Σαμανισμός: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Με τον γενικό όρο '''Σαμανισμός''' εννοείται ένα πολύπλοκο [[λατρεία|λατρευτικό]] και μαγικο-[[θρησκεία|θρησκευτικό]] κίνημα που διαμορφώνεται γύρω από την τεχνική της [[έκσταση|έκστασης]]<ref>Eliade Mircea, ''Σαμανισμός'', 17.</ref>. Θεωρείται [[Μυστικισμός|μυστικιστική]] εμπειρία και δεν είναι θρησκεία ή φιλοσοφία καθώς εμφανίζεται πριν από αυτές<ref name="ublado">{{cite book|author=Nicola Ubaldo|title=Εικονογραφημένος Άτλας της Φιλοσοφίας|publisher=Εκδόσεις Ενάλιος|url=http://www.enalios.gr/product_info.php?cPath=47&products_id=410&osCsid=da1tl3tlu06hn0hargk0cu8nlkne2idn|year=2007|page=18|isbn=978-960-536-349-9}}</ref>. Εξ αιτίας της ευρείας [[γεωγραφία|γεωγραφικής]] του εξάπλωσης -[[Βόρεια Αμερική]], [[Νότια Αμερική]], [[Σιβηρία]], [[Ινδονησία]], [[Ωκεανία]] κ.λπ.- ο Σαμανισμός δεν παρουσιάζει ομοιομορφία ως προς τη λατρευτική πρακτική του. Κεντρικό πρόσωπο στον Σαμανισμό είναι ο σαμάνος (šamán) ως ιερέας, μάγος-γιατρός και αρχηγός ενίοτε της οικογενειακής θρησκείας<ref>Η λέξη σαμάνος προέρχεται από τη σιβηρική Τουνγκούς και σημαίνει κυριολεκτικά ''εκείνος/η που γνωρίζει''. Αναφέρεται ενίοτε και ως ρίζα η [[Σανσκριτική γλώσσα|σανσκριτική]] ''σραμάνα'' ή την Παλική σαμάνα. Ωστόσο οι σαμάνα περιγράφονται ως ασκητές, μάλλον, παρά σαμάνοι με την κλασική έννοια του όρου.</ref>. Επιχειρώντας [[ψυχολογία|ψυχολογική]] προσέγγιση του όρου ο [[Τζόζεφ Ηλιας ΜαγκαναρηςΚάμπελ]] ορίζει τον σαμάνο ως άτομο αρσενικού ή θηλυκού φύλου που έχει στραφεί στον κόσμο του ασυνείδητου, εξαιτίας έντονης ψυχολογικής εμπειρίας.<ref>Campbell J. ''The Power of Myth'', 86</ref> Η βάση της σαμανικής πρακτικής είναι αρχέγονα [[ανιμισμός|ανιμιστική]], αν και διακρίνεται για τις [[κοσμολογία|κοσμολογικές]] της θεωρήσεις σε διαφορετικές τοπικές σαμανικές παραδόσεις.