Αντικύθηρα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: μεγάλη αφαίρεση
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 2A02:587:7919:8F00:B8B5:CC8F:36AC:3145 (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό 2A02:587:4402:6D00:240A:F960:BACD:8A19
Ετικέτες: Επαναφορά Αναίρεση
Γραμμή 1:
{{Νησί
{{πηγές|25|03|2015}}
| όνομα = Αντικύθηρα
{{coord|37.966328|23.71047|scale:30000|format=dms|display=title|}}
| τοπωνύμιο =
{{άλλεςχρήσεις4|τη συνοικία της Αθήνας}}
| εικόνα = Antikythera.JPG
{{Συνοικία|Χάρτης τοποθεσίας=Ελλάδα Αθήνα κέντρο}}
| λεζάντα = Ποταμός, το βασικό λιμάνι των Αντικυθήρων.
Τα '''Πετράλωνα''' είναι συνοικία της [[Αθήνα|Αθήνας]]. Εκτείνονται από την οδό Πειραιώς μέχρι το λόφο [[λόφος Φιλοπάππου|Φιλοπάππου]] και από την οδό Χαμοστέρνας μέχρι τη γέφυρα Πουλόπουλου.
| χάρτης = Antikythera location.png
Βρίσκονται βόρεια του [[δήμος Ταύρου|Ταύρου]] και της [[Δήμος Καλλιθέας Αττικής|Καλλιθέας]]. Στα ανατολικά συνορεύουν με το [[Κουκάκι]], βορειοανατολικά με το Θησείο και στα βορειοδυτικά με το Γκάζι. Χωρίζονται από τις γραμμές των [[Ηλεκτρικοί Σιδηρόδρομοι Αθηνών - Πειραιώς|Ηλεκτρικών Σιδηροδρόμων Αθηνών - Πειραιώς]] σε Άνω και Κάτω Πετράλωνα. Τα Άνω Πετράλωνα είναι ανατολικά των γραμμών και τα Κάτω δυτικά. Τα Πετράλωνα είναι κορεσμένη πυκνοκατοικημένη περιοχή με χαμηλά κυρίως κτίσματα, που γνώρισε έντονη ανοικοδόμηση, ήδη από την [[Δεκαετία 1950|δεκαετία του 1950]]. Η συνοικία πήρε αυτό το όνομα επειδή παλιά υπήρχαν εκεί κάτι μεγάλα πέτρινα αλώνια τα οποία χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοί της για να αλωνίζουν τα σιτηρά τους.
| συντεταγμένες ={{coord|35|51|44.10|N|23|18|21.55|E|type:isle|format=dms|display=inline,title}}
| αρχιπέλαγος =
| σύμπλεγμα = [[Επτάνησα]]
| έκταση = 20
|υψηλότερη_κορυφή = Πλαγάρα
|υψόμετρο = 378
| χώρες = {{GRE}}
| όνομαδιαίρεσης1 = Περιφέρεια
| διαίρεση1 = [[Περιφέρεια Αττικής|Αττικής]]
| όνομαδιαίρεσης2 = Νομός
| διαίρεση2 =[[Νομός Αττικής|Αττικής]]
| όνομαδιαίρεσης3 = Πρωτεύουσα
| διαίρεση3 = [[Ποταμός (πόλη)]]
| πληθυσμός = 44
| ημ.απογραφής = 2001
| πυκνότητα = 2
| εθνικότητες =
| ιστότοπος =[http://www.antikythira.gr/ www.antikythira.gr]
}}
Τα '''Αντικύθηρα''' ή '''Τσιριγότο''' (εκ του ενετικού '''Cerigotto'''), ή '''Cecerigo''', στην αρχαιότητα η '''Αίγιλα''', ένα άγονο [[νησί]] μεγάλης στρατηγικής σημασίας και μικρής έκτασης (20 τ.χλμ.) στο πέρασμα ανάμεσα στα [[Κύθηρα]] και την [[Κρήτη]]. Σε αρχαίο ναυάγιο του νησιού βρέθηκε ο Εφηβος των Αντικυθήρων και ο παράξενος [[μηχανισμός των Αντικυθήρων]], πολύπλοκος μηχανισμός για τη [[ναυσιπλοΐα]], σαν [[αστρολάβος]]. Στο νησί οι ανασκαφές συνεχίζονται και διαρκώς ανευρίσκονται αρχαία και βυζαντινά ευρύματα. Επίσης τα Αντικύθηρα αποτελούν κέντρο έρευνας της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας. Το νησί διαθέτει [[ελικοδρόμιο]] και ενοικιαζόμενα δωμάτια. Πολιούχος του είναι ο [[Άγιος Μύρωνας]]<ref>Ο πολιούχος ίσως δείχνει την κρητική επιρροή στο νησί, αφού άγιος με το ίδιο όνομα τιμάται και σε χωριό του Ηρακλείου. Εκείνος πάντως γιορτάζει στις 8 Αυγούστου και ήταν επίσκοπος και σοφός γέροντας, ενώ στα Αντικύθηρα εορτάζεται ο Μύρωνας που αποκεφαλίστηκε επί Δεκίου. Η παράδοση αναφέρει ότι ο Άγιος Μύρωνας των Αντικυθήρων χτίστηκε εκεί επειδή δύο κυνηγοί αγριοκάτσικων βρήκαν τυχαία σε σπήλαιο του νησιού ένα εικόνισμα του Αγίου Μύρωνα</ref>, τον οποίο οι κάτοικοι εορτάζουν στις 16 και 17 Αυγούστου.
[[Αρχείο:0027MAN Paris or Perseus2.jpg|thumb|left|Ο χάλκινος έφηβος που βρέθηκε στο αρχαίο ναυάγιο και χρονολογείται στο 340-330 π.Χ. Εκτίθεται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο Αθηνών.]]
 
==Αρχαιότητα==
==Συμπληρωματικές πληροφορίες==
Το αρχαίο όνομα του νησιού ήταν Αίγιλα ή Αιγιαλία<ref>«Κλεομένης δὲ πλέων ἀπὸ Κυθήρων εἰς νῆσον ἑτέραν, Αἰγιαλίαν, κατέσχεν. ὅθεν εἰς Κυρήνην περαιοῦσθαι μέλλοντος αὐτοῦ», Πλούταρχου Βίοι, Άγις και Κλεομένης, εδάφιο 30</ref> ή Αιγιάλεια<ref>“Έστι δε και νήσος Αιγιάλεια, μεταξύ Κρήτης και Πελοποννήσου, ο δε οικήτωρ, (καλείται) Αιγίλιος” σύμφωνα με τον περιηγητή Στέφανο τον Βυζαντίου, στο έργο του «περί πόλεων και δήμων» </ref>. Είχε πάντα στρατηγική θέση για τη ναυσιπλοϊα κι ας ήταν μικρό και άγονο νησί, καθώς το βόρειο πέρασμα, ανάμεσα σε αυτό και τα Κύθηρα δεν ήταν τόσο ασφαλές όσο ο διάπλους από το νότο, δηλαδή ανάμεσα από τα Αντικήθυρα και την Κρήτη. Η Αίγιλα, τα Αντικύθηρα δηλαδή, βρισκόταν ουσιαστικά στην είσοδο του Αιγαίο, ανάμεσα στην Κρήτη (από την οποία απείχε 18 ναυτικά μίλια) και την [[Πελοπόννησος|Πελοπόννησο]].
Το τμήμα της συνοικίας που βρίσκεται δυτικά των γραμμών του μετρό στα παλιά χρόνια ονομαζόταν '''Κατσικάδικα''' επειδή εκεί σύχναζαν πολλοί αιγοβοσκοί οι οποίοι περιφέρονταν με τις κατσίκες τους στους δρόμους και μοίραζαν το γάλα στους κατοίκους. Αυτή η ονομασία διατηρήθηκε μέχρι τις [[23 Φεβρουαρίου]] του [[1925]], καθώς εκείνη την ημερομηνία απαγορεύτηκε με νόμο η κυκλοφορία των κατσικιών μέσα στην πόλη και οι αιγοβοσκοί άρχισαν ν' αποσύρονται σε άλλες εξοχικές περιοχές. Από τότε η περιοχή έλαβε το σημερινό της όνομα.
 
Στο νησί βρέθηκε επίσης ακέφαλο άγαλμα του [[Απόλλωνας|Απόλλωνα]] και ιερό του, που σημαίνει ότι οι κάτοικοι λάτρευαν τον θεό του ήλιου.
==Συγκοινωνία==
 
Η περιοχή εξυπηρετείται συγκοινωνιακά από τον [[Σταθμός Πετραλώνων (Μετρό Αθήνας)|ομώνυμο σταθμό του μετρό]], καθώς και γραμμές [[Λεωφορείο|λεωφορείων]] και [[τρόλεϊ]].
Δεν μπορούμε να ξέρουμε ποια ήταν τα αρχαία λιμάνια του νησιού γιατί η στάθμη της θάλασσας άλλαξε -[[Σεισμός στην Κρήτη το 365|μεγάλος σεισμός το 365 μ.Χ.]]<ref>Limnoscope, Ephorate of Underwater Antiquities, National Technical University of Athens, School of Civil Engineering</ref> ανύψωσε το νησί περίπου 2-3 μέτρα<ref>Antikythera, the early hellenistic cemetery of a piate's town, Tina Martis, Muzeul Banatului, Timisoara Romania, και Michalis Zoitopoulos, Kapodistrian University of Athens, Ariw Tsavaropoulos, Ministry of Culture</ref> και άλλαξε σημαντικά τη μορφή των όρμων και των λιμένων του αφού η γη "ανέβηκε" και το νερό "κατέβηκε". Ειναι όμως γνωστό ότι το νησί είχε ακμάσει περίπου το 300-400 π.Χ. και ότι οι κάτοικοί του ασχολούνταν κατά καιρούς με την πειρατεία, αφού οι [[Ρόδος|Ρόδιοι]] εξεστράτευσαν εναντίον του αναφέροντάς τους ως "Αιγιλείς ληστές". Επισης είναι γνωστό από τον [[Πλούταρχος|Πλούταρχο]] ότι εκεί σταμάτησε μετά την ήττα του ο [[Κλεομένης Γ΄|Κλεομένης ο Γ΄]] της Σπάρτης όταν ηττήθηκε και αποφάσισε να φύγει για την [[Αίγυπτος|Αίγυπτο]] μετά τη [[μάχη της Σελλασίας]] το 222 π.Χ. Εκεί αναφέρεται ότι αυτοκτόνησε ο [[μόθαξ|μόθακας]] Θηρυκίων, κηδεμονευόμενος από τον Κλεομένη αλλά και πιστός φίλος του. Ο Θηρακίων έδωσε τέλος στη ζωή του εκεί, επειδή δεν άντεξε να το σκάσει ταπεινωμένος για την Αίγυπτο<ref>Πλούταρχου Βίοι, Άγις και Κλεομένης, εδάφιο 30</ref>
 
Εκείνη την εποχή οι ανασκαφές έχουν δείξει ότι το νησί είχε ήδη ένα κάστρο ή ακρόπολη που ήταν μάλλον ο χώρος στον οποίο αποσύρονταν οι πειρατές κάτοικοι του νησιού για προστασία. Το κάστρο βρίσκεται στο λόφο, πάνω από την σημερινή παραλία του Ξεροπόταμου, και σε κάποια σημεία του τα τειχη σώζονται και έχουν ύψος 4-6 μέτρων. Τον 1ο π.Χ. αιώνα τα Αντικύθηρα φαίνεται να ανήκαν στην κρητική πόλη [[Φαλάσαρνα]], στο βορειοδυτικό ακρωτήριο της [[Γραμβούσσα|Γραμβούσσας]] ή ότι πάντως είχαν στενές σχέσεις με αυτήν. Στο νησί έχουν βρεθεί χάλκινα νομίσματά της. Η Αίγιλα καταστράφηκε μαζί με τη Φαλάσαρνα όταν οι [[Ρωμαίοι]] το 69 π.Χ. αποφάσισαν να εξοντώσουν όλα τα πειρατικά, όπως εκείνοι τα έλεγαν, ορμητήρια. Τότε σκότωσαν τους κατοίκους και έκλεισαν τους λιμένες των πειρατών.
 
==Βυζαντινά χρόνια==
Είτε λόγω των Ρωμαίων είτε λόγω γαιοτεκτονικών αλλαγών, το νησί επανεμφανίζεται κατοικημένο μετά το 4ο αιώνα μ.Χ. Στη συνέχεια με την εξάπλωση των [[Άραβες|Αράβων]] στη [[Μεσόγειος|Μεσόγειο]] και ειδικά στην [[Κρήτη]], επηρεάζονται και τα Αντικύθηρα. Προφανώς καταλαμβάνονται κι αυτά όπως και τα Κύθηρα. Αναφέρονται ξανά το 1204, κατά το διαμελισμό της βυζαντινής αυτοκρατορίας από τους [[Φραγκοκρατία|Φράγκους]] και τους [[Ενετοί|Ενετούς]]. Δίνονται τότε στους Ενετούς όπως και πολλά λιμάνια που είχε απαιτήσει και πάρει σε όλη την Ελλάδα η [[Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας]]. Τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα τους ενδιέφεραν λόγω της στρατηγικής τους θέσης ως είσοδος στο Αιγαίο, πάνω στο πέρασμα όλων των εμπορικών αλλά και πολεμικών πλοίων. Τα μεν [[Κύθηρα]] ονομάστηκαν τότε Τσιρίγο (παραφθορά της ονομασίας των Κυθήρων) τα δε Αντικύθηρα ονομάστηκαν με υποκοριστικό Τσιριγότο (το μικρό Τσιρίγο) και όχι «Αντιτσιρίγο» δηλαδή το νησί έναντι των Κυθήρων.
 
==Τουρκοκρατία και απελευθέρωση==
Οι [[οθωμανική αυτοκρατορία|Τούρκοι]] δεν κατέλαβαν ποτέ το νησί αυτό, αφού οι [[Ενετοί]] κατάφεραν να το κρατήσουν σχεδόν μέχρι το 1800. Κατά την Τουρκοκρατία το ενετικό νησί χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο πολλών Πελοποννησίων και Κρητικών που ήθελαν να ξεφύγουν από την [[οθωμανική αυτοκρατορία|οθωμανικό]] ζυγό ο οποίος πλέον είχε απλωθεί και στις περιοχές τους. Όταν το 1797 ο [[Ναπολέων|Ναπολέοντας]] νίκησε τους Βενετούς, ανέτρεψε την κυβέρνησή τους, επέβαλε δημοκρατικές διαδικασίες εκλογής και κατέλυσε το αποικιακό κράτος τους, το Τσιρίγο βρέθηκε ουσιαστικά ανεξάρτητο. Το 1815 όμως πέρασε στα χέρια των Άγγλων ακολουθώντας τη μοίρα των [[Επτάνησα|Επτανήσων]], παρότι τόσο μακριά από αυτά. Οι Άγγλοι κάνουν τότε τα Αντικύθηρα τόπο εξορίας και στέλνουν εκεί πολλούς ριζοσπάστες της Επτανήσου –τον Σταματέλο Πυλαρινό, τον Φραγκίσκο Δομενεγίνη, τον Δημήτρη Καλλίνικο, τον Σταματέλο Βούρτση και άλλους. Τα Αντικύθηρα ενώνονται με την Ελλάδα μαζί με τα υπόλοιπα Επτάνησα το 1864 και αποτελούν το νοτιότερο άκρο της χώρας, αφού η [[Κρήτη]] είναι τότε ακόμα σε τουρκικά χέρια. Όταν ταυτόχρονα εκδηλώθηκε η κρητική εξέγερση και απέτυχε, πολλοί Κρητικοί κατέφυγαν στα Αντικύθηρα και από εκεί στην ελεύθερη Ελλάδα.
 
==Νεότερα χρόνια==
Κατά το δεύτερο [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Παγκόσμιο Πόλεμο]] το νησί βρέθηκε αρχικά υπό ιταλική και στη συνέχεια υπό γερμανική κατοχή. Το 1943 οι [[γερμανική κατοχή|Γερμανοί]] εκτόπισαν όλους τους κατοίκους του νησιού στην [[Κρήτη]] καθώς ήθελαν τον απόλυτο έλεγχο της θάλασσας στην περιοχή ώστε να αποκόψουν Αγγλους και Έλληνες [[εθνική αντίσταση|αντιστασιακούς]]. Μετά τον [[Εμφύλιος πόλεμος|Εμφύλιο Πόλεμο]] και έως το 1964 το νησί έγινε πάλι τόπος εξορίας-αυτή τη φορά, αριστερών.
 
Διοικητικά στις αρχές του 20ου αιώνα υπαγόταν στην επαρχία [[Κύθηρα|Κυθήρων]] η οποία τότε με τη σειρά της υπαγόταν στον νομό Αργολίδας και Κορινθίας<ref>Μεγάλη Ελληνικη Εγκυκλοπαίδεια Παύλου Δρανδάκη</ref>. Τότε τα Αντικύθηρα ήταν κοινότητα με 334 κατοίκους και είχε τους συνοικισμούς Ποταμό, Άγιο Γεώργιο, Αλληζιζγιαννά, Άσπρο Λάκκο, Βλυχάδια, Γαλανιανά, Ζαμπετιανά, Καμαρέλλαις (όπως τις ονόμαζαν τότε), Καντιλιανά, Κάστρον, Μπατουδιανά, Παπαδιανά, Πετεριανά, Πηλιανά, Σκαριανά, Τσικαλαργιανά και Χαρκαλιανά.
[[Αρχείο:Antikythera Potamos.jpg|thumb|left|Το λιμάνι του Ποταμού]]
 
==Σήμερα==
Οι περισσότεροι ντόπιοι μετανάστευσαν στο εξωτερικό. Στο νησί ως μόνιμοι κάτοικοι αναφέρονται μόλις 44 άτομα τα οποία αυξάνονται σημαντικά το καλοκαίρι με τον τουρισμό (απογραφή του 2001). Διοικητικά ανήκει, όπως και τα Κύθηρα, στην [[Περιφερειακή Ενότητα Νήσων|Περιφερειακή ενότητα νήσων]] της [[Αττική|περιφέρειας Αττικής]].
 
Τα τελευταία χρόνια, στην Κοινότητα των Αντικυθήρων, γίνεται τους καλοκαιρινούς μήνες μεγάλη προσπάθεια για τη διάσωση των αρχαιολογικών μνημείων του νησιού. Πολυμελής αρχαιολογική αποστολή του [[Υπουργείο Πολιτισμού|Υπουργείου Πολιτισμού]] (ΚΣΤ' Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων) πραγματοποιεί ανασκαφές, ενώ παράλληλα ξεναγεί τους επισκέπτες του νησιού στον αρχαιολογικό χώρο. Επίσης, η Κοινότητα των Αντικυθήρων προωθεί και στηρίζει την [[ορνιθολογία]]. Στο νησί υπό την καθοδήγηση της [[Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία|Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας]], γίνεται η μελέτη περίπου 250 ειδών [[πουλί|πουλιών]] που έχουν καταγραφεί στα Αντικύθηρα και στις γύρω νησίδες.
 
== Σημειώσεις ==
Λεπτομερείς ναυτιλιακές πληροφορίες για τα Αντικύθηρα παρέχει ο [[Ελληνικός Πλοηγός]] 2ος τόμος της Υδρογραφικής Υπηρεσίας του Πολεμικού Ναυτικού και ιδιαίτερα ο [[χάρτης ελληνικής έκδοσης]]: '''ΧΕΕ-222/23''', που αποτελεί τον [[λιμενοδείκτης|λιμενοδείκτη]] του όρμου Ποταμός όπου και ο ομώνυμος λιμένας της νήσου.
 
==Παραπομπές==
<references />
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
{{Βικιλεξικό|Αντικύθηρα|Αντικύθηρα}}
* {{official website|http://www.cityofathens.gr}} (Δήμος Αθηναίων)
{{commonscat}}
* [http://www.antikythira.gr/ Κοινότητα Αντικυθήρων]
* [http://www.faroi.com/gr/apolitares_gr.htm faroi.com: Ο πέτρινος παραδοσιακός φάρος στο Ακρωτήριο Απολυτάρες Αντικυθήρων]
* [http://maps.google.com/maps/ms?ie=UTF8&hl=en&msa=0&msid=106725064319831210157.0004724a63fb5da02a7ca&ll=35.867978,23.302345&spn=0.107531,0.222473&t=h&z=13 Χάρτης με τα κυριότερα αξιοθέατα του νησιού]
 
 
{{Επτάνησα}}
{{Συνοικίες Δήμου Αθηναίων}}
{{Περιφέρεια Αττικής}}
{{ενσωμάτωση κειμένου|en|Petralona}}
{{Portal bar|Γεωγραφία|Ευρώπη|Ελλάδα}}
 
[[Κατηγορία:Συνοικίες και περιοχές ΑθήναςΚύθηρα]]