Γκιώνα: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας |
|||
Γραμμή 13:
|Μήκος=22.3700
}}
Η '''Γκιώνα''' είναι το υψηλότερο [[βουνό]] της [[Στερεά Ελλάδα|Στερεάς Ελλάδας]], τοποθετημένο στη [[Νομός Φωκίδας|Φωκίδα]] ανάμεσα στον [[Παρνασσός|Παρνασσό]] και τα [[Βαρδούσια]]. Με υψηλότερη κορυφή την Πυραμίδα στα 2.510 μέτρα, η Γκιώνα είναι το υψηλότερο βουνό νότια του [[Όλυμπος|Ολύμπου]] και το πέμπτο συνολικά στην [[Ελλάδα]]. Στην [[Αρχαία Ελλάδα|αρχαιότητα]] ήταν γνωστή ως '''''Ασέληνον όρος'''''.
==Χαρακτηριστικά==
Γραμμή 19:
Η Γκιώνα, με χαρακτήρα καθαρά αλπικό, βρίσκεται στο κέντρο του [[Νομός Φωκίδας|νομού Φωκίδας]] βορειοδυτικά από την κοιλάδα της [[Άμφισσα]]ς, αποτελεί τμήμα της νότιας απόληξης της οροσειράς της [[Πίνδος|Πίνδου]] και ενώνεται με τον [[Παρνασσός|Παρνασσό]] ανατολικά, με τα [[Βαρδούσια]] όρη δυτικά και με την [[Οίτη]] στα βόρεια. Στα νότια ενώνεται με το χαμηλό σύμπλεγμα λόφων που ονομάζονται Όρη Λιδωρικίου<ref>Συχνά οι νοτιότερες κορυφές της Γκιώνας (με την υψηλότερη στα 1908 μ.) αναφέρονται ανακριβώς ως Όρη Λιδωρικίου</ref>. Είναι ένα βουνό με αδρό και ξεκάθαρο ανάγλυφο, με βαθιές χαράδρες, ρεματιές και ασβεστολιθικές ορθοπλαγιές που το κάνουν δύσβατο ενώ διαθέτει την μεγαλύτερη ορθοπλαγιά των [[Βαλκάνια|Βαλκανίων]], την Πλάκα της Συκιάς, με υψομετρική διαφορά 1.100 μέτρα περίπου.
Οι πλευρές της προς το [[Λιδωρίκι]] είναι κατάφυτες από έλατα και κέδρους ([[Γιουνίπερος|αρκεύθους]]), στις χαράδρες παρατηρούνται σφεντάμια, ενώ στα ξέφωτα υπάρχουν αγριολούλουδα και αγριοτριανταφυλλιές. Στα δάση της ζουν άγρια ζώα, [[Λύκος|λύκοι]] (είναι το νοτιότερο σημείο εξάπλωσής τους στην Ελλάδα), [[Αγριογούρουνο|αγριογούρουνα]], ζαρκάδια και αγριόγιδα, ενώ στις απόκρημνες πλαγιές της πετούν αρπακτικά πουλιά όπως [[Γυπαετός|γυπαετοί]] και χρυσαετοί. Επίσης διαθέτει και πολλά λιβάδια που συντηρούν αιγοπρόβατα. Παρότι ο συνδυασμός των λιβαδιών με τις κάθετες ορθοπλαγιές κυρίως στα δυτικά, συνθέτουν ξεχωριστή αισθητική τοπίου και αποτελούν καταφύγιο για την άγρια ζωή, στη βόρεια, ανατολική και νότια πλευρά του βουνού υπάρχουν μεταλλεία εξόρυξης βωξίτη που επηρεάζουν την εικόνα του βουνού.
Η Γκιώνα χωρίζεται στα δύο από τη βαθιά χαράδρα της Ρεκάς που εισχωρεί στον κύριο όγκο του βουνού από τα ανατολικά, ενώ η ρεματιά του Λάζου διατρέχει το βουνό από βορρά προς νότο, παράλληλα με το [[Μόρνος|Μόρνο]], στα δυτικά. Η Γκιώνα, συγκριτικά με τα [[Βαρδούσια]] απέναντι της, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί άνυνδρο βουνό. Δεν έχει ποτάμια, οι πηγές είναι σχετικά λίγες και απ' αυτές αρκετές το καλοκαίρι στερεύουν, ειδικά στα ανατολικά και νότια. Στα ψηλότερα σημεία του βουνού δεν υπάρχουν πηγές γιατί όλες εμφανίζονται στο σημείο επαφής του πορώδους ασβεστόλιθου με το αδιάβροχο στρώμα του φλύσχη. Οι βοσκοί εκμεταλλεύονται στο έπακρο τις πηγές και τα ρέματα.
| |||