Στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα (1967 - 1974): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων
Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
? |
|||
Γραμμή 304:
Στις 10 Μαΐου [[1967]] εκδόθηκε ο Α.Ν. 3/1967 που συγκρότησε με συγκεκριμένη θητεία «Ιερά Σύνοδο αριστίνδην».<ref>Αυτή αποτελείτο από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών ως πρόεδρο και οκτώ συνέδρους κατά σειρά των πρεσβείων της αρχιεροσύνης και ανά τέσσερις από τους Μητροπολίτες της Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος και των «Νέων Χωρών».</ref> Επρόκειτο για μια αντικανονική επέμβαση στα εσωτερικά της εκκλησίας διότι εθίγετο το επισκοποσυνοδικό πολίτευμα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.<ref>Ιωάννης Κονιδάρης, Εγχειρίδιο Εκκλησιαστικού Δικαίου, εκδ. Αντ.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 2000,σελ 84</ref> Στη συνέχεια ο τότε αρχιεπίσκοπος απομακρύνθηκε αναγκαστικώς με την κατάργηση της διάταξης του Ν.Δ.4589/1966 η οποία εξαιρούσε από την αυτοδίκαιη αποχώρηση των μητροπολιτών, από τα καθήκοντά τους μετά τη συμπλήρωση του ογδοηκοστού έτους της ηλικίας τους τον εκάστοτε αρχιεπίσκοπο<ref>Σε επιστολή του προς τον τότε βασιλιά, ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος δήλωνε την πλήρη άρνησή του να παραιτηθεί, «Αρνούμαι διαρρήδην να γίνω παραβάτης θείων προσταγμάτων, διότι θα είμαι ρίψασπις και προδότης και επίορκος», στο Ιωάννης Κονιδάρης, ''Η δικτατορία του 1967 και η μεταπολίτευση στην Εκκλησία'',στο: Εκκλησιαστικά Άτακτα-Άρθρα στο ΄΄Βήμα της Κυριακής΄΄ 1993-1998, εκδ. Αντ.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 1999, σελ.187</ref>.
Έτσι, ο υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων της Χούντας κήρυξε τον αρχιεπισκοπικό θρόνο εν χηρεία, παρόλο που ο κανονικός [[Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄|αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος]] ζούσε. Ο αρχιμανδρίτης των ανακτόρων και καθηγητής Πανεπιστημίου [[Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος Α´|Ιερώνυμος Κοτσώνης]] αποτέλεσε τον εκλεκτό του καθεστώτος. Ο Ιερώνυμος αφού χειροτονήθηκε [[επίσκοπος]], επιλέχθηκε από τον [[Κωνσταντίνος Β΄ των Ελλήνων|Κωνσταντίνο]] στις 14 Μαΐου 1967 μεταξύ των τριών που πρότεινε η οκταμελής Ιερά Σύνοδος. Η προδιαγεγραμμένη «εκλογή» του έγινε υπό την εποπτεία του ίδιου του ισχυρού άνδρα του καθεστώτος [[Γεώργιος Παπαδόπουλος|Γεωργίου Παπαδόπουλου]] και του [[Στυλιανός Παττακός|Στυλιανού Παττακού]]<ref>{{Cite journal|title=Διαπάλη και εναρμόνηση (Ι). Το πραξικόπημα στην Εκκλησία|last=Κονιδάρης|first=Ιωάννης|date=1999|journal=Εκκλησιαστικά Άτακτα-Άρθρα, Βήμα της Κυριακής|publisher=εκδόσεις Αντ.Ν. Σάκκουλα|page=94}}</ref>. Ενδεικτικό της αντικανονικότητας της κατάστασης είναι το γεγονός πως η χειροτονία του Ιερώνυμου έγινε στις 4 Μαΐου 1967, χωρίς να έχει παραιτηθεί ο κανονικός αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄, του οποίου η εξαναγκασμένη παραίτηση έφερε τελικά ημερομηνία 11 Μαΐου 1967<ref>{{Cite web|url=http://www.xristianiki.gr/poreia-mas/khristianoi-kai-politike-drase/1967-1973-ekklesia-kai-khounta-oi-duo-opseis.html|title=1967 - 1973 Εκκλησία και Χούντα οι δύο όψεις - ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΡΑΣΗ|date=16-11-2009|website=www.xristianiki.gr|accessdate=2016-07-06}}</ref><ref>Ιωάννης Κονιδάρης, ''Διαπάλη και εναρμόνηση (Ι). Το πραξικόπημα στην Εκκλησία'',στο: Εκκλησιαστικά Άτακτα-Άρθρα στο ΄΄Βήμα της Κυριακής΄΄ 1993-1998, εκδ. Αντ.Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 1999, σελ.94</ref>. Η ανάρρηση του Ιερώνυμου Κοτσώνη στον αρχιεπισκοπικό θρόνο αποτελεί την πρώτη και κυριότερη φάση του πραξικοπήματος στην Εκκλησία της Ελλάδος.
Η εκλογή του προξένησε επιθέσεις και σχόλια, καθώς θεωρήθηκε ευθέως ευνοούμενος της χούντας των συνταγματαρχών και χαρακτηρίστηκε χουντικός, βασιλικός και αντικανονικός. Για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιήθηκε η ενθρόνιση του Ιερωνύμου, είναι χαρακτηριστική η εισήγηση του μητροπολίτη Κορίνθου Παντελεήμονος στην Έκτακτη Πολυμελή Σύνοδο στις 5 Μαρτίου του 1974: «''Εκ των μέχρι τούδε λεχθέντων συνάγεται ότι η άνοδος του Ιερωνύμου εις τον αρχιεπισκοπικόν θρόνον υπήρξε πάντη ανώμαλος και άκρως αντικανονική, επί πλέον πάσχουσα και εκ της χρησιμοποιήσεως δι’ αυτήν κοσμικών αρχόντων''».<ref>Αγγελοπούλου (1998). σελ. 108.</ref><ref>[http://www.efsyn.gr/arthro/o-gklixmpoyrgk-kai-i-ekklisia ''Ο Γκλίξμπουργκ και η Εκκλησία'' - εφημερίδα των Συντακτών 18.01.2016]</ref>
Κατά την περίοδο της αρχιερατείας του Ιερώνυμου ευθέως ευνοούμενου του δικτατορικού καθεστώτος απομακρύνθηκαν αντικανονικά πολλοί επίσκοποι από τις μητροπόλεις τους όπως οι Μητροπολίτες Θεσσαλονίκης Παντελεήμων Παπαγεωργίου και [[Αρχιεπίσκοπος Ιάκωβος|Αττικής και Μεγαρίδος Ιάκωβος Βαβανάτσος]] ενώ εξωθήθηκαν σε παραιτήσεις ο Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων Κύριλλος Καρμπαλιώτης, ο Δημητριάδος Δαμασκηνός Χατζόπουλος, ο [[Μητροπολίτης Ελασσώνος Ιάκωβος Μακρυγιάννης|Ελασσόνος Ιάκωβος Μακρυγιάννης]], ο Παραμυθίας Τίτος Ματθαιάκης και ο Λαρίσης Ιάκωβος Σχίζας.<ref>[http://www.kar.org.gr/2013/06/20/%CE%B5%CE%BA%CE%BA%CE%BB%CE%B7%CF%83%CE%AF%CE%B1-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-21%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CF%81%CE%B9%CE%BB%CE%AF%CE%BF%CF%85-%CF%8E%CF%81%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CE%BC%CE%B9%CE%B1-%CF%83/ Εκκλησία και 21η Απριλίου: Ώρα για μια «συγγνώμη»]</ref> Με αυτόν τον τρόπο το δικτατορικό καθεστώς κατάφερε να απομακρύνει αφενός επισκόπους που δεν είχαν διάθεση συνεργασίας με το δικτατορικό καθεστώς και αφετέρου, στις κενές θέσεις που δημιουργήθηκαν, να τοποθετήσει νέους μητροπολίτες φιλικά διακείμενους προς αυτήν. Μάλιστα, όλοι σχεδόν οι νέοι μητροπολίτες που εξελέγησαν από την αντικανονική Σύνοδο, είχαν δύο κοινά χαρακτηριστικά: προέρχονταν από την Αδελφότητα Θεολόγων «Ζωή» και στα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου είχαν υπηρετήσει ως στρατιωτικοί ιερείς-ιεροκήρυκες.<ref>[http://e-theologia.blogspot.gr/2012/11/1967-1974_16.html?m=1 Η Θεολογία μεσοπέλαγα: Χριστιανοί και πολιτική δράση κατά την περίοδο της Δικτατορίας 1967-74]</ref> Η αντικανονική αυτή κατάσταση στην Εκκλησία της Ελλάδος, καταδικάστηκε από τον τότε επίσκοπο Βρεσθένης [[Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος|Δημήτριο]] (μετέπειτα [[Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος|Αρχιεπίσκοπο Αμερικής]]), ο οποίος αν και εξελέγη Μητροπολίτης Αττικής και Μεγαρίδος, αρνήθηκε τη θέση.
| |||