Βικιπαίδεια

Μακεδόνες (Έλληνες): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
Χωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτα: μεγάλη αφαίρεση
Γραμμή 1:
{{πηγές|16|08|2017}}
{{άλλεςχρήσεις4|την ελληνική υποομάδα|το αρχαίο ελληνικό φύλο|Αρχαίοι Μακεδόνες}}
{{Πληροφορίες εθνικής ομάδας
{{Infobox ethnic group
| group = Μακεδόνες
| native_name = ''Μακεδόνες''
|population = [[Περίπου|π.]] '''3 έως 3,5 εκατομμύρια'''<ref name="greekamericannewsagency.com">{{cite web|url=http://greekamericannewsagency.com/2010-01-19-17-50-12/2010-02-21-15-39-14/2010-02-23-19-23-58/12755-------q-----|title=Greek American News Agency - Παμμακεδονική Ένωση Αμερικής: Όχι στην δημιουργία "Μακεδονικού Σώματος Στήριξης στην Αμερικανική Βουλή|website=Greekamericannewsagency.com|accessdate=10 Ιουλίου 2018}}</ref><ref>{{en}} {{cite web|url=http://history-of-macedonia.com/2014/09/09/letter-from-world-pan-macedonian-associations-to-the-german-chancellor-angela-merkel/|title=Letter from World Pan-Macedonian Associations to the German Chancellor Angela Merkel|website=History-of-macedonia.com|accessdate=10 Ιουλίου 2018}}</ref>
| native_name_lang = gr
|genealogy=
| image = Flag of Greek Macedonia.svg
|region1 = {{flagcountry|Greece}}▼
| image_caption = Η σημαία της Μακεδονίας
|pop1 = [[Περίπου|π.]] 2,5+ εκατομμύρια<ref name=mfa.gr>{{en}} [http://www.mfa.gr/en/fyrom-name-issue/ FYROM Name Issue], Hellenic Republic – Ministry of Foreign Affairs</ref>
| population = εκτ. 2.800.000
|region2 = {{flagcountry|Australia}}▼
▲| region1 = {{flagcountry|Greece}}
|pop2 = [[Περίπου|π.]] 0,15 εκατομμύρια<ref name="greekreporter.com">{{en}} {{cite web|url=http://au.greekreporter.com/2015/03/23/former-victorian-premier-jeff-kennett-to-present-book-on-greeks/|title=Former Victorian Premier Jeff Kennett to Present Book on Greeks - Greek Reporter Australia|website=Au.greekreporter.com|accessdate=10 Ιουλίου 2018}}</ref>
|ref2 pop1 = 2.500.000
|ref3 ref1 = ▼
|region3 = {{flagcountry|United States of America}}▼
▲| region2 = {{flagcountry|Australia}}
|pop3 =?<ref name="greekamericannewsagency.com"/><ref name="macedoniansincanada.com">[http://www.macedoniansincanada.com/Pan+Mac+Canada.htm] {{dead link|date=Ιούλιος 2018}}</ref>
| pop2 = Πάνω από 100.000 (εκτίμηση του 1965)
▲|ref3 =
|ref4 ref2 = ▼
|region4 = {{flagcountry|United Kingdom}}
▲| region3 = {{flagcountry|United States of America}}
|pop4 =?<ref>{{en}} [http://www.macedonia.org.uk/about_us.htm] {{dead link|date=Ιούλιος 2018}}</ref>
| pop3 = Πάνω από 100.000 (εκτίμηση του 1965)
▲|ref4 =
|ref6 ref3 = ▼
|region5 = {{flagcountry|Canada}}
| languages = [[Ελληνικά]] και [[Αγγλικά]], στη διασπορά.
|pop5 =?<ref name="macedoniansincanada.com"/>
|ref5 religions = [[Ορθοδοξία]]
|ref7 footnotes = ▼
|region6 = {{flagcountry|Germany}}
|pop7 related =?▼
|pop6 =?<ref>{{de}} {{cite web|url=https://www.facebook.com/Griechisch-Makedonischer-Verein-Augsburg-163986803782229/|title=Griechisch Makedonischer Verein Augsburg|website=Facebook.com|accessdate=10 Ιουλίου 2018}}</ref>
▲|ref6 =
|region7 = {{flagcountry|Albania}}
▲|pop7 =?
▲|ref7 =
|region8 = {{flagcountry|Bulgaria}}
|pop8 =?
|ref8 =
|region9 = {{flagcountry|European Union}}
|pop9 =?<ref name="history-of-macedonia.com">{{en}} {{cite web|url=http://history-of-macedonia.com/2014/09/19/letter-from-world-pan-macedonian-associations-to-l-coffey/|title=Letter from World Pan-Macedonian Associations to L. Coffey|website=History-of-macedonia.com|accessdate=10 Ιουλίου 2018}}</ref>
|ref9 =
|region10 = {{flagcountry|African Union}}
|pop10 =?<ref name="history-of-macedonia.com"/>
|ref10 =
|rels=κυρίως [[Ανατολική Ορθόδοξη Εκκλησία|Ανατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός]]
|langs=[[Ελληνική γλώσσα|Ελληνικά]]<br />[[Αγγλική γλώσσα|Αγγλικά]] ([[Απόδημος Ελληνισμός|διασπορά]])</small>
}}
[[File:LocationMacedonia-HEL-1-z.png|thumb|200px|Το γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας]]▼
 
Οι '''Μακεδόνες''' είναι μια περιφερειακή και ιστορική πληθυσμιακή ομάδα [[Έλληνες|Ελλήνων]] που κατοικούν ή προέρχονται από την [[Μακεδονία]] στη [[Βόρεια Ελλάδα]]. Οι αυτόχθονες Μακεδόνες είναι απόγονοι των [[Μακεδόνες|Αρχαίων]] και [[Βυζαντινή Αυτοκρατορία|Βυζαντινών]] Μακεδόνων και έχουν κληρονομιά και ταυτότητα διαφορετική από αυτή των [[Σλαβομακεδόνες|Σλαβομακεδόνων]], οι οποίοι σήμερα κατοικούν κυρίως στη γειτονική [[ΠΓΔΜ]]
 
▲[[File:LocationMacedonia-HEL-1-z.png|thumb|200px|left|Το γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας]]
== Ονομασία ==▼
{{κύριο|Μακεδόνας (μυθολογία)}}
 
 
Η ονομασία Μακεδονία προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη ''«μακεδνός»''. Συνήθως επεξηγείται ως έχων, αρχικά, νόημα ''«ψηλός»'' ή ''«ορεινός»'', λέξεις οι οποίες, πιθανώς, να περιέγραφαν τα φυσικά χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου [[Αρχαίοι Μακεδόνες|λαού]].<ref>{{en}} {{cite web|url=http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text.jsp?doc=Perseus:text:1999.04.0073:entry=makedno/s |title=Georg Autenrieth, A Homeric Dictionary, μακεδνός |publisher=Perseus.tufts.edu |date= |accessdate=5 Μαΐου 2009}}</ref><ref>{{de}} {{cite book|title = Etymologisches Wörterbuch des Griechischen
▲== Ονομασία ==
|author = Johann Baptist Hofmann |publisher = R. Oldenbourg | year = 1950}}</ref>
Το όνομα Μακεδονία προέρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη μακεδνός (Μακεδόνος). Συνήθως εξηγείται ότι είχε αρχικά νόημα "ψηλός" ή "ορεινός".
 
==Ιστορία==
Γραμμή 51 ⟶ 35 :
[[File:Bust Alexander BM 1857.jpg|thumb|left|180px|Ο Μέγας Αλέξανδρος]]
[[File:Filip II Macedonia.jpg|thumb|right|180px|Φίλιππος ο Β’]]
Κοιτίδα των [[Έλληνες|Ελλήνων]] είναι η Δυτική Μακεδονία. Ελληνικοί πληθυσμοί έχουν κατοικήσει την περιοχή της Μακεδονίας από την αρχαιότητα,. ήδη από το [[26002400 π.Χ.]]<ref>[https://books.google.gr/books?id=614pd07OtfQC&pg=PA62&lpg=PA62&dq=Hammond+Macedonia+2600+B.C.&source=bl&ots=UA83D80Dbe&sig=St70oEUC-VxsUD6dIQnDg6BdSzY&hl=el&sa=X&ved=0ahUKEwjx14uzwN7YAhVBfiwKHdpYDMcQ6AEIVTAL#v=onepage&q=Hammond%20Macedonia%202600%20B.C.&f=false In the Shadow of Olympus The Emergence of Macedon, Eugene N. Borza, Editions Paperback, 1992, ISBN 9780691008806, σελ. 62]</ref> Η άνοδος της [[Μακεδονική Αυτοκρατορία|Μακεδονίας]], από ένα μικρό [[Μακεδονικό Βασίλειο|βασίλειο]] στην περιφέρεια των κλασσικών [[Αρχαία Ελλάδα|ελληνικών]] πόλεων-κρατών, σε ένα που κυριάρχησε ολόκληρο τον ελληνικό κόσμο, έλαβε χώρα κάτω από τη βασιλεία του [[Φίλιππος Β'|Φιλίππου Β ']]. Ο γιος του Φίλιππου, ο [[Μέγας Αλέξανδρος]] (356-323 π.Χ.) κατάφερε να επεκτείνει για λίγο τη μακεδονική εξουσία όχι μόνο πάνω στα κεντρικά ελληνικά [[Ασία|αστικά]] κράτη αλλά και σε ολόκληρη την περσική αυτοκρατορία την οποία κατέστρεψε, συμπεριλαμβανομένης της [[Αρχαία Αίγυπτος|αιγύπτου]], στα ανατολικά ως τα σύνορα της [[Ινδία|Ινδίας]], και στο σήμερινό [[Πακιστάν]]. Η υιοθέτηση από τον Αλέξανδρο των μορφών κυβέρνησης των κατακτημένων περιοχών συνοδεύτηκε από την εξάπλωση του [[ελληνικός πολιτισμός|ελληνικού πολιτισμού]] και τη μάθηση μέσα από την τεράστια αυτοκρατορία του. Αν και η αυτοκρατορία διαλύθηκε σε πολλά ελληνικά κράτη λίγο μετά το θάνατό του, οι κατακτήσεις του άφησαν μόνιμη κληρονομιά, κυρίως στις νέες ελληνόφωνες πόλεις που ιδρύθηκαν στα δυτικά εδάφη της [[Πέρσικη Αυτοκρατορία|Περσίας]], προανήγγειλαν την [[ελληνιστική περίοδος|ελληνιστική περίοδο]]. Στη διαίρεση της αυτοκρατορίας του Αλεξάνδρου μεταξύ των Διαδοχών, η Μακεδονία έπεσε στην Αντιπατριδική δυναστεία, η οποία ανατράπηκε από τη δυναστεία των Αντιγονιδών μετά από λίγα μόνο χρόνια, το 294 π.Χ. Η [[Αρχαία μακεδονική γλώσσα]], είτε ήταν ελληνική διάλεκτος είτε γλώσσα συγγενής με τα ελληνικά, αντικαταστάθηκε σταδιακά από την [[αττική ελληνική γλώσσα]].
 
===Ρωμαϊκή και Βυζαντινή περίοδος===
Γραμμή 58 ⟶ 42 :
===Οθωμανική περίοδος===
[[File:Central Macedonia flag 1807.png|thumb|right|180px|Η σημαία των Μακεδόνων επαναστατών του [[1807]]]]
Μετά την [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανική κατάκτηση]] και προς το τέλος της [[Τουρκοκρατία|οθωμανικής εποχής]], ο όρος Μακεδονία ήρθε να υποδηλώσει μια περιοχή στα βόρεια της [[Ελληνικη χερσόνησος|ελληνικής χερσονήσος]] διαφορετική από το βυζαντινό θέμα. Στην Οθωμανική Μακεδονία, οι [[Αλβανοί]], Έλληνες, Εβραίοι, [[Βούλγαροι]] και οι Τούρκοι ζούσαν μαζί, αλλά σε αυτοδύναμες κοινότητες, ενώ στη [[Δυτική Μακεδονία]] υπήρχαν μεγάλοι πληθυσμοί ελληνικών μουσουλμάνων, όπως οι [[Βαλαλάδες]]. Το θέμα της πολυπολιτισμικής σύνθεσης του λαού της Μακεδονίας έγινε γνωστό ως το Μακεδονικό Ερώτημα. Η Θεσσαλονίκη παρέμεινε η μεγαλύτερη πόλη στην οποία κατοικούσε το μεγαλύτερο μέρος των Μακεδόνων.
Μετά την [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|οθωμανική κατάκτηση]], ο όρος Μακεδονία και Μακεδόνας συνέχισε να χρησιμοποιείται μόνο από τους Έλληνες κατοίκους της, ως αυτοπροσδιορισμός.
 
Οι Μακεδόνες επαναστάστησαν κατά των [[Οθωμανική Αυτοκρατορία|Οθωμανών]], συνεργαζόμενοι με τους λοιπούς [[Έλληνες]] το [[1807]] και υψώθηκε στον [[Όλυμπος|Όλυμπο]] για πρώτη φορά η λευκή σημαία με το γαλάζιο σταυρό, σύμβολο που έμελλε να διαδοθεί και στην υπόλοιπη [[Ελλάδα]] και να αποτελέσει αργότερα, τη βάση της [[Ελληνική σημαία|Ελληνικής σημαίας]] του νέου [[Ελλάδα|Ελληνικού κράτους]].
 
Στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, κατά τη διάρκεια των ελληνοβουλγαρικών ανταγωνισμών στα κεντρικά [[Βαλκάνια]], οι [[Βούλγαροι]] σε μια προσπάθεια να προσεταιριστούν τους [[σλαβόφωνοι Έλληνες Μακεδόνες|σλαβόφωνους Μακεδόνες]] εισήγαγαν τον όρο [[Βούλγαροι Μακεδόνες]] προκειμένου να τους αποσπάσουν από τον Ελληνικό εθνικό κορμό, χωρίς όμως να νιώσουν ότι χάνουν την ιστορική τους συνέχεια και τη συλλογική ιστορική τους μνήμη. Η προσπάθεια αυτή προς το τέλος του [[Μακεδονικός αγώνας|Μακεδονικού αγώνα]] έφερε μικρά αποτελέσματα, καθώς η πλειοψηφία των Μακεδόνων παρέμεινε πιστή στην Ελληνική εθνική συνείδηση.
 
===Συμβολή στην Ελληνική επανάσταση===
Γραμμή 75 ⟶ 57 :
Η [[Μακεδονική Επανάσταση|επανάσταση του 1878]] προετοιμάστηκε τόσο από την ελληνική κυβέρνηση όσο και από τους κορυφαίους μακεδόνες επαναστάτες και έλαβε χώρα στη νότια Μακεδονία, με τη συμμετοχή μεγάλου αριθμού αγωνιστών από τις ελληνικές και βλάχικες κοινότητες. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε το [[Πριγκιπάτο της Βουλγαρίας]], το οποίο μαζί με την βουλγαρική Εξαρχία άρχισε να ασχολείται με τους σλαβόφωνους πληθυσμούς της Μακεδονίας, με την ίδρυση των βουλγαρικών σχολείων και τη συμμετοχή των τοπικών εκκλησιών στην Εξαρχία. Τα ελληνικά, σέρβικα και ρουμανικά σχολεία ιδρύθηκαν επίσης σε διάφορα μέρη. Μετά την ήττα της Ελλάδας στον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, ενθαρρύνθηκε η βουλγαρική εμπλοκή στα μακεδονικά ζητήματα και οι ομάδες τους εισέβαλαν στην περιοχή, τρομοκρατώντας τους ελληνικούς πληθυσμούς.
 
===Αρχές 20ού20ου αιώνα===
 
Την παραμονή του 20ού αιώνα, οι Μακεδόνες ήταν ελληνική μειονότητα σε αρκετές περιοχές μέσα στην πολυεθνική περιοχή της Μακεδονίας, πολύ πιο μακριά από την ακτή. Ζούσαν παράλληλα με σλαβόφωνους πληθυσμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν έρθει να αναγνωριστούν ως Σέρβοι και άλλες εθνότητες όπως οι Εβραίοι, οι Τούρκοι και οι Αλβανοί. Ωστόσο, οι Έλληνες ήταν ο κυρίαρχος πληθυσμός στη νότια ζώνη της περιοχής. Οι βουλγαρικές ενέργειες για την εκμετάλλευση του βουλγαρικού πληθυσμού της Μακεδονίας με την ίδρυση του Εσωτερικού Μακεδονικού Επαναστατικού Οργανισμού και η επιρροή της Βουλγαρικής Εξαρχίας στην περιοχή οδήγησαν στην εξέγερση του Ιλίντεν. Αυτά τα γεγονότα προκάλεσαν την Ελλάδα να βοηθήσει τους Μακεδόνες να αντισταθούν τόσο στις οθωμανικές όσο και στις βουλγαρικές δυνάμεις, στέλνοντας στρατιωτικούς που συγκρότησαν συγκροτήματα αποτελούμενα από Μακεδόνες και άλλους Έλληνες εθελοντές, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]] από το 1904-1908. Σύμφωνα με την απογραφή του 1904, που διενεργήθηκε από τον Hüseyin Hilmi Pasha για τις οθωμανικές αρχές, οι Έλληνες ήταν ο κυρίαρχος πληθυσμός των βιλαετιών της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηρίου, αριθμημένοι στο βιλαέτι του [[Κοσσυφοπέδιο|κοσσυφοπεδίου]] από τους Βούλγαρους που αποτελούσαν την πλειοψηφία.Οι Μακεδόνες πολέμησαν παράλληλα με τον κανονικό ελληνικό στρατό κατά τη διάρκεια του αγώνα για την Μακεδονία, με πολλά θύματα από τον τοπικό πληθυσμό, να αντισταθούν στον βουλγαρικό επεκτατισμό και τον πανσλαβικό κίνδυνο. Στην Μακεδονία υπάρχουν μνημεία που τιμούν τους Μακεδονομάχους και άλλους Έλληνες μαχητές, που συμμετείχαν στους πολέμους και πέθαναν για να απελευθερώσουν τη Μακεδονία από την οθωμανική κυριαρχία, επισήμως μνημονεύονται ως ήρωες. Αρκετοί Μακεδόνες επαναστάτες, που βοήθησαν στον πόλεμο, αργότερα έγιναν πολιτικοί του νεοελληνικού κράτους. Οι πιο αξιοσημείωτοι ήταν ο συγγραφέας και ο διπλωμάτης [[Ίωνας Δραγούμης]] και ο πατέρας του [[Στέφανος Δραγούμης]], δικαστής που έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1910. Η οικογένεια Δραγούμη, που προέρχεται από το Βογατσικό, στην περιοχή της [[Καστοριά|Καστοριάς]], είχε μακρά ιστορία συμμετοχής στις ελληνικές Επαναστάσεις με τον [[Μάρκος Δραγούμης|Μάρκο Δραγούμη]] να είναι μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Οι ηρωικές ιστορίες από τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]] καταγράφηκαν σε πολλά από τα μυθιστορήματα της ελληνίδας συγγραφέα [[Πηνελόπη Δέλτα]], από αφηγήσεις που συγκέντρωσε το 1932-1935 η γραμματέας της Αντιγόνη Μπέλλου-Θηψιάδη, η οποία ήταν κόρη μακεδονικού μαχητή. Ο Ίωνας Δραγούμης έγραψε επίσης για τις προσωπικές του αναμνήσεις του μακεδονικού αγώνα στα βιβλία του.▼
[[Αρχείο:Flag of Macedonia.JPG|thumb|right|250px|Η σημαία του Μακεδονικού Αγώνα]]
Κατά τη διάρκεια των [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικών Πολέμων]], η Θεσσαλονίκη έγινε η πόλη βραβείων για τα αγωνιζόμενα κόμματα, στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη [[Βασίλειο της Σερβίας|Σερβία]]. Η Ελλάδα διεκδίκησε τη νότια περιοχή που αντιστοιχούσε σε εκείνη της αρχαίας Μακεδονίας, η οποία αποδόθηκε ως μέρος της ελληνικής ιστορίας και είχε έντονη ελληνική παρουσία. Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, η Ελλάδα απέκτησε το μεγαλύτερο μέρος των βιλαετιών της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηριού, που είναι τώρα το Γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας, από την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Μετά τον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] και τη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας για αμοιβαία ανταλλαγή πληθυσμών το 1919, ενισχύθηκε το ελληνικό στοιχείο στην περιοχή της ελληνικης Μακεδονίας, η οποία απέκτησε υψηλό βαθμό εθνοτικής ομοιογένειας. Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληθυσμών του 1923 μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, υπήρξε μαζική αποχώρηση μουσουλμάνων και ορισμένων φιλοβουλγαρικών στοιχείων από τη Μακεδονία, με την ταυτόχρονη άφιξη των Ελλήνων προσφύγων από τη [[Μικρά Ασία]] και την [[Ανατολικήανατολική Θράκη]], κυρίως πόντιοι Έλληνες. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Κοινωνίας των Εθνών το 1926, οι Έλληνες αποτελούσαν το 88,8% του συνολικού πληθυσμού, οι Σλάβοι 5,1%, ενώ οι υπόλοιποι αποτελούσαν κυρίως Μουσουλμάνοι και Εβραίοι.▼
▲Την παραμονή του 20ού αιώνα, οι Μακεδόνες ήταν ελληνική μειονότητα σε αρκετές περιοχές μέσα στην πολυεθνική περιοχή της Μακεδονίας, πολύ πιο μακριά από την ακτή. Ζούσαν παράλληλα με σλαβόφωνους πληθυσμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είχαν έρθει να αναγνωριστούν ως Σέρβοι και άλλες εθνότητες όπως οι Εβραίοι, οι Τούρκοι και οι Αλβανοί. Ωστόσο, οι Έλληνες ήταν ο κυρίαρχος πληθυσμός στη νότια ζώνη της περιοχής. Οι βουλγαρικές ενέργειες για την εκμετάλλευση του βουλγαρικού πληθυσμού της Μακεδονίας με την ίδρυση του Εσωτερικού Μακεδονικού Επαναστατικού Οργανισμού και η επιρροή της Βουλγαρικής Εξαρχίας στην περιοχή οδήγησαν στην εξέγερση του Ιλίντεν. Αυτά τα γεγονότα προκάλεσαν την Ελλάδα να βοηθήσει τους Μακεδόνες να αντισταθούν τόσο στις οθωμανικές όσο και στις βουλγαρικές δυνάμεις, στέλνοντας στρατιωτικούς που συγκρότησαν συγκροτήματα αποτελούμενα από Μακεδόνες και άλλους Έλληνες εθελοντές, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]] από το 1904-1908. Σύμφωνα με την απογραφή του 1904, που διενεργήθηκε από τον Hüseyin Hilmi Pasha για τις οθωμανικές αρχές, οι Έλληνες ήταν ο κυρίαρχος πληθυσμός των βιλαετιών της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηρίου, αριθμημένοι στο βιλαέτι του [[Κοσσυφοπέδιο|κοσσυφοπεδίου]] από τους Βούλγαρους που αποτελούσαν την πλειοψηφία.Οι Μακεδόνες πολέμησαν παράλληλα με τον κανονικό ελληνικό στρατό κατά τη διάρκεια του αγώνα για την Μακεδονία, με πολλά θύματα από τον τοπικό πληθυσμό, να αντισταθούν στον βουλγαρικό επεκτατισμό και τον πανσλαβικό κίνδυνο. Στην Μακεδονία υπάρχουν μνημεία που τιμούν τους Μακεδονομάχους και άλλους Έλληνες μαχητές, που συμμετείχαν στους πολέμους και πέθαναν για να απελευθερώσουν τη Μακεδονία από την οθωμανική κυριαρχία, επισήμως μνημονεύονται ως ήρωες. Αρκετοί Μακεδόνες επαναστάτες, που βοήθησαν στον πόλεμο, αργότερα έγιναν πολιτικοί του νεοελληνικού κράτους. Οι πιο αξιοσημείωτοι ήταν ο συγγραφέας και ο διπλωμάτης [[Ίωνας Δραγούμης]] και ο πατέρας του [[Στέφανος Δραγούμης]], δικαστής που έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1910. Η οικογένεια Δραγούμη, που προέρχεται από το Βογατσικό, στην περιοχή της [[Καστοριά|Καστοριάς]], είχε μακρά ιστορία συμμετοχής στις ελληνικές Επαναστάσεις με τον [[Μάρκος Δραγούμης|Μάρκο Δραγούμη]] να είναι μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Οι ηρωικές ιστορίες από τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονικό Αγώνα]] καταγράφηκαν σε πολλά από τα μυθιστορήματα της ελληνίδας συγγραφέα [[Πηνελόπη Δέλτα]], από αφηγήσεις που συγκέντρωσε το 1932-1935 η γραμματέας της Αντιγόνη Μπέλλου-Θηψιάδη, η οποία ήταν κόρη μακεδονικού μαχητή. Ο Ίωνας Δραγούμης έγραψε επίσης για τις προσωπικές του αναμνήσεις του μακεδονικού αγώνα στα βιβλία του.
Οι Μακεδόνες πολέμησαν παράλληλα με τον κανονικό ελληνικό στρατό κατά τη διάρκεια του αγώνα για την Μακεδονία, με πολλά θύματα από τον τοπικό πληθυσμό, να αντισταθούν στον βουλγαρικό επεκτατισμό και τον πανσλαβικό κίνδυνο. Στην Μακεδονία υπάρχουν μνημεία που τιμούν τους Μακεδονομάχους και άλλους Έλληνες μαχητές, που συμμετείχαν στους πολέμους και πέθαναν για να απελευθερώσουν τη Μακεδονία από την οθωμανική κυριαρχία, επισήμως μνημονεύονται ως ήρωες. Αρκετοί Μακεδόνες επαναστάτες, που βοήθησαν στον πόλεμο, αργότερα έγιναν πολιτικοί του νεοελληνικού κράτους. Οι πιο αξιοσημείωτοι ήταν ο συγγραφέας και ο διπλωμάτης [[Ίωνας Δραγούμης]] και ο πατέρας του [[Στέφανος Δραγούμης]], δικαστής που έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1910. Η οικογένεια Δραγούμη, που προέρχεται από το Βογατσικό, στην περιοχή της [[Καστοριά|Καστοριάς]], είχε μακρά ιστορία συμμετοχής στις ελληνικές Επαναστάσεις με τον [[Μάρκος Δραγούμης|Μάρκο Δραγούμη]] να είναι μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Οι ηρωικές ιστορίες από τον [[Μακεδονικός Αγώνας|Μακεδονκό Αγώνα]] καταγράφηκαν σε πολλά από τα μυθιστορήματα της ελληνίδας συγγραφέα [[Πηνελόπη Δέλτα]], από αφηγήσεις που συγκέντρωσε το 1932-1935 η γραμματέας της Αντιγόνη Μπέλλου-Θηψιάδη, η οποία ήταν κόρη μακεδονικού μαχητή. Ο Ίωνας Δεαγούμης έγραψε επίσης για τις προσωπικές του αναμνήσεις του μακεδονικού αγώνα στα βιβλία του. Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληθυσμού μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας οι Έλληνες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν κυρίως στη Μακεδονία. Οι Έλληνες πρόσφυγες από την Τουρκία αποτελούσαν το 45% του πληθυσμού της ελληνικής Μακεδονίας το 1928.
 
Κατά τη διάρκεια των [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικών Πολέμων]], η Θεσσαλονίκη έγινε η πόλη βραβείων για τα αγωνιζόμενα κόμματα, στην Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη [[Βασίλειο της Σερβίας|Σερβία]]. Η Ελλάδα διεκδίκησε τη νότια περιοχή που αντιστοιχούσε σε εκείνη της αρχαίας Μακεδονίας, η οποία αποδόθηκε ως μέρος της ελληνικής ιστορίας και είχε έντονη ελληνική παρουσία. Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, η Ελλάδα απέκτησε το μεγαλύτερο μέρος των βιλαετιών της Θεσσαλονίκης και του Μοναστηριού, που είναι τώρα το Γεωγραφικό διαμέρισμα της Μακεδονίας, από την διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
 
[[File:Έλληνες πρόσφυγες του Α Παγκοσμίου πολέμου απ' την περιοχή Σερρών.JPG|thumb|Έλληνες πρόσφυγες, κάτοικοι του νομού Σερρών που βρέθηκαν υπό [[Β΄ Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|βουλγαρική κατοχή]] το 1916, κατευθύνονται προς την περιοχή δυτικά του ποταμού Στρυμόνα που είχε παραμείνει υπό ελληνική διοίκηση, για να διασωθούν από τις βουλγαρικές διώξεις.]]
Η [[Β΄ Βουλγαρική κατοχή ελληνικών εδαφών (1916-1918)|Β΄ Βουλγαρική Κατοχή (1916-1918)]] της Μακεδονίας ήταν συνέπεια της επεκτατικο-εθνικιστικής πολιτικής των Βουλγάρων αλλά και της πολιτικο-στρατιωτικής πίεσης των [[Ηνωμένο Βασίλειο|Αγγλο]]-[[Γαλλία|Γάλλων]] για τη σύμπραξη των Ελλήνων μαζί τους στον [[Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος|Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο]] (1914-1918). Οι Βούλγαροι ως σύμμαχοι των Γερμανών, κατέλαβαν αναίμακτα την περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας, χωρίς καν να υπάρχει κάποια εμπόλεμη κατάσταση μεταξύ [[Ελλάδα]]ς και [[Βουλγαρία]]ς, λόγω της πλήρους ουδετερότητας που προσπαθούσε να κρατήσει η φιλοβασιλική κυβέρνηση των Αθηνών, καθώς βρέθηκε να πιέζεται ασφυκτικά από την [[Αντάντ]] και από τους [[Γερμανία|Γερμανούς]] των Κεντρικών Αυτοκρατοριών για να παράσχει στρατιωτικές διευκολύνσεις, ή να προσχωρήσει σε έναν από τους αντιπάλους σχηματισμούς.
Ειδικότερα κατά τη Β΄ Βουλγαρική Κατοχή της Μακεδονίας εφαρμόστηκε από τους Βούλγαρους ένα σκληρό μέτρο εξόντωσης του πληθυσμού: η εκτόπιση και η ομηρία χιλιάδων Ελλήνων κατοίκων, μεταξύ αυτών και του συνόλου σχεδόν των ιερέων, της Ανατολικής Μακεδονίας σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικά έργα στη Βουλγαρία. Υπολογίζεται πως εξορίστηκαν 42.000 Έλληνες, ηλικίας 17-60 ετών. Πάνω από το 1/4 των εκπατρισθέντων έχασαν τη ζωή τους από τις στερήσεις, τα βασανιστήρια και την εξοντωτική εργασία και δεν επέστρεψαν ποτέ στην πατρίδα τους.<ref name="autogenerated1916">Τετράδια Βουλγαρικῆς Κατοχῆς, Ἀνατολική Μακεδονία 1916-1918, ἐπιμέλεια Ν. Ρουδομέτωφ, τ. 2ος, Ἱστορικό Λογοτεχνικό Ἀρχεῖο Καβάλας, Καβάλα 2008.</ref><ref name="autogenerated2">Β.Σ. Κάρτσιου, Ἡ Γενοκτονία τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας κατά τή 2η Βουλαρική Κατοχή (1916-18), ἐκδ. Ἐρωδιός, Θεσσαλονίκη 2010.</ref><ref name="autogenerated3">Δ. Πασχαλίδη, Ἡ Ἔκθεση τοῦ Ν. Μπακόπουλου, Νομάρχη Δράμας κατά τή δεύτερη Βουλγαρική Κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας (1916-18).</ref><ref name="autogenerated2006">Δ. Πασχαλίδη, Τά δεινοπαθήματα τῆς Χωριστῆς κατά τή δεύτερη βουλγαρική κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας, Χωριστή 2006.</ref><ref name="autogenerated4">Δ. Πασχαλίδη, Ἡ Χωριστή Δράμας (Τσατάλτζα) κατά τή δεύτερη Βουλγαρική Κατοχή τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας (1916-18).</ref><ref name="autogenerated1958">Ἀρχιμ. Γαβριήλ, Ἀναμνήσεις καί Νοσταλγία, Θεσσαλονίκη 1958.</ref>
Στη διάρκεια της Β' Βουλγαρικής Κατοχής (1916-1918) ο ελληνικός πληθυσμός στις πόλεις και τα χωριά υπέστη διώξεις, λιμοκτονία, ομηρίες καθώς και συλλήψεις, φυλακίσεις, βιαιοπραγίες και βασανισμούς από τη μυστική βουλγαρική αστυνομία και τον κατοχικό βουλγαρικό στρατό. Ως αποτέλεσμα χιλιάδες Έλληνες έχασαν τη ζωή τους.<ref>[http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/1/d/9/metadata-01-0000325.tkl ''Η Ελλάς του 1910-1920'', Γεωργίου Βεντήρη : Αθήνα 1931, Identifier: 000074165, σ.σ.106-131]</ref><ref>[http://www.kathimerini.gr/438308/article/epikairothta/ellada/h-voylgarikh-eisvolh-sthn-anat-makedonia Η βουλγαρική εισβολή στην Ανατ. Μακεδονία -του Ιακωβου Μιχαηλιδη, εφημερίδα Καθημερινή 25.09.2011]</ref><ref>Τετράδια Βουλγαρικῆς Κατοχῆς, Ἀνατολική Μακεδονία 1916-1918, ἐπιμέλεια Ν. Ρουδομέτωφ, τ. 2ος, Ἱστορικό Λογοτεχνικό Ἀρχεῖο Καβάλας, Καβάλα 2008.</ref><ref>Β.Σ. Κάρτσιου, Ἡ Γενοκτονία τοῦ Ἑλληνισμοῦ τῆς Ἀνατολικῆς Μακεδονίας κατά τή 2η Βουλαρική Κατοχή (1916-18), ἐκδ. Ἐρωδιός, Θεσσαλονίκη 2010.</ref>
 
▲Μετά τον [[Α' Παγκόσμιος Πόλεμος|Α' Παγκόσμιο Πόλεμο]] και τη συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας για αμοιβαία ανταλλαγή πληθυσμών το 1919, ενισχύθηκε το ελληνικό στοιχείο στην περιοχή της ελληνικης Μακεδονίας, η οποία απέκτησε υψηλό βαθμό εθνοτικής ομοιογένειας. Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληθυσμών του 1923 μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, υπήρξε μαζική αποχώρηση μουσουλμάνων και ορισμένων φιλοβουλγαρικών στοιχείων από τη Μακεδονία, με την ταυτόχρονη άφιξη των Ελλήνων προσφύγων από τη [[Μικρά Ασία]] και την [[Ανατολική Θράκη]]. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της Κοινωνίας των Εθνών το 1926, οι Έλληνες αποτελούσαν το 88,8% του συνολικού πληθυσμού, οι Σλάβοι 5,1%, ενώ οι υπόλοιποι αποτελούσαν κυρίως Μουσουλμάνοι και Εβραίοι.
 
Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας οι Έλληνες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν κυρίως στη Μακεδονία. Οι Έλληνες πρόσφυγες από την Τουρκία αποτελούσαν το 45% του πληθυσμού της ελληνικής Μακεδονίας το 1928.
 
===Β Παγκόσμιος Πόλεμος===
Γραμμή 104 ⟶ 78 :
==Ταυτότητα==
===Προέλευση===
Υπάρχει τεκμηριωμένη συνεχής ελληνική παρουσία στην Μακεδονία από την αρχαιότητα, η οποία σημάδεψε την περιοχή, παράλληλα με την παρουσία πολλών άλλων ομάδων που πέρασαν από το έδαφός της μέσα στους αιώνες, όπως οι Ρωμαίοι, Θρακιώτες, Πέρσες, ΛατίνοιΛατίνους, Σλάβοι και Οθωμανοί. Σήμερα, λόγω της μακράς και πλούσιας ιστορίας της περιοχής, εξακολουθούν να υπάρχουν μερικές μικρές γλωσσικές κοινότητες αρμάνιων και σλαβόφωνων. Αυτές οι κοινότητες χρησιμοποιούν τις διάφορες διαλέκτους τους σε ορισμένες κοινωνικές καταστάσεις, ενώ αναγνωρίζονται ως Έλληνες. Μετά την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, οι μισοί από τους πρόσφυγες από τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Ανατολική Θράκη εγκαταστάθηκαν στην περιοχή.
 
===Πολιτισμός===
Γραμμή 110 ⟶ 84 :
Η χρήση της σημαίας της Μακεδονίας είναι πολύ συνηθισμένη στον μακεδονικό πληθυσμό, που απεικονίζει τον περιφερειακό σύμβολο του Ήλιου της Βεργίνας, ενώ η «Μακεδονία Ξακουατή» είναι ένας ανεπίσημος ύμνος και εμβατήριο. Έχουν λαϊκούς χορούς που φέρουν το όνομα της περιοχής, τη Μακεδονία και τα Μακεδονίτικα.
 
Η συντριπτική πλειοψηφία των Μακεδόνων μιλά μια παραλλαγή της ελληνικής γλώσσας, που ονομάζεται Μακεδονική (Μακεδονίτικα) ή Βορειοελλαδίτικα. Ανήκει στη βόρεια ομάδα διαλέκτων, με φωνολογικές και λίγες συντακτικές διαφορές που διακρίνονται από τα τυπικά Ελληνικά που μιλιούνται στη νότια Ελλάδα. Μία από αυτές τις διαφορές είναι ότι η μακεδονική διάλεκτος χρησιμοποιεί την υπόθεση της κατηγορίας αντί για γενική για να αναφερθεί σε ένα έμμεσο αντικείμενο. Οι Μακεδόνες έχουν επίσης μια χαρακτηριστικότερη βαρύτερη έμφαση, που αναγνωρίζει εύκολα έναν ομιλητή ότι έρχεται από τη Μακεδονία. Υπάρχει επίσης μια μειοψηφία των σλαβικών ομιλητών που κατά κύριο λόγο αυτοπροσδιορίζονται ως Έλληνες Μακεδόνες, που βρισκονται κυρίως στη Δυτική Μακεδονία.
 
===Πολιτική===
Γραμμή 165 ⟶ 139 :
* [[Εμμανουήλ Παππάς]], Αρχηγός της Επανάστασης στην Μακεδονία
* [[Αλέξανδρος Σβώλος]], Συνταγματολόγος
* [[Κώστας Καραμανλής|Κωνσταντίνος Καραμανλής]], πρώην Πρόεδρος και ΠρωθυπουργόςΠροθυπουργός της Ελλάδας
* [[Χρήστος Σαρτζετάκης]], πρώην [[Πρόεδρος της Δημοκρατίας|πρόεδρος της Ελλάδας]]
* [[Στέφανος Δραγούμης]], πρωθυπουργός της Ελλάδας, πολιτικός και συνεργάτης στον Μακεδονικό Αγώνα
Γραμμή 173 ⟶ 147 :
* [[Τραϊανός Γάγος]], παπυρολόγος
|}
[[Κατηγορία:Έλληνες]] [[Κατηγορία:Μακεδονία (ελληνικό διαμέρισμα)]]▼
 
==Διαβάστε επίσης==
*{{cite book|editor1-first=Peter|editor1-last=Mackridge|editor2-first=Eleni|editor2-last=Yannakakis|title=Ourselves and Others: The development of a Greek Macedonian cultural identity since 1912|year=1997|location=Οξφόρδη|publisher=Berg}}
*{{cite journal|title=Perceptions, construction and definition of Greek national identity in late nineteenth, early twentieth century Macedonia|last=Agelopoulos|first=Giorgos|journal=Balkan Studies|year=1995|volume=36|issue=2|pages=247-263|url=https://ojs.lib.uom.gr/index.php/BalkanStudies/article/view/2779}}
 
== Παραπομπές ==
<references />
▲[[Κατηγορία:Έλληνες]] [[Κατηγορία:Μακεδονία (ελληνικό διαμέρισμα)]]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Μακεδόνες_(Έλληνες)"