Ιστορία του κόσμου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η [[Αυτοκρατορία των Τούι Τόνγκα|Τούι αυτοκρατορία]] των [[Τόνγκα]] εγκαθιδρύθηκε τον 10ο αιώνα και επεκτάθηκε στο διάστημα μεταξύ 1200 και 1500. Ο πολιτισμός των Τόνγκα, η γλώσσα, και η ηγεμονία τους επεκτάθηκε ευρέως στην Ανατολική [[Μελανησία]], [[Μικρονησία]] και κεντρική [[Πολυνησία]] κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου<ref>[http://www.anthropology.hawaii.edu/Alumni/addison/publications/Sand_Addison_2008.pdf Recent Advances in the Archaeology of the Fiji/West-Polynesia Region"]{{Dead link|date = November 2014}} 2008: Vol 21. University of Otago Studies in Prehistoric Anthropology.</ref><ref>[http://books.google.com/books?id=WRapfjQ_iTEC&lpg=PA87&ots=zaLs4Yarz1&pg=PA87 "Hawaiki, Ancestral Polynesia: An Essay in Historical Anthropology"], Patrick Vinton Kirch; Roger C. Green (2001)</ref>, επιπλέον, επηρεάζοντας περιοχές όπως η [[Σαμόα]], [[Κιριμπάτι]], [[Βανουάτου]] και τη [[Νέα Καληδονία]] (ιδιαίτερα τα [[ΝησιάΝήσοι Λόγιαλτι|νησιά Λόγιαλτι]] όπου το κύριο νησί ήταν κατοικημένο από τους Μελανήσιους [[Κανάκ]])<ref>[http://books.google.com/books?id=xOlI8czLshIC&lpg=PP1&pg=PA233 "Geraghty, P., 1994. Linguistic evidence for the Tongan empire"], Geraghty, P., 1994 in "Language Contact and Change in the Austronesian World: pp.236-39.</ref>.

Περίπου την ίδια εποχή, μια ισχυρή [[θαλασσοκρατία]] εμφανίστηκε στην Ανατολική Πολυνησία γύρω από τα [[Νησιά Σοσάετι|νησιά Σοσάετι]], ειδικά στην ιερή τοποθεσία του [[Ταπουταπουατέα Μαράε|Ταπουταπουατέα]] [[Μαράε]], το οποίο προσέλκυσε αποίκους από την Ανατολική Πολυνησία καθώς και από απομακρυσμένα μέρη όπως η [[Χαβάη]], την [[Αοτεαρόα]] της σημερινής [[Νέα Ζηλανδία|Νέας Ζηλανδίας]], και τα [[Νησιά Τουαμότου Αρχιπέλαγος|νησιά Τουαμότου]], για πολιτικούς, πνευματικούς, και οικονομικούς λόγους, έως την ανεξήγητη και χωρίς ίχνη κατάρρευση της τακτικής [[ναυσιπλοΐα]]ς μεγάλων αποστάσεων στον Ανατολικό [[Ειρηνικός Ωκεανός|Ειρηνικό Ωκεανό]], λίγους αιώνες πριν οι Ευρωπαίοι άρχισαν να εξερευνούν την περιοχή.