Δημήτρης Γληνός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
 
== Βιογραφία ==
Γεννήθηκε στη [[Σμύρνη]], από οικογένεια με καταγωγή το [[Κόρθι Άνδρου|Κόρθι]] της [[Άνδρος|Άνδρου]]. Το 1899 μετακόμισε στηστην [[Αθήνα]] (έχοντας αποφοιτήσει με «Άριστα» από την [[Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης]]) και γράφτηκε στη [[Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών|Φιλοσοφική Σχολή]] του [[Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών|Πανεπιστημίου Αθηνών]]. Την εποχή εκείνη ήταν ακόμη οπαδός της καθαρεύουσας.<ref>''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού'' (βλ. Βιβλιογραφία), σ. 195.</ref> Το 1904 προσχώρησε στο κίνημα του [[Δημοτική γλώσσα|δημοτικισμού]] και έγινε μέλος του συλλόγου ''«Έθνος και Γλώσσα»''. Το 1905 λαμβάνοντας το [[Διδακτορικό δίπλωμα|διδακτορικό δίπλωμά]] του με άριστα ανέλαβε διευθυντής στην «[[Αναξαγόρειος Σχολή|Αναξαγόρειο Σχολή]]» και στη συνέχεια στο «[[Ελληνογερμανικό Λύκειο Σμύρνης|Ελληνογερμανικό Λύκειο]]» της Σμύρνης.<ref>''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού'', σ. 201.</ref> Οι διάφορες όμως δημοτικιστικές δημόσιες ομιλίες του και αρθρογραφίες του προκάλεσαν βίαιες σε βάρος του αντιδράσεις, με συνέπεια να εγκαταλείψει τηντη Σμύρνη (1908) και να συνεχίσει τις σπουδές του στην [[Ιένα]] και τη [[Λειψία]] της [[Γερμανία|Γερμανίας]], παρακολουθώντας μαθήματα [[Φιλοσοφία|φιλοσοφίας]], [[Παιδαγωγική|παιδαγωγικής]] και πειραματικής [[Ψυχολογία|ψυχολογίας]]. Παράλληλα την ίδια περίοδο γνωρίστηκε με τον [[Γεώργιος Σκληρός|Γεώργιο Σκληρό]], από τον οποίο δέχτηκε τις πρώτες επιδράσεις της σοσιαλιστικής θεωρίας και του [[Μαρξισμός|μαρξισμού]]. Αλληλογραφώντας και με τον [[Ίων Δραγούμης|Ίωνα Δραγούμη]] και άλλους δημοτικιστές μετέχει στην ίδρυση του [[Εκπαιδευτικός Όμιλος|Εκπαιδευτικού Ομίλου]] (1910).
 
Το 1911 εγκατέλειψε τις σπουδές του λόγω βιοποριστικής ανάγκης και επιστρέφοντας στην Ελλάδα διορίστηκε αρχικά διδάσκαλος στο γυμνάσιο της [[Πλάκα|Πλάκας]] και στη συνέχεια καθηγητής στο [[Αρσάκειο Λύκειο Αθηνών]], αναλαμβάνοντας και την επιμέλεια της έκδοσης του ''Δελτίου του Εκπαιδευτικού Ομίλου'' στο οποίο και αρθρογραφούσε διάφορα εκπαιδευτικά μελετήματα.
 
To 1912 διορίστηκε διευθυντής του [[Διδασκαλείο Μέσης Εκπαιδεύσεως|Διδασκαλείου Μέσης Εκπαιδεύσεως]], όπου απ΄ αυτή τη θέση τον επόμενο χρόνο μετά από συσκέψεις με τοτον τότε υπουργό Παιδείας [[Ιωάννης Τσιριμώκος|Ιωάννη Τσιριμώκο]] ([[Κυβέρνηση Ελευθερίου Βενιζέλου 1910|Κυβέρνησης Ε. Βενιζέλου]]) υπήρξε ο βασικός υπεύθυνος και σχεδιαστής της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1913, που εκφράστηκε με τα λεγόμενα [[Νομοσχέδια Τσιριμώκου]] που κατατέθηκαν αλλά τελικά δεν ψηφίστηκαν.
 
Το 1914 πρωτοστάτησε στην ίδρυση του «Εκπαιδευτικού Συνδέσμου Λειτουργών Μέσης Εκπαιδεύσεως», διευθύνοντας και το περιοδικό ''[[Αγωγή (περιοδικό)|Αγωγή]]''<ref>{{Cite book|title=«Αγωγή» στην Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου, 1784-1974|last=Αθανασιάδης|first=Χάρης|publisher=Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών|year=2008|isbn=978-960-7916-53-2|volume=Α΄|location=Αθήνα|page=101-102}}</ref> του εν λόγω συνδέσμου. Συνεργαζόμενος δε με τους [[Μανόλης Τριανταφυλλίδης|Μανόλη Τριανταφυλλίδη]] και [[Αλέξανδρος Δελμούζος|Αλέξανδρο Δελμούζο]] συμμετέχει στην Εκπαιδευτική Επιτροπή που συγκρότησε ο [[Ελευθέριος Βενιζέλος]] για την εξέταση του θέματος της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης και την υποβολή προτάσεων.
 
Μετά την παραίτηση του Βενιζέλου το 1915, απολύθηκε από τη θέση του και κατά τα γεγονότα του Νοεμβρίου[[Νοεμβριανά του 1916]] συνελήφθη για εξύβριση του Βασιλέωςβασιλέως και οδηγήθηκε στη φυλακή για ένα μήνα. Τον Ιανουάριο του 1917 με την αποφυλάκισή του μετέβη στη [[Θεσσαλονίκη]] όπου και ανέλαβε σύμβουλος στο Υπουργείο Παιδείας της [[Κυβέρνηση της Εθνικής Άμυνας του 1917|προσωρινήςΠροσωρινής κυβέρνησηςΚυβέρνησης της Θεσσαλονίκης]] (1917) και Γενικόςγενικός Γραμματέαςγραμματέας του ίδιου Υπουργείου.<ref>Φίλιππος Ηλιού, «Εισαγωγικό σημείωμα» (βλ. Βιβλιογραφία), σελ. ις.</ref> Τότε ξεκίνησε την εφαρμογή της εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης του 1917 προωθώντας το διάταγμα για την εισαγωγή της [[Δημοτική γλώσσα|δημοτικής]] στη στοιχειώδη εκπαίδευση, γενόμενος έτσι ο πρωτεργάτης της λεγόμενης «γλωσσοεκπαιδευτικής μεταρρύθμισης». Μετά την ήττα του Βενιζέλου στις [[Ελληνικές βουλευτικές εκλογές 1920|εκλογές]] του Νοεμβρίου 1920 παραιτήθηκε από τη θέση του και επαναδραστηριοποιήθηκε στον Εκπαιδευτικό Όμιλο.
 
Η Επαναστατική κυβέρνησηΚυβέρνηση του 1922 τον επανέφερε στο υπουργείο, αλλά η δικτατορία του [[Θεόδωρος Πάγκαλος (στρατιωτικός)|Θεόδωρου Παγκάλου]] που ακολούθησε, τον απέλυσε τον Ιανουάριο του 1926 τον απέλυσε. Από τότε δεν επανήλθε ή δεν δέχθηκε ο ίδιος να επανέλθει σε κυβερνητική θέση. Από το 1926 εκδίδει το περιοδικό ''[[Αναγέννηση (περιοδικό)|Αναγέννηση]]''<ref>{{Cite book|title=«Αναγέννηση» στην Εγκυκλοπαίδεια του Ελληνικού Τύπου|last=Λούδη|first=Αγγελική|publisher=Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών|year=2008|isbn=978-960-7916-53-2|volume=Α΄|location=Αθήνα|page=188-190}}</ref> όπου δημοσιεύεται, μεταξύ άλλων, η ''Ασκητική'' του [[Νίκος Καζαντζάκης|Νίκου Καζαντζάκη]]. Το 1928 παραπέμπεται σε δίκη διότι θεωρείται υπεύθυνος για τα επεισόδια που έγιναν σε διάλεξη του διάσημου ελληνορουμάνουΕλληνορουμάνου συγγραφέα [[Παναΐτ Ιστράτι]], στην οποία ήταν διοργανωτής μαζί με τον Καζαντζάκη. Σταδιακά αρχίζει να προσεγγίζει την αριστεράΑριστερά και τις θέσεις του [[ΚΚΕ]].
 
Από το 1930 άρχισε να ασχολείται ενεργά με την πολιτική. Το 1934 ταξίδεψε μαζί με τον [[Κώστας Βάρναλης|Κώστα Βάρναλη]], που ήταν στενός φίλος του, στη [[Σοβιετική Ένωση]], και όταν επέστρεψε δημοσίευσε τις εντυπώσεις του σε πολλές συνέχειες στην εφημερίδα ''[[Νέος Κόσμος (Εφημερίδα)|Νέος Κόσμος]]''.<ref>''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού'', σ. 204.</ref> Το 1935 εξορίστηκε στον [[Άγιος Ευστράτιος|Άγιο Ευστράτιο]] από τηντη [[Κυβέρνηση Γεωργίου Κονδύλη 1935|δικτατορία]] του [[Γεώργιος Κονδύλης|Γεωργίου Κονδύλη]], όπως και αργότερα στη [[Σαντορίνη]] από το [[Καθεστώς της 4ης Αυγούστου|καθεστώς της «4ης Αυγούστου»]] του [[Ιωάννης Μεταξάς|Ιωάννη Μεταξά]]. Το 1936 είχε εκλεγεί [[Βουλή των Ελλήνων|βουλευτής]] με το [[Παλλαϊκό Μέτωπο]], συνεργαζόμενος με το ΚΚΕ.
 
Στη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]] ο Γληνός πρωταγωνίστησε στις διεργασίες για την ίδρυση του [[Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο|Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου]] (ΕΑΜ) και συνέταξε το ιδεολογικο-πολιτικόιδεολογικοπολιτικό [[μανιφέστο]] ''«Τι είναι και τι θέλει το ΕΑΜ»''. Παράλληλα εντάχθηκε στο ΚΚΕ και εξελέγη μέλος του Πολιτικού Γραφείου του κόμματος. Ο θάνατος τον βρήκε τα Χριστούγεννα του 1943, έπειτα από μια εγχείρηση και ενώ ετοιμαζόταν να μεταβεί στην Ελεύθερη Ελλάδα, προκειμένου να ηγηθεί της κυβέρνησής της.
 
Μέλος του [[Εκπαιδευτικός Όμιλος|Εκπαιδευτικού Ομίλου]] από το 1911 και επί σειρά ετών ηγετική φυσιογνωμία του, δημοσίευσε στο «Δελτίο» του Ομίλου και στην «Αναγέννηση» φιλοσοφικές και παιδαγωγικές μελέτες. Έργα του: ''Δημιουργικός ιστορισμός'' (1920), ''Γυναικείος ανθρωπισμός'' (1921), ''Οι χοίροι υΐζουσιν'' (1921), ''Ένας άταφος νεκρός'' (1925) και άλλα. Το 1927, στη ''Διακήρυξη της Διοικητικής Επιτροπής του Εκπαιδευτικού Ομίλου'',<ref>Δημ. Γληνού, ''Εκλεκτές σελίδες'' (βλ. Βιβλιογραφία), τόμ.Γ΄, σ. 24-59.</ref> συνέδεσε την παιδαγωγική κίνησή του με τις [[σοσιαλισμός|σοσιαλιστικές αντιλήψεις]]. Εξόριστος στον Πύργο της [[Σαντορίνη|Σαντορίνης]] από τη [[Ιωάννης Μεταξάς#Το πραξικόπημα της 4ης Αυγούστου|δικτατορία Μεταξά]] (1936 - 1940), έγραψε την ''Τριλογία του Πολέμου'',<ref>Γιώργος Δ. Μπουμπούς, «Στη ζωή της σιωπής και του στοχασμού: ο Δημ. Γληνός στη Σαντορίνη», στο Δ. Γληνού, ''Η Τριλογία του Πολέμου'', επανέκδ. Παπαζήση (βλ. Βιβλιογραφία), σ. xiii-xviii.</ref> ενώ πιο πριν, ενώ βρισκόταν εξόριστος στην [[Ανάφη]], είχε γράψει το ''«Διάγραμμα της διαλεχτικής φιλοσοφίας»'' (Οκτώβριος 1936), πρόπλασμα μιας μεγαλύτερης μελέτης για τον ''«Διαλεκτικό υλισμό».''<ref>''Στη μνήμη Δημήτρη Α. Γληνού'', σ. 153-156</ref> Το 1940 μετέφρασε το ''Σοφιστή'' του [[Πλάτων|Πλάτωνα]], που εκδόθηκε με δική του εισαγωγή και σχόλια από τον οίκο Ι.&Π. Ζαχαρόπουλου, στη «Βιβλιοθήκη Αρχαίων Ελλήνων Πεζογράφων και Ποιητών», της οποίας διευθυντής ήταν ο ιστορικός [[Γιάννης Κορδάτος|Γιάννης Κορδάτος]].