Σάμος: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Αναίρεση έκδοσης 7208462 από τον 94.66.221.79 (Συζήτηση) Ετικέτα: Αναίρεση |
προσθήκη "Καρμανιόλοι" και σχετική Βιβλιογραφία |
||
Γραμμή 422:
[[File:Flag of the Administration of Samos.svg|thumb|right|180px|Η σημαία του «[[Στρατοπολιτικόν Σύστημα Σάμου|Στρατοπολιτικού Συστήματος]]» της Σάμου το 1821]]
Η Σάμος κατά τη διάρκεια των αιώνων που ακολούθησαν την πτώση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας έχασε τον πληθυσμό της και για μία μεγάλη περίοδο παρέμεινε σχετικά έρημη. Οικίσεις διατηρήθηκαν στις ορεινές περιοχές του [[Κέρκης|Κέρκη]] και της [[Άμπελος Σάμου|Αμπέλου]]. Κατά τη διάρκεια της εποχής τη «ερήμωσης» στη Σάμο λειτούργησαν ναυπηγεία του τουρκικού στόλου. Το νησί ξανακατοικήθηκε από τον 16<sup>ο</sup> αιώνα χάρη σε ένα οθωμανικό πρόγραμμα εποικισμού το οποίο έφερε κατοίκους από γειτονικά νησιά και από τη Μικρά Ασία. Συγκεκριμένα, με την άδεια του Σουλτάνου [[Σουλεϊμάν Α΄ ο Μεγαλοπρεπής|Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς]], μετά το 1550 οι Τούρκοι αποφασίζουν τον εποικισμό του νησιού. Με πρωτοβουλία του ναυάρχου [[Κιλίτζ Αλή Πασάς|Κιλίτζ Αλή]] και με τη βοήθεια του Πάτμιου [[Νικολάος Σαρακίνης|Νικολάου Σαρακίνη]] ξεκινά μια νέα περίοδος.<ref name=":0" /> Η παροχή προνομίων και η απαγόρευση εγκατάστασης μουσουλμάνων στο νησί δημιουργεί ελκυστικό κλίμα για την επιστροφή μεγάλου μέρους του πληθυσμού (Σάμιοι που είχαν φύγει και άλλοι Έλληνες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ενδεικτικά Εύβοια, Πήλιο, Ήπειρος). Τότε δημιουργήθηκαν σταδιακά οι περισσότεροι από τους σημερινούς οικισμούς. Κατά τον 18<sup>ο</sup> αιώνα, ένα εκτεταμένο δίκτυο χωριών απλωνόταν σε όλη την έκταση του νησιού. Πρωτεύουσα ήταν η Χώρα και το κυριότερο λιμάνι ήταν το [[Πυθαγόρειο Σάμου|Τηγάνι]] (σημερινό Πυθαγόρειο). Σταδιακά άρχισαν να αναπτύσσονται το [[Βαθύ Σάμου|Βαθύ]] και [[Καρλόβασι]] που έναν αιώνα αργότερα επρόκειτο να μετασχηματιστούν σε αστικά κέντρα.
Ένα σημαντικό ιστορικό γεγονός διαδραματίστηκε στην Σάμο προς το τέλος της περιόδου της Τουρκοκρατίας και πριν την Έναρξη της Επανάστασης του 1821. Το Κοινωνικό Κίνημα των "Καρμανιόλων".<ref name=":2">{{Cite journal|url=http://www.sudoc.abes.fr/xslt/DB=2.1//SRCH?IKT=12&TRM=156872641&COOKIE=U10178,Klecteurweb,I250,B341720009+,SY,NLECTEUR+WEBOPC,D2.1,Ecc3d56ab-305,A,H,R84.205.231.40,FY|title=Το κίνημα των "Καρμανιόλων" στη Σάμο 1805-1812 : με ανέκδοτα έγγραφα|last=Σεβαστάκης|first=Αλέξης|date=1996|journal=|accessdate=|issue=|doi=|volume=|pages=|issn=}}</ref>
'''[[Καρμανιόλοι|Kαρμανιόλοι,]]''' ονομάζονταν τα μέλη ενός λαϊκού επαναστατικού κινήματος που εκδηλώθηκε στη Σάμο λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της [[Ελληνική Επανάσταση του 1821|Επανάστασης του 1821]].
Οι Καρμανιόλοι ήλθαν σε αντιπαράθεση με τους "Καλικαντζάρους", δηλ. τους [[Προεστοί|προεστούς]] της Σάμου οι οποίοι είχαν συμμαχήσει με την τουρκική εξουσία. Λόγω της απουσίας Τούρκων γαιοκτημόνων και γενικά λόγω της ασθενούς παρουσίας Τούρκων στη Σάμο, η Σαμιακή Επανάσταση απέκτησε έναν ιδιαίτερο ενδο-ελληνικό κοινωνικό και ταυτόχρονα εθνικό χαρακτήρα. Κατά μία εκτίμηση, η Επανάσταση της Σάμου συνιστά ένα επιτυχημένο υπόδειγμα επαναστατικής διαδικασίας και ολοκληρωμένης έκφρασης του [[Νεοελληνικός Διαφωτισμός|ελληνικού Διαφωτισμού]], όπου τα δάνεια από τη [[Γαλλική Επανάσταση]] εντάσσονται οργανικά στον ιδεολογικό καμβά του ελληνικού κόσμου.
Το όνομα «Καρμανιόλοι», ήταν ήδη σε χρήση στα [[Επτάνησα]] και μάλλον το έφεραν στη Σάμο Επτανήσιοι έμποροι και ναυτικοί, οι οποίοι προς το τέλος του 18ου αιώνα σχηματίζουν αξιόλογη παροικία στη Σάμο. Σύμφωνα με τις πηγές αυτό που έδωσε το όνομα «Καρμανιόλοι» στη ριζοσπαστική αυτή ο ομάδα, ήταν «ο χορός της καρμανιόλας», τον οποίο χόρευαν και οι εξεγερμένοι Γάλλοι κατά τη λεγόμενη περίοδο της «τρομοκρατίας». Κάποιοι Σαμιώτες ναυτικοί, συνεπαρμένοι από την ιδέα της επανάστασης τον δίδαξαν στη φτωχολογιά του νησιού και από τότε έγινε σύμβολο της ρήξης των περισσότερων κατοίκων του νησιού με τους παραδοσιακούς [[Δημογέροντας|δημογέροντες]].
'''Οι Καρμανιόλοι''' διεκδίκησαν την τοπική κοινοτική ηγεσία, την πήραν το [[1805]] και την κράτησαν μέχρι το [[1812]]. Οι παλαιοί πρόκριτοι, που ονομάζονταν σκωπτικά «Καλικάντζαροι» θα αντιδράσουν λυσσαλέα για να πετύχουν την εμπλοκή του Οθωμανικού παράγοντα. Οι Οθωμανοί αξιωματούχοι, αν και αρχικά κινήθηκαν εναντίον του κινήματος, αποτραβήχτηκαν γρήγορα. Κατανόησαν μάλλον ότι σκοπός του κινήματος δεν ήταν η ανατροπή της επικυριαρχίας τους, αλλά η αλλαγή των εσωτερικών συσχετισμών του «κοινού». Το τίμημα που καταβλήθηκε από τους Καρμανιόλους ήταν η φυλάκιση και εξορία του ηγέτη τους Λυκούργου Λογοθέτη με χαλκευμένες κατηγορίες και η κατατρομοκράτηση του πληθυσμού από τουρκικά στίφη, πριν ακόμα αποφασίσει ο Οθωμανικός παράγοντας να απεμπλακεί από την εσωτερική διένεξη. <ref name=":2" /><ref>{{Cite book|title=Επιδράσεις στα Σαμιακά πράγματα της Γαλλικής επανάστασης, , της Φιλικής εταιρίας και του συντάγματος του Ρήγα, Περιοδικό "Σύγχρονα Θέματα" (ανάτυπο)|first=Αλέξης ().|last=Σεβαστάκης|isbn=|year=1965|location=|page=}}</ref><ref>{{Cite book|title=Οι Καρμανιόλοι στην επανάσταση της Σάμου- Ιωάννης Λεκάτης|first=Αλέξης|last=Σεβαστάκης|isbn=|year=1980|location=Αθήνα|page=}}</ref><ref>{{Cite book|title=ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΕΚΜΟΝΤΕΡΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΣΑΜΙΑΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ|first=Αλέξανδρος|last=Σταθακιός|isbn=|year=Σάμος|location=2000|page=20-32|url=https://issuu.com/stathakiosalexandros/docs/samomodern}}</ref>
====Ελληνική επανάσταση====
| |||