Πέτρος Α΄ της Σερβίας: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 77:
Ο εκπαιδευμένος στη [[Δυτική Ευρώπη|Δύση]] Βασιλιάς προσπάθησε να φιλελευθεροποιήσει τη Σερβία με στόχο τη δημιουργία μιας [[Βασιλευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία|συνταγματικής μοναρχίας]] δυτικού τύπου. Ο Βασιλιάς Πέτρος Α έγινε σταδιακά πολύ δημοφιλής για τη δέσμευσή του στην κοινοβουλευτική δημοκρατία που, παρά την επιρροή ορισμένων στρατιωτικών κλικών στην πολιτική ζωή, λειτούργησε σωστά. Το Σύνταγμα του 1903 ήταν μια αναθεωρημένη εκδοχή εκείνου του 1888, με βάση το Βελγικό Σύνταγμα του 1831, θεωρούμενο ως ένα από τα πιο φιλελεύθερα στην Ευρώπη. Οι κυβερνήσεις εκλέγονταν από την κοινοβουλευτική πλειοψηφία, κυρίως από το [[Λαϊκό Ριζοσπαστικό κόμμα Σερβίας|Λαϊκό Ριζοσπαστικό Κόμμα]] με επικεφαλής το [[Νικόλα Πάσιτς]] και το Ανεξάρτητο Ριζοσπαστικό Κόμμα με επικεφαλής το [[Λιούμπομιρ Στογιάνοβιτς]]. Ο ίδιος ο βασιλιάς Πέτρος τάχθηκε υπέρ μιας ευρύτερης κυβέρνησης συνασπισμού που θα ενίσχυε τη Σερβική δημοκρατία και θα συνέβαλε στην ανεξάρτητη πορεία της εξωτερικής πολιτικής. Σε αντίθεση με τη φιλοαυστριακή δυναστεία των Ομπρένοβιτς, ο Βασιλιάς Πέτρος Α΄ βασιζόταν στη Ρωσία και τη Γαλλία, γεγονός που προκαλούσε την αυξανόμενη εχθρότητα της επεκτατικών διαθέσεων Αυστροουγγαρίας. Ο βασιλιάς Πέτρος Α΄ της Σερβίας πραγματοποίησε δύο επίσημες επισκέψεις στην Αγία Πετρούπολη και το Παρίσι το 1910 και το 1911 αντίστοιχα, χαιρετιζόμενος ως ήρωας τόσο της δημοκρατίας όσο και της εθνικής ανεξαρτησίας στα προβληματικά Βαλκάνια.
Η βασιλεία του Πέτρου Α, από το 1903 έως το 1914, μνημονεύεται ως "Χρυσή Εποχή της Σερβίας", λόγω των απεριόριστων πολιτικών ελευθεριών, του ελεύθερου Τύπου και της πολιτιστικής υπεροχής μεταξύ των [[Νότιοι Σλάβοι|Νότιων Σλάβων]], που τελικά έβλεπαν στη δημοκρατική Σερβία ένα [[Ιταλική ενοποίηση|Πεδεμόντιο]] των Νότιων Σλάβων.{{sfn|Norris|2008|p=87}} Ο Βασιλιάς Πέτρος Α΄ υποστήριξε το κίνημα της ενοποίησης της Γιουγκοσλαβίας, φιλοξενώντας στο Βελιγράδι διάφορες πολιτιστικές συγκεντρώσεις. Η Μεγάλη Σχολή του Βελιγραδίου αναβαθμίστηκε στο [[Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου]] το 1905, με ακαδημαϊκούς διεθνούς φήμης, όπως οι Γιόβαν Τσβίγιτς, Μιχαήλο Πέτροβιτς, Σλόμπονταν Γιοβάνοβιτς, Γιόβαν Μ. Ζούγιοβιτς Μπόγκνταν Πόποβιτς, Γιόβαν Σκέρλιτς, Σίμα Λόζανιτς, Μπράτισλαβ Πετρονίγεβιτς και αρκεςτοί άλλοι. Ο βασιλιάς Πέτρος Α΄ απέκτησε τεράστια δημοτικότητα μετά τους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]]το 1912 και το 1913, που από την άποψη των Σέρβων και των Νότιων Σλάβων ήταν σπουδαία επιτυχία, με τις θεαματικές στρατιωτικές νίκες επί των Οθωμανών και την επακόλουθη απελευθέρωση της «Παλαιάς Σερβίας» ([[Βιλαέτι του Κοσσυφοπεδίου]]) και της κατοικούμενης κυρίως από Σλάβους Μακεδονίας ([[Βιλαέτι του Μοναστηρίου]]). Η έκταση της Σερβίας διπλασιάστηκε και το κύρος της μεταξύ των Νότιων Σλάβων (κυρίως Κροατών και Σλοβένων και των Σέρβων της Αυστροουγγαρία, της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, της Βοϊβοντίνας, των Στρατιωτικών Παραμεθορίων, της Δαλματίας, της Σλαβονίας κ.λπ.) αυξήθηκε σημαντικά με τον Πέτρο Α΄ ως το κύριο σύμβολο αυτής της πολιτικής και πολιτιστικής επιτυχίας. Μετά τη σύγκρουση μεταξύ των στρατιωτικών και πολιτικών αντιπροσώπων την άνοιξη του 1914 ο Βασιλιάς Πέτρος επέλεξε να «συνταξιοδοτηθεί» λόγω της κακής υγείας του, μεταβιβάζοντας στις 11/24 Ιουνίου 1914 τα βασιλικά προνόμιά του στο δεύτερο γιο του, νόμιμο διάδοχο του Στέμματος Πρίγκιπα Αλέξανδρο.
Ο Βασιλιάς, περνώντας τον περισσότερο χρόνο του σε διάφορες Σερβικές λουτροπόλεις, παρέμεινε σχετικά αδρανής κατά τον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]], παρόλο που περιστασιακά, όταν η στρατιωτική κατάσταση γινόταν κρίσιμη, επισκεπτόταν τα χαρακώματα στην πρώτη γραμμή για να ελέγξει το ηθικό των στρατευμάτων του. Η επίσκεψή του στη γραμμή του πυρός πριν από τη μάχη της Kολούμπαρα στα τέλη του 1914 ενίσχυσε το ηθικό των υποχωρουσών Σερβικών δυνάμεων και προανήγγειλε μια αντεπίθεση και λαμπρή νίκη εναντίον των αριθμητικά υπέρτερων αυστροουγγρικών δυνάμεων. Σε μια άλλη αλησμόνητη επίσκεψη το 1915 ο Βασιλιάς Πέτρος, τότε 71 ετών, πήρε ένα τουφέκι και πυροβόλησε κατά των εχθρικών στρατιωτών. Μετά την εισβολή στη Σερβία των κοινών δυνάμεων της Γερμανίας, της Αυστροουγγαρίας και της Βουλγαρίας τον Οκτώβριο του 1915, ο Βασιλιάς Πέτρος Α΄ οδήγησε το στρατό και δεκάδες χιλιάδες άμαχους πρόσφυγες μέσω των ψηλών βουνών της Αλβανίας στην Αδριατική θάλασσα με "ένα Γολγοθά που λίγοι λαοί γνώρισαν".<ref>R. Wolfson "Years of Change. European History 1890–1945"</ref> [24]
Μετά τη δραματική υποχώρηση το δριμύ χειμώνα μέσω του εχθρικού περιβάλλοντος των αλβανικών ορεινών περιοχών από το [[Πρίζρεν]] μέχρι τις αλβανικές ακτές, στην οποία χάθηκαν πάνω από 100.000 ζωές, ο Βασιλιάς και ο στρατός του, εξαντλημένοι από το κρύο και την πείνα, μεταφέρθηκαν τελικά από τους Συμμάχους στην Κέρκυρα στις αρχές του 1916. Κατά τον υπόλοιπο Α Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Βασιλιάς Πέτρος Α, που είχε ήδη πολύ κακή υγεία, παρέμεινε στο ελληνικό νησί της Κέρκυρας, που έγινε έδρα της εξόριστης σερβικής κυβέρνησης μέχρι το Δεκέμβριο του 1918.
Την 1η Δεκεμβρίου 1918 ο Βασιλιάς Πέτρος Α΄ ανακηρύχθηκε βασιλιάς των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων. Παρέμεινε στο εξωτερικό μέχρι τον Ιούλιο του 1919 και επέστρεψε στο Βελιγράδι, όπου πέθανε το 1921, σε ηλικία 77 ετών. Τάφηκε επίσημα στο πατρικό του στο Οπλενατς,σ την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου στην περιοχή της Τοπόλα στην Κεντρική Σερβία, όπου ο παππούς του Kαραγιώργης, ο ιδρυτής της δυναστείας, ξεκίνησε μια μεγάλη εξέγερση κατά των Οθωμανών το 1804.
| |||