Αστραπή: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αναστροφή της επεξεργασίας από τον 2A02:587:C819:3100:20B9:A761:ADE:D20B (συνεισφ.), επιστροφή στην τελευταία εκδοχή υπό 37.6.214.97 Ετικέτα: Επαναφορά |
|||
Γραμμή 2:
[[Αρχείο:Lightning3.jpg|thumb|right|250px|Αστραπές και κεραυνοί σε καταιγίδα.]]
'''
*
▲*''Σημειώνεται ότι κατά σύχρονες απόψεις μετεωρολόγων και φυσικών, και οι αστραπές θεωρούνται κεραυνοί, ανεξάρτητα αν η ηλεκτρική εκκένωσή τους φθάνει στο έδαφος ή όχι. Έτσι ορίζεται ότι: "Οποιαδήποτε ηλεκτρική εκκένωση που συμβαίνει στην ατμόσφαιρα και οφείλεται σε φυσικά αίτια ονομάζεται '''κεραυνός'''". Παρά ταύτα και οι δύο έννοιες συνεχίζουν να υπάρχουν ως ξεχωριστές, λόγω άλλων παραγόντων.''
▲=='''''Δημιουργία'''''==
Στη πραγματικότητα οι αστραπές μεταξύ τους, ανεξάρτητα της μορφής που παρατηρούνται <u>διχαλωτές</u> ή <u>διάχυτες</u> δεν παρουσιάζουν καμία ουσιώδη διαφορά. Η διάχυτη αστραπή είναι απλά η διάχυτη λάμψη που παρατηρείται από μια διχαλωτή αστραπή που συγκαλύπτεται από τη [[βροχή]] ή το [[νέφος]] εντός του οποίου δημιουργείται.
▲''Ο σπινθήρας αυτός δημιουργείται όταν η συσσώρευση [[Ηλεκτροστατική|στατικού ηλεκτρισμού]] υπερνικά τη φυσική αντίσταση που προβάλλει ο [[Ατμόσφαιρα|Ατμοσφαιρικός αέρας]] στη δίοδο ενός [[ηλεκτρικό ρεύμα|ηλεκτρικού ρεύματος]]. Όταν ο αέρας είναι ξηρός τότε η αντίσταση αυτή είναι μεγάλη. Όταν όμως περιέχει υδροσταγόνες αναπτύσσεται [[Διαφορά δυναμικού|τάση]] 10 εκατομμυρίων [[βολτ]] (Volt) που προκαλεί <u>ηλεκτρική εκκένωση</u>, δηλαδή δίοδο ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από τον αέρα που συνοδεύεται από μια λάμψη, την '''αστραπή'''.''
▲''Στην [[Αγγλία]] οι αστραπές συμβαίνουν κατά τα 2/3 ανάμεσα σε διαφορετικά τμήματα του ίδιου του νέφους. Στην [[Νότια Αφρική]] η αναλογία αυτή είναι 9/10.<br />
▲Στη πραγματικότητα οι αστραπές μεταξύ τους, ανεξάρτητα της μορφής που παρατηρούνται <u>διχαλωτές</u> ή <u>διάχυτες</u> δεν παρουσιάζουν καμία ουσιώδη διαφορά. Η διάχυτη αστραπή είναι απλά η διάχυτη λάμψη που παρατηρείται από μια διχαλωτή αστραπή που συγκαλύπτεται από τη [[βροχή]] ή το [[νέφος]] εντός του οποίου δημιουργείται.''
▲=='''''Ενέργεια αστραπής - Παράγωγα'''''==
▲''Η Αστραπή απελευθερώνει μεγάλη ποσότητα [[ενέργεια]]ς της τάξεως των 10<sup>10</sup> [[Τζάουλ (μονάδα μέτρησης)|τζάουλ]] σε χρόνο λιγότερο από ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου. Τα 3/4 της ενέργειας αυτής ξοδεύονται για τη θέρμανση του αέρα, που μεταβιβάζει το ρεύμα ως [[θερμοκρασία]] 15.000 βαθμών Κελσίου. Ο πυρακτωμένος αυτός αέρας (και όχι ο ηλεκτρισμός που τον θερμαίνει) είναι αυτό που λέγεται αστραπή. Η ξαφνική αυτή και έντονη θέρμανση κάνοντας τον αέρα να διαστέλλεται απότομα, δημιουργεί ένα κύμα [[κρούση]]ς που ο ήχος του είναι η [[βροντή]]. Μια ηλεκτρική εκκένωση που συμβαίνει δίπλα ή πάνω από το σημείο ενός παρατηρητή, ακούγεται ως ένας και μοναδικός εκκωφαντικός κρότος. Όταν όμως η εκκένωση αυτή γίνει μακριά, ο ίδιος θόρυβος ακούγεται λίγο συνεχόμενος ως «μπουμπουνητό» που διαρκεί ίσως και κάποια δευτερόλεπτα, αυτό συμβαίνει διότι η βροντή ακούγεται από διάφορες αποστάσεις καθώς ανακλάται ο ήχος από τα νέφη, το έδαφος, τις εξάρσεις του και από τα κτίρια μέσα σε μία [[πόλη]].''
▲''Οι αστραπές είναι ο κύριος τρόπος να παράγεται το [[όζον]] στην [[ατμόσφαιρα]] το οποίο, συσσωρευόμενο κυρίως σε [[στρώμα του όζοντος|στρώμα]] στο κατώτερο τμήμα της [[στρατόσφαιρα]]ς, [[φίλτρο|φιλτράρει]] την [[υπεριώδης ακτινοβολία|υπεριώδη ακτινοβολία]].''
▲=='''''Μυθολογία'''''==
[[Αρχείο:Earth, Venus and Jupiter.jpg|thumb|Κεραυνός και σύνοδος της Αφροδίτης με το Δία.]]
=='''''Παροιμίες'''''==▼
== Λαογραφία ==
Στην ελληνική λαϊκή παράδοση η έννοια «αστραπόβροντο» έχει προέλευση από τους αρχαίους μύθους όπου ο Δίας είναι ο κυρίαρχος των κεραυνών της αστραπής και της βροντής. Με την καθιέρωση του Χριστιανισμού πέρασε στις λαϊκές δοξασίες ότι η αστραπή είναι η φωτιά που αφήνει πίσω του το άρμα του Προφήτη Ηλία καθώς διατρέχει τον ουρανό, ενώ η βροντή το κροτάλισμα των ποδιών των αλόγων που σύρουν το άρμα του. Κατ΄ άλλη παράδοση περισσότερο νησιώτικη οι αστραπές και οι βροντές είναι οι κανονιοβολισμοί που ρίχνει ο Αρχάγγελος Μιχαήλ κατά του Σατανά. Επίσης μια άλλη δημώδης έκφραση «αστραποκαμμένος» λέγεται όχι τόσο για την αστραπή όσο για το αστροπελέκι δηλαδή τον κεραυνό. Συνηθίζεται να λέγεται είτε ως κατάρα, είτε από οίκτο σε δυστυχισμένους ανθρώπους, ορφανούς κ.λπ., π.χ. ''«άχ φωτιοκαμμένε ή αστραποκαμμένε»'', ή ''«φωτιά να πέσει και να σε κάψει»'' κ.λπ. Κυρίαρχο στοιχείο σε όλες αυτές τις παραδόσεις, δοξασίες και εκφράσεις αποτελεί το δέος που δημιουργούν τα μετεωρολογικά αυτά φαινόμενα.
:''«Αν δεν αστράψει δεν βροντά»'' που λέγεται σε ακολουθία πράξεων ή
:''«Αν δεν αστράψει δεν βροντά κι αν δεν βροντά δεν βρέχει»'',
Γραμμή 31 ⟶ 34 :
{{Βικιλεξικό}}
== Δείτε επίσης ==
{{commons|Lightning}}
* [[Καταιγίδα]]
* [[Χιόνι με αστραπόβροντα]]
== Πηγές ==
* Χ. Περογιαννάκη, ταξίαρχου Π.Α. τ. Γενικού Διευθυντπου ΕΜΥ: "''Ναυτική Μετεωρολογία''" - Ίδρυμα Ευγενίδου 1974, Αθήνα. σ.62
== Βιβλιογραφία ==
* Rakov, Vladimir A. and Uman, Martin A. (2003). Lightning: Physics and effects. Cambridge, England: Cambridge University Press. ISBN 0521583276.
* Uman, Martin A. (1986). All About Lightning. Dover Publications, Inc. pp. 103–110. ISBN 978-0-486-25237-7.
{{Authority control}}
| |||