Άνδρος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Trikos (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Trikos (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 58:
Οι κάτοικοι της Άνδρου εκχριστιανίστηκαν από τα πρώτα χρόνια του Βυζαντίου, ενώ η γεωγραφική της θέση την έκανε ισχυρό μέλος της Επαρχίας των Νήσων, καθώς βρισκόταν στη θαλάσσια οδό προς την [[Κωνσταντινούπολη]]. Έτσι, στο νησί εγκαταστάθηκε τελωνείο και άρχισε να οργανώνεται ναυτική δύναμη με σκοπό την αντιμετώπιση των πειρατών και των Αράβων<ref name="Ιστορία3"/>. Τον 8ο αιώνα, η επισκοπή της Άνδρου περνάει στον έλεγχο της μητρόπολης Αθηνών με την οποία είχαν ισχυρούς δεσμούς, αφήνοντας τη μητρόπολη της Ρόδου<ref name="Τόμος 7 (2)">{{cite book |title=Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (Τόμος 7) |publisher=ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΑΠΥΡΟΣ |year=2006 |id=ISBN 960-8305-00-4 |pages=261 }}</ref>.
 
Τον 9ο αιώνα δημιουργείται από τη [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία]] το [[Θέμα Αιγαίου Πελάγους]], με σκοπό την παροχή στόλου στο [[Βυζαντινό ναυτικό]]. Η Άνδρος υπάχθηκε στο θέμα αυτό, γνωρίζοντας πνευματική αλλά και εμπορική ανάπτυξη<ref name="Ιστορία3"/><ref name="Τόμος 7 (2)"/>. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πνευματικής άνθησης αποτελεί ο [[Λέων ο Μαθηματικός]], ο οποίος σπούδασε θετικές επιστήμες<ref>{{cite web |url=http://www.antibaro.gr/article/255 |title=Λέων ο Μαθηματικός: ο μεγαλύτερος επιστήμονας του Βυζαντίου |publisher=antibaro.gr |accessdate=11 Οκτωβρίου 2017}}</ref>, διαβάζοντας κυρίως από τις βιβλιοθήκες των μοναστηριών<ref>{{cite web |url=http://aboutlibraries.gr/stage/gr/prosopa/item/276-leon-o-filosofos-i-mathimatikos.html |title=Λέων ο Φιλόσοφος ή Μαθηματικός |publisher=aboutlibraries.gr |accessdate=11 Οκτωβρίου 2017}}</ref><ref name="Ιστορία3"/>. Από το 12ο αι. φάνηκε και η εμπορική ανάπτυξη του νησιού, καθώς σύμφωνα με το Σήγουλφ, ο οποίος πέρασε από την Άνδρο το [[1102]] (άλλη πηγή αναφέρει το [[1204]]<ref name="Ιστορία3"/>), παρατήρησε την επεξεργασία μεταξιού και των σχινδάλαμων, μία επικερδής ενασχόληση η οποία ήταν επικερδής για τους κατοίκους μέχρι το 19ο αιώνα καιπου έφερνε οικονομική ευημερία στο νησί μέχρι το 19ο αιώνα<ref name="Τόμος 7 (2)"/>. Πολλά μοναστήρια και ναοί χτίστηκαν εκείνη την περίοδο<ref name="Ιστορία1"/><ref name="Ιστορία3"/>.
 
=== Φραγκοκρατία ===
Γραμμή 72:
Το [[1566]] οι κάτοικοι της Άνδρου έδιωξαν το Φράγκο ηγέτη τους και υποδέχονται την τουρκική κυριαρχία με την έλευση του [[Πιαλή Πασάς|Πιαλή Πασά]]<ref name="Ιστορία2"/>. Ηγεμόνας του δουκάτου διορίζεται από το [[Σελίμ Β΄]] ο [[Ιωσήφ Νάζη]] (ή Νάξη)<ref name="Ενετοκρατία"/>, ο οποίος ονομάζεται "Δούκας της Νάξου και της Άνδρου"<ref name="Πατριδογνωσία"/>. Κυβέρνησε μέχρι το θάνατό του, το [[1579]], όπου και τα νησιά πέρασαν στον οθωμανικό έλεγχο με τη δημιουργία των [[σαντζάκι|σαντζάκιων]], δίνοντας τέλος στο Δουκάτο της Νάξου. Πλέον τα νησιά που αποτελούσαν το βενετικό δουκάτο, με εξαίρεση την [[Τήνος|Τήνο]], διοικούνταν από μπέηδες<ref name="Τόμος 7 (2)"/>. Από το 18ο αι. η Άνδρος δίνονταν στην εκάστοτε [[Βαλιδέ σουλτάνα]], ως φόρο τιμής<ref name="Ιστορία3"/>.
 
Η Άνδρος είχε ηπιότερη μεταχείριση από τους Οθωμανούς σε σχέση με άλλα νησιά. Τα πρώτα προνόμια οι Ανδριώτες κέρδισαν το [[1539]] (όταν η Άνδρος ήταν ακόμα υπό Φραγκικό έλεγχο), όταν ο [[Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής]] εξαίρεσε το νησί από επιπρόσθετες φορολογίες, επιβλήθηκε προστασία των κατοίκων και των περιουσιών τους, επέτρεψε την ανάπτυξη του εμπορίου και την ύπαρξη άμυνας στο νησί. Το [[1580]] ο [[Μουράτ Γ΄]] έθεσε τα θεμέλια της αυτοκυβέρνησης των νησιών, ένας θεσμός που κράτησε μέχρι την Ελληνική επανάσταση<ref name="Τόμος 7 (3)">{{cite book |title=Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα (Τόμος 7) |publisher=ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΠΑΠΥΡΟΣ |year=2006 |id=ISBN 960-8305-00-4 |pages=262 }}</ref>. Το [[1674]] η Χώρα καταστράφηκε και έτσι πρωτεύουσα του νησιού έγινε η [[Μεσαριά Άνδρου|Μεσαριά]]. Η Χώρα άρχισε να κατοικείται ξανά μετά το [[1750]], ενώ έγινε πρωτεύουσα του νησιού μετά την Ελληνική επανάσταση<ref name="σελ. 99">{{cite book |author=Διαμαντής Μπασαντής, Σταμάτης Καμπάνης |title=Η Άνδρος μέσα στο χρόνο |publisher=Gutenberg |id=ISBN 978-960-01-1551-2 |pages=99 }}</ref>.
 
Το [[1770]] η Άνδρος πέρασε προσωρινά στα χέρια της [[Ρωσική Αυτοκρατορία|Ρωσικής Αυτοκρατορίας]], μέχρι το [[1774]], όπου επέστρεψε στον έλεγχο των Οθωμανών<ref name="Πατριδογνωσία"/>, μετά την υπογραφή της [[Συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή|συνθήκης του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή]]. Μετά την αποχώρηση των Ρώσων, εμφανίστηκε στην Άνδρο ο τίτλος του [[Προεστοί|Προεστού]] ή αλλιώς κοτζαμπάση, ο οποίος ήταν η τοπική εξουσία του νησιού. Μάλιστα η τουρκική παρουσία ήταν ελάχιστη στο νησί εκείνη την εποχή και περιορίζονταν στις διαδικαστικές διαδικασίες. Οι προεστοί εκλέγονταν για ένα χρόνο στη Μεσαριά<ref>{{cite book |author=Διαμαντής Μπασαντής, Σταμάτης Καμπάνης |title=Η Άνδρος μέσα στο χρόνο |publisher=Gutenberg |id=ISBN 978-960-01-1551-2 |pages=95 }}</ref> και ήταν συνήθως λόγιοι ντόπιοι. Οι προεστοί υπάγονταν από το [[1778]] ως το [[1803]] στη δικαιοδοσία της [[Σαχ Σουλτάνα (κόρη του Μουσταφά Γ΄)|Σαχ Σουλτάνας]]<ref name="Ιστορία3"/>, κόρη του σουλτάνου [[Μουσταφά Γ΄]], η οποία προσέφερε χρήματα για τη διατήρηση της ευημερίας του νησιού. Παρέμβει επίσης στην επίθεση των Αλγερινών το [[1792]], σώζοντας την Άνδρο από λεηλασία<ref name="σελ. 99"/><ref name="Τόμος 7 (3)"/>.
Γραμμή 91:
Η ναυτιλιακή ανάπτυξη που γνώρισε η Άνδρος ξεκίνησε το 1770 με τον ερχομό των Ρώσων στο νησί. Τα καράβια των Ανδριωτών μπορούσαν να ταξιδέψουν ελεύθερα, καθώς προστατεύονταν από τους Ρώσους. Η [[συνθήκη του Κιουτσούκ-Καϊναρτζή]] ευνόησε τους Έλληνες ναυτικούς, αφού, υψώνοντας τη ρωσική σημαία στα πλοία τους, μπορούσαν να έχουν στόλο ελεύθερα στο Αιγαίο. Έτσι, η [[Άνδρος (πόλη)|Χώρα]] άρχισε να γίνεται εμπορικό κέντρο<ref name="σελ. 169"/>.
 
Κατά τα χρόνια της επανάστασης, η Άνδρος είχε μόνο μικρά ιστιοφόρα, σε αντίθεση με άλλα νησιά που είχαν μεγαλύτερα. Αυτό συνέβη γιατί η Άνδρος είχε εξαιρεθεί από τη ναυτολογία ανδρών στο [[Οθωμανικό Πολεμικό Ναυτικό]], οπότε δεν είχε το δικαίωμα να έχει μεγάλα πλοία. Εκείνα τα χρόνια η Άνδρος είχε στο στόλο της 40 μικρά ιστιοπλοϊκά<ref name="ναυτιλία">{{cite web |url=http://enandro.gr/2015-03-08-12-25-47.html |title=Η Άνδρος συνεχίζει να «μπαρκάρει»… |last1=Κοκκίνης |first1=Μιχάλης |date=7 Μαρτίου 2015 |publisher=enandro.gr |accessdate=13 Οκτωβρίου 2017}}</ref>, τα οποία είχαν δευτερεύοντα ρόλο στην επανάσταση. Μετά την απελευθέρωση και ειδικά την περίοδο του [[Όθων Α΄ της Ελλάδας|Όθωνα]], η ναυτιλία της Άνδρου αναπτύσσεται γοργά<ref name="Ιστορία2"/>, ο πληθυσμός της έφτασε τατους 30.000 άτομακατοίκους, ενώ στο νησί δημιουργήθηκαν οι οικισμοί του [[Γαύριο Άνδρου|Γαυρίου]], του [[Μπατσί Άνδρου|Μπατσίου]] και του [[Όρμος Κορθίου Άνδρου|Όρμου Κορθιου]]. Γεωργικοί οικισμοί όπως η [[Άρνη Άνδρου|Άρνη]] άρχισαν να παρακμάζουν, αφού οι κάτοικοι στράφηκαν προς τη ναυτιλία<ref name="Τόμος 7 (4)"/>. Το [[1840]] η Άνδρος είχε 121 [[Ιστιοφόρο|ιστιοφόρα]], ενώ οι πρώτες οικογένειες ναυτικών που διακρίθηκαν εκείνη την περίοδο ήταν η [[οικογένεια Γουλανδρή]] και [[Οικογένεια Εμπειρίκου|Εμπειρίκου]]<ref name="ναυτιλία"/>.
 
Κατά τη δεκαετία του 1870, τα ιστιοφόρα πέρασαν από την περίοδο της ακμής τους στην παρακμή, μετά την εμφάνιση των [[Ατμόπλοιο|ατμόπλοιων]]. Οι Ανδριώτες εφοπλιστές στράφηκαν νωρίς στα ατμόπλοια, γνωρίζοντας πρωτοφανή ανάπτυξη. Σε αυτή τη μετάβαση βοήθησε ο [[Επαμεινώνδας Κ. Εμπειρίκος|Επαμεινώνδας Εμπειρίκος]], υπουργός Ναυτικών, ο οποίος υποστήριζε το νόμο της ναυτικής υποθήκης. Η απόκτηση ατμόπλοιων απαιτούσε μεγάλα κεφάλαια, σε αντίθεση με τα χαμηλού κόστους ιστιοφόρα. Η ναυτική υποθήκη περιόριζε τους κινδύνους του δανειστή και μείωνε το ποσοστό του επιτοκίου<ref name="ναυτιλία"/>. Έτσι, από τα 8 ανδριώτικα ατμόπλοια το [[1898]], ο στόλος έφτασε τα 60 το [[1914]], συνολικής χωρητικότητας 113.407 κ.ο.χ. Στις αρχές του 20ού αιώνα, ιδρύθηκε στη Χώρα από το Δημήτρη Μωραϊτη η «Υπερωκεάνειος Εθνική Ατμοπλοΐα» η οποία δρομολόγησε ατμόπλοια για πρώτη φορά μεταξύ Ελλάδας-[[Νέα Υόρκη|Νέας Υόρκης]]<ref name="Τόμος 7 (4)"/><ref name="Ιστορία1"/>. Μετά την πτώχευσή της το [[1908]], τη θέση της παίρνει η [[Εθνική Ατμοπλοΐα Ελλάδος]], της [[Οικογένεια Γουλανδρή|οικογένειας Γουλανδρή]]<ref name="σελ. 169"/>.
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Άνδρος"