Κωνσταντινούπολη: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Η '''Κωνσταντινούπολη''' ([[τουρκικά]]: ''İstanbul'', {{IPA|isˈtɑnbuɫ||Istanbul pronunciation.ogg}}, '''Ιστάνμπουλ''') είναι η μεγαλύτερη πόλη της [[Τουρκία|Τουρκίας]], αποτελώντας το οικονομικό, πολιτιστικό και ιστορικό κέντρο της χώρας. Η Κωνσταντινούπολη είναι διηπειρωτική πόλη στην [[Ευρασία]], με το ιστορικό και εμπορικό κέντρο να βρίσκεται στην ευρωπαϊκή πλευρά και περίπου το ένα τρίτο του πληθυσμού να ζει στην ασιατική πλευρά της Ευρασίας. Με πληθυσμό 14,38 εκατομμύρια κατοίκους, η πόλη αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους αστικούς οικισμούς στην Ευρώπη και ο μεγαλύτερος στη [[Μέση Ανατολή]] καθώς και μία από τις μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου.<ref>Karen Mossberger, Susan E. Clarke, Peter John, ''[https://books.google.gr/books?id=VUsWTwPe3fIC&printsec=frontcover&dq=isbn:9780195367867&hl=el&sa=X&ei=_Uw7VZ_FOcKsUePmgbAH&ved=0CB8Q6AEwAA#v=onepage&q&f=false The Oxford Handbook of Urban Politics]'', σελ. 145, Oxford Handbooks in Politics and International Relations, Οξφόρδη: Oxford University Press (2012) ISBN 978-0-19-536786-7</ref> Η πόλη βρίσκεται εντός των ορίων του ομώνυμου [[Μητροπολιτικός δήμος της Κωνσταντινούπολης|μητροπολιτικού δήμου]].

 

 

Στη μακραίωνη ιστορία της υπήρξε πρωτεύουσα τεσσάρων διαδοχικών αυτοκρατοριών: της [[Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Ρωμαϊκής]], της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]] ([[324]] -[[1453]]), της βραχύβιας [[Λατινική Αυτοκρατορία|Λατινικής]] (1204-1261) και της [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανικής]] ([[1453]]-[[1922]]) με συνέπεια την ανάδειξη πολιτισμών σε μια σύμμεικτη σήμερα παρουσία. Ως πρωτεύουσα της [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινής Αυτοκρατορίας]] υπήρξε κέντρο του ελληνικού στοιχείου για περισσότερο από χίλια χρόνια. Οι ιστορικές περιοχές της πόλης, με σημαντικά μνημεία, ανήκουν από το 1985 στον κατάλογο [[Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς|μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς]] της [[UNESCO]]<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/356 UNESCO | Historic Areas of Istanbul]</ref>. Στα σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης ανήκουν η [[Αγία Σοφία (Κωνσταντινούπολη)|Αγία Σοφία]], το [[Επταπύργιο (Κωνσταντινούπολη)|Επταπύργιο]] και τα [[Τείχη της Κωνσταντινούπολης|βυζαντινά τείχη]], ο ναός και η πηγή της [[Ζωοδόχος Πηγή του Μπαλουκλή|Ζωοδόχου Πηγής]], το κτίριο του [[Πατριαρχείο Κωνσταντινούπολης|Πατριαρχείου]], το [[Φανάρι]] καθώς και το ανάκτορο [[Τοπ Καπί]], το [[Τέμενος Σουλεϊμανιγιέ|τζαμί του Σουλεϊμάν]] και το [[Μπλε Τζαμί|τζαμί του Σουλτάνου Αχμέτ]] («Μπλε τζαμί»).

 

{{κύριο|Ονομασίες της Κωνσταντινούπολης}}

Η πόλη ονομαζόταν από την ίδρυσή της το 658/7 π.Χ. έως και το 330 μ.Χ. [[Βυζάντιο]]. Το 196 μ.Χ και για σύντομο χρονικό διάστημα, έλαβε επίσης την ονομασία ''Augusta Antonina'' από τον αυτοκράτορα [[Σεπτίμιος Σεβήρος|Σεπτίμιο Σεβήρο]], προς τιμή του γιου του Αντωνίου<ref>"Istanbul." ''Encyclopædia Britannica''. 2009. Encyclopædia Britannica Online. 2009</ref>. Ο αυτοκράτορας [[Κωνσταντίνος Α΄]], στα εγκαίνιά της το 330, την μετονόμασε ''Nova Roma'' (ελλ. Νέα Ρώμη)<ref>Cyril Mango, ''The Oxford history of Byzantium'', Oxford University Press, 2002, σ. 1</ref>, όνομα που όμως δεν επικράτησε, καθώς η πόλη έγινε γρήγορα γνωστή ως ''Κωνσταντινούπολη'' (=πόλη του Κωνσταντίνου), από το όνομα του ιδρυτή της<ref>Freely, 5</ref><ref>Jennifer Speake, ''Literature of Travel and Exploration'', Taylor & Francis, 2003, σ. 160</ref>. Όπως παραδίδει ο ιστορικός [[Σωκράτης ο Ιστορικός|Σωκράτης]], στην ''Εκκλησιαστική Ιστορία'', η ονομασία Νέα Ρώμη κατοχυρώθηκε δια νόμου<ref>Σωκράτης, ''Εκκλησιαστική Ιστορία'', Ι.16</ref> και φαίνεται πως απηχούσε ένα ρητορικό παραλληλισμό μεταξύ [[Αρχαία Ρώμη|Ρώμη]]ς και Κωνσταντινούπολης<ref>Dagron, 51-52</ref>. Άλλες ονομασίες που της αποδόθηκαν είναι «Βασιλεύουσα», «Βασιλίς των πόλεων», «Μεγαλόπολις» και «Επτάλοφος», ενώ αναφορά γίνεται και στο όνομα «Ανθούσα» [Florentia]<ref>Gilles, Pierre [Petrus Gyllius]. ''The antiquities of Constantinople'' [De topographia Constantinopoleos] (μτφρ. John Ball), London: 1729</ref>.

To [[κλίμα]] της Κωνσταντινούπολης είναι τύπου Cfb και Csb στην [[ταξινόμηση κατά Köppen]] και χαρακτηρίζεται γενικά ως ήπιο, με υψηλή υγρασία. Είναι εύκρατο κλίμα που διαμορφώνεται σε ωκεάνιο στα βορειοδυτικά. Η μέση [[θερμοκρασία]] είναι 5,5&nbsp;°C το μήνα Ιανουάριο, 22&nbsp;°C τον Ιούλιο και 13,6&nbsp;°C ετησίως<ref name="worldweather">{{cite web |url=http://www.worldweather.org/014/c00047.htm |title=Weather Information for Istanbul |dateformat=dmy |accessdate=}}</ref><ref name="Eisma">Eisma, D. ''Climate change: impact on coastal habitation'',CRC Press, 1995, σ.174.</ref>. Η μέση ατμοσφαιρική κατακρήμνιση είναι αντίστοιχα 124, 34 και 844&nbsp;mm<ref name="Meteor.gov.tr">{{cite web|url=http://www.meteor.gov.tr/veridegerlendirme/yillik-toplam-yagis-verileri.aspx?m=ISTANBUL |title=Yıllık Toplam Yağış Verileri - Meteoroloji Genel Müdürlüğü |publisher=Meteor.gov.tr |date= |accessdate=2010-05-19}} {{cite web|url=http://www.dmi.gov.tr/sondurum/en-dusuk-sicakliklar.aspx?t=t&gun=120131&ind=1&s=NM&f= |title=Ölçülen En Düşük Sıcaklıklar: 30.01.2012 06:00 - 31.01.2012 06:00 (UTC) - Meteoroloji Genel Müdürlüğü |publisher=Meteor.gov.tr |date= |accessdate=2011-01-31}}</ref>. Οι βροχοπτώσεις είναι συχνές καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου ενώ από τον Δεκέμβριο ως και τον Μάρτιο καταγράφεται επίσης περιστασιακή χιονόπτωση, αλλά γενικά η κάλυψη χιονιού είναι πρόσκαιρη<ref>{{cite web|url=http://www.wordtravels.com/Cities/Turkey/Istanbul/Climate/ |title=Istanbul climate and weather Turkey, Istanbul Rainfall Temperature Climate and Weather |publisher=Wordtravels.com |date=2009-04-28 |accessdate=2009-05-05}}</ref>. Λόγω της μεγάλης έκτασής της, η Κωνσταντινούπολη χαρακτηρίζεται από κλιματική ποικιλομορφία. Η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει ποτέ καταγραφεί στην πόλη είναι -16.1&nbsp;°C ([[9 Φεβρουαρίου]] [[1927]]) και η υψηλότερη 40,5&nbsp;°C ([[12 Ιουλίου]] [[2000]])<ref>[http://www.meteorologyclimate.com/extreme-temperature-records.htm Extreme Temperature Records Worldwide - Istanbul]</ref>.

 

<center>

{| class="wikitable" style="font-size:90%; width:100%; border:0; text-align:center; line-height:120%;"

| style="text-align:center;" colspan="14"|'''Κωσταντινούπολη, {{TUR}}'''