονίκη|pages = }}</ref> Είναι σήμερα επίσης γνωστό ότι ακολούθησαν και σοβαρές καταθέσεις χρημάτων σε λογαριασμούς στην Ελβετία - από μέρους της Αγγλίας - για τον Φράνκο και τους επιτελείς του για να γίνει κατορθωτό να πεισθεί.
 
Ο Φράνκο γνώριζε ότι οι αεροπορικές του δυνάμεις δεν θα ήταν σε θέση να προστατεύσουν τις ισπανικές πόλεις από τις επιθέσεις της Βρετανικής Βασιλικής Πολεμικής Αεροπορίας και το Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό θα μπορούσε να μπλοκάρει την Ισπανία για να αποτρέψει τις εισαγωγές κρίσιμων υλικών όπως το πετρέλαιο. Η Ισπανία εξαρτόταν από τις εισαγωγές πετρελαίου από τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες ήταν σχεδόν βέβαιο ότι θα αποκοπούν εάν η Ισπανία προσχώρούσε επίσημα στον Άξονα. Όταν η εισβολή στη Σοβιετική Ένωση ξεκίνησε στις 22 Ιουνίου 1941, ο υπουργός Εξωτερικών του Φράνκο Ραμόν Σερράνο Σούνερ πρότεινε αμέσως τη συγκρότηση μιας μονάδας στρατιωτικών εθελοντών για να ενταχθούν στην εισβολή. Τα εθελοντικά ισπανικά στρατεύματα (División Azul ή "Blue Division") πολέμησαν στο Ανατολικό Μέτωπο υπό τη γερμανική διοίκηση από το 1941 έως το 1944.<ref>{{Cite book|author-link=|first=David Wingeate|year=2008|last=Pike|page=48|title=Franco and the Axis Stigma|isbn=978-1-349-30089-1|doi=10.1057/9780230205444|publisher=[[Palgrave Macmillan]]}}</ref><ref>[http://www.axishistory.com/other-aspects/foreign-volunteers/150-germany-heer/heer-divisionen/3598-250-infanterie-division 250. Infanterie-Division]. Axishistory.com. Retrieved on 17 December 2017.</ref>
Μέχρι το 1944 οι κατάσκοποι του Χίτλερ είχαν το ελεύθερο διέλευσης μέσα από τη φρανκική Ισπανία, ενώ αρκετά γερμανικά υποβρύχια χρησιμοποιούσαν τις ισπανικές ακτές για ανεφοδιασμό. Το 1944 οι [[ΗΠΑ]] έκαναν επίσημο διάβημα γι' αυτή την κατάσταση και ο Φράνκο αναγκάστηκε να περιορίσει, τουλάχιστον επιφανειακά, την κίνηση αυτών των Γερμανών στη χώρα του, αν και ποτέ η συνεργασία εκείνη δεν διακόπηκε. Αξιοσημείωτο είναι ότι πριν την απόβαση των Συμμάχων στη Σικελία, η βρετανική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙ5 οργάνωσε την [[Επιχείρηση Κιμάς]] και φρόντισε να εκβρασθεί στις ισπανικές ακτές πτώμα (υποτιθέμενου) σκοτωμένου Βρετανού αξιωματικού, του ταγματάρχη Μάρτιν, που τον μετέφερε το υποβρύχιο Seraph. Ο νεκρός (που στην πραγματικότητα ήταν ένας Ουαλός αλκοολικός ονομαζόμενος Glyndwr Michael που είχε πεθάνει από πνευμονία) έφερε γνησίως πλαστά απόρρητα έγγραφα<ref>Με την έννοια ότι η επιστολή του Ναυάρχου Νη ήταν γνήσια ως προς την υπογραφή της αλλά πλαστή ως προς το περιεχόμενό της</ref>, που περιέγραφε επιχείρηση απόβασης<ref>Καρτιέ, ό.π.</ref>. Τα μυστικά εκείνα πέρασαν αμέσως στη Γερμανία, αλλά ήταν επίτηδες παραποιημένα: Ανέφεραν απόβαση στη Σαρδηνία και στην Ελλάδα, προφανώς για να αποσπάσουν την προσοχή των Γερμανών. Το γεγονός αποδεικνύει ότι οι Σύμμαχοι γνώριζαν πολύ καλά τις ισχυρές σχέσεις του Φράνκο με τη Γερμανία. Μεταπολεμικά μάλιστα σημαντικός αριθμός καταδιωκόμενων Ναζί διέφυγε στη Νότια Αμερική μέσω Ισπανίας και κάποιοι βρήκαν και μόνιμο καταφύγιο στη χώρα του Φράνκο.
 
Μέχρι το 1944 οι κατάσκοποι του Χίτλερ είχαν το ελεύθερο διέλευσης μέσα από τη φρανκική Ισπανία, ενώ αρκετά γερμανικά υποβρύχια χρησιμοποιούσαν τις ισπανικές ακτές για ανεφοδιασμό. Το 1944 οι [[ΗΠΑ]] έκαναν επίσημο διάβημα γι' αυτή την κατάσταση και ο Φράνκο αναγκάστηκε να περιορίσει, τουλάχιστον επιφανειακά, την κίνηση αυτών των Γερμανών στη χώρα του, αν και ποτέ η συνεργασία εκείνη δεν διακόπηκε. Αξιοσημείωτο είναι ότι πριν την απόβαση των Συμμάχων στη Σικελία, η βρετανική υπηρεσία πληροφοριών ΜΙ5 οργάνωσε την [[Επιχείρηση Κιμάς]] και φρόντισε να εκβρασθεί στις ισπανικές ακτές πτώμα (υποτιθέμενου) σκοτωμένου Βρετανού αξιωματικού, του ταγματάρχη Μάρτιν, που τον μετέφερε το υποβρύχιο Seraph. Ο νεκρός (που στην πραγματικότητα ήταν ένας Ουαλός αλκοολικός ονομαζόμενος Glyndwr Michael που είχε πεθάνει από πνευμονία) έφερε γνησίως πλαστά απόρρητα έγγραφα<ref>Με την έννοια ότι η επιστολή του Ναυάρχου Νη ήταν γνήσια ως προς την υπογραφή της αλλά πλαστή ως προς το περιεχόμενό της</ref>, που περιέγραφε επιχείρηση απόβασης<ref>Καρτιέ, ό.π.</ref>. Τα μυστικά εκείνα πέρασαν αμέσως στη Γερμανία, αλλά ήταν επίτηδες παραποιημένα: Ανέφεραν απόβαση στη Σαρδηνία και στην Ελλάδα, προφανώς για να αποσπάσουν την προσοχή των Γερμανών. Το γεγονός αποδεικνύει ότι οι Σύμμαχοι γνώριζαν πολύ καλά τις ισχυρές σχέσεις του Φράνκο με τη Γερμανία. Μεταπολεμικά μάλιστα σημαντικός αριθμός καταδιωκόμενων Ναζί διέφυγε στη Νότια Αμερική μέσω Ισπανίας και κάποιοι βρήκαν και μόνιμο καταφύγιο στη χώρα του Φράνκο.<ref>{{cite journal|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,802544,00.html|title=Batista's Boost|work=Time|date=18 January 1943|accessdate =2 March 2010}}</ref>
 
Ο Φράνκο ήταν αρχικά αντιπαθής με τον Κουβανό Πρόεδρο [[Φουλχένσιο Μπατίστα]], ο οποίος, κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, πρότεινε μια κοινή αμερικανική και λατινοαμερικανική διακήρυξη πολέμου στην Ισπανία προκειμένου να ανατραπεί το καθεστώς του Φράνκο. <ref>{{cite journal|url=http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,802544,00.html|title=Batista's Boost|work=Time|date=18 January 1943|accessdate =2 March 2010}}</ref> Ο Χίτλερ ίσως δεν ήθελε πραγματικά την Ισπανία να ενταχθεί στον πόλεμο, καθώς χρειάζονταν ουδέτερα λιμάνια για την εισαγωγή υλικών από χώρες της Λατινικής Αμερικής και αλλού. Επιπλέον, ο Χίτλερ θεώρησε ότι η Ισπανία θα αποτελούσε βάρος, καθώς θα εξαρτιόταν από τη βοήθεια της Γερμανίας. Μέχρι το 1941 οι γαλλικές δυνάμεις της Γαλλίας του Βισύ αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητά τους στη Βόρεια Αφρική, μειώνοντας την ανάγκη για ισπανική βοήθεια και ο Χίτλερ ήταν επιφυλακτικός για το άνοιγμα ενός νέου μετώπου στη δυτική ακτή της Ευρώπης, καθώς αγωνίστηκε να ενισχύσει τους Ιταλούς στην Ελλάδα και τη Γιουγκοσλαβία. Ο Φράνκο υπέγραψε αναθεωρημένο Σύμφωνο κατά της Κομιντέρν στις 25 Νοεμβρίου 1941.
 
Μετά τον πόλεμο, η ισπανική κυβέρνηση προσπάθησε να καταστρέψει όλα τα στοιχεία της συνεργασίας της με τον Άξονα. Το 2010 ανακαλύφθηκαν έγγραφα που δείχνουν ότι στις 13 Μαΐου 1941 ο Φράνκο διέταξε τους επαρχιακούς κυβερνήτες να καταρτίσουν έναν κατάλογο με τους εβραίους των περιοχών, ενώ διαπραγματεύθηκε μια συμμαχία με τις δυνάμεις του Άξονα.<ref name="ReferenceA">{{cite web|url=http://www.haaretz.com/print-edition/news/wwii-document-reveals-general-franco-handed-nazis-list-of-spanish-jews-1.297546|title=WWII document reveals: General Franco handed Nazis list of Spanish Jews|date=22 June 2010|work=Haaretz.com}}</ref> Ο Φράνκο παρείχε στον Χίμλερ, έναν κατάλογο με τους 6.000 Εβραίων στην Ισπανία. Παρόλο που ο Φράνκο έκανε περιστασιακές αρνητικές αναφορές στους Εβραίους, είχε εβραίους φίλους στο Μαρόκο και μάλιστα δημόσια διέκοψε την εκδήλωση διακρίσεων κατά των Εβραίων εκεί. Όταν ο Φράνκο έγινε δικτάτορας, καμία επίσημη επίθεση εναντίον των Εβραίων δεν ήταν ποτέ αντιμέτωπη με την κυβέρνησή του, ούτε παρέδωσε ποτέ τους Εβραίους στη Γερμανία. Οι Ισπανοί Εβραίοι υπηρετούσαν στο Φρανκικό στρατό του Φράνκο. Επιπλέον, οι Ισπανοί διπλωμάτες επέκτειναν τη διπλωματική τους προστασία στους Εβραίους στην Ουγγαρία, την Τσεχοσλοβακία και τα Βαλκάνια.<ref name="ReferenceA"/><ref name="haaretz.com">Aderet, Ofer. [http://www.haaretz.com/print-edition/news/wwii-document-reveals-general-franco-handed-nazis-list-of-spanish-jews-1.297546 "World War II document reveals: General Franco handed Nazis list of Spanish Jews."] '' Haaretz News Agency''. 22 June 2010</ref> <ref name=JewHis>{{cite journal|last=Alpert|first=Michael|title=Spain and the Jews in World War II|journal=Jewish Historical Society|year=2009|volume=42|pages=201–210|jstor=29780130}}</ref>
 
==H Ισπανία κάτω από τον Φράνκο==