Κωστάνιανη Ιωαννίνων: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 14:
| πληθυσμός = 93
| έτος απογραφής = 2011
| υψόμετρο = 440660
| πρώην όνομα =
| ιστοσελίδα = http://www.kostaniani.gr
Γραμμή 21:
}}
 
Η '''Κωστάνιανη''' είναι ορεινό χωριό της Δωδώνης στην [[Ήπειρος|Ήπειρο]] και το [[Νομός Ιωαννίνων|νομό Ιωαννίνων]] σε υψόμετρο 660 μέτρων<ref>{{Cite book|title=Εγκυκλοπαίδεια Νέα Δομή|first=|last=|publisher=Τεγόπουλος - Μανιατέας|isbn=|year=1996|location=Αθήνα|page=208, τομ. 19}}</ref>.
 
==Γεωγραφία - Αξιοθέατα==
Η Κωστάνιανη [https://www.google.gr/maps/place/Κωστάνιανη+455+00/@39.5683908,20.761696,14.25z/data=!4m5!3m4!1s0x135becf8d8e76a11:0x1bb2bbfcef551037!8m2!3d39.5880986!4d20.7575056 βρίσκεται] στις δυτικές πλαγιές του όρους Τσούκα και με ανοικτό ορίζοντα προς τα δυτικά. Είναι κτισμένη αμφιθεατρικά ανάμεσα σε πετρώδες έδαφος με πλούσια βλάστηση και η περιοχή χαρακτηρίζεται από καλό κλίμα<ref name=":1">{{Cite news|url=http://www.dodoni.gr/organosi/dimos/de-dodonis|title=Δ.Ε. Δωδώνης|last=User|first=Super|work=dodoni.gr|language=el-gr|accessdate=2018-08-16}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|url=http://www.kostaniani.gr/village/sights|title=Αξιοθέατα {{!}} Κωστάνιανη Δωδώνης|website=www.kostaniani.gr|accessdate=2018-08-16}}</ref>. Απέχει 22 [[Χιλιόμετρο|χλμ.]] ΝΔ. της πόλης των [[Ιωάννινα|Ιωαννίνων]], 8,5 χλμ. Δ. από τη [[Δωδώνη Ιωαννίνων|Δωδώνη]] και 4,5 χλμ. από τον κόμβο Δωδώνης της [[Εγνατία Οδός|Εγνατίας Οδού]]<ref>{{Cite web|url=http://www.apostaseis.gr/loc_ap/odigikes-apostaseis.asp|title=Οδηγικές χιλιομετρικές αποστάσεις μεταξύ πόλεων, χωριών - apostaseis.gr|last=|first=|date=|website=www.apostaseis.gr|publisher=|archiveurl=|archivedate=|accessdate=2018-08-16}}</ref>. Στα δυτικά του χωριού και σε απόσταση 800 μ. υπάρχει το εξωκλήσι του [[Ιωάννης ο Βαπτιστής|Άγιου Ιωάννη του Προδρόμου]] που από το [[1950]] έχει χαρακτηριστεί αρχαιολογικό μνημείο (ΥΑ 50071/1530/24-8-1950 - ΦΕΚ 142/Β/31-8-1950)<ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=2788&v17=|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|last=Nikos|first=Kapetanakos E.|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2018-08-16}}</ref>.
 
===== Ο ναός των Ταξιαρχών =====
Το σημαντικότερο αξιοθέατο είναι ο ναός των Ταξιαρχών ο οποίος κτίστηκε το δεύτερο μισό του [[13ος αιώνας|13ου αιώνα]], την περίοδο του [[Δεσποτάτο της Ηπείρου|Δεσποτάτου της Ηπείρου]] και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα της αρχιτεκτονικής της εποχής. Είναι τρίκλιτος σταυρεπίστεγος κτισμένος με λαξευτούς ασβεστόλιθους της περιοχής και διακοσμημένος στο εσωτερικό του με πλούσιες τοιχογραφίες επίσης του 13ου αιώνα<ref name=":1" /><ref name=":0" />. Θεωρείται ως ο αρχαιότερος βυζαντινός ναός του νομού Ιωαννίνων και από το [[1961]] έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΥΑ 15794/19-12-1961 - ΦΕΚ 35/Β/2-2-1962)<ref>{{Cite web|url=http://listedmonuments.culture.gr/fek.php?ID_FEKYA=12769&v17=|title=ΔΙΑΡΚΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΚΗΡΥΓΜΕΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΜΝΗΜΕΙΩΝ|last=Nikos|first=Kapetanakos E.|website=listedmonuments.culture.gr|accessdate=2018-08-16}}</ref>.
==Ιστορία==
Τα ευρήματα της περιοχής γύρω από το χωριό φανερώνουν κατοίκησή της από την αρχαία εποχή. Σε τοποθεσία ανάμεσα στη Κωστάνιανη και τους [[Δραμεσιοί Ιωαννίνων|Δραμεσιούς]] έχει βρεθεί αρχαία [[σαρκοφάγος]], σπασμένη σε δύο κομμάτια (η τοπική παράδοση την αποκαλεί ''"Το Σκαφίδι της Μονοβύζας"'') που μαζί με τους λαξευτούς τάφους της τοποθεσίας "Βλησίδια" των Δραμεσιών και τα μνήματα της "Αγίας-Σωτήρας" αποτελούν αξιόλογα ευρήματα τα οποία φανερώνουν την κατοίκηση της περιοχής από την αρχαιότητα<ref name=":2">{{Cite web|url=http://www.kostaniani.gr/village/history|title=Ιστορία {{!}} Κωστάνιανη Δωδώνης|website=www.kostaniani.gr|accessdate=2018-08-16}}</ref>.
 
===== Περίοδος τουρκοκρατίας =====
Η Κωστάνιανη μέχρι την ανακάλυψη του ναού των Ταξιαρχών, το [[1790]], ονομαζόταν "Μετόχι" γιατί αποτελούσε κτήμα-μετόχι της Μονής Αγίου Δημητρίου Διχουνίου στο [[Σενίκο Ιωαννίνων]], που την εποχή εκείνη είχε 18 μοναστήρια ως μετόχια και 25 χωριά ως κτήματα. Η μονή υπήρξε το ορμητήριο της επανάστασης του [[Διονύσιος ο Φιλόσοφος|Διονυσίου Φιλοσό­φου]] το [[1611]], γι΄ αυτό και οι κάτοικοι της περιοχής συμμετείχαν ενεργά στην [[Εξέγερση στα Ιωάννινα 1611|επανάσταση]]. Το χωριό αναφέρεται ξανά το [[1650]] να βρίσκεται υπό τον έλεγχο του τότε [[Πασάς|πασά]] των Ιωαννίνων αν και φορολογείτο από τους [[Σουλιώτες]]. Τον [[18ος αιώνας|18ο αιώνα]] απελευθερώθηκε προσωρινά από τους Τούρκους και υπαγόταν στο Σουλιώτη καπετάνιο [[Λάμπρος Τζαβέλας|Λάμπρο Τζαβέλα]]. Γύρω στα [[1792]] το χωριό έπεσε στα χέρια του [[Αλή Πασάς|Αλή-Πασά]], για να περιέλθει μετά τον θάνατό του ([[1822]]) στα χέρια Τούρκων [[Τσιφλίκι|τσιφλικάδων]]<ref name=":2" />. Ο λαογράφος [[Ιωάννης Λαμπρίδης (λόγιος)|Ιωάννης Λαμπρίδης]] το συμπεριλαμβάνει μεταξύ αυτών των πιθανών τόπων καταγωγής του καλόγερου Σαμουήλ, που ανατίναξε το Κούγκι στις 13 Δεκεμβρίου [[1803]]<ref>{{Cite news|url=http://www.in.gr/2018/03/26/plus/features/soyli-o-samoyil-kai-to-koygki/|title=Σούλι, ο Σαμουήλ και το Κούγκι {{!}} in.gr|work=in.gr|date=2018-03-26|language=el-GR|accessdate=2018-08-16}}</ref>. Η Κωστάνιανη αναφέρεται στα οθωμανικά στατιστικά κατάστιχα του [[1895]] ως τσιφλίκι του [[Καζάς|καζά]] Ιωαννίνων με πληθυσμό 147 κατοίκους<ref>{{Cite book|title=Περιφέρεια Ηπείρου: Περιφερειακή Ενότητα Ιωαννίνων: Όπου η Ομορφιά Περισσεύει|first=Αγγελική|last=Πλάγου|publisher=AKAKIA Publications|isbn=9781911352358|date=2016-10-17|url=https://books.google.gr/books?id=lMZlDQAAQBAJ&pg=PT2049&lpg=PT2049&dq=%CE%BD%CE%B1%CE%BF%CF%82+%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CE%B1%CF%81%CF%87%CF%89%CE%BD+++%CE%BA%CF%89%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B7&source=bl&ots=iaAimYVAfz&sig=wF4GxMdBtSXGzttOTZoz7iEzQ28&hl=el&sa=X&ved=2ahUKEwjEjsHjm_LcAhXnHJoKHZedAFc4FBDoATADegQIBxAB#v=onepage&q=%CE%BD%CE%B1%CE%BF%CF%82%20%CF%84%CE%B1%CE%BE%CE%B9%CE%B1%CF%81%CF%87%CF%89%CE%BD%20+%20%CE%BA%CF%89%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CE%B1%CE%BD%CE%B7&f=false}}</ref>.
 
===== Η μάχη της Τσούκας =====
Την περίοδο των βαλκανικών[[Βαλκανικοί πολέμων,Πόλεμοι|Βαλκανικών Φεβρουάριος 1913,Πολέμων]] στη κορυφή της Τσούκας υπήρχε τουρκικό φυλάκιο με ελαφρύ οπλισμό και βαρύ οπλισμό (κανόνια). Ο ελληνικός στρατός, στις [[20 Φεβρουαρίου]] [[1913]] με το 1ο Σύνταγμα Πεζικού περνώντας κρυφά μέσα από το χωριό και με τη βοήθεια των κατοίκων, κατάφερε να φθάσει σε απόσταση 150 μέτρων και να αιφνιδιάσει τους Τούρκους. Η νικηφόρος έκβαση της μάχης είχεσυνέβαλε σαν αποτέλεσμα τηνστην απελευθέρωση των Ιωαννίνων την επόμενη ημέρα<ref>{{Cite web|url=http://www.kostaniani.gr/village/events|title=Ιστορικά γεγονότα {{!}} Κωστάνιανη Δωδώνης|website=www.kostaniani.gr|accessdate=2018-08-16}}</ref>.
 
==Διοικητικά==
Ως κοινότητα συστάθηκε, μετά την απελευθέρωση, το [[1919]] με το ΦΕΚ 184Α-19/08/1919 και ο οικισμός ορίστηκε ως έδρα της<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=dkmet_details&id=3817|title=ΕΕΤΑΑ-Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης Α.Ε.|website=www.eetaa.gr|accessdate=2018-08-16}}</ref>. Σύμφωνα με το [[σχέδιο Καλλικράτης]], μαζί με το [[Μπέρκο Ιωαννίνων|Μπέρκο]] αποτελούν τη τοπική κοινότητα Κωστάνιανης που ανήκει στη δημοτική ενότητα Δωδώνης του [[Δήμος Δωδώνης|Δήμου Δωδώνης]] και σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή 2011]]ως κοινότητα έχει πληθυσμό 115 κατοίκους, ενώ ως οικισμός 93<ref>«[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/FEK_monimos_rev.pdf/125204a0-726f-46fe-a141-302d9e7a38dc ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού]», σελ. 51415 (σελ. 85 του pdf)</ref>.
 
== Εξωτερικοί σύνδεσμοι ==
 
* [http://greekorthodoxreligioustourism.blogspot.com/2015/06/blog-post_23.html Ναός των Ταξιαρχών Κωστάνιανη Δωδώνης, Ιωάννινα] από τον ιστότοπο http://greekorthodoxreligioustourism.blogspot.com
 
==Παραπομπές==