Αρμόλια Χίου: Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
επιμέλεια
Γραμμή 1:
{{μορφοποίηση}}{{Κωμόπολη χωριό
| όνομα = Αρμόλια
| περιφέρεια =
Γραμμή 13:
| πρώην όνομα = Αρμόλεια
}}Τα '''Αρμόλια''' (γνωστά και ως ''Αρμόλεια''<ref>{{Cite book|title=Ιστορία της Χίου|first=Γεωργίου Ι.|last=Ζολώτα|publisher=Τύποις Π. Δ. Σακελλαρίου|isbn=|year=1921|editor-last=Σάρου|editor-first=Αιμιλία Κ.|volume=Α΄|location=Εν Αθήναις|page=602}}</ref>) {{coord|38|15|N|26|1|E|type:city_region:GR|display=title}}είναι οικισμός και τοπική κοινότητα του [[Δήμος Χίου|δήμου Χίου]], στο [[Χίος|ομώνυμο νησί]] του [[Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου|Βορείου Αιγαίου]]. Σύμφωνα με την [[Ελληνική απογραφή 2011|απογραφή του 2011]], ο πληθυσμός των Αρμολίων ανέρχεται στους 442 κατοίκους<ref name=":2">{{Cite web|url=https://www.politischios.gr/koinonia/tosoi-zoyme-telika-sti-hio|title=Τόσοι ζούμε τελικά στη Χίο|last=|first=|ημερομηνία=31 Δεκεμβρίου 2012|website=politischios.gr|publisher=Πολίτης Chios Web News|archiveurl=|archivedate=|accessdate=24 Δεκεμβρίου 2018}}</ref>.
 
== Ονομασία ==
Όπως γράφει ο Στέφανος Δ. Καββάδας στο βιβλίο του «Αρμολούσικα», το όνομα του χωριού είναι αρχαίο και μας επιτρέπει να υπολογίσουμε την εποχή του συνοικισμού των κατοίκων του με εικασίες. Από τις υπάρχουσες ετυμολογίες, βασική λέξη είναι η γη, ως δεύτερο συνθετικό του ονόματος, ενώ υπάρχει αμφιβολία για το πρώτο συνθετικό.
 
Σύμφωνα με μελετητές όπως οι [[Κωνσταντίνος Άμαντος]] και Στυλιανός Βίος, η ονομασία ''Αρμόλια'' δηλώνει την αρμοζόμενη γη, δηλαδή το χώμα, πού επιτρέπει να το ''αρμόσουμε'' και συνεπώς την κατάλληλη γη για την αγγειοπλαστική, η οποία εξασκείται από αιώνες στο χωριό. Κατά τον Καββάδα, σε αυτό συνηγορεί και ο μεγάλος αριθμός αγγείων οικιακής και επαγγελματικής χρήσης, τα όποια βρέθηκαν σε γειτονικές τοποθεσίες, καθώς και ο αριθμός κεραμίδων-κτερισμάτων στους τάφους που ανακαλύφθηκαν εκεί.
 
== Γενικά και ιστορικά στοιχεία ==
Γραμμή 22 ⟶ 27 :
 
Διοικητικά, λίγα χρόνια μετά την απελευθέρωση της Χίου κατά τους [[Βαλκανικοί Πόλεμοι|Βαλκανικούς Πολέμους]] και την ενσωμάτωσή της στο [[ελληνικό κράτος]], τα Αρμόλια ορίστηκαν το 1918 ως έδρα κοινότητας της [[Επαρχία Χίου|επαρχίας Χίου]]. Το 1989 εντάχθηκαν στον νεοσύστατο [[Δήμος Μαστιχοχωρίων|δήμο Μαστιχοχωρίων]], ενώ από το 2011 ανήκουν στον διευρυμένο [[Δήμος Χίου|δήμο Χίου]]<ref>{{Cite web|url=https://www.eetaa.gr/index.php?tag=oikmet_details&id=15540|title=Αρμόλια (Χίου)|last=|first=|ημερομηνία=|website=eetaa.gr|publisher=Ελληνική Εταιρεία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης|archiveurl=|archivedate=|accessdate=25 Δεκεμβρίου 2018}}</ref>.
 
== Ονομασία — Κάτοικοι — Απασχολήσεις ==
Όπως γράφει ο Στέφανος Δ. Καββάδας στο βιβλίο του «Αρμολούσικα», το όνομα του χωριού είναι αρχαίο και μας επιτρέπει να υπολογίσουμε την εποχή του συνοικισμού των κατοίκων του με εικασίες. Από τις υπάρχουσες ετυμολογίες, βασική λέξη είναι η γη, ως δεύτερο συνθετικό του ονόματος, ενώ υπάρχει αμφιβολία για το πρώτο συνθετικό.
 
Ο συγγραφέας Γεώργιος Ζολώτας και η κόρη του Αιμιλία Σάρου, που επιμελήθηκε και δημοσίευσε την «Ιστορία της Χίου», δέχθηκαν κατ’ αρχάς ότι το όνομα του χωριού παράγεται από το αρμός και γη δηλαδή η γη, που έχει ρωγμές, σχισμές, αρμούς, διότι η αργιλώδης κεράμεια γη, που υπάρχει στην περιοχή των Παλαιών κυρίως Αρμολείων, βορειοδυτικά των σημερινών, Νέων Αρμολείων, παρουσιάζει το θέρος ρωγμές και επομένως Αρμόλεια (άρμόγεια) σημαίνει η γη, η οποία έχει, συνήθως ρωγμές. Έπειτα όμως άλλαξε γνώμη η Αιμιλία Σάρου και έλαβε υπόψη άλλες ονομασίες, που έχουν σχέση με την ποιότητα της χιακής γενικώς γης, η οποία λέγεται λ.χ. ασπρόγεια ή (ασπρόχωμα), μελάγγεια ή (μαυρόχωμα), λεπτόγεια και άλλα, οπότε, ερμήνευσε το όνομα του χωριού, ότι σήμαινε την αλμυρή γη και επομένως, ότι έπρεπε να λέγεται Αλμόγεια δηλαδή Αρμυρόγεια, διότι δήθεν τα χώματα εκεί δεν είναι γλυκά, αλλά υφάλμυρα, τα οποία όμως προϋποθέτουν θαλάσσια γένεση και συνεπώς ακατάλληλα για καλλιέργεια, όλως διόλου απίθανο, διότι είναι σε απόσταση από τη θάλασσα. Αλλά τότε έπρεπε να λέγεται Αρμυρόγεια, ή Αρμυροχώματα, όπως ονομάζονται τα παρόμοιας ποιότητας χώματα στην Χίο.
 
Τέλος, αφού έλαβαν υπόψη οι ετυμολόγοι τη χρήση της γης για την αγγειοπλαστική, μεταξύ των οποίων και ο Κων. Άμαντος και ο ακολουθών αυτούς Στυλιανός Βίος, δέχονται ότι Αρμόλεια σημαίνει μάλλον ή αρμοζόμενη γη δηλαδή το χώμα, πού επιτρέπει να το αρμόσομε και συνεπώς η κατάλληλη γη για την αγγειοπλαστική, την οποία εξασκούν επί αιώνες, ή μάλλον από της συστάσεως του χωριού, οι κάτοικοι. Έτσι δικαιολογείται και η σύνθεση της λέξης από το αρμόζω και γη γραμματικώς και τεχνολογικώς, λόγω της χρήσεως της ειδικής γης (πηλού) για την αγγειοπλαστική, από την οποία φρονούμε, ότι ονομάστηκε ο συνοικισμός, λόγω των πλεονεκτημάτων για εργασία. Προς αυτό συνηγορεί και ο μεγάλος αριθμός αγγείων οικιακής χρήσεως ή επαγγελματικής ανάγκης, τα όποια βρέθηκαν σε γειτονικούς όρμους της περιοχής των Αρμολείων, της Κώμης, του Εμπορειού, των Φανών, τους όρμους Μεστών και Λιθί, ως και το πλήθος κεραμίδων, τα οποία τοποθετούσαν, ως κτερίσματα στους τάφους, που ανακαλύφθηκαν εκεί. Αν εκτιμήσουμε δε και τη σημαντική παραγωγή οίνου στις περιοχές Μεστών, Ολύμπου και Πυργί, που μεταφερόταν εντός αγγείων της τότε εποχής και συγχρόνως της ανάλογης προσφοράς αγγείων από τη γη των Αρμολείων με την επιτόπια κεραμευτική, λόγω ειδικότητας, δικαιολογούμε από την κατανάλωση, την αφθονία της παραγωγής ειδών Αγγειοπλαστικής, από την οποία προήλθε ή ονομασία του χωριού, η συνώνυμη με την τέχνη, αφού και σήμερα ακόμη στην Χίο κάθε αγγειοπλάστης λέγεται «Αρμολούσης».
 
Τις δύο άλλες προελεύσεις από τη λέξη ''Αλμόγεια'' ή από την γη, που παρουσιάζει ρωγμές, απορρίπτουμε ως μη συμβιβαζόμενες προς την πραγματικότητα και πολύ τολμηρές. Η παραγωγή της ονομασίας του χωριού από την προσαρμογή της πλασσόμενης γης, βοηθά και στον Απολογισμόν της αρχικής συγκροτήσεως του εκεί συνοικισμού, αν λάβουμε υπόψη τις συνήθεις αιτίες των συνοικισμών σε συνδυασμό με τις προϋποθέσεις εγκαταστάσεων, από τις οποίες βασική είναι η μόνιμη πηγή αγαθών φυσικών ή τεχνικών και η δι’ αυτών υπόσχεση πλούτου εξυπηρετικού των βιοτικών αναγκών, όπως είναι η ανάπτυξη εργασίας και ο πλούτος της παραγωγής μέσω της κατανάλωσης.
 
==Απογραφές πληθυσμού==