Κτένι Κοζάνης: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 3:
{{coord|40|10|58|N|21|46|01|E|scale:50000|format=dms|display=title}}
{{πόλη}}
Το '''Κτένι,''' είναι οικισμός σε υψόμετρο 680 μ. του [[Νομός Κοζάνης|νομού Κοζάνης]], 21 χλμ. ΝΔ της πόλης της [[Κοζάνη|Κοζάνης]] και 4 χλμ. ΒΔ από την ιστορική πόλη της [[Αιανή Κοζάνης|Αιανής]]. Διοικητικά ανήκει στον Δήμο Κοζάνης και έχει 109 κατοίκους (2001). ΕίναιΒρίσκεται κτισμένο21 στην Ανατολική πλαγιά του '''Κάστρου''' (βυζαντινής εποχής)χιλ. Τοαπό όνοματην Κτένιπόλη τοτης χρωστά[[Κοζάνη|Κοζάνης]] στη διαμόρφωσηκαι του4 εδάφουςχλμ. πουαπό παρουσιάζειτην εσοχές[[Αιανή και εξοχές και μοιάζει κτένι κτενίσματοςΚοζάνης|Αιανής]].
 
Είναι κτισμένο στην Ανατολική πλαγιά του '''Κάστρου''' (βυζαντινής εποχής) σε υψόμετρο 680 μ. Το όνομα Κτένι το χρωστά στη διαμόρφωση του εδάφους που παρουσιάζει εσοχές και εξοχές και μοιάζει κτένι κτενίσματος.
Το 1962, είχε 52 σπίτια και 63 οικογένειες. Οι κάτοικοι ανέρχονταν στους 335. Οι κύριες ασχολίες τους ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία (γιδο-πρόβατα).
 
== Ιστορία ==
Μέχρι το 1912 το διοικούσε ο [[Σουλεϊμάν πασάς]] μέσω των αντιπροσώπων του ([[Μπέης|Μπέηδων]]). Οι γεωργοί πλήρωναν το 1/10 των προϊόντων τους στην Τουρκική Εφορεία που είχε έδρα την Κοζάνη και μοίραζαν ό,τι έμενε με τον Μπέη. Οι γεωργοί λέγονταν ''τσεφτσήδες''. Οι κτηνοτρόφοι πλήρωναν ένα γορόσι για τα μικρά ζώα και πέντε για τα μεγάλα ζώα. Οι κτηνοτρόφοι ονομάζονταν ''λεκτσήδε''". Το 1912 έφυγε ο Μπέης και άφησε αντιπροσώπους. Το 1918 οι Γάλλοι έπιασαν όλους τους Μπέηδες και τους δίκασαν στη Θεσσαλονίκη. Το 1922 με την ανταλλαγή έφυγαν όλοι.
 
Το 1649 όταν οι Αλβανοί κυρίευσαν το Κάστρο και ανάγκασαν τους κατοίκους να το εγκαταλείψουν μερικοί κτηνοτρόφοι δεν έφυγαν αλλά έμειναν στις στάνες που υπήρχαν στις πλαγιές του Κάστρου και ζούσαν με τα γιδοπρόβατα που διέσωσαν από τα χέρια των Αλβανών. Οι Κτηνοτρόφοικτηνοτρόφοι αυτοί ήταν και οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού. Αργότερα ήρθαν και άλλοι κάτοικοι από τα γύρω χωριά όπως και από ένα χωριό από το Μπούρινο, ερείπια του σώζονται μέχρι σήμερα.
 
Το 1962, είχε 52 σπίτια και 63 οικογένειες. Οι κάτοικοι ανέρχονταν στους 335. Οι κύριες ασχολίες τους ήταν η γεωργία και η κτηνοτροφία (γιδο-πρόβατα).
 
=== Ιστορία του Κάστρου ===
Το '''Κάστρο''' βρίσκεται δυτικά του σημερινού χωριού πάνω σ' έναν ψηλό και απόκρημνο λόφο, όπου σώζονται ερείπια αρχαίου οικισμού-φρουρίου με συνεχή ζωή από την προϊστορική ως τη βυζαντινή εποχή<ref>[http://www.ems.gr/analytikos-katalogos-ekdoseon/makedoniki-vivliothiki/070-samsaris.html] Δ. Κ. Σαμσάρης, Ιστορική γεωγραφία της ρωμαϊκής επαρχίας Μακεδονίας (Το τμήμα της σημερινής Δυτικής Μακεδονίας), Θεσσαλονίκη 1989 (έκδ. Εταιρείας Μακεδονικών Σπουδών), σ. 145. ISBN 960-7265-01-7.</ref>. Όπως δείχνουν τα ερείπια (τείχη, δρόμοι, θεμέλια σπιτιών, δεξαμενών, υδραγωγείων και άλλων αρχαιολογικών ευρημάτων τα οποία είναι εκτεθειμένα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Αιανής χάρη στις δωρεές των κατοίκων του χωριού όπως οι Αθ. Τσιάμης, Νικ. Τσιάμης και άλλοι δωρητές) αρκετά χρόνια πριν, ήταν μία πλούσια πόλη το Κάστρο και το κρησφύγετο της επαρχίας. Ήταν χωρισμένο για την καλύτερη άμυνα και διοίκηση σε τρία διαμερίσματα. Περιμετρικά υπήρχαν ψηλά και γερά τείχη. Επίσης υπήρχαν τρεις μεγάλες Πύλες για την είσοδο στο Κάστρο και πολλοί υπόγειοι διάδρομοι. Έξω από την πόλη βρίσκονταν οι στάνες για τα χιλιάδες αιγοπρόβατα.
 
Το φθινόπωρο του 1649 οι Αλβανοί κυρίευσαν το Κάστρο. Τρεις μήνες πολεμούσαν για να το καταλάβουν. Οι εχθροί βρήκαν τις πηγές και έκοψαν την ύδρευση. Τα ζώα και οι άνθρωποι υπέφεραν από την έλλειψη νερού. Τότε ο Διοικητής της πόλης διέταξε να ετοιμαστούν όλοι και σε ανύποπτο χρόνο να εγκαταλείψουν την πόλη. Έδωσε εντολή να βγάλουν τα πέταλα από όλα τα ζώα και να τα γυρίσουν ανάποδα. Επίσης, όλοι οι άνθρωποι έβαλαν ανάποδα τα παπούτσια τους. Το βράδυ που είχε παγετό και σκοτάδι βγήκαν όλοι σιγά-σιγά έξω από ένα κρυφό μονοπάτι. Με το ξημέρωμα οι εχθροί που είδαν τα πατήματα πάνω στο χιόνι νόμισαν ότι ήρθαν ενισχύσεις - έτσι δεν πλησίασαν στα τείχη του Κάστρου για τρεις μέρες. Την τέταρτη μέρα μπήκαν στην πόλη και αφού τη λεηλάτησαν, την έκαψαν. Οι κάτοικοι που έφυγαν βρήκαν καταφύγιο στα διπλανά χωριά και φρούρια. Οι περισσότεροι μεταφέρθηκαν στην Κοζάνη. Η Ιστορία αναφέρει ότι ο [[Ιωάννης Τράντας]] με 122 οικογένειες, πολύ πλούσιος με 12.000 γίδια, εγκαταστάθηκε στην Κοζάνη στη θέση "Κρεββατάκια" στην αρχή σε σκηνές και αργότερα σε σπίτια που τα έκτισαν μόνοι τους κόβοντας ξύλα από το δάσος του Αγίου Νικολάου. Όλα αυτά γίνονται το 1649. Κατά την παράδοση υπάρχει αμύθητος θησαυρός στο Κάστρο γι αυτό κατά καιρούς διάφοροι χρυσοθήρες σκάβουν κρυφά τις νύχτες για να βρουν τον κρυμμένο θησαυρό <ref>σύμφωνα με πληροφορίες του Τσιάμη Αθ. του Ευαγγέλου</ref>.
 
== Ναοί ==