Φιστικιά: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Ωστόσο παλιοβοτανικές έρευνες έχουν δείξει ότι η Νότια Ευρώπη και η Νοτιοδυτική Ασία δεν είναι πατρίδα της φιστικιάς. Εξαίρεση είναι καρπός φιστικιάς που βρέθηκε στο Σέσκλο της Νεότερης Νεολιθικής εποχής και απανθρακωμένοι καρπόι φιστικιάς στο Περιβόλι Μαγούλας των περιόδων Ραχμάνι (Χαλκολιθικής) και Πρώιμης Μεσοελλαδικής. Η προέλευσή τους αμφισητείταιαμφισβητείται και αποδίδεται σε μεταγενέστερες διεισδύσεις.<ref>Άννα Μανουηλίδου Χιτζανίδου, «Η πορεία της φιστικιάς από την Ασία στην Αίγινα», Αρχαιολογική Εφημερίς, τομ.152 (2013), σελ.48</ref>

Πριν τον 4ο αι. π.Χ. δεν αναφέρεται στην αρχαία ελληνική γραμματεία ενώ ο πρώτος που την αναφέρει περιγράφοντας την αλλά όχι κατονομάζοντάς την είναι ο Θεόφραστος στο ''Περί φυτών ιστορία IV 4, 7''.Ε πειδηΕπειδη μιλάει για πολλά φυτά που δεν έχει δει και οι πληροφορίες του είναι από δεύτερο χέρι, πιθανώς για τη φιστικιά έχει πληροφορίες από επιστήμονες που ακολούθησαν τον Μέγα Αλέξανδρο στην εκτρατεία του. Άλλη αρχαία μαρτυρία προέρχεται από τον Νίκανδρο τον Κολοφώνιο (2ος αι.π.Χ) στο ποίημά του ''Θηριακά'' στ. 890-891 όπου απαριθμεί φυτά που προστατεύουν από τσιμπίματα σκορπιών<ref>Άννα Μανουηλίδου Χιτζανίδου, «Η πορεία της φιστικιάς από την Ασία στην Αίγινα», Αρχαιολογική Εφημερίς, τομ.152 (2013), σελ.48-49</ref>

Ο φαρμακογνώστης ΔιοσκορίδηςΔιοσκουρίδης ο Πεδάνιος στο έργο του ''Περί ύλης ιατρικής'' (Ι 124, 1,11) γράφει οτι η φιστικιά παραγόταν στη Συρία. Τον 1ο αι.ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος στη ''Φυσική ιστορία'' του (XV 83,91) μιλάει για εναν ιππότη ViteliusΒιτέλιο που έφερε τη φιστικά στο σπίτι του στη Ρώμη στο τέλος της βασιλείας του Τιβέριου (30 π.Χ) και τον ίδιο χρόνο ο FlacusΦλάκκος PopeiusΠομπήιος την εισήγαγε στην Ισπανία. Στους Δειπνοσοφιστές του Αθηναίου Ναυκράτιου περιγράφεται συμπόσιο όπου προσφέρονται μεταξύ άλλων και φιστίκίου : περιγράφεται ως λείος, λευκόφαιος, μακρυς, πράσινος στο εσωτερικό και αν και λιγωτερο χιμωδης από τον καρπό της κουκουναριάς ειναι πιο εύγεστος από αυτόν.<ref>Άννα Μανουηλίδου Χιτζανίδου, «Η πορεία της φιστικιάς από την Ασία στην Αίγινα», Αρχαιολογική Εφημερίς, τομ.152 (2013), σελ.49</ref>Ο Boris de Saint Vincent,αξιωματικός του γαλλικού στρατού αναφέρει στο βιβλίο του La Flore du Peloponnese et des Cyclades (1838) ότι υπήρχαν φιστικιές στην Πήλο και στη Φιγάλεια. Ο Παναγιώτης Γεννάδειος αναφέρει πως αυτος που έδωσε την πρώτη ώθηση στην καλλιέργεια του δέντρου ήταν ο εισαγωγέας της βιομηχανίας σοκολάτας στην Ελλάδα Δ.Παυλίδης, ο οποίος από το 1860 εγκατέστησε φυτεία φιστικιάς στο κτήμα του στο Ψυχικό. Ακολούθησε ο Ορφανίδης, διευθυντής του Δημόσιου Δενδροκομείου στον Βοτανικό, κυρίως από το 1869. Ο Γεννάδιος διαδεχόμενος τον Ορφανίδη στη διεύθυνση του Δημόσιου Δενδροκομείου έδωσε μεγαλύτερη ώθηση στην διάδοση του συγκεκριμένου φυτού