Τσίλι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 11:
Οι πιπεριές τσίλι έχουν υπάρξει μέρος της ανθρώπινης διατροφής στην [[Αμερική]], τουλάχιστον από το 7500 π.Χ.. Η πλέον πρόσφατη έρευνα δείχνει, ότι οι πιπεριές τσίλι εξημερώθηκαν πριν από περισσότερα από 6000 χρόνια, στο [[Μεξικό]], στην περιοχή η οποία εκτείνεται κατά μήκος της νότιας [[Πουέμπλα (πολιτεία)]] και βορείως της [[Οαχάκα (πολιτεία)]] στη νοτιοανατολική [[Βερακρούς]]<ref>[http://www.eurekalert.org/pub_releases/2014-04/uoc--bot041614.php "Birthplace of the domesticated chili pepper identified in Mexico" Eurekalert April 21, 2014]</ref> και ήταν μια από τις πρώτες αυτεπικονιαζόμενες καλλιέργειες, καλλιεργούμενες στο Μεξικό, την Κεντρική και μέρη της Νότιας Αμερικής.<ref>{{cite book |url=http://www.hort.purdue.edu/newcrop/proceedings1996/V3-479.html |author=Bosland, P.W. | date = 1998 | chapter = Capsicums: Innovative uses of an ancient crop | pages = 479–487 | editor = J. Janick | title = Progress in new crops | publisher = ASHS Press location = Arlington, VA |accessdate=23 December 2010}}</ref>
 
Μετά την Κολομβιανή Ανταλλαγή,{{refn|group="Σημ."| Η Κολομβιανή Ανταλλαγή ''(Columbian Exchange'') ή η Μεγάλη Ανταλλαγή ''(Grand Exchange''), ήταν η εκτεταμένη μεταφορά ζώων, φυτών, κουλτούρας, ανθρωπίνων πληθυσμών, τεχνολογίας και ιδεών μεταξύ των Αμερικανικών και των Αφρο-Ευρασιατικών ημισφαιρίων κατά τον 15ο και 16ο αιώνα, που σχετίζονται με την Ευρωπαϊκή αποικιοκρατία και το εμπόριο μετά από το ταξίδι του [[Χριστόφορος Κολόμβος|Χριστόφορου Κολόμβου]] το 1492. Αν και είναι απίθανο να ήταν εκ προθέσεως εκείνη την εποχή, οι μεταδοτικές ασθένειες, ήταν ένα υποπροϊόν αυτής της Ανταλλαγής.{{refn|group="Παρ. Σημ."| {{cite journal |last1= Nunn |first1= Nathan |last2= Qian |first2= Nancy |year= 2010 |title= The Columbian Exchange: A History of Disease, Food, and Ideas |journal= [[Journal of Economic Perspectives]] |volume= 24 |issue= 2 |pages= 163–188 |jstor= 25703506 |doi= 10.1257/jep.24.2.163 }}}}}} πολλές ποικιλίες πιπεριάς τσίλι εξαπλώθηκαν σε όλο τον κόσμο που χρησιμοποιούνται τόσο ως τρόφιμο όσο και ως φάρμακο. Κατά τον 16ο αιώνα, οι πιπεριές τσίλι, μεταφέρθηκαν στην Ασία από τους Πορτογάλους θαλασσοπόρους.
 
Ο [[Χριστόφορος Κολόμβος]] ήταν ένας από τους πρώτους Ευρωπαίους ο οποίος τις συνάντησε (στην [[Καραϊβική]]) και τις ονόμασε "πιπεριές" οι οποίες όπως και το γνωστό στην [[Ευρώπη]], μαύρο και λευκό [[πιπέρι]] από το γένος [[Πέπερι]], έτσι κι' αυτές, έχουν μια πικάντικη καυτερή γεύση σε αντίθεση με άλλα είδη διατροφής. ΜετάΟ τηνγιατρός εισαγωγήτου τους στην Ευρώπη, οι τσίλι που αναπτύχθηκαν ως βοτανικά αξιοπερίεργα στους κήπους των Ισπανικών και Πορτογαλικών μοναστηριών.Κολόμβου Οι''Diego ΧριστιανοίÁlvarez μοναχοίChanca'', πειραματίστηκανο μεοποίος τιςκατά γαστριμαργικέςτο δυνητικέςδεύτερο τωνταξίδι τσίλιτου καιτο ανακάλυψαν1493, ότιστις η[[Δυτικές πικάντικη γεύση τουςΙνδίες]], προσέφερεέφερε ένα υποκατάστατο για τοστην [[μαύρο πιπέριΙσπανία]], τοτις οποίοπρώτες εκείνηπιπεριές τηντσίλι εποχή,και ήτανπρώτος τόσοέγραψε δαπανηρό,το όπου σε ορισμένες χώρες1494, είχεγια χρησιμοποιηθείτα ωςφαρμακευτικά νόμιμοτους νόμισμααποτελέσματα.<ref>{{cite web |publisher=Thenibble.com |title=Chile Pepper Glossary |date=August 2008 |url=http://www.thenibble.com/reviews/main/salts/scoville.asp |accessdate=31 August 2010}}</ref>
 
Μετά την εισαγωγή τους στην Ευρώπη, οι τσίλι που αναπτύχθηκαν ως βοτανικά αξιοπερίεργα στους κήπους των Ισπανικών και Πορτογαλικών μοναστηριών. Οι Χριστιανοί μοναχοί, πειραματίστηκαν με τις γαστριμαργικές δυνητικές των τσίλι και ανακάλυψαν, ότι η πικάντικη γεύση τους, προσέφερε ένα υποκατάστατο για το [[μαύρο πιπέρι]], το οποίο εκείνη την εποχή, ήταν τόσο δαπανηρό, όπου σε ορισμένες χώρες, είχε χρησιμοποιηθεί ως νόμιμο νόμισμα.<ref>{{cite web |publisher=Thenibble.com |title=Chile Pepper Glossary |date=August 2008 |url=http://www.thenibble.com/reviews/main/salts/scoville.asp |accessdate=31 August 2010}}</ref>
Τα τσίλι, μετά το Κολόμβο, καλλιεργήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο.<ref>{{Cite book | author = Heiser Jr., C.B. | date = 1976 | pages = 265–268 | editor = N.W. Simmonds | title = Evolution of Crop Plants | location = London | publisher = Longman }}</ref><ref>{{cite book| last=Eshbaugh |first=W.H. | date = 1993 | pages = 132–139 | editor = J. Janick and J.E. Simon | title = New Crops | location = New York | publisher = Wiley }}</ref> Ο γιατρός του Κολόμβου ''Diego Álvarez Chanca'', ο οποίος κατά το δεύτερο ταξίδι του το 1493, στις [[Δυτικές Ινδίες]], έφερε στην [[Ισπανία]], τις πρώτες πιπεριές τσίλι και πρώτος έγραψε το 1494, για τα φαρμακευτικά τους αποτελέσματα.
 
Τα τσίλι, μετά το Κολόμβο, καλλιεργήθηκαν σε ολόκληρο τον κόσμο.<ref>{{Cite book | author = Heiser Jr., C.B. | date = 1976 | pages = 265–268 | editor = N.W. Simmonds | title = Evolution of Crop Plants | location = London | publisher = Longman }}</ref><ref>{{cite book| last=Eshbaugh |first=W.H. | date = 1993 | pages = 132–139 | editor = J. Janick and J.E. Simon | title = New Crops | location = New York | publisher = Wiley }}</ref>. Κατά τον 16ο αιώνα, οι πιπεριές τσίλι, μεταφέρθηκαν στην Ασία από τους Πορτογάλους θαλασσοπόρους. Η εξάπλωση των πιπεριών τσίλι στην [[Ασία]], ήταν αναμενόμενη ως το φυσικό επακόλουθο της εισαγωγής τους, στους Πορτογάλους εμπόρους (η [[Λισαβόνα]] ήταν ένα κοινό λιμάνι για τα Ισπανικά πλοία που έπλεαν από και προς την Αμερικανική ήπειρο) οι οποίοι, έχοντας επίγνωση της εμπορικής αξίας του, θα είχαν πιθανόν αναπτύξει το εμπόριό της, στις χώρες των διαδρομών του εμπορίου μπαχαρικών της Ασίας, που τότε κυριαρχούσαν οι Πορτογάλοι και [[Άραβες]] έμποροι.<ref>{{cite book | last = Collingham| first = Elizabeth | title = Curry | publisher = Oxford University Press |date=February 2006 | isbn = 0-09-943786-4 }}</ref> Προς τα τέλη του 15ου αιώνα, εισήχθη από τους Πορτογάλους, στην Ινδία.<ref name="E.V.Nybe2007">{{cite book|author=N.Mini Raj and K.V.Peter E.V.Nybe|title=Spices|url=https://books.google.com/books?id=HHs6ANrJ-MEC&pg=PA107|date=1 January 2007|publisher=New India Publishing|isbn=978-81-89422-44-8|pages=107–}}</ref> Σήμερα, τα τσίλι αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των κουζινών της Νότιας Ασίας και της Νοτιοανατολικής Ασίας.
 
Υπάρχει μια επαληθεύσιμη συσχέτιση μεταξύ της γεωγραφικής διάδοσης και της κατανάλωσης της πιπεριάς τσίλι στην Ασία και της παρουσίας των Πορτογάλων εμπόρων, στην [[Ινδία]] και τη Νοτιοανατολική Ασία να είναι τα προφανή παραδείγματα.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Τσίλι"