Δημήτρης Δημητρίου (Νικηφόρος): Διαφορά μεταξύ των αναθεωρήσεων

Περιεχόμενο που διαγράφηκε Περιεχόμενο που προστέθηκε
Mylonakis (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Mylonakis (συζήτηση | συνεισφορές)
μΧωρίς σύνοψη επεξεργασίας
Ετικέτες: Οπτική επεξεργασία Επεξεργασία από κινητό Διαδικτυακή επεξεργασία από κινητό
Γραμμή 12:
 
===Εναντίον του 5/42===
Στις 4 Μαρτίου 1944 ο Νικηφόρος αφαίρεσε στρατιωτικά είδη (μπότες) μαχητών του 5/42<ref>Χαριτόπουλος Διονύσης (2003). Άρης ο αρχηγός των ατάκτων, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, σελ 520-1</ref>, οι οποίοι πριν είχαν εγκαταλείψει τις κοινές θέσεις άμυνας με τμήματα του ΕΛΑΣ στο 51ο χιλόμετρο (θέση στην διαδρομή Γραβιάς-Άμφισσας), ενώ ο [[Θύμιος Δεδούσης]] με αφορμή αυτό το περιστατικό ανταπάντησε με την εκτέλεση του ελασίτη αγωνιστή Κωνσταντίνου Βάρσου στο Κροκύλιο και στη συνέχεια με κήρυξη στρατιωτικού νόμου στην περιοχή, και άρχισε αλυσίδα προκλήσεων. Ο Νικηφόρος με το τάγμα του συμμετείχε στις συγκρούσεις που ακολούθησαν, και με την άφιξη μικρής μονάδας υπό τον Άρη Βελουχιώτη, υποστήριξε την τελική επίθεση και διάλυση της αντιστασιακής ομάδας του 5/42 του συνταγματάρχη [[Δημήτριος Ψαρρός|Δημήτριου Ψαρρού]]. Η επίθεση του επικεντρώθηκε στον 4ο λόχο του 5/42 τον οποίο διοικούσε ο Δεδούσης. Ο συνταγματάρχης Ψαρρός μετά την διάλυση του συντάγματος του δεν διέφυγε, όπως έκανε ο αξιωματικός Γεώργιος Καπεντζώνης που μαζί με άλλους 100 πέρασαν στην Πελοπόννησο και κατετάγησαν στα Τάγματα Ασφαλείας του Κουρκουλάκου [Δ. Χαριτόπουλος ''Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων]'', ή ο Δεδούσης ο οποίος διέφυγε με ελάχιστους συνοδοιπόρους στην Αθήνα, αλλά παρέμεινε στο πεδίο των συγκρούσεων σε μια απελπισμένη προσπάθεια να περισώσει ότι μπορούσε, και παραδόθηκε στον ΕΛΑΣ στη Σκάλα Καραΐσκου. Κατά επιθυμία του οδηγήθηκε στον Νικηφόρο, και στη συνέχεια ο συνταγματάρχης Ψαρρός, συνοδεία μικρού αποσπάσματος ελασιτών από το τάγμα του Νικηφόρου με επικεφαλής τον αντάρτη από την Παρνασσίδα Κώστα Βελέντζα (ή Ψυχοβγάλτη), κατευθύνθηκε αιχμάλωτος προς τον Σταθμό Διοίκησης στο λόφο του Άη Λιά για να παραδοθεί στον αρχηγό της τοπικής μεραρχίας του ΕΛΑΣ αντισυνταγματάρχη Γεώργιο Ρήγο. Πρίν όμως φτάσει στον Σταθμό Διοίκησης, η ομάδα συναντήθηκε με τον ταγματάρχη Ευθύμιο Ζούλα, προσωπικό εχθρό του Ψαρρού, ο οποίος κατηφόριζε από το αρχηγείο και σύμφωνα με όλες τις διαθέσιμες ενδείξεις [Β. Κομπιλάκου [http://thesis.ekt.gr/thesisBookReader/id/29235#page/1/mode/2up ''Η εθνική αντίσταση στην περιοχή της ορεινής Παρνασσίδας μέσα από τις προφορικές μαρτυρίες και τις πρωτογενείς πηγές'']] καθύβρισε και εξετέλεσε με το ατομικό του περίστροφο τον αιχμάλωτο συνταγματάρχη. Η συγκεκριμένη πράξη αποτέλεσε τη μελανότερη στιγμή στην ιστορία της εθνικής αντίστασης και χρησιμοποιήθηκε για την μετέπειτα δαιμονοποίηση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ (και του Νικηφόρου προσωπικά καθώς η δολοφονία αρχικά αποδόθηκε στον δικό του αντάρτη και συντοπίτη Κώστα Βελέντζα) από τους πολιτικούς του αντιπάλους. Όπως επιβεβαιώνεται από σχετικές μελέτες [''Γ. Φαράκος Άρης Βελουχιώτης: Το χαμένο αρχείο, άγνωστα κείμενα''], ο Ζούλας ουδέποτε τιμωρήθηκε για τη συγκεκριμένη πράξη. Αντίθετα, ο Ζούλας, με έκθεση του προς το ΚΚΕ το 1951 από τη Ρουμανία, στην οποία είχε καταφύγει ως πολιτικός πρόσφυγας, παραδέχτηκε ωμά πως εξετέλεσε τον Ψαρρό «όπως είχε συμφωνήσει με τον Άρη» [''Δ. Χαριτόπουλος Άρης, ο αρχηγός των ατάκτων'']. Παραμένει άγνωστο αν τηη συγκεκριμένη έκθεση συντάχθηκε για να εξυπηρετήσει πολιτικές σκοπιμότητες της εποχής, ή αποδίδει την αλήθεια στη βάση της προσπάθειας του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ για την αποφυγή της επανασυγκρότησης του 5/42 συντάγματος. Σύμφωνα με προφορική μαρτυρία του παλαίμαχου αντάρτη του 2ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ Δημητρίου Ζωμένου από την Άμφισσα το 2017, ο Νικηφόρος του εξομολογήθηκε δεκαετίες μετά τα γεγονότα, ότι τον βάραιναν τύψεις («ακόμα δεν μπορώ να κοιμηθώ το βράδυ») για τον τραγικό θάνατο του Ψαρρού.
 
===Απελευθέρωση της Ελλάδας===