Αυτοκρατορία των Σασσανιδών: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Γραμμή 70:
Για τις ακριβείς λεπτομέρειες της πτώσης της Παρθικής Αυτοκρατορίας και της συνακόλουθης ανόδου αυτής των Σασσανιδών, οι αρχαίες πηγές είναι αντιφατικές.<ref name=Fyre461>{{Harvnb|Frye|2005|p=461}}</ref> Η Αρχή των Σασσανιδών εγκαθιδρύθηκε στην πόλη Ιστάχρ (η αρχαία ''Ίσατις'', 8 χλμ. βορειοανατολικά της [[Περσέπολη]]ς) από τον Αρδασίρ Α', απόγονο ιερέων της θεάς Αναχίτα (ιρανική θεά των υδάτων, της γονιμότητας κ.α.).
 
Η ιστορία αναλυτικότερα είχε ως εξής: Ο Παπάκ ήταν αρχηγός μιας περιοχής που ονομαζόταν Χιρ στην κεντροανατολική [[Φαρς|Περσίδα]]. Περίπου το έτος 200 μ.Χ., ο Παπάκ κατάφερε να ανατρέψει τον Γκοζίχρ, Μπαζρανγίδη κυβερνήτη της πόλης Ιστάχρ και να ανακηρύξει τον εαυτό του αρχηγό των [[Μπαζρανγίδες|Μπαζρανγιδών]] (δυναστεία ήσσονος σημασίας κυβερνητών του νοτιοδυτικού Ιράν). Η μητέρα δε του Παπάκ, Ροντάχ, ήταν η κόρη του επαρχιακού κυβερνήτη της [[Περσίς|Περσίδος]]. Ο Παπάκ και ο μεγαλύτερος γιος του, [[Σαπώρης Α΄ της Περσίας|Σαπώρης]] ([[περσική γλώσσα|περσικά]]: Σαπούρ), κατάφεραν να επεκτείνουν τη δύναμή τους σε ολόκληρη την επαρχία της [[Περσίς|Περσίδος]]. Πατέρας του Παπάκ και παππούς του Σαπώρη ήταν ο Σασσάν, απ’ όπου προήλθε και το όνομα Σασσανίδες.
 
Τα μετέπειτα γεγονότα είναι ασαφή, εξαιτίας της διφορούμενης φύσης των πηγών. Είναι σίγουρο παρόλα αυτά ότι μετά το θάνατο του Παπάκ, ένας γιος του, ο Αρδασίρ, ο οποίος εκείνο τον καιρό ήταν κυβερνήτης της πόλης με το όνομα Δαραβγίρδη (έρημη σήμερα, 10 περίπου χλμ. από τηντη σημερινή πόλη Νταράμπ στην επαρχία [[Φαρς]] του [[Ιράν]]), συγκρούστηκε με το μεγαλύτερο αδελφό του Σαπώρη για την εξουσία. Οι πηγές αναφέρουν ότι ο Σαπώρης καθώς έφευγε για να συναντήσει τον αδελφό του, σκοτώθηκε όταν η στέγη ενός κτηρίου κατέρρευσε. Το έτος 208, αφού θανάτωσε τα υπόλοιπα αδέρφια του, ο Αρδασίρ αυτοανακηρύχθηκε κυβερνήτης της Περσίδος.<ref name=Farrokh178>{{harvnb|Farrokh|2007|p=178}}</ref><ref>{{harvnb|Zarinkoob|1999|p=194&nbsp;198}}</ref>
 
Όταν ανακηρύχθηκε σάχης, ο Αρδασίρ μετέφερε την πρωτεύουσά του στα νότια της Περσίδος και ίδρυσε την πόλη Αρντασίρ-Χβαρρά (πριν Γκουρ, σημερινή Φιρουζαμπάντ). Η πόλη, καλά προφυλαγμένη από ψηλά βουνά και εύκολα υπερασπίσιμη μέσω στενών περασμάτων, έγινε το κέντρο των προσπαθειών του Αρδασίρ να κερδίσει περισσότερη εξουσία. Η πόλη ήταν περικυκλωμένη από ψηλό τείχος, πιθανόν σε αντιγραφή αυτού της Δαραβγίρδης, και στη βόρεια πλευρά περιλάμβανε ένα μεγάλο παλάτι, υπολείμματα του οποίου παραμένουν ώς σήμερα. Αφού επέβαλε την εξουσία του στην Περσίδα, ο Αρδασίρ Α' γρήγορα διεύρυνε την περιφέρειά του, απαιτώντας υποταγή από τους τοπικούς πρίγκηπες της Περσίδος, κερδίζοντας ταυτόχρονα τον έλεγχο στις γειτονικές επαρχίες [[Καρμανία]], [[Ισφαχάν|Ασπάδανα]], [[Σουσιανή]] και [[Χαρακηνή]]. Η επέκταση αυτή γρήγορα υπέπεσε στην αντίληψη του Αρτάβανου Δ', βασιλιά των Πάρθων, ο οποίος διέταξε τον κυβερνήτη της επαρχίας [[Επαρχία Χουζιστάν|Χουζιστάν]] (Σουσιανή) να κηρύξει τον πόλεμο εναντίον του Αρδασίρ το 224 μ.Χ., αλλά στις μάχες που ακολούθησαν ο Αρδασίρ υπήρξε νικητής. Σε μια δεύτερη προσπάθεια να καταστρέψει τον Αρδασίρ, ο Αρτάβανος αντιμετώπισε ο ίδιος τον Αρδασίρ στη μάχη της [[Χορμούζ]], όπου ο Αρτάβανος σκοτώθηκε. Μετά το θάνατο του Πάρθου βασιλιά, ο Αρδασίρ Α' εισέβαλε στις δυτικές επαρχίες της Παρθικής Αυτοκρατορίας.<ref>{{harvnb|Farrokh|2007|p=180}}</ref>