Νίκολα Πάσιτς: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 79:
Παρά το γεγονός ότι απομακρύνθηκε από την κυβέρνηση, ως ο πιο έμπειρος πολιτικός ο Νίκολα Πάσιτς ήταν ο κύριος διαπραγματευτής για το νέο κράτος κατά τη [[Σύνοδος Ειρήνης του Παρισιού (1919)|Συνδιάσκεψη Ειρήνης του Παρισιού]] του 1919. Σε μια προσπάθεια να εξασφαλίσει τη μαξιμαλιστική ατζέντα του αντιβασιλέα, δεν προώθησε το ζήτημα του Τσεχικού Διαδρόμου, της [[Τιμισοάρα]]ς και του [[Σέγκεντ]], κατάφερε να εξασφαλίσει τα σύνορα με την Αλβανία και τη Βουλγαρία, αλλά απέτυχε να προσαρτήσει το [[Ριέκα|Φιούμε]] (που έγινε ανεξάρτητο κράτος) και το μεγαλύτερο μέρος της [[Καρινθία]]ς (που παρέμεινε τμήμα της Αυστρίας). Την εποχή που ο [[Μπενίτο Μουσολίνι]] επιθυμούσε να τροποποιήσει τη Συνθήκη του Ραπάλλο, που είχε αποκόψει το ένα τέταρτο των εθνοτικά Σλοβενικών εδαφών από τα υπόλοιπα τρία τέταρτα των Σλοβένων που ζούσαν στο Βασίλειο των ΣΚΣ, προκειμένου να προσαρτήσει το ανεξάρτητο κράτος της [[Ριέκα]]ς στην Ιταλία, οι προσπάθειες του Πάσιτς για διόρθωση των συνόρων στην Ποστόινα και στην Iντρια υπονομεύθηκαν από τον αντιβασιλέα Αλέξανδρο που προτιμούσε «καλές σχέσεις» με την Ιταλία..<ref>Čermelj, L. (1955). [http://sistory.si/SISTORY:ID:12218 Kako je prišlo do prijateljskega pakta med Italijo in kraljevino SHS] (How the Friendship Treaty between Italy and the Kingdom of SHS Came About in 1924), ''Zgodovinski časopis'', 1-4, p. 195, Ljubljana.</ref>
Οι εκλογές που διεξήχθησαν στις 28 Νοεμβρίου 1920 ανέδειξαν το Ριζοσπαστικό Κόμμα δεύτερο, έχοντας μόνο μια έδρα λιγότερο από το Γιουγκοσλαβικό Δημοκρατικό Κόμμα (91 με 92, αντίστοιχα, από 419 έδρες). Ωστόσο ο Πάσιτς κατάφερε να σχηματίσει συνασπισμό και έγινε πάλι πρωθυπουργός την 1η Ιανουαρίου 1921.
===Το Σύνταγμα του Βίντοβνταν===
Αμέσως μόλις άρχισαν οι συνομιλίες για τη σύσταση του νέου κράτους, δημιουργήθηκαν δύο διαμετρικά αντίθετες πλευρές, η Σερβική και η Κροατική. Τόσο ο Πάσιτς όσο και ο αντιβασιλέας Αλέξανδρος ήθελαν ένα ενιαίο κράτος, αλλά για διαφορετικούς λόγους. Ο Πάσιτς θεωρούσε ότι οι Σέρβοι θα μπορούσαν να χάσουν την πλειοψηφία στο νέο κράτος και μια μη συγκεντρωτική και ετερογενής οντότητα θα αποσυντίθετο αν ήταν ομοσπονδιακή, ενώ ο αντιβασιλέας απλά δεν ήθελε να μοιράζεται την εξουσία με άλλους, όπως αποδείχθηκε 8 χρόνια αργότερα με το πραξικόπημα που οργάνωσε.
Ο [[Στιέπαν Ράντιτς]], κορυφαίος Κροάτης πολιτικός θεωρούσε ότι ένα κοινό Σερβοκροατικό κράτος θα αποτελούσε προσωρινή λύση στο δρόμο προς την ανεξαρτησία της Κροατίας και ζητούσε μια ομοσπονδιακή δημοκρατία. Καθώς ο Πάσιτς είχε πλειοψηφία στη συνέλευση, το νέο σύνταγμα εγκρίθηκε τη ''Βίντοβνταν'' (Ημέρα του Αγίου Βίτου), στις 28 Ιουνίου 1921, οργανώνοντας το βασίλειο των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων ως κοινοβουλευτική (αν και πλήρως ενιαία) μοναρχία, καταργώντας ακόμη και τα εναπομείναντα ψήγματα αυτονομίας που είχαν η Σλοβενία, η Κροατία, η Δαλματία, το Μαυροβούνιο, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη και η Βοϊβοντίνα (επαρχιακές κυβερνήσεις). Στις αρχές της δεκαετίας του 1920 η Γιουγκοσλαβική κυβέρνηση του Πρωθυπουργού Πάσιτς χρησιμοποίησε αστυνομική πίεση σε ψηφοφόρους και εθνοτικές μειονότητες, κατάσχεση φυλλαδίων της αντιπολίτευσης<ref name="Balkan Politics">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,846181,00.html Balkan Politics], ''[[TIME Magazine]]'', 31 March 1923.</ref> και άλλα μέτρα εκλογικής νοθείας για να διατηρήσει την αντιπολίτευση, κυρίως τους Κροάτες αυτονομιστές, μειοψηφία στο Γιουγκοσλαβικό κοινοβούλιο<ref name="Elections">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,719894,00.html Elections], ''[[TIME Magazine]]'', 23 February 1925.</ref><ref name="The Opposition">[http://www.time.com/time/magazine/article/0,9171,720153,00.html The Opposition], ''[[TIME Magazine]]'', 6 April 1925.</ref>
[[File:Belgrad Nikola Pašić Grab.JPG|thumb|Ο τάφος του Πάσιτς στο Βελιγράδι]]
Ο Πάσιτς παρέμεινε Πρωθυπουργός μέχρι τις 8 Απριλίου 1926, με σύντομο διάλειμμα 27 Ιουλίου 1924 ως 6 Νοεμβρίου 1924, όταν επικεφαλής της κυβέρνησης ήταν ο [[Λιούμπομιρ Νταβίντοβιτς|Λιούμπα Νταβίντοβιτς]]. Αφού παραχώρησε προσωρινά το αξίωμα του στον κομματικό του σύντροφο Nίκολα Ουζούνοβιτς, ο, βασιλιάς πλέον, Αλέξανδρος αρνήθηκε να ξαναδιορίσει τον Πάσιτς χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα τα σκάνδαλα του γιου του Πάσιτς Ράντε. Την επόμενη ημέρα, στις 10 Δεκεμβρίου 1926, ο Νίκολα Πάσιτς υπέστη καρδιακή προσβολή και πέθανε στο Βελιγράδι, περίπου μια εβδομάδα πριν από τα 81α γενέθλιά του. Ετάφη στο Νοβο Γκρόμπλιε (Νέο Κοιμητήριο) του Βελιγραδίου.
==Αντικομμουνιστής==
Ο Πάσιτς κατηγορήθηκε ευρέως από τους Κομμουνιστές ότι τους εμπόδισε να συμμετάσχουν στην πολιτική ζωή μετά τις εκλογές του 1920 και τη σειρά τρομοκρατικών επιθέσεων από Κομμουνιστές σε κυβερνητικούς αξιωματούχους και γιατί απαγόρευσε το Κομμουνιστικό Κόμμα, κηρύσσοντάς το επισήμως εγκληματική οργάνωση στις 21 Αυγούστου 1921. Μετά το 1945 καταδικάστηκε από τις νέες Κομμουνιστικές αρχές και χαρακτηρίστηκε ηγέτης του "ηγεμονισμού της μεγάλης Σερβίας", με πλήρη αποσιώπηση των επιτευγμάτων του στην οικοδόμηση της νεότερης Σερβίας.
==Σερβική ηγεμονία==
Έχει επικριθεί λόγω της ενιαίας συγκρότησης του Βασιλείου της Γιουγκοσλαβίας και της άποψης ότι οι Σέρβοι, όντας πλειοψηφία, θα έπρεπε να έχουν πάντα τον ηγετικό ρόλο. (Εκτός από το Σλοβένο [[Άντον Κόροσετς]] το 1928-29, όλοι οι πρωθυπουργοί, 1918-41, ήταν Σέρβοι.)
Αντίθετος από την αρχή στο συλλογικό Νοτισλαβικό κράτος, κατηγορήθηκε ότι προώθησε την ατζέντα της [[Μεγάλη Σερβία|Μεγάλης Σερβίας]], εθνικιστικής ιδέας συγκεντρωτικής εξουσίας στα χέρια του Βελιγραδίου. Ο Κροάτης Κομμουνιστής θεωρητικός Oτοκαρ Κερσόβανι έγραψε το εξής για τον Πάσιτς: "Το όνομά του θα παραμείνει στην ιστορία περισσότερο επειδή συνδέεται με ιστορικά γεγονότα και όχι επειδή τα ιστορικά γεγονότα συνδέονται με το όνομά του".
== Πηγές ==
| |||