Βικιπαίδεια

Λεονάρντο ντα Βίντσι: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιήγηση ιστορικού διαδραστικά
← Προηγούμενη διαφοράΕπόμενη διαφορά →
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
ΟπτικήΚώδικας wiki
μ →‎top: +πρόταση που είχε αφαιρεθεί
Ετικέτα: επεξεργασία κώδικα 2017
Ετικέτες: IP σχολείου μεγάλη αφαίρεση Οπτική επεξεργασία
Γραμμή 1:
{{πληροφορίες προσώπου|noref=true}}
Υπεύθυνοι για την ανατροφή του ήταν κυρίως οι παππούδες του και ο θείος του Φραντσέσκο<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.45</ref>Τις πρώτες γνώσεις ανάγνωσης και γραφής τις έλαβε από την οικογενειά του ενώ φοίτησε στο σχολείο του χωριού. Δεν φαίνεται να φοίτησε στα ίδιαdsa σχολεία στα οποία φοίτησαν τα ετεροθαλή αδέλφια του, επειδή η φυσική αριστεροχειρία του δεν διορθώθηκε ποτέ.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.47</ref> Δεν είχε,επίσης,σημαντική γλωσσομάθεια και αν και ήταν πρώτος διανοούμενος των χρόνων του που χρησιμοποίησε την καθομιλουμένη, παραδεχόταν πωςτον περιόριζε στην ακριβή έκφραση. Σε ηλικία εικοσιπέντε ετών έμαθε λατινικά μόνος του.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.202</ref>[[Αρχείο:Vinci casa Leonardo.jpg|thumb|left|Το σπίτι το οποίο σύμφωνα με την παράδοση γεννήθηκε ο Λεονάρντο. Βρίσκεται λίγο έξω από το Βίντσι,στο χωριό Ανκιάνο]]▼
Ο '''Λεονάρντο ντι σερ Πιέρο ντα Βίντσι''' (''Leonardo di ser Piero da Vinci'', [[15 Απριλίου]] [[1452]] — [[2 Μαΐου]] [[1519]]), πιο συνηθισμένα '''Λεονάρντο ντα Βίντσι''' ή απλά '''Λεονάρντο''', ήταν [[Ιταλοί|Ιταλός]] [[wikt:πολυμαθής|πολυμαθής]] της [[Αναγέννηση]]ς και οι τομείς που τον ενδιέφεραν συμπεριλάμβαναν την [[εφεύρεση]], την [[ζωγραφική]], την [[γλυπτική]], την [[αρχιτεκτονική]], την [[επιστήμη]], την [[μουσική]], τα [[μαθηματικά]], την [[εφαρμοσμένη μηχανική]], την [[λογοτεχνία]], την [[ανατομία]], την [[γεωλογία]], την [[αστρονομία]], την [[βοτανική]], την [[wikt:συγγραφή|συγγραφή]], την [[ιστορία]], και την [[χαρτογραφία]]. Αποκαλούταν συχνά ο πατέρας της [[Παλαιοντολογία|παλαιοντολογίας]], της [https://el.oldict.com/%CE%B9%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%AF%CE%B1/ ιχνολογίας], και της αρχιτεκτονικής, και θεωρείται ευρέως ένας από τους καλύτερους ζωγράφους όλων των εποχών. Μερικές φορές του δίνονται τα εύσημα για την εφεύρεση του [[Αλεξίπτωτο|αλεξίπτωτου]], του [[Ελικόπτερο|ελικοπτέρου]] και του [[Άρμα μάχης|άρματος μάχης]].
 
Στα===Στη δύο τελευταία χρόνια παραμονής του στην Φλωρεντία είχε τουλάχιστον ένανΦλν εραστή: αμφιλεγόμενη είναι μια ιδιόχειρη αναφορά του Λεονάρντο για κάποιον Fiorovante di Domenico ή τον Bernardo di Simone.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.126-127</ref>===▼
Θεωρείται αρχετυπική μορφή του [[Αναγεννησιακός ουμανισμός|αναγεννησιακού ουμανιστή]]<ref name=HG>{{Cite book|first=Helen|last=Gardner|title=Art through the Ages|year=1970|pages= 450–456}}</ref> και [[Επιστήμη|επιστήμονα]], του [[Αναγεννησιακή τέχνη|αναγεννησιακού καλλιτέχνη]], ''[[Homo Universalis]]'' και μια ιδιοφυής προσωπικότητα. Μεταξύ των πιο διάσημων έργων του συγκαταλέγονται η ''[[Μόνα Λίζα]]'' και ο ''[[Ο Μυστικός Δείπνος (Λεονάρντο)|Μυστικός Δείπνος]]''. Εκτός από τα παραπάνω, ο ντα Βίντσι ενδιαφερόταν για την [[αστρονομία]], τη [[βοτανική]], τη συγγραφή, την ιστορία και τη [[χαρτογραφία]].
Αργότερα,===Στο το [[1482]], μετοίκησε στο [[Μιλάνο]], όπου πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως μηχανικός, ζωγράφος και γλύπτης στον ηγεμόνα του Μιλάνου [[Λουδοβίκος Σφόρτσα|Λουδοβίκο Σφόρτσα]]<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.141-143</ref>.===▼
 
== Βιογραφία ==
Ο Λεονάρντο γεννήθηκε στο Βίντσι της [[Ιταλία]]ς στις [[15 Απριλίου]] [[1452]].<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.31</ref> Το πλήρες όνομά του ήταν Leonardo di ser Piero da Vinci, αν και υπέγραφε τα έργα του ως «Leonardo» ή «Io, Leonardo» (= «Εγώ, ο Λεονάρντο»). Ήταν καρπός του έρωτα του Πιέρο ντα Βίντσι και της Κατερίνας, της οποίας δεν γνωρίζουμε την πλήρη ταυτότητα. Οι δυο τους δεν έγιναν ποτέ νόμιμο ζευγάρι. Ο Πιέρο ήταν [[συμβολαιογράφος]] στην περιοχή.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.32</ref> Η μητέρα του, Κατερίνα, πιθανόν ήταν ταπεινότερης καταγωγής, μάλλον υπηρέτρια. Ένα χρόνο περίπου μετά τη γέννηση του Λεονάρντο οι γονείς του παντρεύτηκαν: ο Πιέρο την κόρη ενός πλούσιου συμβολαιογράφου-την Αλμπιέρα Αμαντόρι ντι Τζοβάνι<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.35-36</ref>- και η Κατερίνα έναν εργάτη υψικαμίνου, τον Αντόνιο ντι Πιέρο ντι Αντρέα ντι Τζοβάνι Μπούτι<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.37</ref>. Η Αλμπιέρα πέθανε άτεκνη στα 1473 και το 1475 ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε <ref>Συνολικά ο πατέρας του έκανε τέσσερις γάμους και απέκτησε δεκαπέντε παιδιά Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ. 35, 102 </ref>Αργότερα, τη νόθα αυτή καταγωγή του ο Λεονάρντο την είδε ως αποτέλεσμα λάθος επιλογών της μητέρας του<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.38</ref>Ο [[Σίγκμουντ Φρόυντ]]<ref>Σίγκμουντ Φρόϋντ, Μια παιδική ανάμνηση του Λεονάρντο ντα Βίντσι, μτφρ. Αγγελική Μανουσάκη,εκδ.Ερατώ, Αθήνα, 2006</ref> συνέδεε τη νόθα καταγωγή του ζωγράφου με το ανολοκλήρωτο αρκετών έργων του, ονομάζοντας αυτη την ιδιοτροπία του ως ''σύμπλεγμα του Λεονάρντο''. Στην εγκατάλειψη από τη μητέρα του, απέδωσε ο Φρόυντ, την ομοφυλοφιλία του και μια διαδικασια εξιδανίκευσης η οποία κατηύθυνε τις καλλιτεχνικές του δράσεις.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.38</ref> Επίσης, στον ψυχισμό του βάραινε η μειονεκτική κοινωνική του θέση λόγω των δικαιωμάτων των παιδιών του Πιέρο.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.47</ref>
 
▲Υπεύθυνοι για την ανατροφή του ήταν κυρίως οι παππούδες του και ο θείος του Φραντσέσκο<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.45</ref>Τις πρώτες γνώσεις ανάγνωσης και γραφής τις έλαβε από την οικογενειά του ενώ φοίτησε στο σχολείο του χωριού. Δεν φαίνεται να φοίτησε στα ίδια σχολεία στα οποία φοίτησαν τα ετεροθαλή αδέλφια του, επειδή η φυσική αριστεροχειρία του δεν διορθώθηκε ποτέ.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.47</ref> Δεν είχε,επίσης,σημαντική γλωσσομάθεια και αν και ήταν πρώτος διανοούμενος των χρόνων του που χρησιμοποίησε την καθομιλουμένη, παραδεχόταν πωςτον περιόριζε στην ακριβή έκφραση. Σε ηλικία εικοσιπέντε ετών έμαθε λατινικά μόνος του.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.202</ref>
[[Αρχείο:Vinci casa Leonardo.jpg|thumb|left|Το σπίτι το οποίο σύμφωνα με την παράδοση γεννήθηκε ο Λεονάρντο. Βρίσκεται λίγο έξω από το Βίντσι,στο χωριό Ανκιάνο]]
 
===Στη Φλωρεντία===
Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς πήγε στη [[Φλωρεντία]], ίσως περί τα 1464-1465<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.49, 81</ref> Σε ηλικία δεκατεσσάρων ετών εισήλθε ως μαθητευόμενος στο εργαστήριο του φλωρεντινού ζωγράφου και αρχιτέκτονα [[Αντρέα ντελ Βερρόκκιο]] ([[1433]]-[[1485]]). Ο πατέρας του Πιέρο τον γνώριζε μάλλον, διότι του είχε δώσει νομικές συμβουλές.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.49</ref> Σε λιγότερο από έξι χρόνια θα πρέπει από μαθητής να έγινε δάσκαλος, διότι ήδη από το 1472 ήταν καταγεγραμμένος ως δάσκαλος στη συντεχνία των ζωγράφων την επονομαζόμενη ''Ένωση Ζωγράφων του Αγίου Λουκά''.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.90</ref>Αρχικά μάλλον σπούδασε γλυπτική χωρις να παραθεωρείται και η ζωγραφική στη μαθητεία του.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.90-91</ref>Οι πρώτες φιλοσοφικές και επιστημονικές γνώσεις του αποκτώνται από τους καλλιεργημένους ανθρωπους οι οποίοι επισκέπτονταν τον Βερρόκιο στο εργαστήριό του, από την εμπειρία και τη συζήτηση μαζί τους παρά μια συστηματική καθοδήγηση από αυτούς.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.118</ref> Το πιο πρώιμο γνωστό έργο του αποτελεί το επονομαζόμενο «Σχέδιο τοπίου στην κοιλάδα του Άρνου», το οποίο βρίσκεται σήμερα στην [[Ουφίτσι|Πινακοθήκη Ουφίτσι]] της Φλωρεντίας.
Θεωρήθηκε ότι μυήθηκε στην ομοφυλοφιλία στοεργαστήριο του Βερόκιο, πιθανώς μόλις έφτασε εκεί,ανάμεσα στα δεκατρία και δεκαπέντε του, κάτι όχι ασυνήθιστο στους κύκλους των καλλιτεχνών.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.99</ref>
 
Το 1476, σε ηλικία εικοσιτριών ετών, κατηγορήθηκε για σοδομία που διέπραξε αυτός και άλλοι τρεις νεαροί σε βάρος κάποιου Jacobo Salterelli, περιστατικό το οποίο έγινε αντιληπτό στους Αξιωματικούς της Νύχτας και των Μοναστηριών, αλλά τελικά αθωώθηκε μαζί με τους άλλους. Η υπόθεση αποδείχθηκε κατασκευασμένη με σκοπό να δυσφημιστεί ένας από την συντροφιά του Λεονάρντο ο οποίος ήταν μέλος της οικογένειας των Μεδίκων.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ.Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.99-101</ref>
▲Στα δύο τελευταία χρόνια παραμονής του στην Φλωρεντία είχε τουλάχιστον έναν εραστή: αμφιλεγόμενη είναι μια ιδιόχειρη αναφορά του Λεονάρντο για κάποιον Fiorovante di Domenico ή τον Bernardo di Simone.<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.126-127</ref>
 
===Στο Μιλάνο===
▲Αργότερα, το [[1482]], μετοίκησε στο [[Μιλάνο]], όπου πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως μηχανικός, ζωγράφος και γλύπτης στον ηγεμόνα του Μιλάνου [[Λουδοβίκος Σφόρτσα|Λουδοβίκο Σφόρτσα]]<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.141-143</ref>.
[[Αρχείο:Ludovico Sforza by G.A. de Predis (Donatus Grammatica).jpg|thumb|left|220px|Λουδοβίκος Σφόρτσα. Πίνακας του [[Τζιοβάννι Αμπρότζιο ντε Πρέντις]]
Ήταν ο κυριότερος προστάτης του Λεονάρντο ντα Βίντσι, ο οποίος για τον Σφόρτσα έγραψε: «Η δικαιοσύνη του [ήταν] τόσο μαύρη όσο και ο ίδιος»<ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.140</ref> ]] Ως αιτία της φυγής του θεωρείται η ''Προσκύνηση των Μάγων'' και η αμηχανία του που ένιωσε μετά την απόρριψή του από τους Μεδίκους ή ότι ο Λορέντσο των Μεδίκων λάτρης της μουσικής εκτιμώντας τη μουσική κλήση του Λεονάρντο εστάλη σκόπιμα στο Μιλάνο. <ref>Michael White, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Ο πρώτος επιστήμονας, μτφρ. Ευθυμία Χασιώτου-Κουιμτζή, εκδ. Κάτοπτρο, Αθήνα, 2004, σελ.133</ref>
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/wiki/Λεονάρντο_ντα_Βίντσι"