Μέγιστος κύκλος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
επέκταση
Γραμμή 1:
[[Αρχείο:Great circle hemispheres.png|thumb|right|Ένας μέγιστος κύκλος διαιρεί τη σφαίρα του σε δύο ίσα μέρη, που ονομάζονται ημισφαίρια.]]
'''Μέγιστος κύκλος''' ονομάζεται η τομή μιας [[σφαίρα]]ς και ενός [[Επίπεδο|επιπέδου]] το οποίο περνάει από το κέντρο της σφαίρας.
'''Μέγιστος κύκλος''' (ή '''κύκλος ορθοδρομίας''') μιας [[σφαίρα]]ς ονομάζεται το σύνολο των σημείων τομής της σφαίρας και οποιουδήποτε [[Επίπεδο|επιπέδου]] περνά από το [[Κέντρο (γεωμετρία)|κέντρο]] της σφαίρας. Ονομάζεται έτσι επειδή είναι ο μεγαλύτερος κύκλος που μπορεί να σχεδιαστεί πάνω στη δεδομένη σφαίρα. Η κάθε σφαίρα έχει άπειρους τον αριθμό μέγιστους κύκλους. Η [[διάμετρος]] κάθε μέγιστου κύκλου συμπίπτει με μία διάμετρο της σφαίρας και επομένως όλοι οι μεγάλοι κύκλοι έχουν το ίδιο κέντρο και το ίδιο μήκος περιφέρειας. Αυτή η ειδική περίπτωση ενός [[Κύκλος σφαίρας|κύκλου στην επιφάνεια σφαίρας]] έρχεται σε αντίθεση με τους «μικρούς κύκλους», δηλαδή τις τομές της σφαίρας με επίπεδα που δεν περνούν από το κέντρο της. Ο κάθε [[κύκλος]] στον [[Ευκλείδιος χώρος|τριδιάστατο ευκλείδιο χώρο]] είναι μέγιστος κύκλος μιας ακριβώς σφαίρας.
 
Για τα περισσότερα ζεύγη σημείων στην επιφάνεια μιας σφαίρας υπάρχει ένας μοναδικός μέγιστος κύκλος που περνά και από τα δύο. Εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα είναι τα ζεύγη αντιδιαμετρικών σημείων: από το κάθε ζεύγος αντιδιαμετρικών σημείων περνούν άπειροι τον αριθμό μέγιστοι κύκλοι.
Η διάμετρος κάθε μέγιστου κύκλου είναι και διάμετρος της σφαίρας.
Τα [[Τόξο (γεωμετρία)|τόξα]] των μέγιστων κύκλων αποτελούν τη συντομότερη διαδρομή ανάμεσα σε δύο σημεία στην επιφάνεια μιας σφαίρας.
 
Το τόξο του μέγιστου κύκλου ανάμεσα σε δύο σημεία της επιφάνειας της σφαίρας είναι η μικρότερη διαδρομή πάνω στην επιφάνεια της σφαίρας που ενώνει αυτά τα δύο σημεία. Με αυτή την έννοια, τα τόξα μέγιστων κύκλων είναι τα αντίστοιχα των ευθείων γραμμών στην [[Ευκλείδια γεωμετρία]]. Το μήκος τόξου ενός μέγιστου κύκλου λαμβάνεται ως η [[Απόσταση (γεωμετρία)|απόσταση]] μεταξύ δύο σημείων πάνω στην επιφάνεια σφαίρας στη [[Ριμάνεια γεωμετρία]], στην οποία τέτοιοι κύκλοι αποκαλούνται και ριμάνειοι κύκλοι. Αυτοί οι μεγάλοι κύκλοι είναι οι [[Γεωδαισιακή|γεωδαισιακές]] της σφαίρας.
Στη [[γεωδαισία]] οι [[Μεσημβρινός|μεσημβρινοί]] αποτελούν μέγιστους κύκλους, ενώ μόνο ο [[ισημερινός]] είναι μέγιστος κύκλος σε αντίθεση με τους υπόλοιπους [[Παράλληλος κύκλος|παράλληλους]]. Πρακτικά, επειδή η [[Γη]] δεν είναι τελείως σφαιρική, οι διάφοροι "μέγιστοι κύκλοι" δεν έχουν ίδιο μήκος.
Στους ναυτικούς χάρτες συχνά η πορεία που χαράσσεται δεν είναι [[ευθεία]] και αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο πιο σύντομος δρόμος στην επιφάνεια μιας σφαίρας αντιστοιχεί σε τόξο μέγιστου κύκλου.
 
Σε [[ανώτερες διαστάσεις]] οι μέγιστοι κύκλοι μιας [[Ν-σφαίρα|''ν''-σφαίρας]] ορίζονται ως η τομή αυτής με διεπίπεδα που περνούν από το σημείο που ισαπέχει από όλα τα σημεία της στον ευκλείδιο χώρο '''R'''<sup>''n'' + 1</sup>.
==Πηγές==
* {{cite web|url=http://portal.survey.ntua.gr/main/courses/hisatgeodesy/geoastro/book/GeoAstro_chapter11.pdf |title=Τυπολόγιο σφαιρικής τριγωνομετρίας |accessdate=2011-01-28 |accessmonthday= |accessyear= |author= |last= |first= |authorlink= |coauthors= |date= |year= |month= |format=pdf |work= |publisher= |pages= |language=Ελληνικά |archiveurl= |archivedate=}}
 
==Εφαρμογές==
[[Κατηγορία:Σφαιρική τριγωνομετρία]]
Γνωστά παραδείγματα μέγιστων κύκλων έχουμε από την [[Ουράνια σφαίρα]], της οποίας ο γνωστότερος μέγιστος κύκλος είναι ο [[Αληθής ορίζοντας|ορίζοντας]]. Μερικοί άλλοι είναι ο [[Ουράνιος ισημερινός]], οι [[Ωρικός κύκλος|ουράνιοι μεσημβρινοί]] και η [[εκλειπτική]]. Μεγάλοι κύκλοι χρησιμοποιούνται επίσης ως αρκετά ακριβείς προσεγγίσεις [[Γεωδαισιακή|γεωδαισιακών]] στην επιφάνεια της [[Γη]]ς για τη ναυσιπλοΐα ή την αεροπλοΐα, παρά το ότι το [[σχήμα της Γης]] δεν είναι ακριβώς σφαιρικό. Ακόμη, σε άλλα ουράνια σώματα με προσεγγιστικά σφαιρικό σχήμα.
 
Ο [[ισημερινός]] της Γης και άλλων πλανητών, θεωρούμενων ως σφαιρών, είναι ένας μέγιστος κύκλος, όπως και κάθε ζεύγος αντιδιαμετρικών [[Μεσημβρινός|μεσημβρινών]] τους. Κάθε μέγιστος κύκλος της διαιρεί τη Γη σε δύο ''ημισφαίρια'', π.χ. το Βόρειο και το Νότιο ημισφαίριο (το γνωστότερο ζεύγος), το Δυτικό και το Ανατολικό, ή το Ηπειρωτικό και το Θαλάσσιο.
 
Ο ''μετασχηματισμός Φουνκ'' (''Funk transform'') ολοκληρώνει μία συνάρτηση κατά μήκος όλων των μέγιστων κύκλων μιας σφαίρας.
{{Γεωμετρία-επέκταση}}
 
==Δείτε επίσης==
* [[Ορθοδρομία]]
* [[Λοξοδρομία]]
 
 
==Εξωτερικοί σύνδεσμοι==
* [http://mathworld.wolfram.com/GreatCircle.html Ο μέγιστος κύκλος] στο ''Mathworld'', Wolfram Research, Inc.
* [http://demonstrations.wolfram.com/GreatCirclesOnMercatorsChart/ Μέγιστοι κύκλοι πάνω σε χάρτες με μερκατορική προβολή] από τον John Snyder κ.ά., Wolfram Demonstrations Project
* [https://www.greatcirclemapper.net/ Χαρτογράφος μέγιστων κύκλων] (για να βρείτε ελάχιστες διαδρομές για το μεγάλο ταξίδι σας)
 
{{Ενσωμάτωση κειμένου|en|Great circle}}
 
 
{{DEFAULTSORT:Μεγιστος κυκλος}}
 
[[Κατηγορία:Στοιχειώδης γεωμετρία]]
[[Κατηγορία:Κύκλος]]
[[Κατηγορία:Σφαιρική τριγωνομετρία]]