Εμμανουήλ Παππάς Σερρών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

'''βάζει'''=πρόκειται για ένα ρήμα πιθανότατα αρχαίας προέλευσης που χρησιμοποιείται πάντοτε απρόσωπα, είτε στον ενεστώτα ή στον Αόριστο ως "έβαξι" ή και στο Μέλλοντα ως "θα βάξει" με τη σημασία του "κάνει θόρυβο, ακούγεται δυνατά, ακούγεται κάποιος παράξενος ήχος". Π.χ. όταν ακούγεται κάποιος παράξενος θόρυβος: "Τι είναι αυτό που βάζει έτσι;"=Τι είναι αυτό που ακούγεται έτσι/κάνει τέτοιο θόρυβο ή "τι έβαξε έτσι;"=τι ακούστηκε έτσι/έκανε τέτοιο θόρυβο". Στον Μέλλοντα χρησιμοποιείται σε φράσεις όπως "αν σου δώσω μια στη μούρη ξέρεις πώς θα βάξει;"=ξέρεις πώς θα ακουστεί/τι δυνατό θόρυβο θα κάνει. Υπάρχει επίσης και το ουσιαστικό "βάξμου/βάξιμο"=δυνατός θόρυβος, ήχος, βουή κ.τ.λ. Όλα αυτά πιθανότατα προέρχονται από τα αρχαία "βάζω"=μιλώ, λέω και "βάξις"=ομιλία,φήμη.

[https://books.google.gr/books?id=R-zVabafOucC&hl=el&hl=el&pg=PA266]

 

'''γλέφαρο'''=μέτωπο, από το αρχαίο "γλέφαρον" (δωρικός τύπος του "βλέφαρον") με την ίδια ακριβώς σημασία .

 

'''έβα και έιβα'''=θαυμαστικό επιφώνημα, όπως το πω πω! Πιθανότατα από το αρχαίο θαυμαστικό επιφώνημα βαβαί.

 

'''Θρασιάς'''=ένας κρύος βορειοδυτικός άνεμος που πνέει τον χειμώνα. Απο το αρχαίο Θρασκίας με την ίδια σημασία, που αναφέρει και ο Αριστοτέλης στα "Μετεωρολογικά" του.

 

'''παταύρα'''=πολύ λεπτή σανίδα που χρησιμοποιείται στην κατασκευή των κεραμοσκεπών, καθώς με αυτές καλύπτεται το κενό διάστημα ανάμεσα στα χοντρά δοκάρια και στη συνέχεια πάνω τους τοποθετούνται τα κεραμίδια. Από το αρχαίο "πέτευρον" που σήμαινε κατά τον Ησύχιο "σανίς εφ' ης αι όρνεις κοιμώνται".

 

'''πνάκ(ι)'''=το πιάτο, φυσικά από το αρχαίο "πινάκιον" (βλ. τη βιβλική φράση "αντί πινακίου φακής").

 

'''προμηθεύω'''=συμβουλεύω. Βλέπουμε ότι το ρήμα αυτό έχει διατηρήσει περίπου την αρχαία του σημασία, όπως αυτή εκφράζεται στις λέξεις "προμήθεια", "προμήθης", "προμηθεύομαι", "Προμηθεύς" κ.τ.λ.

 

'''σφάλακας'''=τυφλοπόντικας, και μεταφορικά ο πολύ κοντός άνθρωπος. Από το αρχαίο σπάλαξ (και ασπάλαξ).

 

'''φτίνα'''=είδος πήλινου δοχείου,από το αρχαίο "βυτίνη" και "πυτίνη".

 

'''χλιάρι'''=κουτάλι, από το αρχαίο κοχλιάριον με την ίδια σημασία.