Γήπεδο Τούμπας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

| nickname = ΣτάδιοΓήπεδο ΠΑΟΚΤούμπας

| surface = φυσικόςΦυσικός χλοοτάπηταςΧλοοτάπητας

| scoreboard = [[FLED]]

| architect = Μηνάς Τρεμπέλας

| structural engineer = Αντώνης Τριγλιανός

| seating_capacity = 2729.000 <ref>[http://www.paokfc.gr/sullogos/egkatastaseis/gipedo/ ΠΑΟΚ • ΣτάδιοΓήπεδο], ΠΑΕ ΠΑΟΚ

| suites = 87 σουίτες 38 ατόμων και 3 σουίτασουίτες 515 ατόμων <ref>http://www.paokfc.gr/sullogos/egkatastaseis/gipedo/</ref>

| record_attendance = 4245.405252 (19 Δεκεμβρίου 1976)

Το '''ΣτάδιοΓήπεδο της Τούμπας''' (''επίσημη ονομασία'': '''Στάδιο ΠαοκΠΑΟΚ''') αποτελεί την έδρα της [[Ποδόσφαιρο|ποδοσφαιρικής]] ομάδας του [[Π.Α.Ο.Κ. (ποδόσφαιρο ανδρών)|ΠΑΟΚ]]. Συχνά αναφέρεται απλά ως ''τούμπαΤούμπα'', προσδιορίζοντας την ομώνυμη συνοικία ([[Δήμος Θεσσαλονίκης]], 4ο Δημοτικό Διαμέρισμα) στην οποία και βρίσκεται. Είναι ιδιοκτησία της ποδοσφαιρικής ομάδας [[Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών|ΠΑΟΚ]].

==Η ανέγερση του σταδίουγηπέδου==

Ο χώρος που φιλοξενεί το στάδιογήπεδο του ΠΑΟΚ αποτέλεσε δωρεά της οικογένειας Δεδέογλου στην ομάδα, όπως αργότερα και ο χώρος του [[Κλειστό γήπεδο του ΠΑΟΚ|Κλειστού γηπέδου του ΠΑΟΚ]]. Το στάδιογήπεδο ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1958 και ολοκληρώθηκε το 1959. Αρωγοί στην ανέγερσή του υπήρξαν η [[Γενική Γραμματεία Αθλητισμού]] (κατέβαλε το ποσό του 1.100.000 [[δραχμή|δραχμών]]) <ref name="Αυτός είναι ο ΠΑΟΚ">Μιλτιάδης Κανώτας, «Αυτός είναι ο ΠΑΟΚ», σελίδες 44 και 45.</ref> και το [[Υπουργείο Εθνικής Άμυνας (Ελλάδα)|Υπουργείο Εθνικής Άμυνας]] (ο χώρος ανήκε στο Ταμείο Εθνικής Άμυνας), καθώς το παλιό στάδιογήπεδο του [[ΠΑΕ ΠΑΟΚ|ΠΑΟΚ]] στην περιοχή Συντριβανίου στο κέντρο της πόλης απαλλοτριώθηκε με σκοπό την ανέγερση της [[Θεολογική Σχολή Α.Π.Θ.|Θεολογικής Σχολής]], μιας και η ευρύτερη περιοχή παραχωρήθηκε στο [[Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης|Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο]]. [[Αρχιτεκτονική|Αρχιτέκτονας]] του έργου ήταν ο Μηνάς Τρεμπέλας και [[πολιτικός μηχανικός]] ο Αντώνης Τριγλιανός.<ref name="ΠΑΟΚ 1926 - 2005">Δήμος Θεσσαλονίκης, «ΠΑΟΚ 1926 - 2005», Έκδοση Κέντρου Ιστορίας Θεσ/νίκης 2005, σελίδες 148 και 149, ISBN 960-88595-2-2</ref>

Σημαντική για την ανέγερσή του υπήρξε η συνεισφορά και των ίδιων των οπαδών της ομάδας, οι οποίοι κλήθηκαν δύο φορές να συνδράμουν οικονομικά, μέσω του ''«Λαχείου υπέρ ανεγέρσεως του νέου σταδίου του ΠΑΟΚ»'' που εξέδωσε η διοίκηση του συλλόγου<ref name="ΠΑΟΚ 1926 - 2005"/>, ενώ ορισμένοι φίλοι του ΠΑΟΚ εργάστηκαν αφιλοκερδώς με προσωπική εργασία κατά τη διαδικασία της ανέγερσης. Νωρίτερα, και όσο ακόμα ο ΠΑΟΚ αγωνιζόταν στο παλιό του στάδιογήπεδο, το 15% των εισπράξεων κάθε αγώνα πήγαιναν στο ταμείο της επιτροπής του νέου γηπέδου.<ref>Μιλτιάδης Κανώτας, «80 χρόνια - Αυτός είναι ο ΠΑΟΚ», Εκδοτική Θεσσαλονίκης 2006, σελίδα 87.</ref>

Τα εγκαίνια του σταδίουγηπέδου της Τούμπας έγιναν στις 6 Σεπτεμβρίου του 1959 και στον πρώτο φιλικό αγώνα που ακολούθησε, ο ΠΑΟΚ νίκησε με σκορ 1–0 την ομάδα της [[Α.Ε.Κ. (ποδόσφαιρο)|ΑΕΚ]].<ref>{{Cite web|url=http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=8&db=9&da=1959|title=Digital Library - PDF Document|last=nkir|website=efimeris.nlg.gr|accessdate=2016-04-17}}</ref> Αρχικά η χωρητικότητα του γηπέδου ήταν ήταν 20.000 θέσεις, ενώ μέσα στα επόμενα χρόνια σταδιακά η χωρητικότητα αυξήθηκε ξεπερνώντας τις 2745.000. Ήταν ένα από τα μεγαλύτερα γήπεδα της Ελλάδας μέχρι το 1982, όταν και κατασκευάστηκε το [[Ολυμπιακό Στάδιο Αθήνας|Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας]]. Το γήπεδο είχε εξ αρχής φυσικό χλοοτάπητα (γρασίδι), σε μία εποχή όπου τα περισσότερα ελληνικά γήπεδα ήταν ακόμη χωμάτινα, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων.

Η πρώτη φορά που έσπασε το φράγμα των 20 χιλιάδων εισιτηρίων (20.131) έγινε σε έναν αγώνα με αντίπαλο τον [[ΠΑΕ Παναθηναϊκός|Παναθηναϊκό]] στις 28 Απριλίου του 1963 (σκορ 1–1), ενώ με τη συνεχή επέκταση των κερκίδων έσπασε το φράγμα των 2530 χιλιάδων εισιτηρίων (31.504) σε αγώνα με αντίπαλο τον [[ΠΑΕ Ολυμπιακός|Ολυμπιακό]] στις 19 Μαρτίου του 1967 (σκορ 2–0).<ref name="Αυτός είναι ο ΠΑΟΚ"/>

Το 1970 το στάδιογήπεδο της Τούμπας απέκτησε ηλεκτροφωτισμό καθώς τοποθετήθηκαν τέσσερις προβολείς στον εξωτερικό του χώρο, έχοντας τη δυνατότητα διεξαγωγής νυχτερινών αγώνων. Ο πρώτος νυχτερινός αγώνας που διεξήχθη υπό το φως των προβολέων ήταν στις 20 Μαΐου του 1970, με αντίπαλο την [[Κύπελλο πρωταθλητριών 1968-69|πρωταθλήτρια Ευρώπης της προηγούμενης χρονιάς]], [[ΑΚ Μίλαν|Μίλαν]] (αποτέλεσμα 0–0).<ref>[http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=21&db=5&da=1970 Εφημερίδα «Μακεδονία», φύλλο 21ης Μαΐου 1970, σελίδα 1]</ref> Στις 22 Μαρτίου του 1980, τμήμα της θύρας 8 του σταδίουγηπέδου κατέρρευσε, ως αποτέλεσμα βλάβης που είχε υποστεί η κερκίδα από τον ισχυρό [[Σεισμός της Θεσσαλονίκης (1978)|σεισμό]] 6,5 βαθμών [[ρίχτερ]] που είχε πλήξει τη [[Θεσσαλονίκη]] και όλη την ευρύτερη περιοχή ενάμιση χρόνο νωρίτερα (20 Ιουνίου 1978).<ref>[http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=23&db=3&da=1980 Εφημερίδα «Μακεδονία», φύλλο 23ης Μαρτίου 1980, σελίδα 1]</ref> Το στάδιογήπεδο έκλεισε και ο ΠΑΟΚ χρησιμοποίησε ως έδρα αρχικά το [[Εθνικό Καυτανζόγλειο Στάδιο Θεσσαλονίκης|Καυτανζόγλειο Στάδιο]] και στη συνέχεια το [[Γήπεδο Κλεάνθης Βικελίδης|Γήπεδο Χαριλάου]], για να επιστρέψει στην φυσική του έδρα την Τούμπα ένα χρόνο αργότερα.

Το 1981 και με αφορμή την [[τραγωδία της Θύρας 7|τραγωδία της Θύρας 8]]<nowiki/> η χωρητικότητα του σταδίουγηπέδου μειώθηκε στις 2641.000073 θέσεις για λόγους ασφαλείας, κάτι που συνέβη σε όλα τα ελληνικά γήπεδα και στάδια τότε. Το καλοκαίρι του 1985 τοποθετήθηκε στις θύρες 1, 2 και 3 σκέπαστρο ενώ κατασκευάστηκαν νέα δημοσιογραφικά θεωρεία. Το καλοκαίρι του 1998 τοποθετήθηκαν σε όλες τις κερκίδες [[Πλαστικό|πλαστικά]] καθίσματα σύμφωνα με τις επιταγές που όρισε η [[UEFA]], με την χωρητικότητα του γηπέδου όμως να μειώνετε στις 2632.500000 θέσεις. Σε συνδυασμό με τα πρόσθετα μέτρα ασφαλείας που κρίθηκαν αναγκαία, το γήπεδο μπορεί σήμερα να δεχθεί μέχρι 2728.000703 θεατές.

==Άλλες ομάδες στο στάδιογήπεδο της Τούμπας==

Εκτός από την ομάδα του ΠΑΟΚ, το στάδιογήπεδο της Τούμπας έχουν χρησιμοποιήσει ως έδρα κατά καιρούς στο παρελθόν οι [[ΠΑΕ Άρης Θεσσαλονίκης|Άρης]], [[Ηρακλής Γ.Σ.|Ηρακλής]] και [[Απόλλων Καλαμαριάς]], καθώς και σε ευρωπαϊκούς αγώνες από μία φορά οι [[Ολυμπιακός Σύνδεσμος Φιλάθλων Πειραιώς (ποδόσφαιρο)|Ολυμπιακός]] και [[ΟΦΗ]] (με αντιπάλους τις [[ΦΚ Ντιναμό Κιέβου]] και [[Αταλάντα ΜΚ|Αταλάντα]] αντίστοιχα) λόγω τιμωρίας των εδρών τους από την [[UEFA]], αλλά επίσης και η εθνική ομάδα της [[Σερβία και Μαυροβούνιο|Γιουγκοσλαβίας]] σ' έναν αγώνα με αντίπαλο αυτήν της [[Μάλτα]]ς (4–1) για την προκριματική φάση του [[Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Ποδοσφαίρου 2000|Euro 2000]] (στις 8 Ιουνίου 1999, λόγω των βομβαρδισμών του [[ΝΑΤΟ]] στη χώρα).<ref>[https://archive.is/20130629103412/www.highbeam.com/doc/1P1-21871552.html Yugoslavia beat Malta 4–1 in Euro qualifier (αγγλικά)]</ref>

Η [[Εθνική Ελλάδος (ποδόσφαιρο ανδρών)|Εθνική Ελλάδας]] έχει αγωνιστεί τέσσερις φορές στο στάδιογήπεδο της Τούμπας:<ref>Τ. Σταθόπουλος & Γ. Νικητόπουλος, «Εθνική Ελλάδας, μια ομάδα, μια ιστορία», Εκδόσεις Ημέρα, Πάτρα 1997, σελίδες 104, 112 και 224</ref>

==Άλλες χρήσεις του σταδίουγηπέδου==

Στο στάδιογήπεδο της Τούμπας έχουν διοργανωθεί κατά το παρελθόν διάφορες συναυλίες, με σημαντικότερη αυτή των [[Ίαν Γκίλαν]] (των [[Deep Purple]]) και [[Μιχάλης Ρακιντζής|Μιχάλη Ρακιντζή]] το 1993, αλλά και πολιτικές συγκεντρώσεις, όπως την συγκέντρωση διαμαρτυρίας της [[Ένωσις Κέντρου|Ενώσεως Κέντρου]] το καλοκαίρι του 1965, με αφορμή την [[Αποστασία του 1965]] (Ιουλιανά).<ref>[http://efimeris.nlg.gr/ns/pdfwin.asp?c=124&dc=22&db=7&da=1965 Εφημερίδα «Μακεδονία», φύλλο 22ας Ιουλίου 1965, σελίδα 1]</ref>

Με απόφαση του Προέδρου της Ομάδας [[Ιβάν Σαββίδης|Ιβάν Σαββίδη]] το καλοκαίρι του [[2018]] θα κατεδαφιστεί το στάδιογήπεδο και θα χτιστεί καινούριο στάδιογήπεδο 3536.000 θέσεων με 4 αστέρια της [[UEFA]].(με κανένα αστέρι της [[FIFA|Fifa]])

Τα ρεκόρ εισιτηρίων (επίσημης προσέλευσης θεατών) στο στάδιογήπεδο της Τούμπας είναι:

* '''45.252''',000 στον αγώνα [[ΠΑΕ ΠΑΟΚ|ΠΑΟΚ]] - [[ΠΑΕ ΑΕΚ|ΑΕΚ]] 0–0 ([[Α΄Εθνική ποδοσφαίρου αντρών 1976-1977|Α' Εθνική 1976–77]]) στις 19 Δεκεμβρίου 1976. <ref>[http://www.athlitikihxo.gr/ShowNewspaper.php?ShowDate=1976-12-20 Εφημερίδα «Αθλητική Ηχώ», φύλλο 20ης Δεκεμβρίου 1976, σελίδα 5]</ref>

* '''45.200''', στον αγώνα [[ΠΑΕ ΠΑΟΚ|ΠΑΟΚ]] - [[Μπαρτσελόνα (ποδόσφαιρο)|Μπαρτσελόνα]] 0–11–0 ([[Κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1975-1976|κύπελλο ΟΥΕΦΑ 1975–76]]) στις 16 Σεπτεμβρίου 1975. <ref>Εφημερίδα «Θεσσαλονίκη», φύλλο 17ης Σεπτεμβρίου 1975, σελίδα 7</ref>