Αιγάλεω: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
μ Αποσαφήνιση από Πάνορμος σε Πάνορμος Εφέσου |
→Κατοχή και Αντίσταση: προσθήκη στοιχείων με παράθεση πηγής |
||
Γραμμή 44:
Όλοι οι πρώτοι συνοικισμοί που δημιουργήθηκαν από το 1920 έως το 1933 και που συγκροτούσαν την κοινότητα των '''Νέων Κυδωνιών''' ανήκαν διοικητικά στο [[Δήμος Αθηναίων|Δήμο Αθηναίων]] Ωστόσο, το 1934 (ΦΕΚ υπ' αριθμόν Α' 22 18 Ιανουαρίου<ref>Φύλλο εφημερίδας 'Έθνος' της [[18 Ιανουαρίου]] [[1934]], σελ. 8: "''Τα Διατάγματα περί χωρισμού δημοσιεύονται απόψε''"</ref> και ΦΕΚ υπ' αριθμόν Β' 14 29 Ιανουαρίου<ref>Μαρία Ι. Βαμβακοπούλου, "Αιγάλεω, οι δρόμοι της προσφυγιάς", σελ. 73, Αιγάλεω [[2012]]</ref>) δώδεκα οικισμοί αφαιρέθηκαν από τη διοικητική εποπτεία της πρωτεύουσας και αυτονομήθηκαν στο πλαίσιο μιας διοικητικής μεταρρύθμισης<ref>Φύλλο εφημερίδας 'Έθνος' της [[21 Αυγούστου]] [[1935]], σελ. 8: "''Τα έσοδα των νέων Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής''"</ref>. Γεννήθηκε έτσι η κοινότητα Αιγάλεω, την οποία αποτελούσαν οι εξής οικισμοί<ref>[http://www.courses.arch.ntua.gr/fsr/122845/Gianpapa%20Karafylli%20Karafylli.pdf Ιστορική εξέλιξη του Δήμου Αιγάλεω]</ref>: Αγία Βαρβάρα, Νέες Κυδωνίες, Σωτηράκι, Χαϊδάρι, Κτήμα Αλεξάνδρου Λούμη, Αγία Ελεούσα, Νέα Φώκαια, Σκαραμαγκάς, Δαφνί και Πυριτιδοποιείο. Ακολούθως, με το ΦΕΚ υπ' αριθμόν 179Α - 08/05/1935 ΦΕΚ, αποσπάσθηκαν από την τότε κοινότητα Αιγάλεω οι οικισμοί [[Δήμος Χαϊδαρίου|Χαϊδαρίου]], [[Δαφνί Αττικής|Δαφνίου]], [[Σκαραμαγκάς Αττικής|Σκαραμαγκά]] και Νέων Φώκαιων και ενσωματώθηκαν στη δημιουργούμενη κοινότητα Χαϊδαρίου<ref>[http://www.eetaa.gr:8080/metaboles/show_metaboles_ota.jsp?toponymio_code=5839 Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ]</ref>.
===Κατοχή
[[Αρχείο:Sfagh Egaleo 003.jpg|thumb|Μαρμάρινη στήλη με τα ονόματα των σφαγιασθέντων από τους Γερμανούς κατακτητές]]
Στις 7 Νοεμβρίου του 1941 μέλη αντιστασιακών οργανώσεων του Αιγάλεω οργανώνουν σαμποτάζ σε βάρος των αρχών κατοχής, καταστρέφοντας καλώδια επικοινωνιακών γραμμών που βρίσκονταν επί του [[Αιγάλεω (όρος)|Όρους Αιγάλεω]]<ref>Νίκος Μιχιώτης, "60 Χρόνια Τοπική Αυτοδιοίκηση στο Αιγάλεω", σελ. 25</ref> Τον πρώτο [[Εθνική Αντίσταση|αντιστασιακό πυρήνα]] του [[ΕΑΜ]] Αιγάλεω αποτέλεσαν οι αξιωματικοί του ελληνικού στρατού [[Σταύρος Μαυροθαλασσίτης]], [[Στέλιος Τριανταφυλλίδης]], Γιάννης Πασχαλίδης και Στέφανος Μιχιώτης, καθώς και οι Φ. Γεωργαντάς, Ι. Κιθαρατζής, Αθ. Μαυράκης, Β. Μίλησης, Γ. Μουτάφης, Γ. Χονδρόπουλος, Ι. Χυτόπουλος, Κ. Μπόζεμπεργκ, Τ. Παπαεμμανουήλ, Στ. Κυπραίος και μια γυναίκα, η οδοντίατρος Νίνα<ref>Μαρία Ι. Βαμβακοπούλου, "ΑΙΓΑΛΕΩ, δρόμοι της προσφυγιάς", σελ. 137</ref>. Με το ΦΕΚ υπ' αριθμόν 22 Α' της [[29 Ιανουαρίου]] [[1943]]) η κοινότητα Αιγάλεω αναβαθμίσθηκε σε δήμο. Την άνοιξη του 1944 η τοπική οργάνωση του [[ΕΛΑΣ]] κατάφερε ένα αποφασιστικό κτύπημα στους Γερμανούς SS και τους εντόπιους συνεργάτες τους, όταν επιτέθηκε και αποδεκάτισε τις δυνάμεις τους, που έδρευαν στο Σωτηράκι. Το Αντιστασιακό κίνημα αναπτύχθηκε περαιτέρω, με ένοπλες περιπολίες τα βράδια στις γειτονιές. Περισσότεροι αξιωματικοί εντάχθηκαν στις τάξεις του ΕΛΑΣ (Νίκος Γεωργιάδης ή "''Έκτορας''", Χαρ. Παπαλέξης, Γ. Τσιλβές, Γ. Μοσχάκης, Μελέας, "''Θαλής''", "''Όμηρος''" κ.α.), ενώ τις πολιτικές οργανώσεις [[ΕΑΜ]], [[ΕΠΟΝ]], ''Εθνική Αλληλεγγύη'', [[ΚΚΕ]], πλαισιώνουν οι Στ. Ρουμελιώτης, Αναστασία Περηφανίδου, Σάββας Σταματιάδης, Άννα Μποσάτζη, Εμ. Κυπραίος, Ελ. Φραγκιαδάκη, Λ. Συμεωνίδου, αδελφές Μαυρίδου, Εμ. Πασχαλινόπουλος<ref>[http://rizospastis.gr/storyPlain.do?id=117565&action=print "''Στη μνήμη αγωνιστών''"]</ref> κ.α. Από το [[1941]] έως το [[1944]] καταγράφηκαν στο Αιγάλεω 453 θάνατοι «εκ πείνας''»'', κυρίως νέων ανδρών που στερούνταν το φαγητό προκειμένου να θρέψουν τα υπόλοιπα μέλη των οικογενειών τους<ref>Μαρία Ι. Βαμβακοπούλου, "Αιγάλεω, οι δρόμοι της προσφυγιάς", σελ. 136</ref>
Γραμμή 50:
====Ολοκαύτωμα 1944====
{{Κύριο|Σφαγή του Αιγάλεω}}
Στις [[29 Σεπτεμβρίου]] του [[1944]] η πόλη θρήνησε την απώλεια 96 (κατά άλλες εκτιμήσεις τα θύματα έφτασαν τους 150) άοπλων και αθώων κατοίκων της, που δολοφονήθηκαν κατά τη διάρκεια επιδρομής γερμανικού τάγματος στη συνοικία του ''Αγίου Γεωργίου'' (τα περισσότερα σπίτια της οποίας παραδόθηκαν στις φλόγες), δίπλα στον [[Κηφισσός ποταμός|ποταμό Κηφισό]]. Συνολικά 137 κάτοικοι του Αιγάλεω εκτελέσθηκαν από τους ναζί κατά τη διάρκεια της κατοχής<ref>Μαρία Ι. Βαμβακοπούλου, "Αιγάλεω, οι δρόμοι της προσφυγιάς", σελ. 146</ref>. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του αείμνηστου Αιγαλιώτη ζωγράφου Μάκη Κουμάτου, οι γερμανοί αποφάσισαν πριν εγκαταλείψουν την πόλη να ανατινάξουν τις εγκαταστάσεις του Πυριτιδοποιείου, αφού πρώτα ενημέρωσαν τον τοπικό πληθυσμό. Από την έκρηξη, ωστόσο, πολλοί τραυματίσθηκαν, καθώς τα θραύσματα εκσφενδονίζονταν πολύ μακριά. Κάποιοι κάτοικοι που θέλησαν να επωφεληθούν και να εισέλθουν στο χώρο μέσω ενός γκρεμισμένου τμήματος της μάντρας του εργοστασίου προκειμένου να αποσπάσουν μέρος του εξοπλισμού (μηχανήματα, εργαλεία, κλπ) είτε τραυματίσθηκαν, είτε βρήκαν το θάνατο από νάρκες<ref>Μαρία Ι. Βαμβακοπούλου, "Αιγάλεω, οι δρόμοι της προσφυγιάς", σελ. 151</ref>. Κατά τη διάρκεια των [[Δεκεμβριανά|Δεκεμβριανών]] (1944) και σύμφωνα με μαρτυρία του Γιώργου Ζαμπέτα στο βιβλίο της Ιωάννας Κλειάσιου ''Βίος και Πολιτεία του Γιώργου Ζαμπέτα'', εκδόσεις Ντέφι, εκτελέσθηκαν από τις πολιτοφυλακές του ΕΑΜ κάποιοι Αιγαλιώτες που θεωρούνταν "αντιδραστικοί", όπως ο γηραιός φούρναρης Μανόλης Σίμος, που τουφεκίστηκε μαζί με άλλους σε μια χωματερή. Ο Ζαμπέτας επισημαίνει πάντως, ότι «''... και οι άλλοι τα ίδια κάνανε, αλλά αυτοί νικήσανε και δε φανήκανε...»''<ref>Μαρία Ι. Βαμβακοπούλου, "Αιγάλεω, οι δρόμοι της προσφυγιάς", σελ. 153</ref> Στα Δεκεμβριανά έλαβε ενεργά μέρος ο (εφεδρικός) ΕΛΑΣ Πυριτιδοποιείου. Ωστόσο, στις [[4 Ιανουαρίου]] του [[1945]] το πρωί δέχθηκε την επίθεση ισχυρών θωρακισμένων [[Μεγάλη Βρετανία|Βρετανικών]] μονάδων, με αποτέλεσμα τα τμήματά του να ανατραπούν και να υποχρεωθούν σε αποχώρηση<ref>[[Σόλων Γρηγοριάδης]], "Τα Φοβερά Ντοκουμέντα - Δεκέμβριος 1944", εκδόσεις "Φυτράκης", σελ. 90</ref>. Στο Αιγάλεω έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του (1946 - 1963) ο [[Αντώνιος Πολίτης]] (Μητροπολίτης Ηλείας Αντώνιος), πρόεδρος του [[ΕΑΜ]] [[Πελοπόννησος|Πελοποννήσου]] και αγωνιστής της [[Εθνική Αντίσταση|Εθνικής Αντίστασης]] κατά τη διάρκεια της [[Κατοχή της Ελλάδας 1941-1944|Κατοχής]]. Η οικία του βρισκόταν επί της οδού Θεμιστοκλέους 3, όπου υπάρχει εντοιχισμένη αναμνηστική πλάκα. Επίσης, μια οδός της πόλης είναι αφιερωμένη στη μνήμη του<ref>Κωνσταντίνος Ι. Δάλκος, "''Η οδός Μητροπολίτου Ηλείας Αντωνίου''", στο περιοδικό "Η Αίθουσα", τεύχος 15ο, σελ. 108 - 111</ref>.
===Διοικητικές μεταβολές===
| |||