Βικιπαίδεια

Λίχτενσταϊν: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ Αναίρεση έκδοσης 7132463 από τον 94.66.221.206 (Συζήτηση)
Ετικέτα: Αναίρεση
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Γραμμή 74:
Το 1719, μετά την αγορά των εκτάσεων από τον οίκο των Λίχτενσταϊν, ο [[Κάρολος ΣΤ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]] εξέδωσε διάταγμα ένωσης του Σέλενμπεργκ και της κομητείας Βαντούζ, αναβαθμίζοντας τη νέα περιοχή στο καθεστώς του [[Πρικγηπάτο|Πριγκιπάτου]] με το όνομα Λίχτενσταϊν, για να τιμήσει τον πιστό οίκο. Τότε μόνο το πριγκιπάτο έγινε μέλος της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], ενώ στην πραγματικότητα οι πρίγκιπες του οίκου δεν βρέθηκαν στο νέο τους κράτος παρά μόνο μετά από 120 χρόνια.
[[Αρχείο:Schlossvaduz.jpg|thumb|left|Το [[Κάστρο της Βαντούζ]], επιβλέποντας την πρωτεύουσα, αποτελεί ακόμα κατοικία του [[Χανς Άνταμ Β΄ του Λίχτενσταϊν|Πρίγκιπα του Λίχτενσταϊν]]]]
Το [[1806]], η [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία]] παραχωρήθηκε στην εξουσία του αυτοκράτορα της Γαλλίας, [[Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας|Ναπολέοντα Α΄]], μετά τους [[Ναπολεόντειοι πόλεμοι|Ναπολεόντειους πολέμους]]. Ο νέος αυτοκράτορας διέλυσε το παλαιό καθεστώς και όλοι οι μηχανισμοί διοίκησης κατέρρευσαν. Τα νέα κράτη που προέκυψαν από τη διάλυση δεν είχαν υποχρεώσεις πέρα από τα σύνορά τους και αυτό είχε ως συνέπεια η επικράτεια του Λίχτενσταϊν να γίνει πλήρως αυτόνομη και ανεξάρτητη, με κυρίαρχη εξουσία τον ομώνυμο οίκο. Αν και το Λίχτενσταϊν αποτέλεσε μέλος της [[Συνομοσπονδία του Ρήνου|Συνομοσπονδίας του Ρήνου]], με κύριο προστάτη τον ίδιο τον Ναπολέοντα Α΄, η ζωή του σχήματος αυτού ήταν μικρή, μέχρι το 1813. Στη συνέχεια, το πριγκιπάτο συμμετείχε στη [[Γερμανική Συνομοσπονδία]] από το 1815 μέχρι το 1866, κάτω από την εποπτεία του αυτοκράτορα της Αυστρίας. Το 1818, ο [[Γιόχαν Α΄, ΠρίγκηπαςΠρίγκιπας του Λίχτενσταϊν]], παραχώρησε στην περιοχή ένα περιορισμένο καθεστώς πλήρους ανεξαρτησίας. Τότε η περιοχή δέχθηκε και την πρώτη φυσική επίσκεψη ενός μέλους του οίκου, του πρίγκηπαπρίγκιπα Αλουά, αν και η πρώτη επίσκεψη ενός πρίγκηπαπρίγκιπα με πλήρη εξουσία δεν έγινε παρά μόνο μέχρι το 1842.
 
Μέχρι το τέλος του [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκοσμίου πολέμου]] το πριγκιπάτο παρέμεινε στενά συνδεδεμένο με την [[Αυστριακή Αυτοκρατορία]] και στη συνέχεια με την [[Αυστροουγγαρία]]. Οι κυβερνώντες πρίγκιπες συνέχισαν να κατέχουν εκτάσεις στις περιοχές του Οίκου των Αψβούργων, από όπου είχαν και τα εισοδήματά τους, περνώντας τον περισσότερο χρόνο τους στα δύο παλάτια τους στη Βιέννη. Η οικονομική κρίση που ακολούθησε τον πόλεμο, ανάγκασε το πριγκιπάτο να προβεί σε τελωνειακή και νομισματική ένωση με την άλλη γείτονα χώρα, την Ελβετία. Ο στρατός του Λίχτενσταϊν είχε διαλυθεί από το 1868 για οικονομικούς λόγους. Έτσι, μετά τη διάλυση της Αυστροουγγαρίας, συμφωνήθηκε ότι το πριγκιπάτο, ως παλαιά κτήση της [[Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία|Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας]], δεν δεσμευόταν με το νέο ανεξάρτητο κράτος της Αυστρίας, αφού αυτό δεν αυτοπροσδιοριζόταν ως διάδοχο σχήμα της αυτοκρατορίας.
 
Την άνοιξη του 1938, ακριβώς μετά την [[προσάρτηση της Αυστρίας]] από τη [[ναζιστική Γερμανία]], ο 84-χρονος πρίγκηπαςπρίγκιπας [[Φραντς Α΄ του Λίχτενσταϊν]] παραιτήθηκε από τα δικαιώματά του υπέρ του 31-χρονου τρίτου βαθμού ανιψιού του, πρίγκηπαπρίγκιπα Φραντς Γιόζεφ, ως διαδόχου του. Αν και ως επίσημος λόγος παραίτησης αναφέρθηκε η μεγάλη ηλικία του πρίγκηπα, εικάζεται ότι ο Φραντς Α΄ δεν επιθυμούσε να είναι στο θρόνο αν η Γερμανία εισέβαλε στο πριγκιπάτο. Η από το 1929 σύζυγός του ήταν Εβραία βιεννέζικης καταγωγής, και θεωρούταν ήδη από τους Ναζί ως στόχος. Αν και στο Λιχτενστάιν δεν υπήρχε επίσημα κάποιο ναζιστικό κίνημα, στο κόμμα Εθνικής Ενότητας υπήρχε ένα ισχυρό ρεύμα με συμπάθεια στους Ναζί.
 
Κατά τον [[Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο]], το Λίχτενσταϊν παρέμεινε επίσημα ουδέτερο, αναζητώντας υποστήριξη και βοήθεια από τη γειτονική Ελβετία. Παράλληλα, η οικογενειακή περιουσία και θησαυροί του Οίκου των Λίχτενσταϊν σε εμπόλεμες ζώνες της ηπειρωτικής Ευρώπης, μεταφέρθηκαν στο πριγκιπάτο και στο Λονδίνο, για την ασφάλειά τους. Με το τέλος του πολέμου, η Τσεχοσλοβακία και η Πολωνία, στη διαδικασία ανάκτησης των γερμανικών κτήσεων, κατάσχεσαν όλες τις κληρονομικές εκτάσεις και περιουσίες του Οίκου των Λιχτενστάιν στη Βοημία, τη Μοραβία και τη Σιλεσία, καθώς οι πρίγκιπες του Λίχτενσταϊν διέμεναν μέχρι την προσάρτηση της Αυστρίας το 1938 στη Βιέννη. Οι κατασχέσεις αυτές, για τις οποίες διεξάγεται σήμερα δικαστική διαμάχη στο διεθνές δικαστήριο, περιελάμβαναν περισσότερα από 1.600 τετρ. χλμ. αγροτικών και δασικών εκτάσεων, καθώς και πολλά οικογενειακά κάστρα και παλάτια. Στους πολίτες του Λιχτενστάιν απαγορεύτηκε επίσης η είσοδος στην Τσεχοσλοβακία κατά τη διάρκεια του [[Ψυχρός Πόλεμος|Ψυχρού Πολέμου]]. Πρόσφατη απόρροια αυτής της διαμάχης είναι η απουσία διπλωματικών σχέσεων μεταξύ του πριγκιπάτου και της Τσεχίας και της Σλοβακίας, οι οποίες δεν αποκαταστάθηκαν παρά μόλις το 2009.
Γραμμή 95:
 
== Διακυβέρνηση ==
Το Λίχτενσταϊν υιοθέτησε το σύγχρονο σύνταγμά του το 2003, αντικαθιστώντας το πρότερο σύνταγμα του 1921. Σύμφωνα με εκείνο, το πριγκιπάτο ήταν συνταγματική μοναρχία με πρίγκηπαπρίγκιπα κυβερνήτη από τον πριγκιπικό οίκο των Λίχτενσταϊν. Σήμερα, ισχύει ένα κοινοβουλευτικό σύστημα, ενώ ο πρίγκηπαςπρίγκιπας έχει σημαντικό πολιτικό ρόλο.
 
Ο κυβερνών πρίγκηπαςπρίγκιπας είναι ο αρχηγός του κράτους και αντιπροσωπεύει τη χώρα στις διεθνείς σχέσεις της, αν και οι περισσότερες διπλωματικές αποστολές αντιπροσωπεύονται από την Ελβετία. Ο πρίγκηπαςπρίγκιπας έχει δικαίωμα αρνησικυρίας σε νόμους που υιοθετεί η βουλή, ενώ μπορεί να διακηρύξει δημοψηφίσματα, να καθιερώσει νομολογία, και να διαλύσει τη βουλή μετά από δημοψήφισμα.
 
Η εκτελεστική εξουσία ασκείται από την κυβέρνηση που αποτελείται από τον αρχηγό της κυβέρνησης (πρωθυπουργός) και τέσσερις κυβερνητικούς συμβούλους (υπουργοί). Η κυβέρνηση διορίζεται από τον πρίγκηπαπρίγκιπα μετά από πρόταση και συμφωνία της βουλής, συνεπώς αντιστοιχεί στην ισχυρότερη παράταξη της βουλής. Το σύνταγμα καθορίζει ότι τουλάχιστον δύο μέλη της κυβέρνησης πρέπει να προέρχονται από τις δύο περιφέρειες. Η κυβέρνηση είναι υπόλογη τόσο στην βουλή όσο και στον πρίγκηπαπρίγκιπα.
 
Η νομοθετική εξουσία ασκείται από τη βουλή, γνωστή ως Λάντταγκ, η οποία αποτελείται από 25 μέλη που εκλέγονται για τετραετή θητεία σύμφωνα με μία αναλογική αντιπροσώπευση. 15 μέλη εκλέγονται από την περιφέρεια Όμπερλαντ και δέκα από την Ούντερλαντ. Τα πολιτικά κόμματα πρέπει να έχουν ποσοστό πάνω από 8% της εθνικής ψήφου για να έχουν έδρες στη βουλή.
Γραμμή 118:
 
== Δημογραφία ==
Το Λιχτενστάιν είναι η τρίτη μικρότερη σε πληθυσμό χώρα της [[Ευρώπη]]ς, μετά το [[Βατικανό]] και τον [[Άγιος Μαρίνος|Άγιο Μαρίνο]]. Ο πληθυσμός αποτελείται κατά βάση από γερμανόφωνους, αν και οι κάτοικοι της χώρας έχουν κατά το ένα τρίτο γεννηθεί αλλού. Οι χώρες προέλευσης είναι στην πλειοψηφία τους γερμανόφωνες, δηλαδή η [[Γερμανία]], η [[Αυστρία]] και η [[Ελβετία]], ενώ υπάρχουν επίσης κάτοικοι προερχόμενοι από τη γαλλόφωνη ή ιταλόφωνη [[Ελβετία]], την [[Ιταλία]] και την [[Τουρκία]]. Οι γεννημένοι στο εξωτερικό κάτοικοι αποτελούν σχεδόν τα δύο τρίτα του ενεργού πληθυσμού του πριγκηπάτουπριγκιπάτου.
 
Επίσημη γλώσσα του Λίχτενσταϊν είναι τα [[Γερμανική γλώσσα|Γερμανικά]], αν και οι περισσότεροι κάτοικοι μιλούν την [[Αλεμανική διάλεκτος|αλεμανική διάλεκτο]] της γερμανικής γλώσσας. Τα Αλεμανικά διαφέρουν σε μεγάλο βαθμό από τα επίσημα Γερμανικά, αλλά είναι συγγενή με τις διαλέκτους γειτονικών περιοχών, όπως του [[Φόραλμπεργκ]] της [[Αυστρία]]ς. Στην περιοχή του Τρίστενμπεργκ ομιλείται μία τοπική διάλεκτος που προωθείται και από τις τοπικές δημοτικές αρχές.
Γραμμή 137:
{{commonscat|Liechtenstein}}
{{commons|Atlas of Liechtenstein|Atlas of Liechtenstein<br/>(Άτλας του Λίχτενσταϊν)}}
* [http://www.liechtenstein.li ΠριγκηπάτοΠριγκιπάτο του Λίχτενσταϊν] - Επίσημη ιστοσελίδα της χώρας
* [http://www.fuerstenhaus.li Fuerstenhaus.Li] - Ιστοσελίδα με πληροφορίες για τη βασιλική οικογένεια του Λίχτενσταϊν.
* {{dmoz|Regional/Europe/Liechtenstein/}}
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Λίχτενσταϊν"